If I asked you to picture the air, what do you imagine? Most people think about either empty space or clear blue sky or sometimes trees dancing in the wind. And then I remember my high school chemistry teacher with really long socks at the blackboard, drawing diagrams of bubbles connected to other bubbles, and describing how they vibrate and collide in a kind of frantic soup.
Ако бих затражила од вас да замислите ваздух, шта замишљате? Већина људи размишља о празном простору или чистом, плавом небу или понекад дрвећу које плеше на ветру. Онда се сетим професора хемије из средње школе са веома дугачким чарапама док стоји крај табле, црта дијаграме кружића повезаних са другим кружићима и описује како вибрирају и сударају се у некаквој узбурканој супи.
But really, we tend not to think about the air that much at all. We notice it mostly when there's some kind of unpleasant sensory intrusion upon it, like a terrible smell or something visible like smoke or mist. But it's always there. It's touching all of us right now. It's even inside us. Our air is immediate, vital and intimate. And yet, it's so easily forgotten.
Али заправо, обично не размишљамо нарочито о ваздуху. Обично га приметимо када постоји некакав непријатан налет у њему, приметан чулима, као што је грозан мирис или нешто видљиво као дим или магла. Ипак, увек је ту. Све нас дотиче управо сада. Чак је и у нама. Наш ваздух је непосредан, од виталног значаја и интиман. Ипак, тако се лако заборавља.
So what is the air? It's the combination of the invisible gases that envelop the Earth, attracted by the Earth's gravitational pull. And even though I'm a visual artist, I'm interested in the invisibility of the air. I'm interested in how we imagine it, how we experience it and how we all have an innate understanding of its materiality through breathing. All life on Earth changes the air through gas exchange, and we're all doing it right now. Actually, why don't we all right now together take one big, collective, deep breath in.
Па, шта је ваздух? То је комбинација невидљивих гасова који обавијају Земљу, а које привлачи њена гравитација. Иако сам визуелни уметник, интересује ме невидљивост ваздуха. Интересује ме како га замишљамо, како га доживљавамо и како сви имамо урођено разумевање о његовој материјалности кроз дисање. Свеукупни живот на Земљи мења ваздух кроз размену гасова, а ми то чинимо управо сада. Заправо, зашто не бисмо сви управо сада удахнули снажно, заједнички, дубоко.
Ready? In. (Inhales) And out. (Exhales)
Спремни? Унутра. (Удише) И ван. (Издише)
That air that you just exhaled, you enriched a hundred times in carbon dioxide. So roughly five liters of air per breath, 17 breaths per minute of the 525,600 minutes per year, comes to approximately 45 million liters of air, enriched 100 times in carbon dioxide, just for you. Now, that's equivalent to about 18 Olympic-sized swimming pools.
Ваздух који сте управо избацили обогатили сте сто пута угљен-диоксидом. Угрубо, пет литара ваздуха по удисају, седамнаест удисаја по минути од 525 600 минута годишње једнако је отприлике 45 милиона литара ваздуха обогаћеног сто пута угљен-диоксидом, само за вас. То је једнако отприлике величини осамнаест олимпијских базена за пливање.
For me, air is plural. It's simultaneously as small as our breathing and as big as the planet. And it's kind of hard to picture. Maybe it's impossible, and maybe it doesn't matter.
За мене је ваздух у множини. Истовремено је мали као наше дисање и велики као планета, а тешко га је и замислити. Можда је немогуће, а можда није важно.
Through my visual arts practice, I try to make air, not so much picture it, but to make it visceral and tactile and haptic. I try to expand this notion of the aesthetic, how things look, so that it can include things like how it feels on your skin and in your lungs, and how your voice sounds as it passes through it. I explore the weight, density and smell, but most importantly, I think a lot about the stories we attach to different kinds of air.
Кроз праксу визуелне уметности покушавам да ваздух учиним, а не толико да га замислим, да га учиним висцералним, додирљивим и опипљивим. Покушавам да проширим идеју о естетици, о томе како ствари изгледају, да би могла да укључи ствари као то какав је његов осећај на кожи и у плућима, као и како вам звучи глас док пролази кроз њега. Истражујем тежину, густину и мирис, али, што је најважније, пуно размишљам о причама које везујемо за различите врсте ваздуха.
This is a work I made in 2014. It's called "Different Kinds of Air: A Plant's Diary," where I was recreating the air from different eras in Earth's evolution, and inviting the audience to come in and breathe them with me. And it's really surprising, so drastically different.
Ово је мој рад из 2014. године. Зове се „Различите врсте ваздуха, дневник биљака“, у ком сам поново стварала ваздух из различитих ера Земљине еволуције и позивала публику да дође и удише их са мном. Заиста је изненађујуће, толико је драстична разлика.
Now, I'm not a scientist, but atmospheric scientists will look for traces in the air chemistry in geology, a bit like how rocks can oxidize, and they'll extrapolate that information and aggregate it, such that they can pretty much form a recipe for the air at different times. Then I come in as the artist and take that recipe and recreate it using the component gases.
Нисам научник, али научници који проучавају атмосферу тражили би трагове у хемијском саставу ваздуха у геологији, помало налик на то како стене оксидирају, а они ће извести вредности из те информације и здружити их, тако да могу прилично добро направити рецепт за ваздух из различитих периода. Онда се ја појавим као уметница, узмем тај рецепт и поново га направим користећи гасове који су му компоненте.
I was particularly interested in moments of time that are examples of life changing the air, but also the air that can influence how life will evolve, like Carboniferous air. It's from about 300 to 350 million years ago. It's an era known as the time of the giants. So for the first time in the history of life, lignin evolves. That's the hard stuff that trees are made of. So trees effectively invent their own trunks at this time, and they get really big, bigger and bigger, and pepper the Earth, releasing oxygen, releasing oxygen, releasing oxygen, such that the oxygen levels are about twice as high as what they are today. And this rich air supports massive insects -- huge spiders and dragonflies with a wingspan of about 65 centimeters. To breathe, this air is really clean and really fresh. It doesn't so much have a flavor, but it does give your body a really subtle kind of boost of energy. It's really good for hangovers.
Посебно су ме интересовали тренуци у времену који представљају примере у којима живот мења ваздух, али ме је интересовао и ваздух који утиче на еволуцију живота, као што је ваздух из периода карбона. Из периода је пре око 300 до 350 милиона година. Из ере је која је позната као време џинова. Тако се по први пут у историји живота формирају лигнини. То је чврста материја од које се састоји дрвеће. Дакле, дрвеће ефикасно осмишљава своја стабла у то време и постаје заиста велико, све веће и веће, и распростире се по земљи, ослобађајући кисеоник изнова и изнова, дотле да ниво кисеоника постаје око два пута већи од данашњег. Овакав богат ваздух подржава појаву огромних инсеката, огромних паукова и вилиних коњица са распоном крила од око 65 центиметара. За дисање је овај ваздух заиста чист и свеж. Нема пуно укуса, али вашем телу пружа суптилно повећање енергије. Стварно је добар за мамурлуке.
(Laughter)
(Смех)
Or there's the air of the Great Dying -- that's about 252.5 million years ago, just before the dinosaurs evolve. It's a really short time period, geologically speaking, from about 20- to 200,000 years. Really quick. This is the greatest extinction event in Earth's history, even bigger than when the dinosaurs died out. Eighty-five to 95 percent of species at this time die out, and simultaneous to that is a huge, dramatic spike in carbon dioxide, that a lot of scientists agree comes from a simultaneous eruption of volcanoes and a runaway greenhouse effect. Oxygen levels at this time go to below half of what they are today, so about 10 percent. So this air would definitely not support human life, but it's OK to just have a breath. And to breathe, it's oddly comforting. It's really calming, it's quite warm and it has a flavor a little bit like soda water. It has that kind of spritz, quite pleasant.
Постоји и ваздух из времена „великог изумирања“; то је пре око 252,5 милиона година, мало пре појаве диносауруса. То је заиста кратак период из угла геологије, од око 20 до 200 000 година. Заиста брзо. Ово је највећи догађај истребљења у историји Земље, већи чак и од изумирања диносауруса. Осамдесет пет до 95 процената врста изумире у ово време, а у исто време се дешава огроман, драматични пораст угљен-диоксида, а много научника се слаже да потиче од истовремених ерупција вулкана и испуштања ефекта стаклене баште. Ниво кисеоника у ово време се спушта испод половине данашњег нивоа, значи на око 10 процената. Дакле, овај ваздух дефинитивно не би могао да подржи људски живот, али је у реду само га удахнути. А његово удисање је чудна утеха. Стварно је умирујућ, прилично топао и има укус помало налик киселој води. На тај начин прска, што је прилично пријатно.
So with all this thinking about air of the past, it's quite natural to start thinking about the air of the future. And instead of being speculative with air and just making up what I think might be the future air, I discovered this human-synthesized air. That means that it doesn't occur anywhere in nature, but it's made by humans in a laboratory for application in different industrial settings.
Уз сво ово размишљање о ваздуху из прошлости, сасвим је природно да почнете да размишљате о ваздуху из будућности. Уместо да нагађам о ваздуху и измишљам какав би могао бити ваздух будућности, открила сам ваздух који су људи синтетисали. То значи да се не јавља нигде у природи, већ су га направили људи у лабораторији за примену у различитим индустријским срединама.
Why is it future air? Well, this air is a really stable molecule that will literally be part of the air once it's released, for the next 300 to 400 years, before it's broken down. So that's about 12 to 16 generations. And this future air has some very sensual qualities. It's very heavy. It's about eight times heavier than the air we're used to breathing. It's so heavy, in fact, that when you breathe it in, whatever words you speak are kind of literally heavy as well, so they dribble down your chin and drop to the floor and soak into the cracks. It's an air that operates quite a lot like a liquid.
Зашто је то ваздух будућности? Па, тај ваздух је заиста стабилан молекул који ће буквално бити део ваздуха када се једном ослободи, неких 300 до 400 наредних година, пре него што се разложи. То је, значи, око 12 до 16 генерација. Овај будући ваздух има нека опипљива својства. Веома је тежак. Око осам пута је тежи од ваздуха који смо навикли да удишемо. Заправо је толико тежак да, када га удахнете, какве год речи да изговорите постају буквално тешке, те вам капљу низ браду, падају на под и процепи их упијају. То је ваздух који функционише прилично слично течности.
Now, this air comes with an ethical dimension as well. Humans made this air, but it's also the most potent greenhouse gas that has ever been tested. Its warming potential is 24,000 times that of carbon dioxide, and it has that longevity of 12 to 16 generations. So this ethical confrontation is really central to my work. (In a lowered voice) It has another quite surprising quality. It changes the sound of your voice quite dramatically.
Овај ваздух укључује и етичку димензију. Људи су направили овај ваздух, али је он и најснажнији гас стаклене баште који је икада тестиран. Његов потенцијал загревања 24 000 је пута већи од потенцијала угљен-диоксида, а показао је дуговечност од 12 до 16 генерација. Тако је ова етичка конфронтација централна тачка мог рада. (Дубљим гласом) Има још једну изненађујућу особину. Мења вам боју гласа прилично драматично.
(Laughter)
(Смех)
So when we start to think -- ooh! It's still there a bit.
Па, када кренемо да размишљамо - ох, још га има помало.
(Laughter)
(Смех)
When we think about climate change, we probably don't think about giant insects and erupting volcanoes or funny voices. The images that more readily come to mind are things like retreating glaciers and polar bears adrift on icebergs. We think about pie charts and column graphs and endless politicians talking to scientists wearing cardigans.
Када размишљамо о климатским променама, вероватно немамо на уму џиновске инсекте, еруптивне вулкане или чудне гласове. Слике које нам чешће падну на памет су оне налик отопљавању глечера и поларних медведа на санти леда која се удаљава. Мислимо на кружне дијаграме, cтубичастe графиконе и бескрајном броју политичара који причају са научницима у кардиганима.
But perhaps it's time we start thinking about climate change on the same visceral level that we experience the air. Like air, climate change is simultaneously at the scale of the molecule, the breath and the planet. It's immediate, vital and intimate, as well as being amorphous and cumbersome. And yet, it's so easily forgotten.
Можда је, међутим, време да почнемо да размишљамо о климатским променама из исте висцералне перспективе из које доживљавамо ваздух. Као и ваздух, климатске промене дешавају се истовремено на нивоу молекула, удисаја и планете. Оне су директне, од виталне важности и интимне, као што су и аморфне и гломазне. Ипак, тако се лако заборавља на њих.
Climate change is the collective self-portrait of humanity. It reflects our decisions as individuals, as governments and as industries. And if there's anything I've learned from looking at air, it's that even though it's changing, it persists. It may not support the kind of life that we'd recognize, but it will support something. And if we humans are such a vital part of that change, I think it's important that we can feel the discussion. Because even though it's invisible, humans are leaving a very vibrant trace in the air.
Климатске промене представљају колективни аутопортрет човечанства. Осликавају наше одлуке као појединаца, као влада и индустрија. Ако сам ишта научила из посматрања ваздуха, то је да, иако се мења, истрајава. Можда неће подржати живот какав препознајемо, али ће подржати нешто, а ако смо ми, људи, толико виталан део те промене, мислим да је важно да осетимо дискусију о томе. Јер, иако је невидљива ствар, људи остављају веома жив траг на ваздух.
Thank you.
Хвала вам.
(Applause)
(Аплауз)