Everyone's familiar with cancer, but we don't normally think of cancer as being a contagious disease. The Tasmanian devil has shown us that, not only can cancer be a contagious disease, but it can also threaten an entire species with extinction.
Mọi người đều biết bệnh ung thư, nhưng chúng ta thường không nghĩ ung thư là một căn bệnh truyền nhiễm. Loài Tasmanian devil đã cho chúng ta thấy rằng ung thư không chỉ là một căn bệnh truyền nhiễm, mà nó còn có thể đe dọa cả loài tuyệt chủng.
So first of all, what is a Tasmanian devil? Many of you might be familiar with Taz, the cartoon character, the one that spins around and around and around. But not many people know that there actually is a real animal called the Tasmanian devil, and it's the world's largest carnivorous marsupial. A marsupial is a mammal with a pouch like a kangaroo. The Tasmanian devil got its name from the terrifying nocturnal scream that it makes.
Vậy đầu tiên, Tasmanian devil là gì? Nhiều người trong số các bạn có lẽ quen thuộc với Taz, một nhân vật hoạt hình, con vật xoay vòng…vòng…vòng. Nhưng nhiều người không biết đó là con vật có thật, được gọi là Tasmanian devil, và nó là thú ăn thịt có túi lớn nhất trên thế giới. Thú có túi là động vật có vú với chiếc túi giống như loài kangaroo. Cái tên Tasmanian devil xuất phát từ tiếng gào rú rất đáng sợ lúc về đêm của nó phát ra.
(Screaming)
(Tiếng gào rú)
(Laughter)
(Tiếng cười)
The Tasmanian devil is predominantly a scavenger, and it uses its powerful jaws and its sharp teeth to chomp on the bones of rotting dead animals. [The] Tasmanian devil is found only on the island of Tasmania, which is that small island just to the south of the mainland of Australia. And despite their ferocious appearance, Tasmanian devils are actually quite adorable little animals. In fact, growing up in Tasmania, it always was incredibly exciting when we got a chance to see a Tasmanian devil in the wild.
Loài Tasmanian devil phần lớn ăn xác thối, và chúng sử dụng những cái hàm khỏe mạnh và những chiếc răng sắc nhọn của mình để nhai xương của những con vật đang bị thối rữa. Loài Tasmanian devil chỉ được tìm thấy trên đảo Tasmania, đó là một hòn đảo nhỏ nằm ở phía nam của đất liền ở nước Úc. Mặc dù có hình dáng hung tợn, loài Tasmanian devil thực sự là những con vật nhỏ nhắn rất đáng yêu. Trên thực tế, lớn lên trên đảo Tasmania, chúng tôi luôn thích thú khi chúng tôi có dịp trông thấy một con Tasmanian devil trong hoang dã.
But the Tasmanian devil population has been undergoing a really extremely fast decline. And in fact, there's concern that the species could go extinct in the wild within 20 to 30 years. And the reason for that is the emergence of a new disease, a contagious cancer.
Nhưng số lượng loài Tasmanian devil liên tục trải qua sự sụt giảm nhanh cực kỳ. Thực tế, có một mối lo ngại là chủng loài này có thể đi đến tuyệt chủng ở nơi hoang dã trong vòng 20 đến 30 năm. Và lý do của việc đó là sự nổi lên của một căn bệnh mới, bệnh ung thư truyền nhiễm.
The story begins in 1996 when a wildlife photographer took this photograph here of a Tasmanian devil with a large tumor on its face. At the time, this was thought to be a one-off. Animals, just like humans, sometimes get strange tumors. However, we now believe that this is the first sighting of a new disease, which is now an epidemic spreading through Tasmania. The disease was first sighted in the northeast of Tasmania in 1996 and has spread across Tasmania like a huge wave. Now there's only a small part of the population, which remains unaffected.
Câu chuyện bắt đầu vào năm 1996 khi một nhà nhiếp ảnh về đời sống hoang dã đã chụp được tấm hình này của một con Tasmanian devil có một khối u lớn trên mặt. Vào lúc đó, điều này được cho là xảy ra chỉ một lần. Động vật cũng giống như con người đôi khi cũng bị những khối u lạ. Tuy nhiên, lúc này chúng tôi tin rằng đây là lần chứng kiến đầu tiên về một căn bệnh mới, mà bây giờ là một bệnh dịch lây lan ra toàn đảo Tasmania. Căn bệnh này được thấy đầu tiên ở phía đông bắc của đảo Tasmania vào năm 1996 và đã lan truyền khắp Tasmania như một làn song khổng lồ. Bây giờ chỉ còn một phần nhỏ số lượng của loài này là chưa bị lây nhiễm
This disease appears first as tumors, usually on the face or inside the mouth of affected Tasmanian devils. These tumors inevitably grow into larger tumors, such as these ones here. And the next image I'm going to show is quite gruesome. But inevitably, these tumors progress towards being enormous, ulcerating tumors like this one here.
Căn bệnh này xuất hiện đầu tiên như những khối u, thường thường nằm trên mặt hoặc bên trong miệng của những con Tasmanian devil bị nhiễm. Những khối u này chắc hẳn phát triển thành những khối u lớn hơn như những cái này đây. Và hình ảnh tiếp theo tôi sắp chiếu lên thì rất kinh khủng. Nhưng chắc chắn là những khối u này phát triển thành những khối u to và lở loét như khối u này.
This one in particular sticks in my mind, because this is the first case of this disease that I saw myself. And I remember the horror of seeing this little female devil with this huge ulcerating, foul-smelling tumor inside her mouth that had actually cracked off her entire lower jaw. She hadn't eaten for days. Her guts were swimming with parasitic worms. Her body was riddled with secondary tumors. And yet, she was feeding three little baby Tasmanian devils in her pouch. Of course, they died along with the mother. They were too young to survive without their mother. In fact, in the area where she comes from, more than 90 percent of the Tasmanian devil population has already died of this disease.
Hình ảnh này đặc biệt khắc sâu trong tâm trí tôi, vì đây là trường hợp đầu tiên chính tôi tận mắt chứng kiến. Và tôi nhớ nỗi kinh hoàng đó khi nhìn thấy con devil cái nhỏ này bị khối u lỡ loét to lớn và hôi thối bên trong miệng đã phá hủy hoàn toàn hàm dưới của nó. Nó đã không ăn được trong nhiều ngày. Những con giun kí sinh thì bơi trong ruột nó. Những khối u nhỏ khác đã làm cơ thể của nó thủng lỗ chỗ. Song, nó đang nuôi 3 con Tasmanian devil nhỏ trong túi. Tất nhiên là chúng cũng đã chết cùng với mẹ chúng. Chúng còn quá nhỏ nên không thể sống sót mà không có mẹ. Thực tế là, ở khu vực nơi nó xuất hiện, hơn 90% số lượng loài Tasmanian devil đã chết vì căn bệnh này.
Scientists around the world were intrigued by this cancer, this infectious cancer, that was spreading through the Tasmanian devil population. And our minds immediately turned to cervical cancer in women, which is spread by a virus, and to the AIDS epidemic, which is associated with a number of different types of cancer. All the evidence suggested that this devil cancer was spread by a virus. However, we now know -- and I'll tell you right now -- that we know that this cancer is not spread by a virus. In fact, the infectious agent of disease in this cancer is something altogether more sinister, and something that we hadn't really thought of before. But in order for me to explain what that is, I need to spend just a couple of minutes talking more about cancer itself.
Các nhà khoa học trên thế giới đã bị thu hút bởi căn bệnh này, căn bệnh ung thư truyền nhiễm này mà lây lan ra toàn loài Tasmanian devil. Và chúng tôi lập tức nghĩ ngay đến bệnh ung thư cổ ở phụ nữ do một con vi rút lây lan, và bệnh dịch AIDS mà có liên quan với nhiều loại bệnh ung thư khác nhau. Tất cả bằng chứng làm cho chúng tôi nghĩ bệnh ung thư của loài devil này do một con vi rút lây lan. Tuy nhiên, bây giờ tôi sẽ nói cho các bạn biết là chúng tôi biết căn bệnh này không phải lây lan do vi rút. Trên thực tế, tác nhân truyền nhiễm của bệnh ung thư này là cái gì đó còn có hại hơn, và cái gì đó trước đây chúng ta chưa từng nghĩ đến. Nhưng để tôi giải thích đó là gì, trước hết tôi cần dành vài phút để nói rõ hơn về bản thân căn bệnh ung thư.
Cancer is a disease that affects millions of people around the world every year. One in three people in this room will develop cancer at some stage in their lives. I myself had a tumor removed from my large intestine when I was only 14. Cancer occurs when a single cell in your body acquires a set of random mutations in important genes that cause that cell to start to produce more and more and more copies of itself. Paradoxically, once established, natural selection actually favors the continued growth of cancer. Natural selection is survival of the fittest. And when you have a population of fast-dividing cancer cells, if one of them acquires new mutations, which allow them to grow more quickly, acquire nutrients more successfully, invade the body, they'll be selected for by evolution.
Ung thư là một căn bệnh gây ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Trong số 3 người thì 1 người ở phòng này sẽ phát bệnh ung thư ở một giai đoạn nào đó trong cuộc đời. Chính tôi đã được cắt bỏ một khối u trong ruột già khi tôi chỉ mới 14 tuổi. Ung thư xảy ra khi một đơn bào bên trong cơ thể bạn giành được một loạt những biến đổi ngẫu nhiên ở những gien quan trọng, mà làm cho tế đó bắt đầu sản sinh ra nhiều và nhiều và nhiều bản sao của chính nó. Nghịch lý thay, khi đã hình thành, quá trình chọn lọc tự nhiên lại tạo điều kiện cho ung thư tiếp tục phát triển. Quá trình chọn lọc tự nhiên là sự sống sót của cá thể thích nghi. Và khi bạn có một lượng tế bào ung thư phân chia nhanh, nếu một trong số chúng chiếm được những biến đổi mới mà khiến chúng phát triển nhanh hơn, sẽ lấy đi chất dinh dưỡng dễ dàng hơn, xâm chiếm cơ thể, thì chúng là được chọn bởi sự tiến hóa.
That's why cancer is such a difficult disease to treat. It evolves. Throw a drug at it, and resistant cells will grow back. An amazing fact is that, given the right environment and the right nutrients, a cancer cell has the potential to go on growing forever. However cancer is constrained by living inside our bodies, and its continued growth, its spreading through our bodies and eating away at our tissues, leads to the death of the cancer patient and also to the death of the cancer itself.
Đó là lý do tại sao ung thư là một trong những căn bệnh khó chữa trị như vậy. Nó tiến hóa. Cho nó một loại thuốc, và những kháng tế bào sẽ phát triển trở lại. Một sự thật kinh ngạc là, trong môi trường thuận lợi và những chất dinh dưỡng thích hợp, một tế bào ung thư có khả năng phát triển mãi mãi. Tuy nhiên, ung thư buộc phải sống bên trong cơ thể của chúng ta, và tiếp tục phát triển, nó lây lan khắp cơ thể và ăn dần ăn mòn mô của chúng ta, dẫn đến cái chết của bệnh nhân ung thư và cũng dẫn đến cái chết của chính nó.
So cancer could be thought of as a strange, short-lived, self-destructive life form -- an evolutionary dead end. But that is where the Tasmanian devil cancer has acquired an absolutely amazing evolutionary adaptation. And the answer came from studying the Tasmanian devil cancer's DNA. This was work from many people, but I'm going to explain it through a confirmatory experiment that I did a few years ago.
Vì vậy ung thư có thể được coi như một dạng sống lạ, thời gian sống ngắn, và tự tiêu diệt -- một ngõ cụt của sự tiến hóa. Nhưng đó là cái mà bệnh ung thư của loài Tasmanian devil có được sự thích nghi tiến hóa đáng kinh ngạc. Và câu trả lời đến từ việc nghiên cứu ADN của bệnh ung thư loài Tasmanian devil. Đây là công việc của nhiều người, nhưng tôi sẽ giải thích công việc này thông qua một cuộc thí nghiệm mà tôi đã thực hiện cách đây vài năm.
The next slide is going to be gruesome. This is Jonas. He's a Tasmanian devil that we found with a large tumor on his face. And being a geneticist, I'm always interested to look at DNA and mutations. So I took this opportunity to collect some samples from Jonas' tumor and also some samples from other parts of his body. I took these back to the lab. I extracted DNA from them. And when I looked at the sequence of the DNA, and compared the sequence of Jonas' tumor to that of the rest of his body, I discovered that they had a completely different genetic profile. In fact, Jonas and his tumor were as different from each other as you and the person sitting next to you. What this told us was that Jonas' tumor did not arise from cells of his own body. In fact, more genetic profiling told us that this tumor in Jonas actually probably first arose from the cells of a female Tasmanian devil -- and Jonas was clearly a male.
Trang kế tiếp sẽ ghê rợn đấy. Đây là Jonas. Nó là một con Tasmanian devil chúng tôi đã tìm thấy với một khối u lớn trên mặt. Là một nhà di truyền học, tôi luôn thích thú xem ADN và những sự biến đổi. Vì vậy tôi đã nhân cơ hội này để thu thập một số mẫu từ khối u của Jonas và một số mẫu từ những bộ phận khác trên cơ thể nó. Tôi lấy những mẫu này trở về phòng thí nghiệm. Tôi đã chiết ADN từ những mẫu này. Và khi tôi nhìn vào chuỗi ADN này, và so sánh chuỗi ADN từ khối u của Jonas với từ bộ phận còn lại của cơ thể nó tôi đã khám phá ra rằng chúng có mô tả sơ lược gien hoàn toàn khác. Thực ra là, Jonas và khối u của nó khác với nhau như bạn và người ngồi bên cạnh bạn. Vần đề mà điều này nói với chúng ta là khối u của Jonas đã không sinh ra từ tế bào của chính cơ thể nó. Trên thực tế, việc mô tả sơ lược gien đã cho chúng tôi biết khối u này của Jonas có lẽ đã sinh ra đầu tiên từ tế bào của con Tasmanian devil cái -- và rõ ràng Jonas là một con đực.
So how come a tumor that arose from the cells of another individual is growing on Jonas' face? Well the next breakthrough came from studying hundreds of Tasmanian devil cancers from all around Tasmania. We found that all of these cancers shared the same DNA. Think about that for a minute. That means that all of these cancers actually are the same cancer that arose once from one individual devil, that have broken free of that first devil's body and spread through the entire Tasmanian devil population.
Vậy thì tại sao khối u xuất hiện từ tế bào của cá thể khác lại đang phát triển trên măt của Jonas? Bước đột phá tiếp theo đến từ việc nghiên cứu trên hàng trăm căn bệnh ung thư của loài Tasmanian devil trên khắp đảo Tasmania. Chúng tôi nhận thấy rằng tất cả những căn bệnh ung thư này đều có cùng ADN. Nghĩ kỹ thêm một chút. Điều đó có nghĩa là tất cả những căn bệnh ung thư này thực chất là cùng một bệnh ung thư trước kia đã phát sinh từ một cá thể devil, chúng thoát ra từ cơ thể con devil đầu tiên đó và lan rộng ra toàn số lượng loài Tasmanian devil.
But how can a cancer spread in a population? Well the final piece of the puzzle came when we remember how devils behave when they meet each other in the wild. They tend to bite each other, often quite ferociously and usually on the face. We think that cancer cells actually come off the tumor, get into the saliva. When the devil bites another devil, it actually physically implants living cancer cells into the next devil, so the tumor continues to grow. So this Tasmanian devil cancer is perhaps the ultimate cancer. It's not constrained by living within the body that gave rise to it. It spreads through the population, has mutations that allow it to evade the immune system, and it's the only cancer that we know of that's threatening an entire species with extinction.
Nhưng làm thế nào mà bệnh ung thư có thể lan ra toàn loài> Rồi mảnh ghép của cuối cùng của bức tranh cũng đã đến khi chúng tôi nhớ tới những con devil cư xử như thế nào khi chúng gặp nhau ở nơi hoang dã. Chúng hay cắn lẫn nhau, rất hung dữ và thường là ở trên mặt. Chúng tôi nghĩ rằng những tế bào ung thư thoát ra khỏi khối u và lẫn vào nước bọt. Khi một con devil này cắn một con devil khác, theo tự nhiên nó lây nhiễm những tế bào ung thư sống qua con devil đó, vì vậy khối u tiếp tục phát triển. Vậy nên bệnh ung thư của con Tasmanian devil này có lẽ là bệnh ung thư gốc. Nó không buộc phải sống bên trong cơ thể, nơi làm cho nó lớn lên. Nó lan truyền ra khắp số lượng loài, có những sự biến đổi cho phép nó tránh được hệ thống miễn dịch, và nó là căn bệnh ung thư duy nhất mà chúng ta biết đang đe dọa toàn bộ loài tuyệt chủng.
But if this can happen in Tasmanian devils, why hasn't it happened in other animals or even humans? Well the answer is, it has. This is Kimbo. He's a dog that belongs to a family in Mombasa in Kenya. Last year, his owner noticed some blood trickling from his genital region. She took him to the vet and the vet discovered something quite disgusting. And if you're squeamish, please look away now. He discovered this, a huge bleeding tumor at the base of Kimbo's penis. The vet diagnosed this as transmissible venereal tumor, a sexually transmitted cancer that affects dogs. And just as the Tasmanian devil cancer is contagious through the spread of living cancer cells, so is this dog cancer.
Nhưng nếu căn bệnh này có thể xảy ra ở loài Tasmanian devils, thì tại sao nó không xảy ra ở loài động vật khác hoặc thậm chí là con người? Câu trả lời là có xảy ra. Đây là Kimbo. Nó là một con chó thuộc sở hữu của một gia đình ở Mombasa thuộc Kenya. Năm ngoái, chủ của nó để ý thấy những giọt máu chảy ra từ bộ phận sinh dục của nó. Bà ấy đã dẫn nó đến bác sĩ thú y và người bác sĩ thú y đó đã khám phá ra một thứ rất ghê tởm. Và nếu như các bạn hay dễ buồn nôn thì bây giờ xin hãy nhìn sang chổ khác. Ông ấy đã khám phá ra cái này, một khối u lớn đang chảy máu ở phần gốc dương vật của con Kimbo. Bác sĩ thú y đó đã chuẩn đoán đây là khối u bị lây chuyền qua đường sinh dục, bệnh ung thư lây qua đường sinh dục làm ảnh hưởng đến loài chó. Và như là bệnh ung thư của loài Tasmanian devil dễ lây nhiễm nhờ sự lan truyền tế bào sống, thì bệnh ung thư ở loái chó cũng vậy.
But this dog cancer is quite remarkable, because it spread all around the world. And in fact, these same cells that are affecting Kimbo here are also found affecting dogs in New York City, in mountain villages in the Himalayas and in Outback Australia. We also believe this cancer might be very old. In fact, genetic profiling tells that it may be tens of thousands of years old, which means that this cancer may have first arisen from the cells of a wolf that lived alongside the Neanderthals. This cancer is remarkable. It's the oldest mammalian-derived life form that we know of. It's a living relic of the distant past.
Nhưng bệnh ung thư của con chó này rất đáng chú ý, vì nó lây lan ra toàn thế giới. Và thực tế, những tế bào tương tự đang ảnh hưởng đến con Kimbo ở đây cũng đang gây ảnh hưởng đến những con chó ở thành phố New York, ở những ngôi làng trên dãy núi Himalaya, và ở vùng xa xôi hẻo lánh của nước Úc. Chúng tôi cũng tin rằng căn bệnh ung thư này có lẽ đã có từ rất lâu. Thực tế là, việc mô tả sơ lược gien nói lên rằng nó có lẽ nó đã mười ngàn năm tuổi, tức là bệnh ung thư này có lẽ đã xuất hiện đầu tiên từ tế bào của một con chó sói sống dọc theo vùng Neanderthals. Bệnh ung thư này rất đáng để ý. Nó là một dạng sống bắt nguồn từ động vật có vú mà chúng ta biết được. Nó là di tích sống của quá khứ xa xôi.
So we've seen that this can happen in animals. Could cancers be contagious between people? Well this is a question which fascinated Chester Southam, a cancer doctor in the 1950s. Ad he decided to put this to the test by actually deliberately inoculating people with cancer from somebody else. And this is a photograph of Dr. Southam in 1957 injecting cancer into a volunteer, who in this case was an inmate in Ohio State Penitentiary. Most of the people that Dr. Southam injected did not go on to develop cancer from the injected cells. But a small number of them did, and they were mostly people who were otherwise ill -- whose immune systems were probably compromised.
Vì vậy chúng tôi thấy rằng căn bệnh này có thể xảy ra ở nhiều loài động vật. Những căn bệnh ung thư cũng có thể lây nhiễm giữa người với người chăng? Đây là câu hỏi đã thu hút Chester Southam, một bác sĩ về ung thư ở những năm 1950. Và ông ấy đã quyết định thử nghiệm căn bệnh này bằng cách cố ý tiêm bệnh ung thư vào con người từ một người khác. Và đây là một bức ảnh về tiến sĩ Southam năm 1957 đang tiêm bệnh ung thư vào một người tình nguyện, trong trường hợp này là một tù nhân của nhà lao bang Ohio. Hầu hết những người được tiến sĩ Southam tiêm đều không phát triển bệnh ung thư từ tế bào được tiêm. Nhưng một số lượng nhỏ trong số họ đã phát triển bệnh ung thư, và họ hầu hết là những người đang ốm -- mà hệ thống miễn dịch có vẻ như đã thỏa hiệp với căn bệnh.
What this tells us, ethical issues aside, is that ... (Laughter) it's probably extremely rare for cancers to be transferred between people. However, under some circumstances, it can happen. And I think that this is something that oncologists and epidemiologists should be aware of in the future.
Thí nghiệm này nói với chúng ta rằng, bỏ qua những vấn đề về đạo đức, đó là… (Tiếng cười) những căn bệnh ung thư hầu như rất hiếm lây truyền trong con người. Tuy nhiên, trong một số hoàn cảnh nào đó, nó có thể xảy ra. Và tôi nghĩ rằng đây là điều các bác sĩ chuyên khoa về ung thư và các bác sĩ nghiên cứu về dịch bệnh nên quan tâm đến trong tương lai.
So just finally, cancer is an inevitable outcome of the ability of our cells to divide and to adapt to their environments. But that does not mean that we should give up hope in the fight against cancer. In fact, I believe, given more knowledge of the complex evolutionary processes that drive cancer's growth, we can defeat cancer. My personal aim is to defeat the Tasmanian devil cancer. Let's prevent the Tasmanian devil from being the first animal to go extinct from cancer.
Cuối cùng, bệnh ung thư là kết quả không thể tránh khỏi của khả năng phân chia và thích nghi với môi trường của tế bào. Nhưng nó không có nghĩa là chúng ta sẽ từ bỏ hi vọng đấu tranh chống bệnh ung thư. Trên thực tế, tôi tin rằng, với vốn kiến thức về quá trình tiến hóa phức tạp làm bệnh ung thư phát triển, chúng ta có thể đánh bại bệnh ung thư. Mục đích của riêng tôi là tiêu diệt bệnh ung thư Tasmananian devil. Chúng ta hãy ngăn chặn loài Tasmanian devil trở thành loài động vật đầu tiên bị tuyệt chủng bởi ung thư.
Thank you.
Cảm ơn.
(Applause)
(Vỗ tay)