I want to talk to you about one thing and just one thing only, and this has to do with when people ask me, what do you do? To which I usually respond, I do computer music.
Tôi muốn kể cho các bạn một chuyện. Đó là khi mọi người hỏi tôi: "Anh làm nghề gì?" Tôi thường trả lời rằng: "Tôi làm nhạc điện tử".
Now, a number of people just stop talking to me right then and there, and the rest who are left usually have this blank look in their eye, as if to say, what does that mean? And I feel like I'm actually depriving them of information by telling them this, at which point I usually panic and spit out the first thing that comes to my mind, which is, I have no idea what I'm doing. Which is true. That's usually followed by a second thought, which is, whatever it is that I'm doing, I love it. And today, I want to, well, share with you something I love, and also why.
Rồi, vài người không buồn hỏi gì nữa. Số còn lại trơ ra nhìn tôi... ...kiểu như hỏi: " ủa? ... là sao??? ". họ nghĩ là tôi đang lảng tránh. Khi đó tôi thường nói đại là: "Tôi cũng chẳng biết là tôi làm nghề gì nữa." Thật sự là như vậy. Sau đó, tôi thường nghĩ: "Dù làm gì đi nữa, thì mình cũng yêu nó." Hôm nay, tôi muốn chia sẻ với các bạn về công việc mà tôi yêu thích. Tôi nghĩ trước hết chúng ta nên bắt đầu với câu hỏi:
And I think we'll begin with just this question: What is computer music? And I'm going to try to do my best to provide a definition, maybe by telling you a story that goes through some of the stuff I've been working on.
"Nhạc điện tử là gì?" Tôi sẽ cố gắng hết sức để làm rõ cho các bạn,... ...qua một câu chuyện và chia sẻ vài thứ về việc mà tôi đang làm. Để bắt đầu câu chuyện, chúng ta sẽ nói về Chuck.
And the first thing, I think, in our story is going to be something called ChucK. Now, ChucK is a programming language for music, and it's open-source, it's freely available, and I like to think that it crashes equally well on all modern operating systems. And instead of telling you more about it, I'm just going to give you a demo. By the way, I'm just going to nerd out for just a few minutes here, so I would say, don't freak out. In fact, I would invite all of you to join me in just geeking out. If you've never written a line of code before in your life, do not worry. I'll bet you'll be able to come along on this.
Hiện nay, Chuck là một chương trình ngôn ngữ về âm nhạc, Đó là một nguồn tài nguyên mở và miễn phí. Nó chạy tốt trên tất cả các hệ điều hành hiện nay. Tôi sẽ bật cho các bạn một đoạn nghe thử. Tôi sẽ sử dụng máy tính trong vài phút. Thực ra, tôi muốn tất cả tham gia cùng. Nếu bạn chưa từng viết dòng lệnh nào thì cũng đừng lo! Tôi chắc là bạn có thể bắt kịp.
First thing I'm going to do is to make a sine wave oscillator, and we're going to called the sine wave generator "Ge." And then we're going to connect "Ge" to the DAC. Now this is kind of the abstraction for the sound output on my computer. Okay? So I've connected myself into the speaker. Next, I'm going to say my frequency is 440 hertz, and I'm going to let time advance by two seconds through this operation. All right, so if I were to play this -- (Tone) — you would hear a sine wave at 440 hertz for two seconds. Okay, great. Now I'm going to copy and paste this, and then just change some of these numbers, 220.5, 440 I shall leave it as that, and .5 and 880. By doubling the frequency, we're actually going up in successive octaves, and then we have this sequence -- (Tones) — of tones. Okay, great, now I can imagine creating all kinds of really horrible single sine wave pieces of music with this, but I'm going to do something that computers are really good at, which is repetition. I'm going to put this all in a while loop, and you actually don't need to indent, but this is purely for aesthetic reasons. It's good practice. And when we do this — (Tones) — that's going to go on for a while. In fact, it's probably not going to stop until this computer disintegrates. And I can't really empirically prove that to you, but I hope you'll believe me when I say that. Next, I'm going to replace this 220 by math.random2f. I'm going to generate a random number between 30 and 1,000 and send that to the frequency of me. And I'm going to do this every half a second. (Tones) Let's do this every 200 milliseconds. (Tones) One hundred. (Tones) All right. At this point, we've reached something that I would like to think of as the canonical computer music. This is, to me, the sound that mainframes are supposed to be making when they're thinking really hard. It's this sound, it's like, the square root of five million.
Trước tiên, tôi sẽ tạo một dao động hình sin,... ...và đặt nó là sóng nguồn,.... ...kí hiệu là "Ge". Kết nối Ge với DAC. Lệnh này có tác dụng truyền âm thanh từ máy tính đến đầu ra. Vậy là tôi đã được kết nối với loa. Tiếp theo, tôi nhập tần số của mình là 440Hz. Nhập thời gian phát là 2 giây. Được rồi! bây giờ tôi chạy chương trình này... (âm thanh) ...và bạn nghe được âm thanh 440Hz trong vòng 2s. Bây giờ, tôi sao nó ra và thay đổi vài chỗ. Thêm vào các tần số 220.5Hz, 440.5Hz và 880Hz. Bằng cách nhân đôi tần số, ta đưa nó lên đúng 1 quãng 8. Và ta có âm thanh này. Từ đây, tôi có thể tạo ra muôn vàn đoạn âm thanh,... ...nhưng tôi sẽ tạo một thứ mà máy tính luôn làm tốt... ... - sự lặp lại. Tôi đặt hết chúng vào lệnh while{...} Lý do đơn thuần là cho nó đẹp. và ta được thế này... Nó sẽ chạy tiếp một lúc nữa. Thực ra, nó sẽ không ngừng ... cho tới khi máy hư. Chắc tôi không thể làm thí nghiệm chứng minh. Tôi nghĩ bạn nên coi như đúng đi. Tiếp theo, tôi đổi hết thành math.random2f... ...để tạo ra tần số bất kì từ 30 tới 1000... ...và lặp lại sau mỗi 0.5 giây. (âm thanh) Sửa 0.5s thành 200ms. ...100ms Như vậy, ta đã tạo ra được loại âm thanh của máy tính Với tôi, nó như kiểu đang cố sức tính toán. Căn bậc 2 của 5 000 000=?????
So is this computer music? Yeah, I guess by definition, it's kind of computer music. It's probably not the kind of music you would listen to cruising down the highway, but it's a foundation of computer-generated music, and using ChucK, we've actually been building instruments in the Stanford Laptop Orchestra, based right here at Stanford Center for Computer Research in Music and Acoustics.
Vậy có phải đây là nhạc điện tử? Vâng, nó là một dạng nhạc điện tử. Nó không phải loại nhạc bạn nghe khi đi trên đường. Nó là khởi nguồn của nhạc điện tử. Và sử dụng Chuck, ta có thể tạo nên các nhạc cụ ... ...như trong dàn nhạc giao hưởng laptop Stanford ở ngay trung tâm Stanford. Bây giờ, dàn nhạc Laptop gồm có laptop, người chơi và một dàn loa bán cầu đặc biệt.
Now the Laptop Orchestra is an ensemble of laptops, humans and special hemispherical speaker arrays. Now the reason we have these is so that for the instruments that we create out of the laptop, we want the sound to come out of somewhere near the instrument and the performer, kind of much like a traditional, acoustic instrument. Like, if I were to play a violin here, the sound would naturally not come out of the P.A. system, but from the artifact itself. So these speakers are meant to emulate that. In fact, I'm going to show you how we actually built them. The first step is to go to IKEA and buy a salad bowl. This is an 11-inch Blanda Matt. That's the actual name, and I actually use one of these to make salad at home as well, I kid you not. And the first step is you turn it upside down, and then you drill holes in them, six holes per hemi, and then make a base plate, put car speaker drivers in them along with amplifiers in the enclosure, and you put that all together and you have these hemispherical speaker arrays. Add people, add laptops, you have a laptop orchestra.
Lý do có những thứ này là để nhạc cụ tạo ra bên ngoài laptop,... ...âm thanh phát ra gần nhạc cụ và người chơi,... ...gần giống như nhạc cụ truyền thống Ví dụ, tôi chơi vĩ cầm ở đây. Âm thanh sẽ không phát ra nhờ hệ thống P.A. mà nhờ cử động người thật. Loại loa này sẽ thể hiện âm thanh đó. Tôi sẽ cho bạn thấy cách chế tạo chúng. Bước đầu tiên là đến IKEA mua cái tô thế này. Loại Blanda Matt 11 inch. Đúng loại đó! Tôi đã dùng nó để làm salad ở nhà. Bước 1: úp cái tô xuống. Sau đó đục 6 lỗ trên đó. Và làm đế cho nó. Gắn loa, amplifier vào đó. Lắp mạch, ụp cái tô lên. Xong cái loa! Thêm người, thêm laptop. Và một dàn nhạc giao hưởng laptop hoàn thành. Không biết dàn nhạc như thế nghe sẽ ra sao?
And what might a laptop orchestra sound like? Well, let me give you a demonstration of about 200 instruments we've created so far for the Laptop Orchestra. And what I'm going to do is actually come over to this thing. This thing I have in front of me actually used to be a commodity gaming controller called a Gametrak. This thing actually has a glove you can put on your hands. It's tethered to the base, and this will track the position of your hands in real time. It was originally designed as a golfing controller to detect the motion of your swing. That turned out to be a rather large commercial non-success, at which point they slashed prices to 10 dollars, at which point computer music researchers said, "This is awesome! We can prototype instruments out of this."
Chút nữa, tôi sẽ cho bạn xem màn trình diễn của dàn nhạc 200 nhạc cụ này. Còn bây giờ, tôi sẽ giới thiệu về cái máy này. Trước đây, nó từng là điểu khiển chơi game,... ...được gọi là Gametrak. Đầu này sợi dây có 1 chiếc găng tay. Đầu kia gắn với phần đế. Và nó sẽ liên tục ghi lại cử động tay. Trước đây, nó được thiết kế để chơi gôn. Nó sẽ ghi cử động của cú đánh. Nhưng nó lại không mang lại hiệu quả kinh tế gì. Vì vậy, giá của nó đã giảm còn 10 đô la. Và những người nghiên cứu nhạc điện tử cho rằng: "Tuyệt vời!" "Ta có thể phát triển chúng thành nhạc cụ." Giờ tôi sẽ cho các bạn xem nhạc cụ mà chúng tôi đã tạo ra.
So let me show you one instrument we've created, one of many, and this instrument is called "Twilight," and it's meant to go with this metaphor of pulling a sound out of the ground. So let me see if this will work.
Đây chỉ là một trong số rất nhiều nhạc cụ. tên nó là "Twilight",... ...nghĩa là mang âm thanh từ lòng đất. Xem tôi làm đây nhé!
(Music)
And put it back. And then if you go to the left, right, it sounds like an elephant in pain.
và thả nó xuống. Đưa qua trái... ...qua phải. Nghe như tiếng con voi đang bị đau.
This is a slightly metallic sound. Turn it just a bit.
Còn cái này giống tiếng kim loại.
(Music) It's like a hovering car.
Giống như tiếng ô tô bay.
Okay.
Tiếng thứ ba giống như tiếng va chạm bánh răng.
This third one is a ratchet-like interaction, so let me turn it up.
(Music)
So it's a slightly different interaction.
mỗi loại có cách điều khiển hơi khác nhau.
The fourth one is a drone.
Tiếng thứ tư là tiếng âm trầm.
(Music) And finally, let's see, this is a totally different interaction, and I think you have to imagine that there's this giant invisible drum sitting right here on stage, and I'm going to bang it. (Drum) (Laughter) So there we go, so that's one of many instruments in the Laptop Orchestra.
Và cuối cùng, cách điều khiển khác hoàn toàn. Bạn tưởng tượng có một cái trống thiệt bự ở ngay đây nhen! Tôi sẽ đánh nó. (buồn..ùn...ùn (cười) buồn...ùn...ùn (cười) ) Và đó là một vài nhạc cụ trong dàn nhạc giao hưởng laptop. (chách ...chách ....hú...chách....chách...)
(Applause)
Cảm ơn các bạn!
Thank you.
Khi tất cả hòa nhịp với nhau, thì sẽ như thế này.
And when you put that together, you get something that sounds like this.
(Music)
Okay, and so, I think from the experience of building a lot of instruments for the Laptop Orchestra, and I think from the curiosity of wondering, what if we took these hopefully expressive instruments and we brought it to a lot of people, plus then a healthy bout of insanity — put those three things together — led to me actually co-founding a startup company in 2008 called Smule.
Tôi nghĩ từ việc tạo nhạc cụ cho dàn nhạc, từ việc đặt ra thắc mắc rằng, sẽ ra sao nếu chúng tôi tiếp tục phát triển những nhạc cụ này, và mang chúng đến với mọi người, cộng thêm một chút điên rồ, Cả ba điều đó đã giúp tôi đồng sáng lập công ty Smule vào năm 2008.
Now Smule's mission is to create expressive, mobile music things, and one of the first musical instruments we created is called Ocarina. And I'm going to just demo this for you real quick. So Ocarina — (Music) — is based on this ancient flute-like instrument called the ocarina, and this one is the four-hole English pendant configuration, and you're literally blowing into the microphone to make the sound. And there's actually a little ChucK script running in here that's detecting the strength of your blowing and also synthesizing the sound. (Music) And vibrato is mapped to the accelerometer, so you can get — (Music) All right. So let me play a little ditty for you, a little Bach. And here, you'll hear a little accompaniment with the melody. The accompaniment actually follows the melody, not the other way around.
Hiện nay, mục tiêu của Smule là tạo ra nhạc cụ điện tử di động. Ocarina là một trong những cái đầu tiên. Và tôi sẽ chơi thử nó ngay đây. Nó được tạo ra dựa trên một loại sáo cổ tên là ocarina. Nó gồm có 4 lỗ bấm. Bạn chỉ cần thổi vào micrô. Và một vài dòng lệnh Chuck sẽ bắt độ mạnh yếu khi bạn thổi và phát ra âm thanh. Độ rung của âm thanh dựa trên máy đo gia tốc trên điện thoại. Tôi sẽ chơi thử một bài đơn giản. Lần này, bạn sẽ nghe giai điệu cùng với hòa âm.
(Music)
And this was designed to let you take your time and figure out where your expressive space is, and you can just hang out here for a while, for a really dramatic effect, if you want, and whenever you're ready —
Nó được thiết kế để bạn có thể dành thời gian, và tìm cho mình một nơi để giải tỏa, bất cứ lúc nào bạn muốn,
(Music)
And on these longer notes, I'm going to use more vibrato towards the end of the notes to give it a little bit more of an expressive quality.
Ở những nốt dài hơn, tôi sẽ làm rung âm nhiều hơn, để thêm một ít hiệu quả biểu đạt.
(Music)
Huh, that's a nice chord to end this excerpt on.
Thật là một hòa âm đẹp cho phần kết!
(Applause)
(hú... chách...chách...chách)
Thank you.
Xin cảm ơn mọi người!
So I think a good question to ask about Ocarina is, is this a toy or it an instrument? Maybe it's both, but for me, I think the more important question is, is it expressive? And at the same time, I think creating these types of instruments asks a question about the role of technology, and its place for how we make music. Apparently, for example, not that long ago, like only a hundred years ago — that's not that long in the course of human history — families back then used to make music together as a common form of entertainment. I don't think that's really happening that much anymore. You know, this is before radio, before recording. In the last hundred years, with all this technology, we now have more access to music as listeners and consumers, but somehow, I think we're making less music than ever before. I'm not sure why that would be. Maybe it's because it's too easy just to hit play. And while listening to music is wonderful, there's a special joy to making music that's all its own. And I think that's one part of the goal of why I do what I do is kind of to take us back to the past a little bit. Right?
Một câu hỏi hay về Ocarina: "nó là đồ chơi hay là nhạc cụ?" Có lẽ là cả hai! Nhưng với tôi, câu hỏi quan trọng hơn là: "Nó có thể hiện tốt không?" Và đồng thời, loại nhạc cụ này đặt ra một câu hỏi về vai trò của công nghệ-... ..-Nó chính là cách mà ta tạo ra âm nhạc. Chỉ một thế kỉ trước thôi, mọi người cùng sáng tác nhạc, và coi nó như một cách giải trí. Tôi không nghĩ mọi thứ diễn ra nhanh đến vậy. Lúc đó còn chưa có radio hay máy ghi âm. Mà chỉ 100 năm thôi, với tất cả những công nghệ này, chúng ta tiếp xúc với âm nhạc nhiều hơn, cả người nghe và người soạn nhạc. Nhưng vì sao đó, tôi nghĩ ta sáng tác ra ít nhạc hơn trước đây. tôi không chắc tại sao. Có thể vì quá dễ dàng nhấn nút play. Và trong khi nghe nhạc thì phê, và sáng tác thì cần có niềm đam mê đặc biệt. Tôi nghĩ nó là một phần trong lí do tôi chọn ngành này, ,để đưa chúng ta trở về quá khứ một chút.
Now, if that's one goal, the other goal is to look to the future and think about what kind of new musical things can we make that we don't perhaps yet have names for that's enabled by technology, but ultimately might change the way that humans make music. And I'll just give you one example here, and this is Ocarina's other feature. This is a globe, and here you're actually listening to other users of Ocarina blow into their iPhones to play something. This is "G.I.R." from Texas, "R.I.K." I don't know why it's these three-letter names today, Los Angeles. They're all playing pretty, somewhat minimal music here.
Mục đích thứ 2 là để hướng về tương lai và nghĩ về loại nhạc mới mà ta có thể tạo ra, loại nhạc chưa có tên, loại nhạc tạo ra từ công nghệ và có thể sẽ thay đổi cách ta sáng tác nhạc. Tôi sẽ cho bạn thêm một ví dụ nữa. Đây là một tính năng khác của Ocarina. Đây là hình quả địa cầu. Từ đây bạn có thể thực sự nghe thấy tiếng Ocarina từ một ai đó đang chơi. G.I.R từ Texas. "R.I.K.", tôi không hiểu sao mà nay toàn tên 3 chữ, Los Angeles. Họ đều chơi hay đấy! Có tiếng gì nhỏ nhò ở đây nữa.
(Music)
Và ý tưởng đó là công nghệ không phải là cái chính yếu.
And the idea with this is that, well, technology should not be foregrounded here, and — (Laughter) — we've actually opened this up. The first thought is that, hey, you know there's somebody somewhere out there playing some music, and this is a small but I think important human connection to make that perhaps the technology affords.
Khi vừa mở nó lên, thì ý nghĩ đầu tiên là: "ê! có ai đó đang chơi nè!" Và mặc dù một việc nhỏ nhưng tôi nghĩ rằng, công nghệ vẫn tạo được sự gắn kết giữa người với người. Một ví dụ cuối, cái mà tôi thích nhất,
As a final example, and perhaps my favorite example, is that in the wake of the 2011 earthquake and tsunami disaster in Japan, a woman reached out in one of our singing apps to try to get people to join in to sing with her on a version of "Lean on Me." Now, in these apps, there's this thing that allows any user to add their voice to an existing performance by any other user or group of users, so in some sense, she's created this kind of global ad hoc corral of strangers, and within weeks, thousands of people joined in on this, and you can kind of see people coming from all around the world and all these lines converging on the origin where the first rendition of the song was sung, and that's in Tokyo. And this is what it sounds like when there's 1,000 people. This is 1,000 voices.
trong trận động đất sóng thần ở Nhật năm 2011, một cô gái đã dùng một ứng dụng ca nhạc của chúng tôi để mời mọi người hát cùng với cô ấy bài hát "Lean on Me". Ứng dụng đó cho phép người dùng thêm giọng hát của mình vào bản đã thu của người khác hoặc của 1 nhóm khác. Và từ tình cảm của mình, cô đã tạo ra một mạng lưới toàn cầu. Chỉ trong vài tuần, đã có hàng ngàn người tham gia. Họ từ khắp nơi trên trái đất. Tất cả đã hòa cùng với bản nhạc gốc lần đầu tiên được diễn ở Tokyo. Và đây là giọng của 1000 người
(Recording) ♪ Sometimes in our lives ♪
Đôi khi giữa dòng đời,
♪ We all have pain, we all have sorrow ♪
Ta trải nỗi buồn đau.
♪ But if we are wise ♪
Nhưng nếu ta tin tưởng,
♪ We know that there's always tomorrow ♪
Thì ngày mai vẫn chờ.
♪ Lean on me ♪
Hãy tựa vào vai mình,
♪ When you're not strong ♪
Khi bạn chưa đủ sức.
♪ And I'll be your friend ♪
Vì chúng ta là bạn,
♪ I'll help you carry on ♪
Ta đùm bọc lẫn nhau.
♪ For it won't be long ♪
Và một lúc nào đó,
♪ Till I'm gonna need ♪
Tôi cần một ai đó,
♪ Somebody to lean on ♪
Một bờ vai để tựa.
♪ Just lean on — ♪
Mãi mãi cần có nhau.
Is this computer music?
Đó có phải là nhạc điện tử không?
(Applause)
(chách...chách...chách...chách...chách...)
Was that computer music? Yeah, I guess so; it's something that you really couldn't have done without computers. But at the same time, it's also just human, and I think what I've essentially answered so far is maybe why I do the stuff that I do, and let's just finally return to the first question: What is computer music? And I think that the catch here is that, at least to me, computer music isn't really about computers. It is about people. It's about how we can use technology to change the way we think and do and make music, and maybe even add to how we can connect with each other through music.
Đó có phải là nhạc điện tử không? Tôi đoán vậy! Thực sự nó là thứ bạn không thể làm được nếu không có máy tính. Nhưng đồng thời nó vẫn mang tính nhân văn. Và tôi nghĩ đã đến lúc tôi trả lời, lý do tôi làm công việc này. Trở lại với câu hỏi đầu tiên: "nhạc điện tử là gì?" Tôi nghĩ điều mấu chốt ở đây, ít nhất là với tôi, nhạc điện tử không thực sự chỉ là máy móc, mà còn có tình người. Đó là cách ta sử dụng công nghệ để thay đổi cách nghĩ, cách tạo ra âm nhạc, thậm chí là cách ta gắn kết với nhau nhờ âm nhạc.
And with that, I want to say, this is computer music, and thank you for listening.
sau tất cả, tôi muốn nói với các bạn rằng, ĐÂY LÀ NHẠC ĐIỆN TỬ!
(Applause)
Cảm ơn các bạn đã lắng nghe!