I'd like to talk today about the two biggest social trends in the coming century, and perhaps in the next 10,000 years. But I want to start with my work on romantic love, because that's my most recent work. What I and my colleagues did was put 32 people, who were madly in love, into a functional MRI brain scanner. 17 who were madly in love and their love was accepted; and 15 who were madly in love and they had just been dumped. And so I want to tell you about that first, and then go on into where I think love is going.
Ngày hôm nay tôi muốn nói về hai xu hướng lớn nhất trong thế kỷ này, và có lẽ trong vòng 10000 năm tới nữa. Nhưng tôi muốn bắt đầu với nghiên cứu của mình về tình yêu lãng mạn, bởi vì đó là công việc gần đây nhất của tôi. Việc mà tôi và các đồng nghiệp của mình đã làm là đặt 32 người đang yêu mãnh liệt, vào một máy scan não MRI chức năng. 17 người trong số đó đang yêu mãnh liệt và tình yêu của họ thì được đón nhận; và 15 người còn lại cũng đang yêu mãnh liệt nhưng vừa chia tay. Và vì thế tôi muốn tiết lộ với các bạn về điều đó trước, và sau đó sẽ là hướng đi mà tôi nghĩ tình yêu đang hướng đến.
(Laughter)
"What 'tis to love?" Shakespeare said. I think our ancestors -- I think human beings have been wondering about this question since they sat around their campfires or lay and watched the stars a million years ago. I started out by trying to figure out what romantic love was by looking at the last 45 years of the psychological research and as it turns out, there's a very specific group of things that happen when you fall in love. The first thing that happens is, a person begins to take on what I call, "special meaning." As a truck driver once said to me, "The world had a new center, and that center was Mary Anne."
"Yêu là gì?" Shakespeare đã nói. Tôi nghĩ rằng tổ tiên của chúng ta - Tôi nghĩ rằng con người đã và đang tự hỏi mình câu hỏi này từ khi họ còn ngồi quanh những đốm lửa trại hay nằm ngắm những vì sao cách đây một triệu năm Tôi bắt đầu tiến hành công việc bằng cách cố gắng tìm hiểu thế nào là tình yêu lãng mạn bằng cách nhìn lại những nghiên cứu trong vòng 45 năm trở lại - chỉ những nghiên cứu về tâm lý học, và như những gì tìm được, có một nhóm những việc hết sức đặc trưng diễn ra khi bạn đang yêu. Việc đầu tiên diễn ra -- một người bắt đầu chấp nhận cái tôi gọi là, "ý nghĩa đặc biệt." Như một lần một tài xế xe tải đã nói với tôi, anh ta nói rằng, "Thế giới đã có một tâm điểm mới, và tâm điểm đó là Marry Anne."
George Bernard Shaw said it differently. "Love consists of overestimating the differences between one woman and another." And indeed, that's what we do.
George Bernard Shaw nói điều đó một cách hơi khác. Anh ta nói rằng, "Tình yêu bao gồm sự đánh giá quá cao sự khác biệt giữa một người phụ nữ và những người phụ nữ khác." Và thực tế là, đó là những gì chúng ta làm. (Tiếng cười)
(Laughter)
And then you just focus on this person. You can list what you don't like about them, but then you sweep that aside and focus on what you do. As Chaucer said, "Love is blind."
Và rồi thì bạn chỉ tập trung vào người này. Bạn có thể liệt kê ra những gì bạn không thích ở họ, nhưng rồi bạn gạt hết tất cả và tập trung vào những điểm tốt của họ. Như Chaucer đã nói, "Tình yêu là mù quáng."
In trying to understand romantic love, I decided I would read poetry from all over the world, and I just want to give you one very short poem from eighth-century China, because it's an almost perfect example of a man who is focused totally on a particular woman. It's a little bit like when you are madly in love with somebody and you walk into a parking lot -- their car is different from every other car in the parking lot. Their wine glass at dinner is different from every other wine glass at the dinner party. And in this case, a man got hooked on a bamboo sleeping mat.
Để hiểu thêm về tình yêu lãng mạn, tôi đã quyết định đọc những bài thơ từ khắp nơi trên thế giới, và tôi chỉ muốn đưa ra cho các bạn xem một bài thơ rất ngắn từ Trung Quốc thế kỷ thứ tám, bởi vì nó gần như là một ví dụ hoàn hảo của một người đàn ông người mà hoàn toàn tập trung vào một người phụ nữ. Nó gần giống như là khi bạn đang yêu mãnh liệt với một ai đó và khi bạn bước vào một bãi đậu xe. Chiếc xe của họ thì khác hẳn với từng chiếc xe còn lại trong bãi. Ly rượu của họ cũng khác với từng chiếc ly rượu còn lại tại buổi tiệc. Và trong trường hợp này, người đàn ông chú ý vào chiếc chiếu trúc.
And it goes like this. It's by a guy called Yuan Zhen. "I cannot bear to put away the bamboo sleeping mat. The night I brought you home, I watched you roll it out." He became hooked on a sleeping mat, probably because of elevated activity of dopamine in his brain, just like with you and me.
Và nó là thế này. Đó là của một người tên Yuan Chen: "Tôi không thể chịu được khi cất chiếc chiếu trúc ấy đi. Đêm mà tôi đưa em về, tôi thấy em trải nó ra." Anh ta bị ấn tượng vào một chiếc chiếu, hầu như chắc chắn bởi sự tăng cường hoặt động của chất dopamine trong não bộ, cũng như bạn và tôi.
But anyway, not only does this person take on special meaning, you focus your attention on them. You aggrandize them. But you have intense energy. As one Polynesian said, "I felt like jumping in the sky." You're up all night. You're walking till dawn. You feel intense elation when things are going well; mood swings into horrible despair when things are going poorly. Real dependence on this person. As one businessman in New York said to me, "Anything she liked, I liked." Simple. Romantic love is very simple.
Nhưng dù sao chăng nữa, điều này ko chỉ rằng người này có ý nghĩa đặc biệt, bạn tập trung sự chú ý của bạn vào họ. Bạn nâng cao họ lên. Nhưng bạn có nguồn năng lượng mãnh liệt. Như một người Pô-li-nê-đi [Polynesian] đã nói, anh ta nói rằng, "Tôi cảm thấy như nhảy ra khỏi bầu trời." Bạn thức trắng cả đêm. Bạn đi dạo đến tận bình minh. Bạn cảm thấy phấn chấn mạnh mẽ khi mọi việc suôn sẻ, tâm trạng chuyển sang thất vọng khủng khiếp khi mọi chuyện trở nên tồi tệ. Thật sự phụ thuộc vào người này. Như một thương nhân ở New York đã nói với tôi, anh ta nói rằng. "Mọi thứ cô ấy thích, tôi thích." Đơn giản. Tình yêu lãng mạn thì hết sức đơn giản.
You become extremely sexually possessive. You know, if you're just sleeping with somebody casually, you don't really care if they're sleeping with somebody else. But the moment you fall in love, you become extremely sexually possessive of them. I think there's a Darwinian purpose to this. The whole point of this is to pull two people together strongly enough to begin to rear babies as a team.
Bạn trở nên cực kỳ ích kỷ trong tình dục. Bạn biết đấy, nếu bạn ngủ với ai đó một cách ngẫu nhiên, bạn ko thực sư quan tâm nếu người đó có ngủ với người khác. Nhưng vào khoảnh khắc bạn yêu, Bạn trở nên chiếm hữu trong vấn đề tình dục. Tôi nghĩ rằng đó là học thuyết Darwin - Có một mục đích theo học thuyết Darwin cho điều này. Toàn bộ ý nghĩ của việc này là để kéo hai người lại gần nhau đủ mạnh để nuôi dưỡng đứa con như một đội.
But the main characteristics of romantic love are craving: an intense craving to be with a particular person, not just sexually, but emotionally. It would be nice to go to bed with them, but you want them to call you on the telephone, to invite you out, etc., to tell you that they love you. The other main characteristic is motivation. The motor in the brain begins to crank, and you want this person.
Như đặc điểm chính của tình yêu lãng mạn là sự khao khát: một sự khao khát mãnh liệt với một người, không chỉ về tình dục, mà còn về xúc cảm. Bạn sẽ thích hơn -- có lẽ sẽ hấp dẫn khi ngủ cùng với họ, nhưng bạn muốn họ gọi bạn bằng điện thoại, rủ bạn đi chơi hay những việc tương tự như vậy Rằng nói với bạn rằng họ yêu bạn. Một đặc điểm chính khác nữa là động lực. Khi dây thần kinh vận động của não bạn trở nên mệt mỏi, và bạn muốn người ấy.
And last but not least, it is an obsession. Before I put these people in the MRI machine, I would ask them all kinds of questions. But my most important question was always the same. It was: "What percentage of the day and night do you think about this person?" And indeed, they would say, "All day. All night. I can never stop thinking about him or her."
Và cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, đó là sự ám ảnh. Trước khi tôi đặt những người này vào máy MRI, Tôi đã hỏi họ đủ các loại câu hỏi, Nhưng luôn luôn có một câu hỏi quan trọng nhất, Đó là: "Bao nhiêu phần trăm thời gian trong ngày và đêm bạn nhớ về người đấy?" Và thực tế, họ nói rằng, "Cả ngày. Cả đêm. Tôi không bao giờ có thể ngừng suy nghĩ về anh ấy hay cô ấy."
And then, the very last question -- I would always have to work myself up to this question, because I'm not a psychologist. I don't work with people in any kind of traumatic situation. My final question was always the same. I would say, "Would you die for him or her?" And, indeed, these people would say "Yes!" as if I had asked them to pass the salt. I was just staggered by it.
Và sau đó, câu hỏi cuối cùng mà tôi hỏi họ -- Tôi đã luôn luôn phải tự cố gắng trong câu hỏi này, vì tôi không phải là một chuyên gia tâm lý. Tôi không làm việc với người bị chấn thương tâm lý bao giờ. Và câu hỏi cuối cùng của tôi lúc nào cũng như nhau. Tôi nói rằng, "Bạn có thế chết vì anh ấy hay cô ấy?" Và, quả thực, những người này đều trả lời "Có!," như thể họ lịch sự trả lời khi tôi nhờ họ 1 việc vặt vậy. Tôi chỉ phân vân vì việc này.
So we scanned their brains, looking at a photograph of their sweetheart and looking at a neutral photograph, with a distraction task in between. So we could look at the same brain when it was in that heightened state and when it was in a resting state. And we found activity in a lot of brain regions. In fact, one of the most important was a brain region that becomes active when you feel the rush of cocaine. And indeed, that's exactly what happens.
Vì vậy chúng tôi scan não bộ của họ, khi nhìn vào hình của người yêu và hình của một người bình thường, cùng với một hoạt động để làm xao nhãng giữa lúc sau khi nhìn bức hình thứ nhất Vì thế chúng tôi tìm ra -- nhìn vào cùng một bộ não đang trong trạng thái tăng cường hoạt động và khi trong trạng thái thư giãn. Và chúng tôi tìm thấy sự hoạt động trong rất nhiều vùng não bộ. Thực ra, một trong những điều quan trọng nhất là một khu vực não bộ khu vực ấy trở nên hoạt động tích cực mà bạn cảm thấy có sự xuất hiện đột ngột của cocaine Và thực tế, đó chính xác là điều đã diễn ra.
I began to realize that romantic love is not an emotion. In fact, I had always thought it was a series of emotions, from very high to very low. But actually, it's a drive. It comes from the motor of the mind, the wanting part of the mind, the craving part of the mind. The kind of part of the mind when you're reaching for that piece of chocolate, when you want to win that promotion at work. The motor of the brain. It's a drive.
Tôi đã bắt đầu nhận ra tình yêu lãng mạn thì không phải là xúc cảm. Thực ra, tôi đã luôn luôn nghĩ rằng nó là một chuỗi những cảm xúc, từ mức rất cao cho đến rất thấp. Nhưng thực sự, nó là một động lực. Nó xuất phát từ dây thần kinh vận động của trí não, phần mong mỏi của trí não, phần hưng phấn của trí não. Tâm trí như thế -- phần của trí não -- [Xuất hiện] khi bạn cố với lấy một thanh kẹo sô cô la, khi bạn muốn đạt được sự thăng tiến trong công việc. Cơ vận động của não bộ. Đó là ham muốn.
And in fact, I think it's more powerful than the sex drive. You know, if you ask somebody to go to bed with you, and they say, "No, thank you," you certainly don't kill yourself or slip into a clinical depression. But certainly, around the world, people who are rejected in love will kill for it. People live for love. They kill for love. They die for love. They have songs, poems, novels, sculptures, paintings, myths, legends. In over 175 societies, people have left their evidence of this powerful brain system. I have come to think it's one of the most powerful brain systems on Earth for both great joy and great sorrow.
Và trên thực tế, tôi nghĩ nó còn có tác động mạnh hơn cả ham muốn tình dục. Ban biết đấy, nếu bạn đề nghị ai đó đi ngủ cùng với bạn, và họ nói, "Không, cảm ơn," chắn chắn bạn sẽ không tự sát hoặc rơi vào trầm cảm. Nhưng chắc rằng, trên khắp thế giới, những người bị chối bỏ trong tình yêu sẵn sàng làm mọi thứ vì nó [tình yêu]. Họ sống vì tình yêu. Họ giết vì tình yêu. Họ chết vì tình yêu. Họ có bài hát, thơ, tiểu thuyết, điêu khắc, tranh, thần thoại, truyện cổ tích. Trong hơn 175 xã hội, người ta đã để lại bằng chứng của hệ thống đầy sức mạnh này của bộ não. Tôi đã đến mức phải nghĩ rằng đây là một trong những hệ thống não bộ mạnh mẽ nhất trên trái đất cho cả niềm vui và sự đau khổ. Và tôi cũng nghĩ rằng đó là một trong bộ ba,
And I've also come to think that it's one of three basically different brain systems that evolved from mating and reproduction. One is the sex drive: the craving for sexual gratification. W.H. Auden called it an "intolerable neural itch," and indeed, that's what it is. It keeps bothering you a little bit, like being hungry. The second of these three brain systems is romantic love: that elation, obsession of early love. And the third brain system is attachment: that sense of calm and security you can feel for a long-term partner.
những hệ thống não bộ khác biệt cơ bản tiến hóa từ giao phối và sinh sản. Một là động lực tình dục: sự khao khát thỏa mãn thể xác. W.H Auden gọi đó là "sự khao khát mãnh liệt của thần kinh" [intolerable neural itch] Và thực ra, nó đúng là như thế. Nó cứ làm phiền bạn từng chút một, cảm giác như bị đói. Cái thứ hai của bộ ba hệ thống não bộ này là tình yêu lãng mạn: sự hưng phấn, sự ám ảnh của tình yêu giai đoạn đầu. Và hệ thống não thứ ba là sự gắn bó: cái cảm giác yên ả và an toàn mà bạn cảm nhận ở người bạn đời.
And I think that the sex drive evolved to get you out there, looking for a whole range of partners. You can feel it when you're just driving along in your car. It can be focused on nobody. I think romantic love evolved to enable you to focus your mating energy on just one individual at a time, thereby conserving mating time and energy. And I think that attachment, the third brain system, evolved to enable you to tolerate this human being at least long enough to raise a child together as a team. So with that preamble, I want to go into discussing the two most profound social trends. One of the last 10,000 years and the other, certainly of the last 25 years, that are going to have an impact on these three different brain systems: lust, romantic love and deep attachment to a partner.
Và tôi nghĩ rằng động lực tình dục phát triển thúc đẩy bạn ra ngoài kia, kiếm tìm một loạt những bạn tình. Bạn biết đấy, bạn có thể cảm nhận điều này khi bạn đang ngồi lái trên chiếc xe của mình. Nó có thể không tập trung vào ai cả. Tôi nghĩ rằng tình yêu lãng mạn phát triển là để làm cho bạn tập trung năng lượng cho sự giao phối chỉ vào một cá thể trong một lúc, bằng cách ấy bảo toàn năng lượng và thời gian giao phối. Và tôi nghĩ rằng sự gắn bó, hệ thống não bộ thứ ba, phát triển để làm bạn có thể dung thứ cho con người này --(Tiếng cười) -- ít nhất đủ dài để nuôi nấng đứa trẻ như một đội. Vậy với lời mở đầu đó, tôi muốn đi vào phần thảo luận về hai xu hướng xã hội sâu sắc nhất. Một trong 10000 năm trở lại đây và nhiều năm khác -- chắc chắn trong 25 năm trở lại -- sẽ có một sự ảnh hưởng lên bộ ba hệ thống não bộ khác nhau này: cám dỗ, tình yêu lãng mạn và sự gắn bó sâu sắc với người bạn đời.
The first is women working, moving into the workforce. I've looked at 130 societies through the demographic yearbooks of the United Nations. Everywhere in the world, 129 out of 130 of them, women are not only moving into the job market -- sometimes very, very slowly, but they are moving into the job market -- and they are very slowly closing that gap between men and women in terms of economic power, health and education. It's very slow.
Đầu tiên là khi phụ nữ đi làm, quay trở lại lực lượng lao động. Tôi đã nhìn vào 150 -- 130 xã hội qua niên giám nhân khẩu học của Hoa Kỳ. Và mọi nơi trên thế giới, 129 trong 130 nước, phụ nữ không chỉ di chuyển vào thị trường việc làm -- đôi khi rất, rất chậm, nhưng họ đang di chuyển vào thị trường việc làm -- và họ đang rút ngắn dần khoảng cách giữa nam giới và nữ giới một cách rất chậm rãi. trong phương diện quyền lực kinh tế, sức khỏe và giáo dục. Nó [diễn ra] rất chậm.
For every trend on this planet, there's a counter-trend. We all know of them, but nevertheless -- the Arabs say, "The dogs may bark, but the caravan moves on." And, indeed, that caravan is moving on. Women are moving back into the job market. And I say back into the job market, because this is not new. For millions of years, on the grasslands of Africa, women commuted to work to gather their vegetables. They came home with 60 to 80 percent of the evening meal. The double income family was the standard. And women were regarded as just as economically, socially and sexually powerful as men. In short, we're really moving forward to the past.
Mỗi một xu hướng trên hành tinh này, luôn có một xu hướng ngược lại. Chúng ta đều biết chúng, nhưng tuy thế mà -- một câu châm ngôn Ả rập. Người Ả rập nói, "Những con chó có thể sủa, nhưng đoàn lữ hành vẫn tiến lên." Và, thực tế, đoàn lữ hành đó đang tiếp tục tiến tới. Phụ nữ đang quay trở lại thị trường lao động. Và tôi nói trở lại thị trường lao động, bởi vì điều này không phải là mới. Hàng triệu năm trước, trên những cánh đồng cỏ của Phi Châu, phụ nữ thường xuyên hái lượm rau củ. Họ về nhà với 60 đến 80 phần trăm của bữa ăn tối. Gia đình với nguồn thu nhập đôi đã là chuẩn mực. Và phụ nữ đã được nhìn nhận có sức mạnh ngang bằng về kinh tế, xã hội và tình dục với nam giới. Một cách ngắn gọn, chúng ta thực sự đang quay trở lại quá khứ.
Then, women's worst invention was the plow. With the beginning of plow agriculture, men's roles became extremely powerful. Women lost their ancient jobs as collectors, but then with the industrial revolution and the post-industrial revolution they're moving back into the job market. In short, they are acquiring the status that they had a million years ago, 10,000 years ago, 100,000 years ago. We are seeing now one of the most remarkable traditions in the history of the human animal. And it's going to have an impact.
Sau đó, phát minh tệ hại nhất đối với phụ nữ là cái cày. Với sự bắt đầu của nền nông nghiệp cày cấy, vai trò của người đàn ông trở nên cực kỳ quan trọng. Phụ nữ mất đi công việc thời cổ đại của họ là hái lượm, nhưng sau đó với cách mạng công nghiệp và hậu cách mạng công nghiệp họ đang quay trở lại thị trường lao động. Ngắn gọn, họ đang giành lại vị thế mà họ đã có hàng triệu năm trước. 10.000 năm trước, 100.000 năm trước. Chúng ta đang thấy một trong những truyền thống đáng chú ý nhất trong lịch sử con người. Và điều này sẽ mang lại ảnh hưởng.
I generally give a whole lecture on the impact of women on the business community. I'll say just a couple of things, and then go on to sex and love. There's a lot of gender differences; anybody who thinks men and women are alike simply never had a boy and a girl child. I don't know why they want to think that men and women are alike. There's much we have in common, but there's a whole lot that we do not have in common.
Tôi thường cho cả một bài diễn thuyết về tác động của nữ giới trong cộng đồng kinh doanh. Tôi sẽ chỉ nói đến một vài điều, và sau đó chuyển sang tình dục và tình yêu. Có rất nhiều những khác biệt giới tính; những ai nghĩ nam giới và nữ giới thì giống nhau đơn giản chưa bao giờ có một con trai và một con gái. Tôi không biết tại sao họ lại muốn nghĩ rằng nam giới và nữ giới thì giống nhau. Chúng ta có rất nhiều điểm chung, nhưng còn nhiều hơn những điểm chúng ta -- không giống nhau.
We are -- in the words of Ted Hughes, "I think that we are like two feet. We need each other to get ahead." But we did not evolve to have the same brain. And we're finding more and more gender differences in the brain. I'll only just use a couple and then move on to sex and love. One of them is women's verbal ability. Women can talk.
Chúng ta -- theo lời của Ted Hughes, "Tôi nghĩ rằng chúng ta được tạo ra -- chúng ta giống như hai bàn chân. Chúng ta cần nhau để đi tới trước." Nhưng chúng ta đã không tiến hóa để có bộ não giống nhau. Và chúng ta đang tìm thấy thêm nhiều nữa những khác biệt giới tính trong não bộ. Tôi sẽ chỉ sử dụng một vài ví dụ và sau đó chuyển sang tình dục và tình yêu. Một trong số đó là khả năng nói chuyện của phụ nữ. Phụ nữ có thể chuyện trò.
Women's ability to find the right word rapidly, basic articulation goes up in the middle of the menstrual cycle, when estrogen levels peak. But even at menstruation, they're better than the average man. Women can talk. They've been doing it for a million years; words were women's tools. They held that baby in front of their face, cajoling it, reprimanding it, educating it with words. And, indeed, they're becoming a very powerful force.
Khả năng của phụ nữ để tìm từ ngữ phù hợp một cách nhanh chóng, sự phát âm rõ ràng cơ bản tăng lên vào giữa chu kỳ kinh nguyệt, khi nồng độ estrogen lên đỉnh điểm. Tuy nhiên cả khi ở chu kỳ kinh nguyệt, họ vẫn giỏi hơn một người đàn ông bình thường. Phụ nữ có thể trò chuyện. Họ đã và đang làm như thế hàng triệu năm nay; từ ngữ là công cụ của phụ nữ. Họ bế đứa trẻ con trước mặt, trêu đùa nó, quở trách nó, dạy dỗ nó bằng lời nói. Và, thực ra, chúng trở thành một ảnh hưởng đầy uy lực.
Even in places like India and Japan, where women are not moving rapidly into the regular job market, they're moving into journalism. And I think that the television is like the global campfire. We sit around it and it shapes our minds. Almost always, when I'm on TV, the producer who calls me, who negotiates what we're going to say, is a woman. In fact, Solzhenitsyn once said, "To have a great writer is to have another government."
Thậm chí ở những nơi như Ấn Độ và Nhật Bản, nơi mà phụ nữ không di chuyển vào thị trường lao động phổ thông một cách nhanh chóng, họ chuyển sang nghề báo. Và tôi nghĩ rằng truyền hình giống như đống lửa trại toàn cầu. Chúng ta ngồi quanh nó và nó định hướng suy nghĩ của chúng ta. Hầu như mọi lúc, khi tôi đang ở trên TV, những nhà sản xuất những người gọi tôi, những người thương lượng điều chúng tôi sẽ nói [trên TV], là một người phụ nữ. Thực tế, Solzhenitsyn một lần đã từng nói, "Để có một nhà văn vĩ đại thì phải có một chính phủ khác." Ngày nay 54 phần trăm nhà văn trên nước Mỹ là phụ nữ.
Today 54 percent of people who are writers in America are women. It's one of many, many characteristics that women have that they will bring into the job market. They've got incredible people skills, negotiating skills. They're highly imaginative. We now know the brain circuitry of imagination, of long-term planning. They tend to be web thinkers. Because the female parts of the brain are better connected, they tend to collect more pieces of data when they think, put them into more complex patterns, see more options and outcomes. They tend to be contextual, holistic thinkers, what I call web thinkers.
Đó là một trong số rất nhiều, rất nhiều nét đặc trưng mà phụ nữ có mà họ mang đến cho thị trường lao động. Họ có những kỹ năng con người, kỹ năng thương thuyết đáng kinh ngạc. Họ rất giàu trí tưởng tượng. Chúng ta biết rằng các tụ điện não của trí tưởng tượng, của lập kết hoạch lâu dài. Họ có khuynh hướng là những người suy nghĩ theo mạng lưới [web thinker]. Bởi vì các phần của não nữ giới thì được kết nối tốt hơn. họ có khuynh hướng thu thập thêm nhiều mảnh dữ liệu khi họ nghĩ, đặt chúng vào nhiều mẫu hình phức tạp, nhìn thấy thêm nhiều lựa chọn và kết quả. Họ có xu hướng là những người suy nghĩ theo bối cảnh, chính thể luận, cái mà tôi gọi là những người suy nghĩ mạng lưới [web thinker].
Men tend to -- and these are averages -- tend to get rid of what they regard as extraneous, focus on what they do, and move in a more step-by-step thinking pattern. They're both perfectly good ways of thinking. We need both of them to get ahead. In fact, there's many more male geniuses in the world. And there's also many more male idiots in the world.
Nam giới -- những người bình thường -- có khuynh hướng bỏ quả những gì họ cho là thừa thãi, tập trung vào những thứ họ làm, và thường di chuyển theo kiểu suy nghĩ tường bước một. Chúng đều là những cách suy nghĩ hoàn hảo. Chúng ta cần cả hai để tiến lên. Thực thế, có nhiều nam giới thiên tài trên thế giới. Khi mà -- cũng không thiếu đàn ông ngốc nghếch trên thế giới. (Tiếng cười)
(Laughter)
Khi mà bộ não nam giới làm việc tốt, nó làm việc cực kỳ hữu hiệu.
When the male brain works well, it works extremely well. And what I really think that we're doing is, we're moving towards a collaborative society, a society in which the talents of both men and women are becoming understood and valued and employed.
Và tôi, cái mà tôi thật sự nghĩ rằng đang diễn ra, chúng ta đang hướng tới một xã hội cộng tác, một xã hội mà trong đó tài năng của cả đàn ông và phụ nữ đều được hiểu rõ coi trọng và sử dụng.
But in fact, women moving into the job market is having a huge impact on sex and romance and family life. Foremost, women are starting to express their sexuality. I'm always astonished when people come to me and say, "Why is it that men are so adulterous?" "Why do you think more men are adulterous than women?" "Well, men are more adulterous!" And I say, "Who do you think these men are sleeping with?"
Nhưng thực tế, việc phụ nữ di chuyển vào thị trường lao động đang có một ảnh hưởng lớn lao đến vấn đề tình dục, sự lãng mạn và cuộc sống gia đình. Trước tiên, phụ nữ đang bắt đầu bày tỏ giới tính của họ. Tôi luôn luôn ngạc nhiên khi có người đến với tôi và nói, "Tại sao đàn ông hay ngoại tình?" Và tôi nói, "Tại sao bạn nghĩ nhiều đàn ông ngoại tình hơn phụ nữ?" "Ồ -- [tất nhiên] đàn ông ngoài tình nhiều hơn!" Và tôi nói, "Bạn nghĩ những người đàn ông này đang ngoại tình với ai?"
(Laughter)
Và -- toán học cơ bản! (Tiếng cười)
And -- basic math!
Được rồi.
Anyway. In the Western world, women start sooner at sex, have more partners, express less remorse for the partners that they do, marry later, have fewer children, leave bad marriages in order to get good ones. We are seeing the rise of female sexual expression. And, indeed, once again we're moving forward to the kind of sexual expression that we probably saw on the grasslands of Africa a million years ago, because this is the kind of sexual expression that we see in hunting and gathering societies today.
Trong thế giới tây phương phụ nữ bắt đầu quan hệ tình dục sớm hơn, có nhiều bạn tình hơn, biểu đạt ít sự ăn năn với người bạn tình hơn, cưới muộn hơn, có ít con hơn, rồi bỏ những cuộc hôn nhân tồi tệ để tìm đến cái tốt hơn. Chúng ta đang thấy sự trỗi dậy trong việc biểu lộ giới tính của phụ nữ. Và, thực thế, một lần nữa chúng ta đang hướng tới kiểu biểu lộ giới tính mà chúng ta có thể đã thấy trên những cánh đồng cỏ Phi Châu hàng triệu năm về trước, bởi vì kiểu biểu hiện giới tính mà chúng ta thấy trong xã hội săn bắn và hái lượm ngày nay.
We're also returning to an ancient form of marriage equality. They're now saying that the 21st century is going to be the century of what they call the "symmetrical marriage," or the "pure marriage," or the "companionate marriage." This is a marriage between equals, moving forward to a pattern that is highly compatible with the ancient human spirit.
Chúng ta cũng đang trở về đang cổ đại của cân bằng hôn nhân. Người ta đang nói rằng thế kỷ 21 sẽ là thế kỷ mà người ta gọi là "hôn nhân đối xứng," hay "hôn nhân thuần túy," hay "hôn nhân có thỏa thuận." Đây là cuộc hôn nhân giữa hai người ngang bằng, hướng tới một mẫu hình tương thích ở mức độ cao với tinh thần của người cổ đại.
We're also seeing a rise of romantic love. 91 percent of American women and 86 percent of American men would not marry somebody who had every single quality they were looking for in a partner, if they were not in love with that person. People around the world, in a study of 37 societies, want to be in love with the person that they marry. Indeed, arranged marriages are on their way off this braid of human life.
Chúng ta cũng đang thấy sự trỗi dậy của tình yêu lãng mạn. 91 phần trăm phụ nữ Mỹ và 86 phần trăm nam giới Mỹ sẽ không kết hôn với người có tất cả những phẩm chất mà họ đang tìm ở một người bạn đời nếu họ không yêu người đó. Các dân tộc trên khắp thế giới, trong một nghiên cứu ở 37 xã hội, muốn kết hôn với người mình yêu. Thực vậy, hôn nhân sắp đặt đang dần biến mất trong cuộc sống con người.
I even think that marriages might even become more stable because of the second great world trend. The first one being women moving into the job market, the second one being the aging world population. They're now saying that in America, that middle age should be regarded as up to age 85. Because in that highest age category of 76 to 85, as much as 40 percent of people have nothing really wrong with them. So we're seeing there's a real extension of middle age.
Tôi thậm chí còn nghĩ rằng hôn nhân chỉ trở nên ổn định vì xu hướng toàn cầu thứ hai. Thứ nhất là phụ nữ tham gia vào thị trường lao động, Thứ hai là sự lão hóa của dân số thế giới. Người ta đang nói rằng ở Mỹ, rằng tầng lớp trung lưu nên được xem xét lên đến tuổi 85. Bởi vì trong phân loại tuổi cao nhất từ 76 đến 85, nhiêu nhất 40 phần trăm trong số đó không có vấn đề gì thực sự nghiệm trọng. Vì thế chúng ta đang thấy một sự kéo dài của tuổi trung niên.
For one of my books, I looked at divorce data in 58 societies. And as it turns out, the older you get, the less likely you are to divorce. So the divorce rate right now is stable in America, and it's actually beginning to decline. It may decline some more. I would even say that with Viagra, estrogen replacement, hip replacements and the incredibly interesting women -- women have never been as interesting as they are now. Not at any time on this planet have women been so educated, so interesting, so capable. And so I honestly think that if there really was ever a time in human evolution when we have the opportunity to make good marriages, that time is now.
Và tôi đã thấy -- từ một trong những cuốn sách của tôi, tôi theo dõi số liệu ly dị trong 58 xã hội. Và như đã tìm ra, càng về già bạn càng ít có nguy cơ ly dị hơn. Vì thế tỷ lệ ly dị ở Mỹ bây giờ đã ổn định, và nó thực ra đang bắt đầu suy giảm. Nó có thể còn giảm hơn nữa. Tôi thậm chí còn nói rằng với Viagra, sự thay thế estrogen, giải phẫu hông phụ nữ đã trở nên thú vị hơn bao giờ hết Chưa có lúc nào trên hành tinh này phụ nữ được giáo dục, thú vị và có khả năng như lúc này. Và thậm chí tôi thật sự nghĩ rằng nếu thực sự có một lúc nào đó trong quá trình tiến hóa của loài người khi mà chúng ta có cơ hội để làm nên những cuộc hôn nhân tốt đẹp, đó chính là bây giờ.
However, there's always kinds of complications in this. These three brain systems -- lust, romantic love and attachment -- don't always go together. They can go together, by the way. That's why casual sex isn't so casual. With orgasm you get a spike of dopamine. Dopamine's associated with romantic love, and you can just fall in love with somebody who you're just having casual sex with. With orgasm, then you get a real rush of oxytocin and vasopressin -- those are associated with attachment. This is why you can feel such a sense of cosmic union with somebody after you've made love to them.
Tuy nhiên, luôn luôn có nhiều sự phức tạp trong vấn đề này. Trong bộ ba hệ thống não bộ: cám dỗ, lãng mạn và sự gắn bó -- chúng không phải lúc nào cũng đi cùng nhau. Chúng có thể đi cùng nhau, nhân tiện. Đó là lý do tại sao tình dục ngẫu nhiên không quá ngẫu nhiên. Với cực khoái bạn tạo ra đỉnh điểm của nồng độ dopamine. Dopamine thì liên kết với sự lãng mạn, và bạn có thể yêu một người mà bạn tình cờ có quan hệ tình dục. Với cực khoái, rồi bạn tạo ra sự xuất hiện đột ngột của oxytocin và vasopressin những chất liên kết với sự gắn bó lâu dài. Đây là lý do tại sao bạn cảm thấy sự hòa nhập hài hòa với người khác đến thế sau khi bạn làm tình với họ. Nhưng ba hệ thống não này: cám dỗ, lãng mạn và gắn bó,
But these three brain systems: lust, romantic love and attachment, aren't always connected to each other. You can feel deep attachment to a long-term partner while you feel intense romantic love for somebody else, while you feel the sex drive for people unrelated to these other partners. In short, we're capable of loving more than one person at a time. In fact, you can lie in bed at night and swing from deep feelings of attachment for one person to deep feelings of romantic love for somebody else. It's as if there's a committee meeting going on in your head as you are trying to decide what to do. So I don't think, honestly, we're an animal that was built to be happy; we are an animal that was built to reproduce. I think the happiness we find, we make. And I think, however, we can make good relationships with each other.
không phải luôn luôn kết nối với nhau. Bạn có thế cảm thấy sư gắn bó sâu sắc với một người bạn đời trong khi bạn cảm thấy tình yêu lãng mạn mãnh liệt với một ai đó khác, trong khi bạn cảm thấy ham muốn tình dục đối với một người không liên quan đến những người này. Ngắn gọn, chúng ta có khả năng yêu nhiều hơn một người một lúc. Trên thực tế, bạn có thế nằm trên giường vào buổi tối và chuyển từ xúc cảm sâu sắc của sự gắn bó đối với một người đến tình cảm sâu sắc của tình yêu lãng mạn với một người khác. Có một sự đấu tranh trong đầu bạn vì bạn đang cố quyết định phải làm gì. Vì thế một cách thật lòng tôi không nghĩ chúng ta là loài vật sinh ra để hạnh phúc; chúng ta là loài vật sinh ra để sinh sản. Tôi nghĩ niềm hạnh phúc chúng ta tìm kiếm, chúng ta tạo ra. Và tôi nghĩ, tuy nhiên, chúng ta có thể tạo ra mối quan hệ tốt đẹp với nhau.
So I want to conclude with two things. I want to conclude with a worry, and with a wonderful story. The worry is about antidepressants. Over 100 million prescriptions of antidepressants are written every year in the United States. And these drugs are going generic. They are seeping around the world. I know one girl who's been on these antidepressants, SSRIs, serotonin-enhancing antidepressants -- since she was 13. She's 23. She's been on them ever since she was 13.
Vì vậy tôi muốn kết luận với hai việc. Tôi muốn kết luận với một sự lo lắng. Tôi có một sự lo lắng -- và một câu chuyện tuyệt vời. Sự lo lắng là về thuốc chống suy nhược. Hơn 100 triệu đơn thuốc chống suy nhược được kê ra mỗi năm ở Hoa Kỳ. Và những viên thuốc này đang đi vào gen. Chúng đang lan truyền ra khắp thế giới. Tôi biết một cô bé đã sử dụng thuốc chống suy nhược SSRI, thuốc chống suy nhược tăng cường serotonin -- từ khi cô bé mới 13. Cô ấy bây giờ 23.
I've got nothing against people who take them short term, when they're going through something horrible. They want to commit suicide or kill somebody else. I would recommend it. But more and more people in the United States are taking them long term. And indeed, what these drugs do is raise levels of serotonin. And by raising levels of serotonin, you suppress the dopamine circuit. Everybody knows that. Dopamine is associated with romantic love. Not only do they suppress the dopamine circuit, but they kill the sex drive. And when you kill the sex drive, you kill orgasm. And when you kill orgasm, you kill that flood of drugs associated with attachment. The things are connected in the brain. And when you tamper with one brain system, you're going to tamper with another. I'm just simply saying that a world without love is a deadly place.
Tôi không chống lại việc sử dụng chúng trong thời gian ngắn, khi người ta đang trải qua những việc thật sự khinh khủng. Khi họ muốn tự vẫn hoặc giết người. Tôi sẽ khuyên họ dùng. Nhưng khi mà càng nhiều người tại Hoa Kỳ sử dụng chúng một cách lâu dài. Và thực thế, những viên thuốc này làm tăng nồng độ serotonin. Và bằng cách tằng cường nồng độ serotonin, bạn triệt tiêu tụ điện não [ciruit] depamine Ai cũng biết rằng. Dopamine thì liên quan đến sự lãng mạn. Không chỉ chúng triệt tiêu tụ điện não dopamine, chúng còn giết chết ham muốn tình dục. Và khi bạn giết chết ham muốn tình dục, bạn giết chết sự cực khoái. Và khi bạn làm chết đi sự cực khoái, bạn mất đi luồng chất kích hoạt sự gắn bó. Những phần này liên kết với nhau trong não. Và khi bạn can thiệp vào một hệ thống não bộ, bạn sẽ làm xáo trộn những phần khác. Tôi chỉ nói đơn giản rằng một thế giới không có tình yêu là một nơi chết chóc.
So now --
Vì thế bây giờ -- (Vỗ tay) -- Cảm ơn.
(Applause)
Thank you.
Tôi muốn kết thúc bằng một câu chuyện. Và sau đó là một lời bình.
I want to end with a story. And then, just a comment. I've been studying romantic love and sex and attachment for 30 years. I'm an identical twin; I am interested in why we're all alike. Why you and I are alike, why the Iraqis and the Japanese and the Australian Aborigines and the people of the Amazon River are all alike. And about a year ago, an Internet dating service, Match.com, came to me and asked me if I would design a new dating site for them. I said, "I don't know anything about personality. You know? I don't know. Do you think you've got the right person?" They said, "Yes." It got me thinking about why it is that you fall in love with one person rather than another.
Tôi đã và đang nghiên cứu về tình yêu lãng mạn, tình dục, và sự gắn bó trong vòng 30 năm. Tôi có một người chị sinh đôi giống hệt; Tôi thấy thích thú tại sao chúng tôi giống nhau Tại sao bạn và tôi giống nhau, tại sao người I-rắc, người Nhật người thổ dân Úc và người sông Amazon đều giống nhau. Và khoảng một năm về trước, một dịch vụ hẹn hò qua mạng, Match.com, gặp tôi và đề nghị tôi thiết kế một trang web hẹn hò cho họ. Tôi nói, "Tôi không biết gì về nhân cách. Bạn biết đấy? Tôi không biết. Ban có nghĩ rằng bạn đã tìm đúng người?" Họ nói, "Đúng thế" Nó làm tôi nghĩ đến tại sao bạn yêu người này mà không phải là người khác. Đó là dự án hiện giờ của tôi; và nó sẽ là cuốn sách tiếp theo của tôi.
That's my current project; it will be my next book. There's all kinds of reasons that you fall in love with one person rather than another. Timing is important. Proximity is important. Mystery is important. You fall in love with somebody who's somewhat mysterious, in part because mystery elevates dopamine in the brain, probably pushes you over that threshold to fall in love. You fall in love with somebody who fits within what I call your "love map," an unconscious list of traits that you build in childhood as you grow up. And I also think that you gravitate to certain people, actually, with somewhat complementary brain systems. And that's what I'm now contributing to this.
Có đủ kiểu lý do bạn yêu một người mà không phải là người khác. Thời gian là quan trọng. Sự gần gũi là quan trọng. Sự bí ẩn là quan trọng. Bạn yêu một người mà có phần nào đó bí ẩn, một phần bởi vì sự bí ẩn gia tăng dopamine trong não, có lẽ sẽ đủ đẩy bạn đến với tình yêu. Bạn yêu một người mà vừa vặn với cái mà bạn gọi là "bản đồ tình yêu," một bản liệt kê trong tiềm thức các đặc điểm mà bạn góp nhặt trong lúc lớn lên từ thuở nhỏ. Và tôi cũng nghĩ rằng bạn thu hút một số người, thực ra, có một số hệ thống não bổ sung nào đó. Và đó là những gì tôi đóng góp cho điều này.
But I want to tell you a story, to illustrate. I've been carrying on here about the biology of love. I wanted to show you a little bit about the culture of it, too, the magic of it. It's a story that was told to me by somebody who had heard it just from one -- probably a true story. It was a graduate student -- I'm at Rutgers and my two colleagues -- Art Aron is at SUNY Stony Brook. That's where we put our people in the MRI machine.
Nhưng tôi muốn kể cho bạn một câu chuyện để minh họa. Tôi mang đến đây mặt sinh học của tình yêu. Tôi cũng muốn cho các bạn thấy một phần nhỏ về văn hóa của nó -- điều kỳ diệu của nó (tình yêu). Đó là một câu truyện được kể cho tôi bởi một người khác có lẽ là một câu truyện có thật. Đó là một sinh viên tốt nghiệp đại học - Tôi đang ở Rutgers cùng hai đồng nghiệp -- Art Aron đang ở SUNY Stony Brook. Đó là nơi mà chúng tôi đặt người vào máy MRI.
And this graduate student was madly in love with another graduate student, and she was not in love with him. And they were all at a conference in Beijing. And he knew from our work that if you go and do something very novel with somebody, you can drive up the dopamine in the brain, and perhaps trigger this brain system for romantic love.
Và cậu sinh viên tốt nghiệp đại học này này đang yêu mãnh liệt một cô sinh viên khác và cô ấy thì lại không yêu anh ta. Và khi họ ở tại một hội thảo tại Bắc Kinh. Và anh ta biết từ nghiên cứu của chúng tôi rằng nếu bạn làm một điều gì đó mới lạ với một người, bạn có thể đẩy cao nồng độ dopamine trong não. Và có lẽ kích hoạt phần não dành cho tình yêu lãng mạn. (Tiếng cười)
(Laughter)
Vì vậy anh ta quyết định áp dụng khoa học vào thực tế,
So he decided he'd put science to work. And he invited this girl to go off on a rickshaw ride with him.
và anh ta mời cô gái đi một chuyến xe xích lô với anh ta.
And sure enough -- I've never been in one, but apparently they go all around the buses and the trucks and it's crazy and it's noisy and it's exciting. He figured that this would drive up the dopamine, and she'd fall in love with him. So off they go and she's squealing and squeezing him and laughing and having a wonderful time. An hour later they get down off of the rickshaw, and she throws her hands up and she says, "Wasn't that wonderful?" And, "Wasn't that rickshaw driver handsome!"
Và chắc chắn là -- tôi chưa từng đi thử lần nào, nhưng dường như họ đi vòng quanh những chiếc xe buýt và xe tải nó rất điên rồ, ồn ào và kích động. Và anh ta tìm ra rằng điều này có thể làm tăng lượng dopamine, và cô ta có thể sẽ yêu anh ta. Vậy nên họ đi và cô ta la hét và ôm chặt lấy anh ta và cười và có một quãng thời gian tuyệt vời. Và một giờ sau họ xuống xe, và cô ấy vươn vai và nói, "Chẳng phải nó thật tuyệt vời sao?" Và, "Chẳng phải anh chàng lái xe xích lô thật đẹp trai sao!"
(Laughter)
(Tiếng cười) (Vỗ tay)
(Applause)
There's magic to love!
Đó là phép màu của tình yêu!
(Applause)
Nhưng tôi sẽ kết thúc bằng cách nói rằng hàng triệu năm trước, chúng ta tiến hóa cùng với ba ham muốn:
But I will end by saying that millions of years ago, we evolved three basic drives: the sex drive, romantic love and attachment to a long-term partner. These circuits are deeply embedded in the human brain. They're going to survive as long as our species survives on what Shakespeare called "this mortal coil."
ham muốn tình dục, tình yêu lãng mạn và sự gắn bó với một người bạn đời. Những mạch này được khắc sâu vào não con người. Và chúng sẽ tồn tại một khi giống loài chúng ta còn tiếp tục sống trên cái mà Shakespeare gọi là "Nỗi khổ nhân gian." ("Mortal coil")
Thank you.
Cảm ơn. (Vỗ tay)
Chris Anderson: Helen Fisher!
(Applause)