If I asked you to picture the air, what do you imagine? Most people think about either empty space or clear blue sky or sometimes trees dancing in the wind. And then I remember my high school chemistry teacher with really long socks at the blackboard, drawing diagrams of bubbles connected to other bubbles, and describing how they vibrate and collide in a kind of frantic soup.
Ha azt kérném, képzeljék el a levegőt, mi jutna eszükbe? A legtöbben vagy üres térre, vagy a tiszta kék égre, vagy néha szélben táncoló fákra gondolnak. Aztán eszembe jut a hosszú zoknis gimnáziumi kémiatanárom a táblánál, ahogy egymáshoz kapcsolt buborékok ábráit rajzolja, és arról magyaráz, hogyan vibrálnak és ütköznek egy zsibongó levesben.
But really, we tend not to think about the air that much at all. We notice it mostly when there's some kind of unpleasant sensory intrusion upon it, like a terrible smell or something visible like smoke or mist. But it's always there. It's touching all of us right now. It's even inside us. Our air is immediate, vital and intimate. And yet, it's so easily forgotten.
Valójában nem szoktunk sokat gondolkodni a levegőről. Leginkább akkor vesszük észre, mikor valami kellemetlen érzékszervi élmény társul hozzá, mint valami bűz, vagy valami látható, például füst vagy köd. De mindig jelen van. Ebben a pillanatban is mindannyiunkkal érintkezik. Sőt, bennünk is ott van. A levegőnk közvetlen, létfontosságú és intim. És mégis, oly könnyen elfeledkezünk róla.
So what is the air? It's the combination of the invisible gases that envelop the Earth, attracted by the Earth's gravitational pull. And even though I'm a visual artist, I'm interested in the invisibility of the air. I'm interested in how we imagine it, how we experience it and how we all have an innate understanding of its materiality through breathing. All life on Earth changes the air through gas exchange, and we're all doing it right now. Actually, why don't we all right now together take one big, collective, deep breath in.
Szóval, mi is a levegő? A Földet körülvevő gázok keveréke, melyet a Föld gravitációs ereje vonz. És bár vizuális művész vagyok, érdekel a levegő láthatatlansága. Érdekel, hogyan képzeljük el, hogyan észleljük, és hogyan értjük meg ösztönösen anyagi természetét a lélegzésen keresztül. Minden földi életforma gázcsere útján cserél levegőt, mi is mind épp ezt tesszük. Tényleg, miért nem veszünk közösen egy nagy mély levegőt?
Ready? In. (Inhales) And out. (Exhales)
Kész? Be. (Belélegez) És ki. (Kilélegez)
That air that you just exhaled, you enriched a hundred times in carbon dioxide. So roughly five liters of air per breath, 17 breaths per minute of the 525,600 minutes per year, comes to approximately 45 million liters of air, enriched 100 times in carbon dioxide, just for you. Now, that's equivalent to about 18 Olympic-sized swimming pools.
A levegő, amit épp most kifújtak, százszor gazdagabb lett szén-dioxidban. Körülbelül öt liter levegő lélegzetenként, 17 lélegzet percenként, 525 600 perc egy évben, összesen nagyjából 45 millió liter levegő, százszorosára gazdagítva szén-dioxiddal, csak önök által. Ez körülbelül tizennyolc versenymedence űrtartalma.
For me, air is plural. It's simultaneously as small as our breathing and as big as the planet. And it's kind of hard to picture. Maybe it's impossible, and maybe it doesn't matter.
Számomra a levegő többértelmű. Egyszerre olyan kicsi, mint a lélegzetünk, és olyan nagy, mint a bolygónk. Elég nehéz elképzelni. Lehet, hogy lehetetlen, és lehet, hogy nem is számít.
Through my visual arts practice, I try to make air, not so much picture it, but to make it visceral and tactile and haptic. I try to expand this notion of the aesthetic, how things look, so that it can include things like how it feels on your skin and in your lungs, and how your voice sounds as it passes through it. I explore the weight, density and smell, but most importantly, I think a lot about the stories we attach to different kinds of air.
A vizuális művészetemen keresztül megpróbálok levegőt teremteni, nem igazán képként, hanem igyekszem bensőségessé, megfoghatóvá és tapinthatóvá tenni. Megpróbálom kiterjeszteni ezt az esztétikai fogalmat, a dolgok kinézetét, hogy visszaadjam például azt, ahogy a bőrünk érzékeli, ahogy a tüdőnkben érezzük, és ahogy hangot keltünk a levegő segítségével. Felfedezem a súlyát, sűrűségét és illatát, de legfőképpen sokat gondolkozom levegőfajtákról szóló történeteken.
This is a work I made in 2014. It's called "Different Kinds of Air: A Plant's Diary," where I was recreating the air from different eras in Earth's evolution, and inviting the audience to come in and breathe them with me. And it's really surprising, so drastically different.
Ezt 2014-ben készítettem. A címe "Különböző levegők: Egy növény naplója", ebben újrateremtettem a levegőt a Föld evolúciójának különböző koraiban, és felkértem a közönséget, hogy lélegezze be őket velem együtt. Igazán meglepő, hogy milyen drasztikusan eltérők.
Now, I'm not a scientist, but atmospheric scientists will look for traces in the air chemistry in geology, a bit like how rocks can oxidize, and they'll extrapolate that information and aggregate it, such that they can pretty much form a recipe for the air at different times. Then I come in as the artist and take that recipe and recreate it using the component gases.
Nem vagyok tudós, de a légkörkutatók a levegő kémiájának nyomait keresik a geológiában, hasonló a kövek oxidációs képességéhez, a kapott adatokat pedig kiértékelik és összegzik, így tulajdonképpen megkapják a levegő receptjét különböző korokban. Ezután jövök a képbe, mint művész, fogom a receptet, és az alkotó gázokból újrateremtem.
I was particularly interested in moments of time that are examples of life changing the air, but also the air that can influence how life will evolve, like Carboniferous air. It's from about 300 to 350 million years ago. It's an era known as the time of the giants. So for the first time in the history of life, lignin evolves. That's the hard stuff that trees are made of. So trees effectively invent their own trunks at this time, and they get really big, bigger and bigger, and pepper the Earth, releasing oxygen, releasing oxygen, releasing oxygen, such that the oxygen levels are about twice as high as what they are today. And this rich air supports massive insects -- huge spiders and dragonflies with a wingspan of about 65 centimeters. To breathe, this air is really clean and really fresh. It doesn't so much have a flavor, but it does give your body a really subtle kind of boost of energy. It's really good for hangovers.
Különösen érdekeltek azok az időpontok, amik a levegőt megváltoztató életre utaló példák, de az a levegő is, ami befolyásolja az élet kialakulását, mint például a karbonkori. Ez körülbelül 300-350 millió éves. Ez a kor az óriások koraként ismert. Ekkor, az élet történetében először kialakult a lignin. Ez a fák szilárd alapanyaga. Úgyhogy ekkor a fák szó szerint feltalálták a saját törzseiket, és hatalmasra, egyre nagyobbra nőttek, beterítve a Földet, oxigént kibocsátva, oxigént kibocsátva, oxigént kibocsátva, míg az oxigénszint majd' kétszer magasabb lett, mint napjainkban. Ez a tartalmas levegő óriási rovarokat táplált, hatalmas pókokat, szitakötőket, körülbelül 65 cm-es szárnyfesztávolsággal. Ez a levegő belélegezve igazán tiszta és friss. Nincs valódi íze, de nagyon finom energialöketet ad a testnek. Igazán jó másnaposságra.
(Laughter)
(Nevetés)
Or there's the air of the Great Dying -- that's about 252.5 million years ago, just before the dinosaurs evolve. It's a really short time period, geologically speaking, from about 20- to 200,000 years. Really quick. This is the greatest extinction event in Earth's history, even bigger than when the dinosaurs died out. Eighty-five to 95 percent of species at this time die out, and simultaneous to that is a huge, dramatic spike in carbon dioxide, that a lot of scientists agree comes from a simultaneous eruption of volcanoes and a runaway greenhouse effect. Oxygen levels at this time go to below half of what they are today, so about 10 percent. So this air would definitely not support human life, but it's OK to just have a breath. And to breathe, it's oddly comforting. It's really calming, it's quite warm and it has a flavor a little bit like soda water. It has that kind of spritz, quite pleasant.
Vagy itt a Nagy Kihalás levegője, ami kb 252,5 millió éves, épp a dinoszauruszok megjelenése előtti. Geológiai értelemben ez nagyon rövid időtartam, 20 és 200 ezer év közötti. Igazán semmiség. Ez a legnagyobb kihalási esemény a Föld történetében, még a dinoszauruszok pusztulásánál is nagyobb. Ekkor a fajok 85-95 százaléka kihalt, miközben hatalmas, drámai emelkedés következett be a szén-dioxid-szintben, amit sok tudós szerint több vulkán egyidejű kitörése és a felszabaduló üvegházhatás okozott. Ezalatt az oxigénszint a mai mennyiség felére csökkent, körülbelül tíz százalékra. Tehát ez a levegő biztosan nem támogatná az emberi életet, de azért egy levegővétel még belefér. Belélegezve furcsán kellemes. Nagyon megnyugtató, elég meleg, és egy kicsit szódavíz-ízű. Megvan benne az a buborékos érzés, elég kellemes.
So with all this thinking about air of the past, it's quite natural to start thinking about the air of the future. And instead of being speculative with air and just making up what I think might be the future air, I discovered this human-synthesized air. That means that it doesn't occur anywhere in nature, but it's made by humans in a laboratory for application in different industrial settings.
Természetes, hogy a múlt levegőjén gondolkodva a jövő levegője is eszembe jut. Üres feltételezések és kitalációk helyett, hogy milyen lehet a jövő levegője, inkább olyat találtam ki, amit az ember hoz létre. Ez azt jelenti, hogy a természetben nem fellelhető, hanem emberek készítik egy laborban, különféle ipari helyzetekben alkalmazva.
Why is it future air? Well, this air is a really stable molecule that will literally be part of the air once it's released, for the next 300 to 400 years, before it's broken down. So that's about 12 to 16 generations. And this future air has some very sensual qualities. It's very heavy. It's about eight times heavier than the air we're used to breathing. It's so heavy, in fact, that when you breathe it in, whatever words you speak are kind of literally heavy as well, so they dribble down your chin and drop to the floor and soak into the cracks. It's an air that operates quite a lot like a liquid.
Miért ez a jövő levegője? Nos, ez a levegő nagyon stabil molekula, ami kiengedés után szó szerint a levegő része marad a következő 300-400 évre, mielőtt lebomlana. Ez körülbelül 12-16 generáció. Van néhány igen jól érzékelhető tulajdonsága. Nagyon súlyos. Körülbelül nyolcszor nehezebb, mint a megszokott levegőnk. Valójában olyan nehéz, hogyha belélegezzük, akármit mondunk, a szavaink is szó szerint elnehezülnek, lecsorognak az állunkon, majd a földre esnek, és befolynak a repedésekbe. Ez olyan levegő, amely szinte folyadékként viselkedik.
Now, this air comes with an ethical dimension as well. Humans made this air, but it's also the most potent greenhouse gas that has ever been tested. Its warming potential is 24,000 times that of carbon dioxide, and it has that longevity of 12 to 16 generations. So this ethical confrontation is really central to my work. (In a lowered voice) It has another quite surprising quality. It changes the sound of your voice quite dramatically.
Ennek a levegőnek etikai dimenziója is van. Emberek készítették, azonban ez a legerősebb üvegházhatású gáz is, amit valaha teszteltek. Felmelegedési potenciálja a szén-dioxid 24 000-szerese, élettartama pedig 12-16 generációnyi. Ez az etikai konfrontáció központi helyen áll a munkámban. (Mély hangon) Van még más elég meglepő tulajdonsága is. Elég drámaian megváltoztatja a hangot.
(Laughter)
(Nevetés)
So when we start to think -- ooh! It's still there a bit.
Mikor már kezdenénk azt hinni... – jaj! Még mindig maradt!
(Laughter)
(Nevetés)
When we think about climate change, we probably don't think about giant insects and erupting volcanoes or funny voices. The images that more readily come to mind are things like retreating glaciers and polar bears adrift on icebergs. We think about pie charts and column graphs and endless politicians talking to scientists wearing cardigans.
Amikor a klímaváltozásra gondolunk, valószínűleg nem hatalmas rovarok, kitörő vulkánok, vagy vicces hangok jutnak eszünkbe. A képek, amik hamarabb beugranak, inkább olvadó gleccserek és jégtáblákon sodródó jegesmedvék. Kör- és oszlopdiagramokra gondolunk, és végtelen számú politikusra, akik kardigános tudósokkal beszélgetnek.
But perhaps it's time we start thinking about climate change on the same visceral level that we experience the air. Like air, climate change is simultaneously at the scale of the molecule, the breath and the planet. It's immediate, vital and intimate, as well as being amorphous and cumbersome. And yet, it's so easily forgotten.
De talán itt az ideje, hogy olyan zsigeri módon gondoljunk a klímaváltozásra, mint ahogy a levegőt megtapasztaljuk. Mint a levegő, a klímaváltozás is egyidejűleg létezik a molekulák, a lélegzet és a bolygónk szintjén. Közvetlen, létfontosságú és intim, ugyanakkor amorf és nehézkes. És mégis, oly könnyű elfelejteni.
Climate change is the collective self-portrait of humanity. It reflects our decisions as individuals, as governments and as industries. And if there's anything I've learned from looking at air, it's that even though it's changing, it persists. It may not support the kind of life that we'd recognize, but it will support something. And if we humans are such a vital part of that change, I think it's important that we can feel the discussion. Because even though it's invisible, humans are leaving a very vibrant trace in the air.
A klímaváltozás az emberiség kollektív önarcképe. Tükrözi egyéni döntéseinket, a kormányok és iparágak döntéseit. Ha van valami, amit megtanultam a levegőt megfigyelve, az az, hogy bár változik, mégis állandó. Talán nem olyan életformát támogat majd, melyet felismernénk, de valamit biztosan támogatni fog. És ha mi, emberek, ennyire létfontosságú részei vagyunk a változásnak, úgy gondolom, fontos, hogy érezzük a párbeszédet. Mert ugyan láthatatlan, de az emberek nagyon erőteljes nyomot hagynak a levegőben.
Thank you.
Köszönöm.
(Applause)
(Taps)