I'd like to tell you about a legal case that I worked on involving a man named Steve Titus.
Oto sprawa sądowa, nad którą pracowałam. Dotyczyła Steve'a Titusa.
Titus was a restaurant manager. He was 31 years old, he lived in Seattle, Washington, he was engaged to Gretchen, about to be married, she was the love of his life. And one night, the couple went out for a romantic restaurant meal. They were on their way home, and they were pulled over by a police officer. You see, Titus' car sort of resembled a car that was driven earlier in the evening by a man who raped a female hitchhiker, and Titus kind of resembled that rapist. So the police took a picture of Titus, they put it in a photo lineup, they later showed it to the victim, and she pointed to Titus' photo. She said, "That one's the closest." The police and the prosecution proceeded with a trial, and when Steve Titus was put on trial for rape, the rape victim got on the stand and said, "I'm absolutely positive that's the man." And Titus was convicted. He proclaimed his innocence, his family screamed at the jury, his fiancée collapsed on the floor sobbing, and Titus is taken away to jail.
Był kierownikiem restauracji. Miał 31 lat, mieszkał w Seattle w Waszyngtonie. Był zaręczony z Gretchen, mieli właśnie wziąć ślub. Była miłością jego życia. Pewnej nocy wybrali się do restauracji na romantyczną kolację. Gdy wracali do domu, zostali zatrzymani przez policjanta. Samochód Titusa przypominał samochód, którym wcześniej jechał mężczyzna, który zgwałcił autostopowiczkę. Titus był do niego trochę podobny. Policja zrobiła Titusowi zdjęcie. Ustawili je z innymi zdjęciami, pokazali ofierze, a ona wskazała zdjęcie Titusa. Powiedziała: "Ten go najbardziej przypomina". Policja i prokuratura rozpoczęli proces. Gdy Steve Titus został oskarżony o gwałt, ofiara zeznała: "Jestem pewna, że to ten człowiek". Titus został skazany. Nie przyznał się do winy. Jego rodzina krzyczała na ławę przysięgłych, narzeczona padła ze szlochem na podłogę, a Titus trafił do więzienia.
So what would you do at this point? What would you do? Well, Titus lost complete faith in the legal system, and yet he got an idea. He called up the local newspaper, he got the interest of an investigative journalist, and that journalist actually found the real rapist, a man who ultimately confessed to this rape, a man who was thought to have committed 50 rapes in that area, and when this information was given to the judge, the judge set Titus free.
Co byście zrobili w takiej sytuacji? Co byście zrobili? Titus stracił wiarę w system prawny, ale miał pomysł. Zadzwonił do gazety, zainteresował dziennikarza śledczego, który znalazł prawdziwego gwałciciela. Mężczyzna przyznał się, uważa się, że popełnił 50 gwałtów w okolicy. uważa się, że popełnił 50 gwałtów w okolicy. Kiedy powiadomiono sędziego, wypuścił Titusa na wolność.
And really, that's where this case should have ended. It should have been over. Titus should have thought of this as a horrible year, a year of accusation and trial, but over.
Tutaj sprawa powinna się kończyć. Powinna mieć finał. Titus powinien uznać, że ten okropny rok, oskarżenie i proces są już za nim.
It didn't end that way. Titus was so bitter. He'd lost his job. He couldn't get it back. He lost his fiancée. She couldn't put up with his persistent anger. He lost his entire savings, and so he decided to file a lawsuit against the police and others whom he felt were responsible for his suffering.
Ale tak nie było. Titus był rozgoryczony. Stracił pracę, nie mógł jej odzyskać. Stracił narzeczoną. Nie mógł poradzić sobie z narastającą złością. Stracił całe oszczędności. Postanowił oskarżyć policję i innych odpowiedzialnych za swoje cierpienie.
And that's when I really started working on this case, trying to figure out how did that victim go from "That one's the closest" to "I'm absolutely positive that's the guy."
Wtedy właśnie zaczęłam pracować nad tą sprawą. Próbowałam rozgryźć, jak świadek przeszedł od: "Ten jest bardzo podobny" do: "Jestem pewna, że to on".
Well, Titus was consumed with his civil case. He spent every waking moment thinking about it, and just days before he was to have his day in court, he woke up in the morning, doubled over in pain, and died of a stress-related heart attack. He was 35 years old.
Proces cywilny pochłonął Titusa. Myślał o nim przez cały czas. Kilka dni przez finałem w sądzie, obudził się, zwijając się z bólu. Zmarł na zawał w wyniku stresu. Miał 35 lat.
So I was asked to work on Titus' case because I'm a psychological scientist. I study memory. I've studied memory for decades. And if I meet somebody on an airplane -- this happened on the way over to Scotland -- if I meet somebody on an airplane, and we ask each other, "What do you do? What do you do?" and I say "I study memory," they usually want to tell me how they have trouble remembering names, or they've got a relative who's got Alzheimer's or some kind of memory problem, but I have to tell them I don't study when people forget. I study the opposite: when they remember, when they remember things that didn't happen or remember things that were different from the way they really were. I study false memories.
Poproszono mnie, bym przyjrzała się sprawie, bo jestem naukowcem psychologiem. Od wielu lat badam wspomnienia. Kiedy spotykam kogoś w samolocie, to zdarzyło się nad Szkocją, kiedy spotykam kogoś w samolocie i ktoś pyta: "Czym się pani zajmuje?", odpowiadam: "Badam wspomnienia". Zwykle mówią o kłopotach z pamiętaniem nazwisk lub o krewnym z Alzheimerem czy jakimś podobnym schorzeniu. Wtedy odpowiadam, że nie badam zapominania. Wręcz przeciwnie: badam to, co pamiętają. Kiedy pamiętają coś, co się nie zdarzyło, lub pamiętają coś inaczej niż rzeczywiście wyglądało. Badam fałszywe wspomnienia.
Unhappily, Steve Titus is not the only person to be convicted based on somebody's false memory. In one project in the United States, information has been gathered on 300 innocent people, 300 defendants who were convicted of crimes they didn't do. They spent 10, 20, 30 years in prison for these crimes, and now DNA testing has proven that they are actually innocent. And when those cases have been analyzed, three quarters of them are due to faulty memory, faulty eyewitness memory.
Niestety, Steve Titus to nie jedyna osoba skazana przez czyjeś fałszywe wspomnienie. Pewien projekt w USA zebrał informacje o 300 niewinnych osobach. 300 pozwanych, skazanych za coś, czego nie popełnili. Spędzili po 10, 20, 30 lat w więzieniu. Testy DNA dowiodły, że naprawdę byli niewinni. Po zbadaniu okazało się, że 3/4 tych spraw oparto o fałszywe wspomnienia świadków.
Well, why? Like the jurors who convicted those innocent people and the jurors who convicted Titus, many people believe that memory works like a recording device. You just record the information, then you call it up and play it back when you want to answer questions or identify images. But decades of work in psychology has shown that this just isn't true. Our memories are constructive. They're reconstructive. Memory works a little bit more like a Wikipedia page: You can go in there and change it, but so can other people. I first started studying this constructive memory process in the 1970s. I did my experiments that involved showing people simulated crimes and accidents and asking them questions about what they remember. In one study, we showed people a simulated accident and we asked people, how fast were the cars going when they hit each other? And we asked other people, how fast were the cars going when they smashed into each other? And if we asked the leading "smashed" question, the witnesses told us the cars were going faster, and moreover, that leading "smashed" question caused people to be more likely to tell us that they saw broken glass in the accident scene when there wasn't any broken glass at all. In another study, we showed a simulated accident where a car went through an intersection with a stop sign, and if we asked a question that insinuated it was a yield sign, many witnesses told us they remember seeing a yield sign at the intersection, not a stop sign.
Dlaczego? Podobnie jak sędziowie, którzy ich skazali, tak jak ci, którzy skazali Titusa, wiele z nas wierzy, że wspomnienia działają jak magnetowid. Zapisujemy informacje i możemy je odtworzyć, kiedy szukamy odpowiedzi lub chcemy coś rozpoznać. Lata pracy psychologów pokazały, że to nieprawda. Nasze wspomnienia to konstrukty. Rekonstrukcje. Pamięć działa trochę jak Wikipedia. Możemy ją edytować, ale inni także. Zaczęłam badać ten proces rekonstrukcji w latach 70. Podczas eksperymentów pokazywałam pozorowane przestępstwa i wypadki. Pytałam badanych, co pamiętają. W jednym badaniu pozorowanego wypadku zapytaliśmy jak szybko jechały auta przed kolizją. Innych badanych spytaliśmy, jak szybko jechały auta przed karambolem. Przy pytaniu o "karambol", świadkowie podawali wyższe prędkości, ponadto, przy tym sformułowaniu częściej mówili nam, że na miejscu widzieli rozbite szkło, choć go tam nie było. W innym badaniu z pozorowanym wypadkiem auto przejechało znak stop na skrzyżowaniu. Sugerowaliśmy, że było to: "ustąp pierwszeństwa". Wielu świadków mówiło, że na skrzyżowaniu widziało ten znak, a nie znak stopu.
And you might be thinking, well, you know, these are filmed events, they are not particularly stressful. Would the same kind of mistakes be made with a really stressful event? In a study we published just a few months ago, we have an answer to this question, because what was unusual about this study is we arranged for people to have a very stressful experience. The subjects in this study were members of the U.S. military who were undergoing a harrowing training exercise to teach them what it's going to be like for them if they are ever captured as prisoners of war. And as part of this training exercise, these soldiers are interrogated in an aggressive, hostile, physically abusive fashion for 30 minutes and later on they have to try to identify the person who conducted that interrogation. And when we feed them suggestive information that insinuates it's a different person, many of them misidentify their interrogator, often identifying someone who doesn't even remotely resemble the real interrogator.
Może myślicie, że to tylko nagrania, nie są zbyt stresujące. Czy takie same błędy powstałyby przy stresującym wydarzeniu? W badaniu opublikowanym kilka miesięcy temu, mamy odpowiedź na to pytanie. Było to nietypowe badanie, zaaranżowaliśmy stresujące doświadczenie. Badani byli członkami armii USA, Badani byli członkami armii USA, przechodzącymi okropne szkolenie przygotowujące ich na ewentualne pojmanie jako jeńców. W tym ćwiczeniu żołnierze byli agresywnie przesłuchiwani. Znieważani i upokarzani fizycznie przez 30 minut. Później mieli zidentyfikować osobę, która prowadziła przesłuchanie. Kiedy zaszczepiliśmy sugestię że to inna osoba, wielu z nich źle zidentyfikowało śledczego. Często wskazywali osobę, która w żadnym stopniu go nie przypominała.
And so what these studies are showing is that when you feed people misinformation about some experience that they may have had, you can distort or contaminate or change their memory.
Te badania pokazują, że zaszczepiając nieprawdziwe informacje na temat czyjegoś doświadczenia, możemy zniekształcić lub zmienić ich wspomnienia.
Well out there in the real world, misinformation is everywhere. We get misinformation not only if we're questioned in a leading way, but if we talk to other witnesses who might consciously or inadvertently feed us some erroneous information, or if we see media coverage about some event we might have experienced, all of these provide the opportunity for this kind of contamination of our memory.
W prawdziwym świecie wszędzie są fałszywe informacje. Otrzymujemy je nie tylko, kiedy ktoś nam coś sugeruje, ale też podczas rozmowy z innymi świadkami, którzy mogą celowo lub nieświadomie podawać nam złe informacje. Także relacja mediów z wydarzenia, na którym byliśmy, wszystko to może zniekształcić naszą pamięć.
In the 1990s, we began to see an even more extreme kind of memory problem. Some patients were going into therapy with one problem -- maybe they had depression, an eating disorder -- and they were coming out of therapy with a different problem. Extreme memories for horrific brutalizations, sometimes in satanic rituals, sometimes involving really bizarre and unusual elements. One woman came out of psychotherapy believing that she'd endured years of ritualistic abuse, where she was forced into a pregnancy and that the baby was cut from her belly. But there were no physical scars or any kind of physical evidence that could have supported her story. And when I began looking into these cases, I was wondering, where do these bizarre memories come from? And what I found is that most of these situations involved some particular form of psychotherapy. And so I asked, were some of the things going on in this psychotherapy -- like the imagination exercises or dream interpretation, or in some cases hypnosis, or in some cases exposure to false information -- were these leading these patients to develop these very bizarre, unlikely memories? And I designed some experiments to try to study the processes that were being used in this psychotherapy so I could study the development of these very rich false memories.
W latach 90. zauważyliśmy jeszcze bardziej ekstremalne zjawisko. Pacjenci szli na terapię z problemem, czasem z depresją, zaburzeniem odżywiania. Kiedy kończyli terapię, mieli zupełnie inny problem. Szokujące brutalne wspomnienia, czasem rytuały satanistyczne, zawierające naprawdę niesamowite elementy. Jedna kobieta zakończyła psychoterapię, wierząc, że latami znosiła rytualistyczne tortury, że zaszła w ciążę, a dziecko wycięto z jej brzucha. Ale nie miała żadnych blizn, żadnych śladów tortur, które potwierdzałyby tę historię. Zaczęłam badać te sprawy. Zastanawiałam się, skąd wzięły się te niezwykłe wspomnienia. Odkryłam, że w większości przypadków była stosowana pewna psychoterapia. Zapytałam, czy części z tej psychoterapii, takie jak ćwiczenia wyobraźni, interpretacja snów, czasem hipnoza, w innych przypadkach podawanie fałszywych informacji, czy to wszystko doprowadziło pacjentów do wykształcenia tych dziwnych, nieprawdopodobnych wspomnień? Wymyśliłam kilka eksperymentów, by zbadać metody zastosowane w tej psychoterapii, aby zbadać genezę tych złożonych fałszywych wspomnień. aby zbadać genezę tych złożonych fałszywych wspomnień.
In one of the first studies we did, we used suggestion, a method inspired by the psychotherapy we saw in these cases, we used this kind of suggestion and planted a false memory that when you were a kid, five or six years old, you were lost in a shopping mall. You were frightened. You were crying. You were ultimately rescued by an elderly person and reunited with the family. And we succeeded in planting this memory in the minds of about a quarter of our subjects. And you might be thinking, well, that's not particularly stressful. But we and other investigators have planted rich false memories of things that were much more unusual and much more stressful. So in a study done in Tennessee, researchers planted the false memory that when you were a kid, you nearly drowned and had to be rescued by a life guard. And in a study done in Canada, researchers planted the false memory that when you were a kid, something as awful as being attacked by a vicious animal happened to you, succeeding with about half of their subjects. And in a study done in Italy, researchers planted the false memory, when you were a kid, you witnessed demonic possession.
W pierwszym badaniu zastosowaliśmy sugestię. Metodę inspirowaną wspomnianą psychoterapią. Za pomocą sugestii wszczepiliśmy wspomnienie: w dzieciństwie, w wieku 6-7 lat, zgubiliście się w centrum handlowym. Baliście się, płakaliście. W końcu pomogła wam jakaś starsza osoba, zaprowadziła do rodziny. Odnieśliśmy sukces z 25% badanych. Możecie myśleć, że to niezbyt stresujące. Ale inni badacze zaszczepili złożone fałszywe wspomnienia, znacznie bardziej stresujące i niezwykłe. W badaniu z Tennessee naukowcy wszczepili fałszywe wspomnienie, o tym, jak w dzieciństwie omal nie utonęliście. Uratował was ratownik. W Kanadzie naukowcy wszczepili wspomnienie, że w dzieciństwie zaatakowało was jakieś wściekłe zwierzę. że w dzieciństwie zaatakowało was jakieś wściekłe zwierzę. że w dzieciństwie zaatakowało was jakieś wściekłe zwierzę. Odnieśli sukces w połowie przypadków. Badacze we Włoszech wszczepili wspomnienie, o tym, jak w dzieciństwie widzieliście opętanie przez szatana.
I do want to add that it might seem like we are traumatizing these experimental subjects in the name of science, but our studies have gone through thorough evaluation by research ethics boards that have made the decision that the temporary discomfort that some of these subjects might experience in these studies is outweighed by the importance of this problem for understanding memory processes and the abuse of memory that is going on in some places in the world.
Może wam się wydawać, że traumatyzujemy badanych w imię nauki, ale badania te zostały skontrolowane przez komisje do spraw etyki. Podjęły one decyzję, że od chwilowego dyskomfortu, którego mogą doświadczyć badani, ważniejsza jest istota zrozumienia procesu tworzenia wspomnień oraz przyczyna zniekształcania wspomnień w różnych miejscach na świecie.
Well, to my surprise, when I published this work and began to speak out against this particular brand of psychotherapy, it created some pretty bad problems for me: hostilities, primarily from the repressed memory therapists, who felt under attack, and by the patients whom they had influenced. I had sometimes armed guards at speeches that I was invited to give, people trying to drum up letter-writing campaigns to get me fired. But probably the worst was I suspected that a woman was innocent of abuse that was being claimed by her grown daughter. She accused her mother of sexual abuse based on a repressed memory. And this accusing daughter had actually allowed her story to be filmed and presented in public places. I was suspicious of this story, and so I started to investigate, and eventually found information that convinced me that this mother was innocent. I published an exposé on the case, and a little while later, the accusing daughter filed a lawsuit. Even though I'd never mentioned her name, she sued me for defamation and invasion of privacy. And I went through nearly five years of dealing with this messy, unpleasant litigation, but finally, finally, it was over and I could really get back to my work. In the process, however, I became part of a disturbing trend in America where scientists are being sued for simply speaking out on matters of great public controversy.
Ku mojemu zaskoczeniu, po opublikowaniu badań i wystąpieniu przeciwko tej gałęzi psychoterapii, zaczęłam odczuwać przykre konsekwencje. Wrogość, początkowo ze strony terapeutów wypartych wspomnień, którzy poczuli się zaatakowani, oraz ze strony pacjentów, znajdujących się pod ich wpływem. Na niektórych wykładach towarzyszyli mi uzbrojeni ochroniarze. Na niektórych wykładach towarzyszyli mi uzbrojeni ochroniarze. Niektórzy starali się doprowadzić do mojego zwolnienia. Chyba najgorsze było to. Podejrzewałam, że pewna kobieta nie popełniła czynów, zarzucanych jej przez dorosłą córkę. Oskarżyła ona matkę o molestowanie, opierając się o wyparte wspomnienia. Córka pozwoliła, by jej historia została sfilmowana i prezentowana publicznie. Byłam podejrzliwa, co do tej historii, zaczęłam śledztwo. W końcu zebrałam przekonujące informacje, że jej matka była niewinna. Opublikowałam demaskatorski artykuł. Wkrótce córka podała mnie do sądu. Wkrótce córka podała mnie do sądu. Mimo że nawet nie wymieniłam jej nazwiska. Oskarżyła mnie o zniesławienie i naruszenie prywatności. Przez prawie pięć lat przechodziłam przez ten nieprzyjemny proces. W końcu się skończył i mogłam wrócić do pracy. Podczas procesu stałam się niestety częścią niepokojącej tendencji w Ameryce, gdzie naukowcy są oskarżani za mówienie głośno o kontrowersyjnych sprawach.
When I got back to my work, I asked this question: if I plant a false memory in your mind, does it have repercussions? Does it affect your later thoughts, your later behaviors? Our first study planted a false memory that you got sick as a child eating certain foods: hard-boiled eggs, dill pickles, strawberry ice cream. And we found that once we planted this false memory, people didn't want to eat the foods as much at an outdoor picnic. The false memories aren't necessarily bad or unpleasant. If we planted a warm, fuzzy memory involving a healthy food like asparagus, we could get people to want to eat asparagus more. And so what these studies are showing is that you can plant false memories and they have repercussions that affect behavior long after the memories take hold.
Po powrocie do pracy zadałam pytanie, czy zaszczepienie wspomnienia ma jakieś konsekwencje? Czy wpływa na późniejsze myśli czy zachowania? Pierwsze badanie dotyczyło wspomnienia, że w dzieciństwie chorowaliście od niektórych potraw: jajek na twardo, ogórków kiszonych, lodów truskawkowych. Odkryliśmy, że po wszczepieniu tych wspomnień, ludzie nie jedzą ich już chętnie na pikniku w plenerze. Fałszywe wspomnienia nie są koniecznie złe lub nieprzyjemne. Jeśli zaszczepimy ciepłe, niewyraźne wspomnienia, ze zdrowym jedzeniem, takim jak szparagi, możemy zachęcić ludzi, by jedli ich więcej. Badania te pokazują, że fałszywe wspomnienia mają swoje następstwa, trwające długo po ich zaszczepieniu.
Well, along with this ability to plant memories and control behavior obviously come some important ethical issues, like, when should we use this mind technology? And should we ever ban its use? Therapists can't ethically plant false memories in the mind of their patients even if it would help the patient, but there's nothing to stop a parent from trying this out on their overweight or obese teenager. And when I suggested this publicly, it created an outcry again. "There she goes. She's advocating that parents lie to their children."
Razem z możliwością zaszczepiania wspomnień i kontroli zachowania pojawiają się oczywiście kwestie etyczne. Kiedy można używać takich metod? Czy powinno się ich zakazać? Terapeuci nie mają podstaw etycznych, by to robić, nawet jeśli ma to pomóc. Ale nie można powstrzymać rodziców próbujących tego na otyłych nastolatkach. Kiedy zasugerowałam to publicznie, znów pojawiły się głosy protestu. "Patrzcie ją. Popiera rodziców okłamujących dzieci".
Hello, Santa Claus. (Laughter)
Witaj Święty Mikołaju. (Śmiech)
I mean, another way to think about this is, which would you rather have, a kid with obesity, diabetes, shortened lifespan, all the things that go with it, or a kid with one little extra bit of false memory? I know what I would choose for a kid of mine.
Można o tym myśleć inaczej, co byście woleli: dziecko z nadwagą, cukrzycą, krótszym życiem, wszystkimi konsekwencjami, czy dziecko z fragmentem fałszywego wspomnienia. Wiem, co wybrałabym dla swojego.
But maybe my work has made me different from most people. Most people cherish their memories, know that they represent their identity, who they are, where they came from. And I appreciate that. I feel that way too. But I know from my work how much fiction is already in there. If I've learned anything from these decades of working on these problems, it's this: just because somebody tells you something and they say it with confidence, just because they say it with lots of detail, just because they express emotion when they say it, it doesn't mean that it really happened. We can't reliably distinguish true memories from false memories. We need independent corroboration. Such a discovery has made me more tolerant of the everyday memory mistakes that my friends and family members make. Such a discovery might have saved Steve Titus, the man whose whole future was snatched away by a false memory.
Ale może to skrzywienie zawodowe. Większość ludzi pielęgnuje wspomnienia. Stanowią one ich tożsamość, to, kim są, skąd pochodzą. Doceniam to, myślę podobnie. Ale z badań wiem, ile w tym wszystkim jest fikcji. Po latach pracy nad tymi problemami nauczyłam się jednego: to, że ktoś coś mówi, jest o tym przekonany, opowiada ze szczegółami, wyraża przy tym wiele emocji, nie znaczy, że zdarzyło się to naprawdę. Ciężko odróżnić prawdziwe wspomnienia od tych fałszywych. Potrzebne jest niezależne potwierdzenie. Odkrycie to sprawiło, że rozumiem pomyłki we wspomnieniach, popełniane przez przyjaciół i rodzinę. Takie odkrycie mogło ocalić Steve'a Titusa, którego całą przyszłość przekreśliło fałszywe wspomnienie.
But meanwhile, we should all keep in mind, we'd do well to, that memory, like liberty, is a fragile thing. Thank you. Thank you. Thank you. (Applause) Thanks very much. (Applause)
Powinniśmy pamiętać o tym, że wspomnienia, tak jak wolność, że wspomnienia, tak jak wolność, to bardzo delikatna sprawa. Dziękuję. Dziękuję. (Brawa) Dziękuję bardzo. (Brawa)