Depressiya dünya üzərində sağlamlıq problemlərinin başlıca səbəbidir. ABŞ-da orta yaşlıların 10%-ə yaxını depressiyadan əziyyət çəkir. Ancaq bu zehni problem olduğu üçün yüksək xolesterol kimi problemlərə nisbətdə anlamaq daha çətin ola bilər. Əsas çaşdırıcı məqam depressiyaya sahib olmaqla depressiv hiss etmək arasındakı fərqdir. Demək olar ki, hamı ara-sıra əhvalsız hiss edə bilir. Pis qiymət almaq, işi itirmək, mübahisə etmək, hətta adi yağışlı gün belə kədərli hislər yarada bilər. Bəzən bunu tətikləyən heç nə olmur. Bu, sadəcə, gözlənilmədən baş verə bilir. Sonra isə vəziyyət dəyişir, və həmin kədərli duyğular yox olur. Kliniki depressiya isə daha fərqlidir. Bu, bir tibbi problemdir və bu, sırf istəyirsən deyə keçib getmir. Bu, ən azı iki həftə davam edir və əhəmiyyətli dərəcədə işləmə bacarığına, oynamağa və ya sevməyə mane olur. Depressiyanın fərqli simptomları ola bilər: düşük əhval-ruhiyyə, normalda zövq aldığın şeylərə qarşı marağını itirmək, iştah dəyişikliyi, dəyərsiz və ya hədsiz dərəcədə günahkar hiss etmək həddən çox və ya az yatmaq, diqqət əskikliyi, əzginlik və ya lənglik, enerji azlığı, və ya təkrarlanan intihar düşüncələri. Əgər sizdə bu simptomlardan ən azı beşi varsa, psixoloji nəticələrə əsasən sizə depressiya diaqnozu qoyula bilər. Bunlar təkcə davranış simptomları deyil. Depressiyanın beynimizdə psixoloji təzahürləri də baş verir. Əvvəla, bu dəyişikliklər adi gözlə və ya rentgen sayəsində görünə bilər. Bunlara daha kiçik frontal loblar və hipokampal həcmlər daxildir. Daha kiçik miqyasda desək, depressiya bir neçə göstərici ilə əlaqəlidir: müəyyən neyroötürücülərin yanlış ötürülməsi və ya tükənməsi, özəlliklə, serotoninin, norepinefrinin, və ya dopaminin; zəif sirkad ritmləri, SGH ərzində və ya yuxu periodunun yavaş irəliləyən hissəsində dəyişikliklər, tiroid hormonu düzənsizliyi və ya yüksək kortizol kimi hormonal anormallıqlar. Lakin nevroloqların əlində hələ də depressiyanın səbəbinin tamamlanmış təsviri yoxdur. Görünür, bu, genetika və ətraf mühitlə olan kompleks əlaqəmizlə bağlıdır. Lakin bunun nə vaxt və ya necə özünü büruzə verəcəyini dəqiq təxmin edəcək diaqnostika aləti yoxdur. Depressiyanın simptomlarının mücərrəd olması daxildə çətinlik yaşayan birinin kənardan problemsiz görünməsinə səbəb ola bilər. Mental Sağlamlıq üzrə İnstitutun məlumatlarına görə, mental problemi olan bir şəxsin kömək istəməyi təxminən 10 il çəkir. Lakin çox effektiv müalicələr də var. Dərmanlar və terapiya beyində maddələri işə salmaq üçün bir-birini tamamlayır. Ekstremal hallarda beyində idarəedilən iflic təsiri bağışlayan elektrokonvulsiv terapiya da çox faydalı ola bilər. Maqnitlə transkranial stimullaşdırma kimi perspektivli müalicələr də hal-hazırda araşdırılır. Depressiya ilə mübarizə aparan birini tanıyırsınızsa, onları bu üsulları araşdırmaları üçün nəzakətlə cəsarətləndirin. Yaxın yerlərdə terapevt axtarmaq kimi və ya həkimə veriləcək sualların siyahısını hazırlamaq kimi məsələlərdə onlara kömək edə bilərsiniz. Depressiyada olan biri üçün bu ilk addımlar aşılmaz görünə bilər. Əgər onlar özlərini günahkar və ya xəcalətli hiss etsələr, vurğulayın ki, depressiya astma və ya diabet kimi tibbi haldır. Bu bir zəiflik və ya hansısa xasiyyət deyil və qırıq qolu sağaltmaq üçün edə biləcəklərindən daha çoxunu bacara bilməyi özlərindən gözləməməlidirlər. Əgər heç vaxt depressiya yaşamamısınızsa, bunu kefsiz hiss etdiyiniz zamanlarla müqayisə etməkdən çəkinin. Yaşadıqlarını adi, müvəqqəti kədər hisləri ilə müqayisə etmək onları əziyyət çəkdikləri üçün günahkar hiss etdirə bilər. Hətta depressiya haqqında açıq danışmaq belə kömək ola bilər. Misal üçün, araşdırmalar göstərir ki, başqasından intiharla bağlı fikir almaq onların intihar etmə riskini azaldır. Psixi problemlərlə bağlı söhbətlər tabuları aşmağa kömək ola, insanlardan kömək istəməyi asanlaşdıra bilər. Nə qədər çox xəstə müalicə axtarsa, bir o qədər çox elm adamı depressiya haqqında öyrənəcək və müalicələr bir o qədər yaxşılaşacaq.
Depression is the leading cause of disability in the world. In the United States, close to 10% of adults struggle with depression. But because it's a mental illness, it can be a lot harder to understand than, say, high cholesterol. One major source of confusion is the difference between having depression and just feeling depressed. Almost everyone feels down from time to time. Getting a bad grade, losing a job, having an argument, even a rainy day can bring on feelings of sadness. Sometimes there's no trigger at all. It just pops up out of the blue. Then circumstances change, and those sad feelings disappear. Clinical depression is different. It's a medical disorder, and it won't go away just because you want it to. It lingers for at least two consecutive weeks, and significantly interferes with one's ability to work, play, or love. Depression can have a lot of different symptoms: a low mood, loss of interest in things you'd normally enjoy, changes in appetite, feeling worthless or excessively guilty, sleeping either too much or too little, poor concentration, restlessness or slowness, loss of energy, or recurrent thoughts of suicide. If you have at least five of those symptoms, according to psychiatric guidelines, you qualify for a diagnosis of depression. And it's not just behavioral symptoms. Depression has physical manifestations inside the brain. First of all, there are changes that could be seen with the naked eye and X-ray vision. These include smaller frontal lobes and hippocampal volumes. On a more microscale, depression is associated with a few things: the abnormal transmission or depletion of certain neurotransmitters, especially serotonin, norepinephrine, and dopamine, blunted circadian rhythms, or specific changes in the REM and slow-wave parts of your sleep cycle, and hormone abnormalities, such as high cortisol and deregulation of thyroid hormones. But neuroscientists still don't have a complete picture of what causes depression. It seems to have to do with a complex interaction between genes and environment, but we don't have a diagnostic tool that can accurately predict where or when it will show up. And because depression symptoms are intangible, it's hard to know who might look fine but is actually struggling. According to the National Institute of Mental Health, it takes the average person suffering with a mental illness over ten years to ask for help. But there are very effective treatments. Medications and therapy complement each other to boost brain chemicals. In extreme cases, electroconvulsive therapy, which is like a controlled seizure in the patient's brain, is also very helpful. Other promising treatments, like transcranial magnetic stimulation, are being investigated, too. So, if you know someone struggling with depression, encourage them, gently, to seek out some of these options. You might even offer to help with specific tasks, like looking up therapists in the area, or making a list of questions to ask a doctor. To someone with depression, these first steps can seem insurmountable. If they feel guilty or ashamed, point out that depression is a medical condition, just like asthma or diabetes. It's not a weakness or a personality trait, and they shouldn't expect themselves to just get over it anymore than they could will themselves to get over a broken arm. If you haven't experienced depression yourself, avoid comparing it to times you've felt down. Comparing what they're experiencing to normal, temporary feelings of sadness can make them feel guilty for struggling. Even just talking about depression openly can help. For example, research shows that asking someone about suicidal thoughts actually reduces their suicide risk. Open conversations about mental illness help erode stigma and make it easier for people to ask for help. And the more patients seek treatment, the more scientists will learn about depression, and the better the treatments will get.