Imagine you're in Rome, and you've made your way to the Vatican Museums. And you've been shuffling down long corridors, past statues, frescoes, lots and lots of stuff. You're heading towards the Sistine Chapel. At last -- a long corridor, a stair and a door. You're at the threshold of the Sistine Chapel.
Beeld je in dat je in Rome bent en je hebt je een weg gebaand door de Vaticaanse Musea. Je hebt geschuifeld door lange gangen, langs standbeelden, fresco's, massa's dingen. Je gaat richting Sixtijnse Kapel. Eindelijk -- een lange gang, een trap en een deur. Je staat op de drempel van de Sixtijnse Kapel.
So what are you expecting? Soaring domes? Choirs of angels? We don't really have any of that there. Instead, you may ask yourself, what do we have?
Wat verwacht je? Reusachtige koepels? Koren der engelen? Niks van dat alles hebben we daar. Wat hebben we dan wel, vraag je je misschien af?
Well, curtains up on the Sistine Chapel. And I mean literally, you're surrounded by painted curtains, the original decoration of this chapel. Churches used tapestries not just to keep out cold during long masses, but as a way to represent the great theater of life. The human drama in which each one of us plays a part is a great story, a story that encompasses the whole world and that came to unfold in the three stages of the painting in the Sistine Chapel.
Het doek naar de Sixtijnse Kapel gaat op. Je bent letterlijk omgeven door geschilderde gordijnen, de oorspronkelijke decoratie van deze kapel. In de kerk dienden wandtapijten niet alleen om de kou buiten te houden tijdens de lange missen, maar ook als een manier om het grote theater des levens af te beelden. Het menselijke drama waarin wij allemaal een rol spelen, is een geweldig verhaal, een verhaal dat de hele wereld omvat en dat zich ontvouwde in de drie stadia van de beschildering van de Sixtijnse Kapel.
Now, this building started out as a space for a small group of wealthy, educated Christian priests. They prayed there. They elected their pope there. Five hundred years ago, it was the ultimate ecclesiastical man cave. So, you may ask, how can it be that today it attracts and delights five million people a year, from all different backgrounds? Because in that compressed space, there was a creative explosion, ignited by the electric excitement of new geopolitical frontiers, which set on fire the ancient missionary tradition of the Church and produced one of the greatest works of art in history.
Dit gebouw begon als een ruimte voor een kleine groep van rijke, hoogopgeleide christelijke priesters. Ze baden er. Ze kozen er hun paus. 500 jaar geleden was dit de ultieme kerkelijke 'man cave'. Hoe is het dan mogelijk dat deze kapel vandaag 5 miljoen mensen per jaar aantrekt en in verrukking brengt, vanuit alle mogelijke achtergronden? Omdat op die samengebalde plek een creatieve explosie plaatsvond, ontvlamd door de elektrische spanning van nieuwe geopolitieke grenzen, die brandhout maakten van de oude missionaristraditie van de Kerk en een van de grootste kunstwerken uit de kunstgeschiedenis voortbracht.
Now, this development took place as a great evolution, moving from the beginning of a few elite, and eventually able to speak to audiences of people that come from all over the world. This evolution took place in three stages, each one linked to a historical circumstance. The first one was rather limited in scope. It reflected the rather parochial perspective. The second one took place after worldviews were dramatically altered after Columbus's historical voyage; and the third, when the Age of Discovery was well under way and the Church rose to the challenge of going global.
Deze ontwikkeling had de vorm van een grote evolutie, die begon bij een kleine elite en uiteindelijk een publiek kon aanspreken uit de hele wereld. Deze evolutie kende drie stadia die elk met een historische omstandigheid verbonden zijn. De eerste was beperkt van omvang. Ze was een spiegel van het kleinsteedse perspectief. De tweede vond plaats na de dramatische wijziging van het wereldbeeld na de historische reis van Colombus. De derde toen het tijdperk der ontdekkingen al goed gevorderd was en de Kerk zich opmaakte om een wereldkerk te worden.
The original decoration of this church reflected a smaller world. There were busy scenes that told the stories of the lives of Jesus and Moses, reflecting the development of the Jewish and Christian people. The man who commissioned this, Pope Sixtus IV, assembled a dream team of Florentine art, including men like Sandro Botticelli and the man who would become Michelangelo's future painting teacher, Ghirlandaio. These men, they blanketed the walls with a frieze of pure color, and in these stories you'll notice familiar landscapes, the artists using Roman monuments or a Tuscan landscape to render a faraway story, something much more familiar. With the addition of images of the Pope's friends and family, this was a perfect decoration for a small court limited to the European continent. But in 1492, the New World was discovered, horizons were expanding, and this little 133 by 46-foot microcosm had to expand as well. And it did, thanks to a creative genius, a visionary and an awesome story.
De oorspronkelijke inrichting van deze kerk weerspiegelde een kleine wereld. Er waren drukke taferelen die het leven vertelden van Jezus en Mozes, en die de ontwikkeling van het joodse en christelijke volk weergaven. De man die dit bestelde, Paus Sixtus VI, stelde een droomteam van Florentijnse kunstenaars samen, met mannen als Sandro Botticelli en de man die Michelangelo zou inwijden in de schilderkunst, Ghirlandaio. Deze mannen bekleedden de muren met een fries van pure kleur. In deze verhalen herken je bekende landschappen: de kunstenaars gebruiken Romeinse monumenten, of een Toscaans landschap om een uitheems verhaal herkenbaar te maken. De toevoeging van afbeeldingen van de vrienden en familie van de paus maakte dit tot de perfecte decoratie voor een klein hof dat beperkt was tot het Europese continent. Maar in 1492 werd de Nieuwe Wereld ontdekt. De horizons breidden zich uit en deze kleine microkosmos van 40 bij 14 meter moest meegroeien. Zo geschiedde, dankzij een creatief genie, een visionair en verbluffend verhaal.
Now, the creative genius was Michelangelo Buonarroti, 33 years old when he was tapped to decorate 12,000 square feet of ceiling, and the deck was stacked against him -- he had trained in painting but had left to pursue sculpture. There were angry patrons in Florence because he had left a stack of incomplete commissions, lured to Rome by the prospect of a great sculptural project, and that project had fallen through. And he had been left with a commission to paint 12 apostles against a decorative background in the Sistine Chapel ceiling, which would look like every other ceiling in Italy.
Het creatieve genie was Michelangelo Buonarroti, 33 toen hij de taak kreeg om het plafond van 1.100 vierkante meter te beschilderen. Hij had geen goede kaarten -- hij had zijn schildersopleiding opgegeven om te gaan beeldhouwen. Boze werkgevers in Florence wachtten op onafgewerkte opdrachten. Hij was naar Rome gelokt door een groot beeldhouwproject dat de mist was ingegaan. Er bleef alleen de opdracht om twaalf apostelen te schilderen op een decoratieve achtergrond op het plafond van de Sixtijnse Kapel, dat er zou uitzien als elk ander plafond in Italië.
But genius rose to the challenge. In an age when a man dared to sail across the Atlantic Ocean, Michelangelo dared to chart new artistic waters. He, too, would tell a story -- no Apostles -- but a story of great beginnings, the story of Genesis.
Maar het genie tilde het naar een hoger niveau. In een tijd waarin een man het waagde om over de Atlantische Oceaan te zeilen, durfde Michelangelo nieuwe artistieke wateren te bezeilen. Ook hij zou een verhaal vertellen. Geen apostelen, maar een verhaal van een groot begin, het verhaal van Genesis.
Not really an easy sell, stories on a ceiling. How would you be able to read a busy scene from 62 feet below? The painting technique that had been handed on for 200 years in Florentine studios was not equipped for this kind of a narrative.
Moeilijk te verkopen, een verhaal op een plafond. Hoe zou je een druk tafereel kunnen lezen van 20m lager? De schilderstechniek die al 200 jaar werd doorgegeven in de ateliers van Florence, was niet klaar voor dit soort van verhaal.
But Michelangelo wasn't really a painter, and so he played to his strengths. Instead of being accustomed to filling space with busyness, he took a hammer and chisel and hacked away at a piece of marble to reveal the figure within. Michelangelo was an essentialist; he would tell his story in massive, dynamic bodies.
Maar Michelangelo was niet echt een schilder en hij ging aan de slag met zijn sterktes. In plaats van ruimte op te vullen met de drukte nam hij een hamer en beitel en hakte in op een stuk marmer om het beeld dat erin zat, eruit te halen. Michelangelo was een essentialist. Hij vertelde zijn verhaal in massieve, dynamische lichamen.
This plan was embraced by the larger-than-life Pope Julius II, a man who was unafraid of Michelangelo's brazen genius. He was nephew to Pope Sixtus IV, and he had been steeped in art for 30 years and he knew its power. And history has handed down the moniker of the Warrior Pope, but this man's legacy to the Vatican -- it wasn't fortresses and artillery, it was art. He left us the Raphael Rooms, the Sistine Chapel. He left St. Peter's Basilica as well as an extraordinary collection of Greco-Roman sculptures -- decidedly un-Christian works that would become the seedbed of the world's first modern museum, the Vatican Museums. Julius was a man who envisioned a Vatican that would be eternally relevant through grandeur and through beauty, and he was right. The encounter between these two giants, Michelangelo and Julius II, that's what gave us the Sistine Chapel. Michelangelo was so committed to this project, that he succeeded in getting the job done in three and a half years, using a skeleton crew and spending most of the time, hours on end, reaching up above his head to paint the stories on the ceiling.
Dit plan werd gesteund door de epische Paus Julius II, die niet bang was van het boude genie van Michelangelo. Hij was een neef van Paus Sixtus VII, was 30 jaar lang in kunst gedrenkt en kende er de kracht van. De geschiedenis bedacht hem met de bijnaam 'krijgsheer-Paus', maar zijn erfenis voor het Vaticaan bestond niet uit forten en artillerie, maar uit kunst. Hij liet ons de Rafaël-zalen na en de Sixtijnse kapel. Hij liet de Sint-Pietersbasliek na en een uitzonderlijke verzameling Grieks-Romeinse beelden -- volstrekt onchristelijke werken die de voedingsbodem zouden worden van het eerste moderne museum ter wereld: de Vaticaanse Musea. Julius was een man met een visie van een Vaticaan dat eeuwig relevant zou zijn door grandeur en schoonheid, en hij had gelijk. De ontmoeting tussen deze twee giganten, Michelangelo en Julius II, schonk ons de Sixtijnse Kapel. Michelangelo was dit project zo toegewijd dat hij de klus in drie en een half jaar klaarde, met een schetsploeg, en door bijna constant, urenlang boven zijn hoofd de verhalen op het plafond te schilderen.
So let's look at this ceiling and see storytelling gone global. No more familiar artistic references to the world around you. There's just space and structure and energy; a monumental painted framework which opens onto nine panels, more driven by sculptural form than painterly color. And we stand in the far end by the entrance, far from the altar and from the gated enclosure intended for the clergy and we peer into the distance, looking for a beginning. And whether in scientific inquiry or in biblical tradition, we think in terms of a primal spark. Michelangelo gave us an initial energy when he gave us the separation of light and dark, a churning figure blurry in the distance, compressed into a tight space. The next figure looms larger, and you see a figure hurtling from one side to the next. He leaves in his wake the sun, the moon, vegetation. Michelangelo didn't focus on the stuff that was being created, unlike all the other artists. He focused on the act of creation.
Laten we naar dit plafond kijken om te zien hoe een wereldwijd verhaal ontstond. Geen artistieke verwijzingen meer naar de vertrouwde wereld om je heen. Eén en al ruimte, structuur en energie. Een monumentaal geschilderd raamwerk dat zich ontvouwt in negen panelen, meer gedreven door sculpturale vorm dan door schilderachtige kleuren. We staan aan het uiteinde, bij de ingang, ver van het altaar en het deel dat is afgebakend voor de kerkleiders. We turen in de verte, op zoek naar een begin. De een zoekt het in de wetenschap, de ander in de Bijbelse traditie, maar we zoeken naar een oervonk. Michelangelo gaf ons een initiële energie toen hij ons de scheiding van licht en duister schonk, een wervelende figuur, vaag in de verte, in een kleine ruimte samengebald. De volgende figuur is groter, je ziet een figuur die van de ene naar de andere kant slingert. In zijn kielzog de zon, de maan, vegetatie. De klemtoon lag bij Michelangelo niet op wat er geschapen werd, zoals bij andere kunstenaars. Hij focuste op de scheppingsdaad.
And then the movement stops, like a caesura in poetry and the creator hovers. So what's he doing? Is he creating land? Is he creating sea? Or is he looking back over his handiwork, the universe and his treasures, just like Michelangelo must have, looking back over his work in the ceiling and proclaiming, "It is good."
En dan stopt de beweging, als een rustpunt in een gedicht, en de schepper aarzelt. Wat doet hij? Schept hij land? Schept hij water? Of blikt hij terug op zijn werk, het universum en zijn schatten, zoals Michelangelo allicht ook terugblikte op zijn werk op de zolder en verklaarde "dat het goed was".
So now the scene is set, and you get to the culmination of creation, which is man. Adam leaps to the eye, a light figure against a dark background. But looking closer, that leg is pretty languid on the ground, the arm is heavy on the knee. Adam lacks that interior spark that will impel him to greatness. That spark is about to be conferred by the creator in that finger, which is one millimeter from the hand of Adam. It puts us at the edge of our seats, because we're one moment from that contact, through which that man will discover his purpose, leap up and take his place at the pinnacle of creation.
Nu staat alles in scène en kom je bij het toppunt van de schepping, de mens. Adam springt in het oog, licht tegen een donkere achtergrond. Van naderbij bekeken zie je dat dat been er maar bij hangt en dat de arm zwaar op de knie rust. Het ontbreekt Adam aan die innerlijke vonk die hem tot grootse dingen zal aanzetten. Die vonk zal hij zodadelijk krijgen van de schepper, in die vinger die 1 mm van de hand van Adam verwijderd is. We zitten op het puntje van onze stoel, omdat we ons op een oogwenk bevinden van dat contact waardoor die man zijn doel zal ontdekken, zal opspringen en zijn plaats zal innemen aan de top van de schepping.
And then Michelangelo threw a curveball. Who is in that other arm? Eve, first woman. No, she's not an afterthought. She's part of the plan. She's always been in his mind. Look at her, so intimate with God that her hand curls around his arm. And for me, an American art historian from the 21st century, this was the moment that the painting spoke to me. Because I realized that this representation of the human drama was always about men and women -- so much so, that the dead center, the heart of the ceiling, is the creation of woman, not Adam. And the fact is, that when you see them together in the Garden of Eden, they fall together and together their proud posture turns into folded shame.
En toen gooide Michelangelo een curveball. Wie zit er in die andere arm? Eva, de eerste vrouw. Nee, ze is geen bedenking achteraf. Ze is deel van het plan. Ze heeft altijd in zijn hoofd gezeten. Kijk, ze is zo intiem met God dat haar hand om zijn arm krult. Voor mij, Amerikaanse kunsthistorica uit de 21e eeuw, was dit het moment waarop het schilderij me aansprak. Want ik besefte dat deze voorstelling van het menselijke drama altijd al om mannen en vrouwen had gedraaid -- in die mate dat het dode centrum, het hart van de zoldering, de schepping van de vrouw is, niet die van Adam. Feit is dat als je ze samen ziet in de Tuin van Eden, ze samen ten val komen en dat hun fiere houding zich in schaamte samenvouwt.
You are at critical juncture now in the ceiling. You are exactly at the point where you and I can go no further into the church. The gated enclosure keeps us out of the inner sanctum, and we are cast out much like Adam and Eve. The remaining scenes in the ceiling, they mirror the crowded chaos of the world around us. You have Noah and his Ark and the flood. You have Noah. He's making a sacrifice and a covenant with God. Maybe he's the savior. Oh, but no, Noah is the one who grew grapes, invented wine, got drunk and passed out naked in his barn. It is a curious way to design the ceiling, now starting out with God creating life, ending up with some guy blind drunk in a barn. And so, compared with Adam, you might think Michelangelo is making fun of us.
Je bent bij die cruciale verbinding op de zoldering. Je bent exact op het punt waarop jij en ik niet verder de kerk in mogen. De omheining houdt ons ver van het innerlijke sanctum en we worden verdreven, net als Adam en Eva. De overige scènes op de zoldering weerspiegelen de drukke chaos van de wereld rondom ons. Je hebt Noach en zijn ark en de zondvloed. Je hebt Noach. Hij brengt een offer en sluit een verdrag met God. Misschien is hij de redder. Oh, maar nee, Noach is die kerel die druiven plantte, wijn uitvond, dronken werd en naakt flauwviel in zijn schuur. Het is een bizar ontwerp voor de zoldering: te beginnen bij God die het leven schept en te eindigen bij een dronkenlap in een schuur. In vergelijking met Adam zou je kunnen denken dat Michelangelo ons voor de gek houdt.
But he's about to dispel the gloom by using those bright colors right underneath Noah: emerald, topaz, scarlet on the prophet Zechariah. Zechariah foresees a light coming from the east, and we are turned at this juncture to a new destination, with sibyls and prophets who will lead us on a parade. You have the heroes and heroines who make safe the way, and we follow the mothers and fathers. They are the motors of this great human engine, driving it forward.
Maar hij zal zometeen de somberheid verdrijven door die felle kleuren net onder Noach: smaragd, topaas, scharlaken op de profeet Zacharia. Zacharia ziet een licht uit het Oosten komen. Op deze kruising worden we naar een nieuwe bestemming geleid, met sibyllen en profeten die ons zullen voorgaan in een parade. Je hebt de helden en heldinnen die de weg banen, en we volgen de moeders en vaders. Zij zijn de motor van deze grote menselijke machine, zij drijven ze aan.
And now we're at the keystone of the ceiling, the culmination of the whole thing, with a figure that looks like he's about to fall out of his space into our space, encroaching our space.
Nu komen we bij de sluitsteen van de zoldering, het toppunt van het hele ding, met een figuur die eruit ziet alsof hij uit zijn ruimte zal vallen in de onze, die hij in beslag zal nemen.
This is the most important juncture. Past meets present. This figure, Jonah, who spent three days in the belly of the whale, for the Christians, is the symbol of the renewal of humanity through Jesus' sacrifice, but for the multitudes of visitors to that museum from all faiths who visit there every day, he is the moment the distant past encounters and meets immediate reality.
Dit is de belangrijkste kruising. Het verleden ontmoet het heden. Deze figuur, Jona, die drie dagen in de buik van een walvis zat, is voor christenen het symbool van de vernieuwing van de mensheid door het offer van Jezus, maar voor de massa's bezoekers van dat museum, van alle geloofsgezindten, die daar elke dag op bezoek komen, is hij het moment waarop het verre verleden
All of this brings us to the yawning archway of the altar wall,
de onmiddellijke realiteit ontmoet.
where we see Michelangelo's Last Judgment, painted in 1534 after the world had changed again. The Reformation had splintered the Church, the Ottoman Empire had made Islam a household word and Magellan had found a route into the Pacific Ocean. How is a 59-year-old artist who has never been any further than Venice going to speak to this new world? Michelangelo chose to paint destiny, that universal desire, common to all of us, to leave a legacy of excellence. Told in terms of the Christian vision of the Last Judgment, the end of the world, Michelangelo gave you a series of figures who are wearing these strikingly beautiful bodies. They have no more covers, no more portraits except for a couple. It's a composition only out of bodies, 391, no two alike, unique like each and every one of us. They start in the lower corner, breaking away from the ground, struggling and trying to rise. Those who have risen reach back to help others, and in one amazing vignette, you have a black man and a white man pulled up together in an incredible vision of human unity in this new world. The lion's share of the space goes to the winner's circle. There you find men and women completely nude like athletes. They are the ones who have overcome adversity, and Michelangelo's vision of people who combat adversity, overcome obstacles -- they're just like athletes. So you have men and women flexing and posing in this extraordinary spotlight. Presiding over this assembly is Jesus, first a suffering man on the cross, now a glorious ruler in Heaven. And as Michelangelo proved in his painting, hardship, setbacks and obstacles, they don't limit excellence, they forge it.
Dat alles brengt ons bij de open boog van de altaarmuur, waar we het Laatste Oordeel van Michelangelo zien, geschilderd in 1534, nadat de wereld opnieuw veranderd was. De Reformatie had de Kerk versplinterd, het Ottomaanse Rijk had het woord 'islam' wijd verspreid en Magellaan had een route gevonden naar de Stille Oceaan. Hoe gaat een 59 jaar oude kunstenaar die nooit verder dan Venetië is gekomen die nieuwe wereld aanspreken? Michelangelo koos ervoor om het lot te schilderen, dat universele verlangen dat we delen: om een spoor van uitmuntendheid na te laten. In de taal van de christelijke visie van het Laatste Oordeel, het einde van de wereld, gaf Michelangelo je een reeks figuren die van een verbluffend knap lichaam voorzien zijn. Er is geen omhulling meer, geen portret, op een enkele uitzondering na. De compositie bestaat louter uit lichamen, 391 in getal, geen twee dezelfde, uniek, zoals wij allemaal. Ze beginnen in de linkeronderhoek, rukken zich los van de grond, worstelen zich naar boven. Wie boven is, reikt naar beneden om anderen te helpen. In een verbluffend vignet worden een zwarte man en een blanke man samen opgehesen, in een ongelooflijke visie van eenheid van de mens in deze nieuwe wereld. Het leeuwendeel van de ruimte is voor de kring van de winnaars. Daar vind je mannen en vrouwen die volledig naakt zijn, als atleten. Zij hebben de tegenslagen overwonnen. De visie van Michelangelo over mensen die tegenslagen overwinnen, is dat het atleten zijn. Je krijgt dus mannen en vrouwen die poseren op dit uitzonderlijke schouwtoneel. De voorzitter van de vergadering is Jezus, eertijds een lijdende mens op het kruis, nu een glorieuze heerser in de hemel. Zoals Michelangelo aantoonde in zijn schilderij zijn armoede, tegenslagen en obstakels geen beperkingen op de uitmuntendheid maar juist de bron ervan.
Now, this does lead us to one odd thing. This is the Pope's private chapel, and the best way you can describe that is indeed a stew of nudes. But Michelangelo was trying to use only the best artistic language, the most universal artistic language he could think of: that of the human body. And so instead of the way of showing virtue such as fortitude or self-mastery, he borrowed from Julius II's wonderful collection of sculptures in order to show inner strength as external power.
Dat heeft een bizar gevolg. Dit is de privékapel van de paus, en dat kan je het best beschrijven als een stoofpot van blote mensen. Maar Michelangelo probeerde alleen de beste artistieke taal te gebruiken, de meest universele artistieke taal die hij kon bedenken: die van het menselijk lichaam. In plaats van deugden af te beelden, dapperheid of zelfbeheersing, speelde hij leentjebuur bij de wonderlijke collectie van beelden van Julius II om innerlijke kracht als externe macht te tonen.
Now, one contemporary did write that the chapel was too beautiful to not cause controversy. And so it did. Michelangelo soon found that thanks to the printing press, complaints about the nudity spread all over the place, and soon his masterpiece of human drama was labeled pornography, at which point he added two more portraits, one of the man who criticized him, a papal courtier, and the other one of himself as a dried up husk, no athlete, in the hands of a long-suffering martyr. The year he died he saw several of these figures covered over, a triumph for trivial distractions over his great exhortation to glory.
Een tijdgenoot schreef dat de kapel zo mooi was dat ze wel aanstoot moést geven. En zo geschiedde. Michelangelo ontdekte al snel dat dankzij de drukpers klachten over het naakt zich overal verspreidden. Zijn meesterwerk van menselijk drama kreeg al snel het etiket pornografie en dus voegde hij nog twee portretten toe: een van de man die hem bekritiseerde, een hoveling van de paus, en een van hemzelf als een uitgedroogde bolster, geen atleet, in de handen van een lijdende martelaar. In zijn laatste levensjaar zag hij dat verschillende figuren bedekt werden -- triomf van de triviale afleiding op zijn grootse aansporing tot glorie.
And so now we stand in the here and now. We are caught in that space between beginnings and endings, in the great, huge totality of the human experience. The Sistine Chapel forces us to look around as if it were a mirror. Who am I in this picture? Am I one of the crowd? Am I the drunk guy? Am I the athlete? And as we leave this haven of uplifting beauty, we are inspired to ask ourselves life's biggest questions: Who am I, and what role do I play in this great theater of life?
En nu staan we dus in het hier en nu. We zijn gevangen in die ruimte, tussen beginnen en eind, in de grote, enorme totaliteit van de menselijke ervaring. De Sixtijnse kapel dwingt ons om rond te kijken, als in een spiegel. Wie ben ik in dit schilderij? Ben ik iemand in de massa? Ben ik de dronkenlap? Ben ik de atleet? Als we dit oord van verheffende schoonheid verlaten, inspireert het ons tot de grote levensvragen: wie ben ik, welke rol speel ik in het grote theater des levens?
Thank you.
Dankjewel
(Applause)
(Applaus)
Bruno Giussani: Elizabeth Lev, thank you.
Bruno Giussani: Elisabeth Lev, dankjewel.
Elizabeth, you mentioned this whole issue of pornography, too many nudes and too many daily life scenes and improper things in the eyes of the time. But actually the story is bigger. It's not just touching up and covering up some of the figures. This work of art was almost destroyed because of that.
Je vermeldde de pornografiekwestie, teveel naakt en teveel alledaagse scènes en onbetamelijke dingen, naar de normen van toen. Maar het verhaal is nog sterker. Het is meer dan retouches en het bedekken van sommige figuren. Daardoor werd dit kunstwerk bijna vernietigd.
Elizabeth Lev: The effect of the Last Judgment was enormous. The printing press made sure that everybody saw it. And so, this wasn't something that happened within a couple of weeks. It was something that happened over the space of 20 years of editorials and complaints, saying to the Church, "You can't possibly tell us how to live our lives. Did you notice you have pornography in the Pope's chapel?" And so after complaints and insistence of trying to get this work destroyed, it was finally the year that Michelangelo died that the Church finally found a compromise, a way to save the painting, and that was in putting up these extra 30 covers, and that happens to be the origin of fig-leafing. That's where it all came about, and it came about from a church that was trying to save a work of art, not indeed deface or destroyed it.
Elisabeth Lev: Het Laatste Oordeel maakte een enorme indruk. De gedrukte pers zorgde ervoor dat iedereen het zag. En dat gebeurde niet binnen een paar weken tijd, maar over een periode van 20 jaar van hoofdartikels en klachten, die de Kerk vertelden: "Met welk recht lees je ons de les over onze levenswandel? Heb je de pornografie in de Pauselijke kapel al goed bekeken?" Na al die klachten en aanmaningen om het werk te doen vernietigen, was het tijdens het sterfjaar van Michelangelo dat de Kerk uiteindelijk een compromis vond, een manier om het schilderij te redden, en wel door 30 bedekkingen toe te voegen. Dat was het begin van het vijgenblad. Daar komt het vandaan, uit een Kerk die een kunstwerk probeerde te redden, veeleer dan het te onteren of te vernietigen.
BG: This, what you just gave us, is not the classic tour that people get today when they go to the Sistine Chapel.
BG: Wat we van jou kregen, is niet de klassieke rondleiding die mensen heden ten dage krijgen in de Sixtijnse Kapel.
(Laughter)
(Gelach)
EL: I don't know, is that an ad?
EL: Weet ik niet, is dat reclame?
(Laughter)
(Gelach)
BG: No, no, no, not necessarily, it is a statement. The experience of art today is encountering problems. Too many people want to see this there, and the result is five million people going through that tiny door and experiencing it in a completely different way than we just did.
BG: Nee, nee, niet noodzakelijk, het is een statement. De hedendaagse kunstervaring is problematisch. Te veel mensen willen dit ter plekke bekijken, en het resultaat is dat 5 miljoen mensen door dat kleine deurtje gaan en het helemaal anders ervaren dan wij daarnet.
EL: Right. I agree. I think it's really nice to be able to pause and look. But also realize, even when you're in those days, with 28,000 people a day, even those days when you're in there with all those other people, look around you and think how amazing it is that some painted plaster from 500 years ago can still draw all those people standing side by side with you, looking upwards with their jaws dropped. It's a great statement about how beauty truly can speak to us all through time and through geographic space.
EL: Mee eens. Het is echt fijn dat je kan stilstaan en kijken. Maar bedenk ook dat zelfs op een van die dagen met 28.000 bezoekers, als je daar met zovelen bent, je kan rondkijken en bedenken hoe fantastisch het is dat beschilderd pleister van 500 jaar geleden al die mensen die naast je staan nog kan aantrekken die met open mond omhoog staan te kijken. Het is een geweldig statement over hoe schoonheid ons allen kan aanspreken, door tijd en ruimte heen.
BG: Liz, grazie.
BG: Liz, dankjewel.
EL: Grazie a te.
EL: Dankjewel.
BG: Thank you.
BG: Dankjewel.
(Applause)
(Applaus)