I'm speaking about compassion from an Islamic point of view, and perhaps my faith is not very well thought of as being one that is grounded in compassion. The truth of the matter is otherwise.
Зборувам за сочувството од гледна точка на Исламот. Мојата верба, можеби, не е многу позната како верба базирана на сочувство. Но, вистината е поинаква.
Our holy book, the Koran, consists of 114 chapters, and each chapter begins with what we call the basmala, the saying of "In the name of God, the all compassionate, the all merciful," or, as Sir Richard Burton -- not the Richard Burton who was married to Elizabeth Taylor, but the Sir Richard Burton who lived a century before that and who was a worldwide traveler and translator of many works of literature -- translates it. "In the name of God, the compassionating, the compassionate."
Нашата света книга, Куранот, се состои од 114 поглавја и секое поглавје почнува со т.н. бисмиллах, изреката „Во името на Бога, Милостивиот, Сомилосниот“. Или, како што Сер Ричард Бартон, не оној Ричард Бартон што ја ожени Елизабет Тејлор, туку Сер Ричард Бартон кој живеел еден век пред тоа и бил патник по светот и преведувач на многу литературни дела, ја преведува како „Во името на Бога, кој сочувствува, Милозливиот“.
And in a saying of the Koran, which to Muslims is God speaking to humanity, God says to his prophet Muhammad -- whom we believe to be the last of a series of prophets, beginning with Adam, including Noah, including Moses, including Abraham, including Jesus Christ, and ending with Muhammad -- that, "We have not sent you, O Muhammad, except as a 'rahmah,' except as a source of compassion to humanity."
Во една изрека од Куранот, кој за Муслиманите го претставува Господовиот збор кон човештвото, Господ му вели на пророкот Мухамед, за кого веруваме дека е последиот од серијата пророци, почнувајќи од Адам, вклучувајќи го Ное, Мојсеј, Авраам, вклучувајќи го Исус Христос и завршувајќи со Мухамед, му вели „Те пративме тебе, Мухамед, како раама, како извор на сочувство за човештвото“.
For us human beings, and certainly for us as Muslims, whose mission, and whose purpose in following the path of the prophet is to make ourselves as much like the prophet. And the prophet, in one of his sayings, said, "Adorn yourselves with the attributes of God." And because God Himself said that the primary attribute of his is compassion -- in fact, the Koran says that "God decreed upon himself compassion," or, "reigned himself in by compassion" -- therefore, our objective and our mission must be to be sources of compassion, activators of compassion, actors of compassion and speakers of compassion and doers of compassion.
И за нас како човечки суштества, а особено за нас како Муслимани, чија мисија и цел во следењето на патот на пророкот е да станеме слични на него, пророкот во една од неговите изреки рекол: „Украсете се со особините на Господ“. А, бидејќи и самиот Господ рекол дека една од неговите главни особини е сочувството, всушност, Куранот вели дека „Господ си пропиша за Себеси сочувство“, или „завладеа со сочувство“. Затоа, нашата цел и мисија мора да се да бидеме извори на сочувство, активатори на сочувство, актери на сочувство, говорители на сочувство и сторители на сочувство.
That is all well and good, but where do we go wrong, and what is the source of the lack of compassion in the world? For the answer to this, we turn to our spiritual path. In every religious tradition, there is the outer path and the inner path, or the exoteric path and the esoteric path. The esoteric path of Islam is more popularly known as Sufism, or "tasawwuf" in Arabic. And these doctors or these masters, these spiritual masters of the Sufi tradition, refer to teachings and examples of our prophet that teach us where the source of our problems lies.
Сето тоа е поволно и добро, но каде грешиме и кој е изворот на недостаток на сочувство во светот? За да одговориме на ова, ќе се навратиме кон нашето одухотворување. Во секоја религиска традиција постои т.н. надворешна и внатрешна патека, или егзотерична и езотерична патека. Езотеричната патека на Исламот е попозната како суфизам, или тасавуф на арапски. И овие доктори или научници, овие духовни учители на суфистичката традиција, се потпираат на учењата и примерите на нашиот пророк кои нè учат за изворот на нашите проблеми.
In one of the battles that the prophet waged, he told his followers, "We are returning from the lesser war to the greater war, to the greater battle."
Во една од битките кои пророкот ги водел, им рекол на своите следбеници: „Се враќаме од помалата војна во поголемата војна, во поголемата битка“.
And they said, "Messenger of God, we are battle-weary. How can we go to a greater battle?"
А, тие му рекле: „Господов пратенику, изморени сме. Како да одиме во поголема битка?“
He said, "That is the battle of the self, the battle of the ego." The sources of human problems have to do with egotism, "I."
Тој рекол „Тоа е битка со самиот себе, битка со егото“. Изворите на човековите проблеми се поврзани со егоизам. Јас.
The famous Sufi master Rumi, who is very well known to most of you, has a story in which he talks of a man who goes to the house of a friend, and he knocks on the door, and a voice answers, "Who's there?"
Познатиот суфистички учител Руми, кој ви е многу добро познат на сите вас, има приказна во која раскажува за човек кој оди во куќата на еден пријател, чука на вратата и еден глас му одговара: „Кој е тоа?“.
"It's me," or, more grammatically correctly, "It is I," as we might say in English.
„Тоа сум јас“, или граматички поточно, „Јас сум“, како што би кажале на македонски.
The voice says, "Go away."
Гласот вели: „Оди си“.
After many years of training, of disciplining, of search and struggle, he comes back. With much greater humility, he knocks again on the door.
По многу години вежбање, дисциплина, истражување и борба, тој повторно се враќа и, со многу поголема човечност, повторно чукнува на вратата.
The voice asks, "Who is there?"
Гласот прашува: „Кој е тоа?“.
He said, "It is you, O heartbreaker."
Тој вели: „Тоа си ти, срцекршачу“.
The door swings open, and the voice says, "Come in, for there is no room in this house for two I's," -- two capital I's, not these eyes -- "for two egos."
Вратата широко се отвора и гласот вели: „Влези, во оваа куќа нема место за две Јас, ...за две ега“.
And Rumi's stories are metaphors for the spiritual path. In the presence of God, there is no room for more than one "I," and that is the "I" of divinity. In a teaching -- called a "hadith qudsi" in our tradition -- God says that, "My servant," or "My creature, my human creature, does not approach me by anything that is dearer to me than what I have asked them to do." And those of you who are employers know exactly what I mean. You want your employees to do what you ask them to do, and if they've done that, then they can do extra. But don't ignore what you've asked them to do.
И приказните на Руми се метафори за духовниот пат. Во присуство на Господ, нема место за повеќе од едно Јас, а тоа е Јас на божеството. Во едни учења од нашата традиција, наречени Хадиси Кудси, Господ вели „Мојот слуга“, или „моето суштество, моето човечко суштество, не ми приоѓа со ништо што би ми било подраго освен со она што го барам од него“. Оние од вас кои се работодавци знаат точно на што мислам. Вие сакате вашите работници да го работат она што ќе им го побарате. Ако го направат тоа, тогаш можат да направат и повеќе, но не игнорирајте го она што сте им кажале да го направат првиот пат.
"And," God says, "my servant continues to get nearer to me, by doing more of what I've asked them to do" -- extra credit, we might call it -- "until I love him or love her. And when I love my servant," God says, "I become the eyes by which he or she sees, the ears by which he or she listens, the hand by which he or she grasps, and the foot by which he or she walks, and the heart by which he or she understands." It is this merging of our self with divinity that is the lesson and purpose of our spiritual path and all of our faith traditions.
Па, Господ вели: „Мојот слуга продолжува да ми се доближува, правејќи повеќе од она што сум му го побарал“, тоа би можеле да го наречеме екстра кредит, „сè додека не го сакам него или неа“. „А, кога Јас го сакам мојот слуга“, вели Господ, „станувам очите со кои тој или таа гледа, ушите со кои тој или таа слуша, раката со која тој или таа зема, нозете со кои тој или таа чекори и срцето со кое тој или таа разбира“. Ова спојување на самите себеси со божеството е лекцијата и целта на нашиот духовен пат и сите наши религиозни традиции.
Muslims regard Jesus as the master of Sufism, the greatest prophet and messenger who came to emphasize the spiritual path. When he says, "I am the spirit, and I am the way," and when the prophet Muhammad said, "Whoever has seen me has seen God," it is because they became so much an instrument of God, they became part of God's team -- so that God's will was manifest through them, and they were not acting from their own selves and their own egos. Compassion on earth is given, it is in us. All we have to do is to get our egos out of the way, get our egotism out of the way.
Муслиманите го гледаат Исус како учител на суфизмот, најголемиот пророк и гласник кој дојде за да му даде значење на духовниот пат. Кога тој вели: „Јас сум духот и јас сум патот“, кога пророкот Мухамед вели: „Оној кој ме видел мене, го видел Господ“, тое е затоа што тие станале инструменти на Господ, станале дел од Господовиот здив, така што Господовата волја е прикажана преку нив, а не од делата поттикнати од нив самите или нивното его. Сочувството на Земјата ни е дадено, тоа е во нас. Сè што треба да направиме е да го тргнеме егото настрана, да го тргнеме егоизмот настрана.
I'm sure, probably all of you here, or certainly the very vast majority of you, have had what you might call a spiritual experience, a moment in your lives when, for a few seconds, a minute perhaps, the boundaries of your ego dissolved. And at that minute, you felt at one with the universe -- one with that jug of water, one with every human being, one with the Creator -- and you felt you were in the presence of power, of awe, of the deepest love, the deepest sense of compassion and mercy that you have ever experienced in your lives.
Сигурен сум дека, веројатно, сите вие тука, или барем мнозинство од вас, доживеале нешто што би можело да се нарече духовно искуство. Еден момент во вашите животи кога, за неколку секунди или минута можеби, границите на вашето его исчезнале. И во таа минута, сте почувствувале како да сте едно со Универзумот, едно со овој бокал вода, едно со секое човечко суштество, едно со создавателот. И сте го почувствувале присуството на моќта, на емоцијата, на најдлабоката љубов, најдлабоката емоција на сочувство и благодарност, која некогаш сте ја доживеале во животот.
That is a moment which is a gift of God to us -- a gift when, for a moment, he lifts that boundary which makes us insist on "I, I, I, me, me, me," and instead, like the person in Rumi's story, we say, "Oh, this is all you. This is all you. And this is all us. And us, and I, and us are all part of you. O, Creator! O, the Objective! The source of our being and the end of our journey, you are also the breaker of our hearts. You are the one whom we should all be towards, for whose purpose we live, and for whose purpose we shall die, and for whose purpose we shall be resurrected again to account to God to what extent we have been compassionate beings."
Тој момент ни е подарок од Господ. Подарок кога, за момент, тој ја крева границата која нè тера да инсистираме на „јас, јас, јас“, и наместо тоа, како личноста во приказната на Руми, велиме „Ох, сето ова си ти“. Сето ова си ти. И сето ова сме ние. И ние, и јас и сите сме дел од тебе. Сесоздавател, нашата цел, изворот на нашето битие и крајот на нашето патување. Ти си, исто така, и нашиот срцекршач. Ти си она кон што треба да целиме, за чија цел живееме, за чија цел ќе умреме и за чија цел повторно ќе воскреснеме, за да му докажеме на Господ до кој степен сме биле сочувствителни суштества.
Our message today, and our purpose today, and those of you who are here today, and the purpose of this charter of compassion, is to remind. For the Koran always urges us to remember, to remind each other, because the knowledge of truth is within every human being.
Нашата порака и цел денеска, за сите што сте тука денеска, и целта на овај говор за сочувството е да потсети. Куранот секогаш нè тера да запомниме, да се потсетиме, затоа што познавањето на вистината е во секој човек.
We know it all. We have access to it all. Jung may have called it "the subconscious." Through our subconscious, in your dreams -- the Koran calls our state of sleep "the lesser death," "the temporary death" -- in our state of sleep we have dreams, we have visions, we travel even outside of our bodies, for many of us, and we see wonderful things. We travel beyond the limitations of space as we know it, and beyond the limitations of time as we know it. But all this is for us to glorify the name of the creator whose primary name is the compassionating, the compassionate.
Ние знаеме сè. Имаме пристап кон сè. Јунг тоа го нарекува потсвест. Преку нашата потсвест, во нашите соништа... Куранот таа состојба на сон ја нарекува помала смрт, привремена смрт. Додека спиеме, сонуваме, имаме визии, многумина од нас дури и патуваат надвор од своите тела, и гледаме прекрасни нешта. Патуваме надвор од границите на просторот, таков каков што го познаваме, и надвор од границите на времето. Но, сето ова е за да го прославиме името на создавателот, чие првично име е Оној кој сочувствува, Милозливиот.
God, Bokh, whatever name you want to call him with, Allah, Ram, Om, whatever the name might be through which you name or access the presence of divinity, it is the locus of absolute being, absolute love and mercy and compassion, and absolute knowledge and wisdom, what Hindus call "satchidananda." The language differs, but the objective is the same.
Господ, Бог, со кое било име наречето го. Алах, Рам, Ом. Кое и да е името со кое го именувате или пристапувате кон присуството на божеството, тоа е точката на апсолутното суштество, апсолутната љубов, милост и сочувство, и апсолутното знаење и мудрост, кое Хиндусите го нарекуваат сатчитананда. Јазикот се разликува, но целта е иста.
Rumi has another story about three men, a Turk, an Arab and -- and I forget the third person, but for my sake, it could be a Malay. One is asking for angur -- one is, say, an Englishman -- one is asking for eneb, and one is asking for grapes. And they have a fight and an argument because -- "I want grapes." "I want eneb. "I want angur." -- not knowing that the word that they're using refers to the same reality in different languages.
Руми има и друга приказна за тројца луѓе: Турчин, Араб и заборавам која е третата личност, но да речеме дека е Македонец. Првиот бара ангур... другиот бара енеб, а третиот бара грозје. И така се расправаат и караат, „Сакам грозје, сакам енеб, сакам ангур“, без да знаат дека зборовите кои ги употребуваат го означува истото нешто само на различни јазици.
There's only one absolute reality by definition, one absolute being by definition, because absolute is, by definition, single, and absolute and singular. There's this absolute concentration of being, the absolute concentration of consciousness, awareness, an absolute locus of compassion and love that defines the primary attributes of divinity.
По дефиниција, има само една апсолутна реалност, едно апсолутно суштество, затоа што апсолутното, по дефиниција, е единствено, апсолутно и единечно. Постои апсолутна концентрација на постоење, апсолутна концентрација на совест, свест, и апсолутна точка на сочувство и љубов, која ги дефинира примарните својства на божеството.
And these should also be the primary attributes of what it means to be human. For what defines humanity, perhaps biologically, is our physiology, but God defines humanity by our spirituality, by our nature.
А, тоа, исто така, треба да бидат и примарните својства на она што значи да се биде човек. Бидејќи, она што го дефинира човештвото, можеби биолошки, е нашата физиологија, но Господ го дефинира човештвото по нашата духовност, по нашата природа.
And the Koran says, He speaks to the angels and says, "When I have finished the formation of Adam from clay, and breathed into him of my spirit, then, fall in prostration to him." The angels prostrate, not before the human body, but before the human soul. Why? Because the soul, the human soul, embodies a piece of the divine breath, a piece of the divine soul.
А, Куранот вели, обраќајќи им се на ангелите: „Кога ќе го завршам создавањето на Адам од глина и ќе му вдахнам од мојот дух, тогаш покорете му се“. Ангелите се покорија, не пред човековото тело, туку пред човековата душа. Зошто? Бидејќи душата, човековата душа, содржи дел од божествениот здив, дел од божествената душа.
This is also expressed in biblical vocabulary when we are taught that we were created in the divine image. What is the imagery of God? The imagery of God is absolute being, absolute awareness and knowledge and wisdom and absolute compassion and love.
Ова, исто така, е изразено и во Библијата, која учи дека сме создадени според Божјиот лик. Кој е ликот Божји? Божјиот лик е апсолутното постоење, апсолутната свест, знаење и мудрост, и апсолутното сочувство и љубов.
And therefore, for us to be human -- in the greatest sense of what it means to be human, in the most joyful sense of what it means to be human -- means that we too have to be proper stewards of the breath of divinity within us, and seek to perfect within ourselves the attribute of being, of being alive, of beingness; the attribute of wisdom, of consciousness, of awareness; and the attribute of being compassionate and loving beings.
И, затоа, за да бидеме човечни, во најшироката смисла на она што значи да се биде човек, во најрадосната смисла на она што значи да се биде човек, ние самите треба да бидеме сопствени чувари на здивот на божеството во нас, и да се трудиме да го усовршиме во себе својството да се биде суштество, живо суштество, што постои, својството на мудрост, совест и свест, и својството на суштество кое сака и сочувствува.
This is what I understand from my faith tradition, and this is what I understand from my studies of other faith traditions, and this is the common platform on which we must all stand, and when we stand on this platform as such, I am convinced that we can make a wonderful world.
Вака јас ја разбирам мојата религиозна традиција и вака ги разбирам другите религиозни традиции. Ова е заедничката платформа, на кој ние сите мора да застанеме. А, кога ќе застанеме на неа, убеден сум дека ќе можеме да создадеме прекрасен свет.
And I believe, personally, that we're on the verge and that, with the presence and help of people like you here, we can bring about the prophecy of Isaiah. For he foretold of a period when people shall transform their swords into plowshares and will not learn war or make war anymore.
Јас, лично, верувам дека сме многу близу, и дека со присуството и помошта на луѓе како вас, ќе можеме да го оствариме пророштвото на Исак, кој предвиде доба кога луѓето ќе ги претопат мечовите во плугови и повеќе нема да знаат што е тоа војна.
We have reached a stage in human history that we have no option: we must, we must lower our egos, control our egos -- whether it is individual ego, personal ego, family ego, national ego -- and let all be for the glorification of the one.
Стигнавме до стадиум во човековата историја кога немаме избор. Мораме да го намалиме нашето его и да го контролираме, било тоа да е индивидуалното, лично его, или семејното его, националното его, и сето тоа да биде за слава на Едниот.
Thank you, and God bless you. (Applause)
Ви благодарам и Бог нека Ве благослови. (аплауз)