I am a writer. Writing books is my profession but it's more than that, of course. It is also my great lifelong love and fascination. And I don't expect that that's ever going to change. But, that said, something kind of peculiar has happened recently in my life and in my career, which has caused me to have to recalibrate my whole relationship with this work. And the peculiar thing is that I recently wrote this book, this memoir called "Eat, Pray, Love" which, decidedly unlike any of my previous books, went out in the world for some reason, and became this big, mega-sensation, international bestseller thing. The result of which is that everywhere I go now, people treat me like I'm doomed. Seriously -- doomed, doomed! Like, they come up to me now, all worried, and they say, "Aren't you afraid you're never going to be able to top that? Aren't you afraid you're going to keep writing for your whole life and you're never again going to create a book that anybody in the world cares about at all, ever again?"
Unë jam shkrimtare. Shkrimi i librave është profesioni im, por kuptohet ka edhe arsye tjera. Është gjithashtu dashuria ime me e madhe dhe magjepsje. Dhe nuk pres se kjo do ndryshoj ndonjëherë. Por, megjithatë, diçka e veçantë ka ndodhur kohës së fundit. në jetën dhe karierën time, që më ka bërë të rishqyrtoj lidhjen time me këtë punë. Dhe gjëja e veçantë është qe kohet fundit kam shkruar këtë libër, këtë shënim autobiografik të quajtur "Ushqehu, Lutu, Dashuro" e cila, padyshim ndryshe nga librat e mi te meparshem, doli në këtë botë per disa arsye, dhe u bë kaq i madhe, një sensacion i madh, bestseller ndërkombëtarë. Rezultati i së cilës është se ku do që shkoj tani, njerëzit më trajtojnë sikur të jem fatkeqe. Seriozisht -- fatkeqe, fatkeqe! Sikur, ata vijnë tek unë tash, të gjithë të shqetesuar, dhe thonë, "A nuk jeni e frikësuar -- a nuk jëni e frikësuar se kurrë nuk do të mund të kalosh këtë? A nuk jeni e frikësuar se do të duhet të shkruani tash për tërë jetën dhe kurrë më nuk do të mund të shkruani një libër që ndokush në botë do të kishte interesim, kurrë më?
So that's reassuring, you know. But it would be worse, except for that I happen to remember that over 20 years ago, when I was a teenager, when I first started telling people that I wanted to be a writer, I was met with this same sort of fear-based reaction. And people would say, "Aren't you afraid you're never going to have any success? Aren't you afraid the humiliation of rejection will kill you? Aren't you afraid that you're going to work your whole life at this craft and nothing's ever going to come of it and you're going to die on a scrap heap of broken dreams with your mouth filled with bitter ash of failure?"
Pra kjo është diçka siguruese, Por mund te ndodh edhe më keq, përveç se kujtoj se para 20 viteve, kur së pari fillova t'u tregoj njerëzve -- kur isha nje adoleshente -- se doja të bëhem shkrimtare, u pata takuar me të njëjtin lloj të reagimit të frikshëm. Dhe njerëzit do të thonin, "A nuk frikësoheni se kurrë nuk do të arrini sukses? A nuk frikësoheni se turpërimi i refuzimit do t'ju mbys? A nuk keni frike se do të punoni tërë jetën tuaj në këtë zanat dhe asgje prej gjeje do të dal prej saj dhe ju do të vdisni në grumbullin e copëzave të ëndërrave të thyera me gojën tuaj të mbushur me hirin e hidhët të dështimit?"
(Laughter)
(Qeshje)
Like that, you know.
Ashtu, kuptoni.
The answer -- the short answer to all those questions is, "Yes." Yes, I'm afraid of all those things. And I always have been. And I'm afraid of many, many more things besides that people can't even guess at, like seaweed and other things that are scary. But, when it comes to writing, the thing that I've been sort of thinking about lately, and wondering about lately, is why? You know, is it rational? Is it logical that anybody should be expected to be afraid of the work that they feel they were put on this Earth to do. And what is it specifically about creative ventures that seems to make us really nervous about each other's mental health in a way that other careers kind of don't do, you know? Like my dad, for example, was a chemical engineer and I don't recall once in his 40 years of chemical engineering anybody asking him if he was afraid to be a chemical engineer, you know? "That chemical-engineering block, John, how's it going?" It just didn't come up like that, you know? But to be fair, chemical engineers as a group haven't really earned a reputation over the centuries for being alcoholic manic-depressives.
Përgjigja -- përgjigja e shkurtë e gjithë këtyre pyetjeve është, "Po." Po, jam e frikësuar nga gjithë ato gjëra. Dhe gjithmonë kam qenë. Dhe kam frike nga shumë shumë gjëra tjera veç këtyre që njerëzit as që mund ta marrin me mend. Si algat e detit, dhe gjërat tjera që janë frikësuese. Por, kur flasim për të shkruarit gjëja për të cilën kam menduar kohëve të fundit, dhe pyes veten, është pse? E dini, a është racionale? A është e logjikshme se çdokush duhet të frikësohet nga puna për të cilën janë sjellur në këtë Tokë për ta bërë. Dhe çka është specifike për përpjekjet krijuese që na bëjnë shumë nervoz për shëndetin mendor të njëri tjetrit në mënyrën që profesionet e tjera nuk e bëjnë, e dini? Si babai im, për shembull, ka qenë inxhinier kimik dhe nuk më kujtohet asnjëherë se në 40 vitet e tij si inxhinier kimik ndokush ta ketë pyetur nëse ai ishte i frikësuar të jetë inxhinier kimik? Nuk ndodhi -- ajo pengesa e inxhinieris kimike John, si po kalon? Thjeshtë nuk ndodhi ashtu, e dini? Por të jemi të drejtë, inxhinierët kimik si grup nuk kanë fituar ndonje reputacion përgjatë shekujve për të qenë alkoholik dhe depresivë.
(Laughter)
(Qeshje)
We writers, we kind of do have that reputation, and not just writers, but creative people across all genres, it seems, have this reputation for being enormously mentally unstable. And all you have to do is look at the very grim death count in the 20th century alone, of really magnificent creative minds who died young and often at their own hands, you know? And even the ones who didn't literally commit suicide seem to be really undone by their gifts, you know. Norman Mailer, just before he died, last interview, he said, "Every one of my books has killed me a little more." An extraordinary statement to make about your life's work. But we don't even blink when we hear somebody say this, because we've heard that kind of stuff for so long and somehow we've completely internalized and accepted collectively this notion that creativity and suffering are somehow inherently linked and that artistry, in the end, will always ultimately lead to anguish.
Ne shkrimtarët, në njëfarë mënyrë ne e kemi këtë famë, dhe jo vetëm shkrimtarët, por njerëzit krijues të të gjitha zhanreve, si duket, e kanë këtë famë ngase janë shumë jostabel mentalisht. Dhe çka duhet të bëjmë është të shikojmë numrin e vdekjeve të zymta të mendjeve me të medha krijuese, vetem ne shekullin e 20 që kanë vdekur të rinj dhe shpesh në vetmi, e dini? Por edhe ata që në të vërtetë nuk kanë bërë vetëvrasje duket se janë të fikur nga dhuntia e tyre, e dini. Norman Mailer, pak para se të vdiste, në intervistën e fundit, tha "Secili prej librave të mi më ka mbytyr nga pak." Një deklarim i jashtëzakonshëm për ta thënë për punën që bën tërë jetën, e dini. Por ne as që trembim sytë kur dëgjojmë dikend duke thënë këtë sepse kemi dëgjuar këso gjërash për gjatë kohë dhe disi të gjithë ne në mënyrë kolektive e kemi pranuar këtë nocion se krijimtaria dhe vuajtja janë në njëfarë mënyrë të lidhura dhe se puna artistike, në fund, gjithmonë përfundimisht shpie në vuajtje.
And the question that I want to ask everybody here today is are you guys all cool with that idea? Are you comfortable with that? Because you look at it even from an inch away and, you know -- I'm not at all comfortable with that assumption. I think it's odious. And I also think it's dangerous, and I don't want to see it perpetuated into the next century. I think it's better if we encourage our great creative minds to live.
Dhe pyetja të cilën dua ta parashtroj sot te të gjithë ju është se a jeni ju gjithë të rehatshëm me një ide të tillë? A jeni të qetë me këtë -- sepse e shihni atë nga një largësi me tej -- e kuptoni Unë nuk jam e rehatshme me atë tezë. Mendoj se është e neveritshme. Dhe gjithashtu mendoj se është e rrezikshme, dhe nuk dua të shoh se si përjetësohet në shekullin e ardhshëm. Mendoj se është më mirë nëse i inkurajojmë mendjet tona krijuese të jetojnë.
And I definitely know that, in my case -- in my situation -- it would be very dangerous for me to start sort of leaking down that dark path of assumption, particularly given the circumstance that I'm in right now in my career. Which is -- you know, like check it out, I'm pretty young, I'm only about 40 years old. I still have maybe another four decades of work left in me. And it's exceedingly likely that anything I write from this point forward is going to be judged by the world as the work that came after the freakish success of my last book, right? I should just put it bluntly, because we're all sort of friends here now -- it's exceedingly likely that my greatest success is behind me. So Jesus, what a thought! That's the kind of thought that could lead a person to start drinking gin at nine o'clock in the morning, and I don't want to go there.
Dhe unë definitivisht e di këtë, në rastin tim -- në situatën time -- do të ishte shumë e rrezikshme për mua që të nisem asaj rruge të errët të supozimit, në veçanti duke i patur parasysh rrethanat në të cilat jam tash në karierën time. Që -- e dini, dëgjoni, Unë jam shumë e re, unë jam vetëm 40 vjeçe. Ndoshta kam edhe katër dekada pune përpara. Dhe është jashtëzakonisht e mundshme që çfarëdo që shkruaj prej tash e tutje do të gjykohet nga bota sikur edhe puna qe vjen pas suksesit të madh të librit tim të fundit, ashtu? Do ta them troç, pasi ne gjithë jemi shokë këtu -- është jashtëzakonisht premtuese se suksesi im më i madh është pas meje. Oh, Zot, çfarë mendimi! E dini ky është ai lloj i mendimit që e shpien njeriun të fillojë të konsumojë xhin në ora nëntë të mëngjesit, dhe unë nuk dua të shkoj andej.
(Laughter)
(Qeshje)
I would prefer to keep doing this work that I love.
Preferoj të bëjë këtë punë që e dua.
And so, the question becomes, how? And so, it seems to me, upon a lot of reflection, that the way that I have to work now, in order to continue writing, is that I have to create some sort of protective psychological construct, right? I have to sort of find some way to have a safe distance between me, as I am writing, and my very natural anxiety about what the reaction to that writing is going to be, from now on. And, as I've been looking, over the last year, for models for how to do that, I've been sort of looking across time, and I've been trying to find other societies to see if they might have had better and saner ideas than we have about how to help creative people sort of manage the inherent emotional risks of creativity.
Dhe kështu, pyetja pason, si? Dhe kështu, më duket mua, pas shumë të menduarit, se mënyra si duhet të punoj tash, në mënyrë që të vazhdoj të shkruaj, është se duhet të krijojë një lloj mbrojtje psikologjike, a po? Duhet që, në ndonjë mënyrë të gjejë rrugën që të ketë nje distance mbrojtese ndërmjet mua, si shkrimtare, dhe shqetësimit tim natyral për reagimin që do të bëhet ndaj atyre shkrimeve, duke u nisur që tani. Dhe, kam kërkuar viteve të fundit për model si ta arrijë këtë Në njëfarë mënyre kam kërkuar nëpër kohë, dhe jam munduar të kërkoj shoqëri tjera të shoh mos mund të kenë pasur ide më të arsyeshme nga ato që i kemi ne për ate se si ti ndihmojmë njerëzve kreative, në njëfarë mënyre të menaxhojmë rreziqet e pandashme emocionale të krijmtarise.
And that search has led me to ancient Greece and ancient Rome. So stay with me, because it does circle around and back. But, ancient Greece and ancient Rome -- people did not happen to believe that creativity came from human beings back then, OK? People believed that creativity was this divine attendant spirit that came to human beings from some distant and unknowable source, for distant and unknowable reasons. The Greeks famously called these divine attendant spirits of creativity "daemons." Socrates, famously, believed that he had a daemon who spoke wisdom to him from afar.
Dhe ky kërkim më ka dërguar tek Grekët dhe Romakët e lashte. Qëndroni me mua, sepse biseda sillet rrotull dhe kthehet prapë. Por, Grekët e vjetër dhe Romakët e vjetër -- ata njerëz nuk kanë besuar se krijimtaria buronte nga njerëzit, në rregull? Njerëzit besonis se krijimtaria ishte shpirt i shënjtë që u vinte njerëzve nga një burim i largët dhe i panjohur, për arsye të largëta dhe të panjohura. Grekët me krenari kanë quajtur këta shpirtra të shënjtë "djaj." Sokrati, me krenari, besonte se kishte një djall i cili i fliste atij urtësi nga larg.
The Romans had the same idea, but they called that sort of disembodied creative spirit a genius. Which is great, because the Romans did not actually think that a genius was a particularly clever individual. They believed that a genius was this, sort of magical divine entity, who was believed to literally live in the walls of an artist's studio, kind of like Dobby the house elf, and who would come out and sort of invisibly assist the artist with their work and would shape the outcome of that work.
Romakët kishin ide të njejta, por e quajtën gjeni atë shpirt kreativë. Që është shumë mirë, pasi Romakët në të vërtetë nuk menduan se gjeniu është një person i mençur. Ata besuan se gjeniu ishtë ky, njëfarë qenie e shenjtë magjike, që jetonte nëpër muret e studios së artistit, njesoj si Dobby, elfi i shtepise dhe i cili do të dilte dhe në mënyrë të padukshme do të ndihmonte artistin me punën e tij dhe do të formonte atë veprimtari.
So brilliant -- there it is, right there, that distance that I'm talking about -- that psychological construct to protect you from the results of your work. And everyone knew that this is how it functioned, right? So the ancient artist was protected from certain things, like, for example, too much narcissism, right? If your work was brilliant, you couldn't take all the credit for it, everybody knew that you had this disembodied genius who had helped you. If your work bombed, not entirely your fault, you know? Everyone knew your genius was kind of lame.
Sa madhështore -- ja ku është, ja largësia për të cilën po flas -- atë krijesë psikologjike që do të mbrojë ty nga rezultatet e punës tënde. Dhe të gjithë e dinin se kështu funksiononte kjo gjë, ashtu? D.m.th artisti i lashte ishte i mbrojtur nga disa gjëra, sikur, për shembull, teprica e narcisizmit, po jo? Nëse veprimtaria juaj ishte briliante nuk kishe mundësi të merrje gjithë mirenjohjen për vete, gjithkush e dinte se ju kishit këtë gjeni që ju kishte ndihmuar. Nëse veprimtaria juaj ishte e dështuar, nuk ishte gjithë faji juaj, a po? Gjithkush e dinte se gjeniu juaj ishte i çalë.
(Laughter)
Dhe kështu mendonin për kreativitetin, njerëzit në Perëndim për një kohë të gjatë.
And this is how people thought about creativity in the West for a really long time. And then the Renaissance came and everything changed, and we had this big idea, and the big idea was, let's put the individual human being at the center of the universe above all gods and mysteries, and there's no more room for mystical creatures who take dictation from the divine. And it's the beginning of rational humanism, and people started to believe that creativity came completely from the self of the individual. And for the first time in history, you start to hear people referring to this or that artist as being a genius, rather than having a genius.
Dhe pastaj erdhi Rilindja dhe gjithçka ndryshoi, dhe patëm këtë ide të madhe, dhe kjo ideja e madhe ishte ta vendosim njeriun në qendër të universit mbi gjithë zotërat dhe misteret, dhe nuk mbetet vend për krijesat mistike që pranojnë diktim nga hyjnitë. Dhe kjo ishte fillimi i humanizmit racional, dhe njerëzit filluan të besojnë se krijimtaria vinte tërësisht nga vetvetja e njeriut. Dhe për herë të parë në histori, ju filloni të dëgjoni se si njerëzit i referohen atij apo këtij aristi si gjeni në vend qe të thonin se ai posedon gjeniun.
And I got to tell you, I think that was a huge error. You know, I think that allowing somebody, one mere person to believe that he or she is like, the vessel, you know, like the font and the essence and the source of all divine, creative, unknowable, eternal mystery is just a smidge too much responsibility to put on one fragile, human psyche. It's like asking somebody to swallow the sun. It just completely warps and distorts egos, and it creates all these unmanageable expectations about performance. And I think the pressure of that has been killing off our artists for the last 500 years.
Dhe duhet të ju them, mendoj se kjo ishte gabim i madh. Mendoj se të lejojmë dikend, një person të thjeshtë të besoj se ai apo ajo është sikur një enë sikur esenca dhe burimi i çdo gjëje hyjnore, krijuese, të panjohur, misterit i përjetshm është shumë përgjegjësi për një mendje njerëzore të thyeshme. Është sikur të kërkosh nga dikush të gelltis diellin. Kjo shkatërron dhe shformon egon, dhe krijon gjithë këto premtime të pakontrolluara për shfaqje. Dhe mendoj se trysnia e kësaj i ka mbytur artistët në 500 vitet e fundit.
And, if this is true, and I think it is true, the question becomes, what now? Can we do this differently? Maybe go back to some more ancient understanding about the relationship between humans and the creative mystery. Maybe not. Maybe we can't just erase 500 years of rational humanistic thought in one 18 minute speech. And there's probably people in this audience who would raise really legitimate scientific suspicions about the notion of, basically, fairies who follow people around rubbing fairy juice on their projects and stuff. I'm not, probably, going to bring you all along with me on this.
Dhe, nëse kjo është e vërtetë, dhe unë mendoj se është e vërtetë, parashtrohet pyetja, po tani cfare? A mund të ndryshojmë diçka? Ndoshta duhet të kërkojmë në botëkuptime edhe më të lashta për lidhjen mes njerëzve dhe misterit krijues. Ndoshta jo. Ndoshta nuk mund aty për aty ti shlyejmë 500 vjetë të mendimit racional njerëzor në një fjalim 18 minutësh. Dhe me siguri ka njerëz në këtë audience të cilët do të ngrinin dyshime legjitime shkencore për nocionin e, esencialisht zanë përrallash që i ndjekin njerëzit pas duke lyer me pluhur magjik projektet dhe veprimet e tyre. Unë, me siguri, nuk do të ju detyroj të gjithëve t'më pasoni në këtë.
But the question that I kind of want to pose is -- you know, why not? Why not think about it this way? Because it makes as much sense as anything else I have ever heard in terms of explaining the utter maddening capriciousness of the creative process. A process which, as anybody who has ever tried to make something -- which is to say basically everyone here --- knows does not always behave rationally. And, in fact, can sometimes feel downright paranormal.
Por pyetjen të cilën dua ta parashtrojë është -- e dini, pse jo? Pse mos të mendojmë në këtë mënyrë? Sepse ka kuptim po aq sa çdo gjë tjetër që kam dëgjuar kur vjen çështja te shpjegimi i trillimieve të çmendura të procesit krijues. Proces i cili, sikur çdo kush që ka tentuar të krijoj diçka -- që mendoj është secili këtu --- e di se nuk sillet gjithmonë racionalisht. Dhe, në fakt, ndonjëherë ndjehet si diçka e mbinatyshme.
I had this encounter recently where I met the extraordinary American poet Ruth Stone, who's now in her 90s, but she's been a poet her entire life and she told me that when she was growing up in rural Virginia, she would be out working in the fields, and she said she would feel and hear a poem coming at her from over the landscape. And she said it was like a thunderous train of air. And it would come barreling down at her over the landscape. And she felt it coming, because it would shake the earth under her feet. She knew that she had only one thing to do at that point, and that was to, in her words, "run like hell." And she would run like hell to the house and she would be getting chased by this poem, and the whole deal was that she had to get to a piece of paper and a pencil fast enough so that when it thundered through her, she could collect it and grab it on the page. And other times she wouldn't be fast enough, so she'd be running and running, and she wouldn't get to the house and the poem would barrel through her and she would miss it and she said it would continue on across the landscape, looking, as she put it "for another poet." And then there were these times -- this is the piece I never forgot -- she said that there were moments where she would almost miss it, right? So, she's running to the house and she's looking for the paper and the poem passes through her, and she grabs a pencil just as it's going through her, and then she said, it was like she would reach out with her other hand and she would catch it. She would catch the poem by its tail, and she would pull it backwards into her body as she was transcribing on the page. And in these instances, the poem would come up on the page perfect and intact but backwards, from the last word to the first.
Kisha një përjetim të këtillë së fundmi kur u takova me poeten Amerikane Ruth Stone, e cila tash është në të 90-tat, por ka qenë poete tërë jetën e saj dhe më tha se kur ajo jetonte në Virxhininë rurale, shkonte në fushë për të punuar, dhe ajo thoshte se ajo ndjente dhe dëgjonte poemën duke i ardhur asaj nga fusha. Dhe ajo thoshte se kjo ishte sikur një tren vetëtues i ajrit. Dhe do t'i vinte asaj e derdhur mbi fushë. Dhe ajo e ndjente ardhjen e saj, sepse dridhte tokën nën këmbët e saj. Ajo e dinte se në atë moment duhej të bënte vetëm një gjë, dhe ajo ishte, siç thotë ajo, "të vraponte sa më shpejtë që mundej." Dhe do të vraponte shpejtë drejtë shtëpisë dhe do të ndiqejj nga kjo poemë, dhe gjithë çështja ishte që ajo të merrte një copë letër dhe lapsin sa me shpejt që kur të derdhej mbi të, ajo të mund ta mblidhte dhe ta kapte në letër. Në disa raste tjera ajo nuk do ishte aq e shpejtë, dhe ajo do të vraponte dhe vraponte dhe vraponte, dhe nuk do të arrinte tek shtëpia dhe poema do të derdhej mbi të dhe do ta humbte dhe ajo tregon se do të vazhdonte poema nëpër fushë, duke kërkuar, siç thotë ajo "për ndonjë poet tjetër." Dhe pastaj ishin ato momente -- kjo është një pjesë që kurrë nuk e harroj -- ajo tha se kishte momente kur ajo për pak do e humbte, ashtu? Keshtu që, ajo vraponte per tek shtëpia dhe kërkonte letër dhe poema kalon përskaj saj, dhe ajo kapte lapsin në momentin kur poema kalon përskaj saj dhe atëherë thotë ajo, ishte sikur ajo ta zgjaste dorën tjetër dhe do ta kapte. Do ta kapte poemën prej bishtit te saj, dhe do ta tërhiqte në trupin e vet derisa ta shkruante në letër. Dhe në këto momente, poema do të dilte në letër e përkryer por mbrapsht, nga fjala e fundit deri tek e para.
(Laughter)
(Qeshje)
So when I heard that I was like -- that's uncanny, that's exactly what my creative process is like.
Kur degjova këtë thash me vete -- kjo është e çuditshme, kjo është pikërisht njelloj si procesi im i krijues.
(Laughter)
(Qeshje)
That's not at all what my creative process is -- I'm not the pipeline! I'm a mule, and the way that I have to work is I have to get up at the same time every day, and sweat and labor and barrel through it really awkwardly. But even I, in my mulishness, even I have brushed up against that thing, at times. And I would imagine that a lot of you have too. You know, even I have had work or ideas come through me from a source that I honestly cannot identify. And what is that thing? And how are we to relate to it in a way that will not make us lose our minds, but, in fact, might actually keep us sane?
Kjo nuk është gjithë procesi i kreativitetit tim -- unë nuk jam gyp furnizimi! Unë jam mushkë, dhe mënyrën se si duhet të punojë është se duhet të ngrihem çdo ditë në të njëjtën kohë, dhe djersitem dhe punojë tërë ditën në mënyrë të rëndë. Por edhe unë, me kokëmushkën time, edhe unë kam kaluar nëpër aso gjërash, në disa raste. Dhe mund të marr me mend se edhe shumë nga ju keni përjetuar gjithashtu. Edhe une kam përjetuar te më vijnë nxitje dhe ide nga burime që me të vërtetë nuk mund ti identifikoj. Dhe çfarë është ajo gjë? Dhe si mund ta njohim në mënyrën që mos të na bën të humbim mendjen, por, në fakt, të na mbaj me mendje në kokë?
And for me, the best contemporary example that I have of how to do that is the musician Tom Waits, who I got to interview several years ago on a magazine assignment. And we were talking about this, and you know, Tom, for most of his life, he was pretty much the embodiment of the tormented contemporary modern artist, trying to control and manage and dominate these sort of uncontrollable creative impulses that were totally internalized.
Dhe për mua, shembulli më i mirë bashkëkohorë se si duhet të bëj këtë është muzikanti Tom Waits, të cilin e pata intervistuar para disa viteve për një gazetë. Dhe bisedonim për këtë gjë, dhe e dini, Tomi, për kohën më të madhe të jetës së tij ishte personifikim i artistit bashkëkohorë të vuajtur, i cili mundohej të kontrollonte dhe menaxhonte dhe mbisundonte këto lloj impulsesh krijues të pakontrolluara që ishin tërësisht të brendshme.
But then he got older, he got calmer, and one day he was driving down the freeway in Los Angeles, and this is when it all changed for him. And he's speeding along, and all of a sudden he hears this little fragment of melody, that comes into his head as inspiration often comes, elusive and tantalizing, and he wants it, it's gorgeous, and he longs for it, but he has no way to get it. He doesn't have a piece of paper, or a pencil, or a tape recorder.
Por me kohë ai filloi të plaket, filloi të qetësohet, dhe një ditë më tregon se si po ecte permjet autostradës në Los Angeles, dhe ky ishte momenti kur gjithçka ndryshoi për atë. Dhe ai ecte shpejtë, dhe papritmas ai dëgjon një fragment të shkurtë të melodisë, që i vjen në kokën e tij si inspirim që zakonisht vjen në mënyrë të pakapashme dhe ai e donte këtë, e dini, ishte e bukur, dhe ai e dëshironte këtë, por nuk kishte mënyrë si ta merrte. Ai s'kishte një copë letër, s'kishte as laps, s'kishte audio-inçizues.
So he starts to feel all of that old anxiety start to rise in him like, "I'm going to lose this thing, and I'll be be haunted by this song forever. I'm not good enough, and I can't do it." And instead of panicking, he just stopped. He just stopped that whole mental process and he did something completely novel. He just looked up at the sky, and he said, "Excuse me, can you not see that I'm driving?"
Dhe ai fillon të ndjen se si i rritet shqetësimi sikur, "Do ta humbas këtë gjë, dhe pastaj do të ndjekem nga kjo këngë tërë jetën. Nuk jam i mirë sa duhet, dhe s'mund ta bëjë këtë." Dhe në vend se të bënte panik, ai vetëm ndalet. Ai ndalon gjithë atë proces mendor dhe bën diçka tërësisht të re. Ai shikon kah qielli, dhe bërtet, "Më falni, a s'mund të shihni se po i jap makines?"
(Laughter)
(Qeshje)
"Do I look like I can write down a song right now? If you really want to exist, come back at a more opportune moment when I can take care of you. Otherwise, go bother somebody else today. Go bother Leonard Cohen."
"A të dukem se mund të shkruaj nje këngë në këtë moment? Nëse me të vërtetë dëshiron të ekzistosh, eja prapë në ndonjë moment më të përshtatshëm kur mund të kujdesem për ty. Përndryshe, ik dhe shko bezdis dike tjetër sot. Shko bezdis Leonard Cohen-in."
And his whole work process changed after that. Not the work, the work was still oftentimes as dark as ever. But the process, and the heavy anxiety around it was released when he took the genie, the genius out of him where it was causing nothing but trouble, and released it back where it came from, and realized that this didn't have to be this internalized, tormented thing. It could be this peculiar, wondrous, bizarre collaboration, kind of conversation between Tom and the strange, external thing that was not quite Tom.
Dhe gjithë procesi i punës së tij nga ai moment ndryshoi. Jo veprimtaria, veprimtaria ishte prapë në të shumtën e rasteve e errët si gjithmonë. Por procesi, dhe ankthi që përcillej me te u lirua kur ai largoi gjeniun nga vetvetja e tij i cili shkaktonte vetëm telashe, dhe e liroi të shkojë atje nga kishte ardhur, dhe e kuptoi se kjo nuk duhej të ishte një gjë e brendshme dhe e mundimshme. Mund të ishte ky bashkëpunim i veçantë, i mrekullueshëm, fantastik një lloj bisede mes Tom dhe të huajës, gjësë së jashtme që nuk ishte tërësisht Tom-i.
When I heard that story, it started to shift a little bit the way that I worked too, and this idea already saved me once. It saved me when I was in the middle of writing "Eat, Pray, Love," and I fell into one of those sort of pits of despair that we all fall into when we're working on something and it's not coming and you start to think this is going to be a disaster, the worst book ever written. Not just bad, but the worst book ever written. And I started to think I should just dump this project. But then I remembered Tom talking to the open air and I tried it. So I just lifted my face up from the manuscript and I directed my comments to an empty corner of the room. And I said aloud, "Listen you, thing, you and I both know that if this book isn't brilliant that is not entirely my fault, right? Because you can see that I am putting everything I have into this, I don't have any more than this. If you want it to be better, you've got to show up and do your part of the deal. But if you don't do that, you know what, the hell with it. I'm going to keep writing anyway because that's my job. And I would please like the record to reflect today that I showed up for my part of the job."
Kështu që kur e dëgjova këtë tregim, filloi të ndikoj dhe ndryshoj pak mënyrën se si veproja edhe unë, dhe më shpëtoi. Kjo ide, më shpëtoi kur isha duke shkruar "Ushqehu, Lutu, Duaj," dhe rashë në njërën nga ato, si të them gropat e dëshpërimit në të cilën të gjithë rrezohemi kur punojmë në diçka që nuk na vine dhe fillon të mendosh se kjo do të jetë një dështim, kjo do të jetë nje nga ata librat më te keq te shkruar ndonjëherë. Jo vetëm e keq, por më i keqi. Dhe fillova të mendoj se duhet ta braktis këtë projekt. Por atëherë mu kujtua Tom duke i folur qiellit dhe e provova edhe unë. Dhe vetëm e ngrita kokën nga dorëshkrimi dhe ju drejtova një këndi të zbrazët të dhomës. Dhe fola me zë të lartë, "Dëgjo ti, gjë, ti dhe unë, të dy e dimë se nëse ky libër nuk është e shkëlqyer nuk është tërësisht faji im, apo jo? Sepse e sheh se unë jam duke dhënë gjithëçka kam në këtë, Nuk kam asgjë më tepër, Kështu që nëse do që të bëhet më mirë, atëherë duhet të shfaqesh dhe të kryesh pjesën tënde. Në rregull. Por, nëse nuk e bën këtë, e di se, vafte ne djall. Unë do të vazhdoj të shkruaj sepse kjo është puna ime. Dhe të lutem mbaj shënim se sot unë erdha këtu për pjesën time të punës."
(Laughter)
(Qeshje)
Because --
Sepse --
(Applause)
(Duartrokitje)
Because in the end it's like this, OK -- centuries ago in the deserts of North Africa, people used to gather for these moonlight dances of sacred dance and music that would go on for hours and hours, until dawn. They were always magnificent, because the dancers were professionals and they were terrific, right? But every once in a while, very rarely, something would happen, and one of these performers would actually become transcendent. And I know you know what I'm talking about, because I know you've all seen, at some point in your life, a performance like this. It was like time would stop, and the dancer would sort of step through some kind of portal and he wasn't doing anything different than he had ever done, 1,000 nights before, but everything would align. And all of a sudden, he would no longer appear to be merely human. He would be lit from within, and lit from below and all lit up on fire with divinity.
në përfundim ndodh kështu, në rregull -- para shumë shekujsh në shkretëtirat e Afrikës Veriore, njerëzit mblidheshin për vallëzim me muzikë dhe valle të shenjta nën dritën e hënës që zgjasnin me orë të tëra, deri në agim. Dhe ishin gjithmonë madhështore, sepse vallëtarët ishin profesionist dhe ishin të mrekullueshëm, a po? Por, kohë pas kohe, rrallë herë, diçka do të ndodhte, dhe njëri nga këta vallëtarët do të bëhej i jashtëzakonshëm. Dhe unë e di se ju duhet të dini se për çfarë jam duke folur, sepse e di që të gjithë ju keni parë ndonjëherë në jetë kete lloj vallëzimi. Ishte sikur koha të ishte ndalur, dhe vallëzuesi do të kalonte nëpër njëfarë porte dhe nuk bënte asgjë më ndryshe se çka kishte bërë 1000 netët e kaluara, por gjithçka do të ujdisej. Dhe papritmas, ai nuk dukej me si njeri. Ai do të ndriçonte nga brenda, dhe nga poshtë tij dhe gjithçka ndriçonte me hyjnësi.
And when this happened, back then, people knew it for what it was, you know, they called it by its name. They would put their hands together and they would start to chant, "Allah, Allah, Allah, God, God, God." That's God, you know. Curious historical footnote: when the Moors invaded southern Spain, they took this custom with them and the pronunciation changed over the centuries from "Allah, Allah, Allah," to "Olé, olé, olé," which you still hear in bullfights and in flamenco dances. In Spain, when a performer has done something impossible and magic, "Allah, olé, olé, Allah, magnificent, bravo," incomprehensible, there it is -- a glimpse of God. Which is great, because we need that.
Dhe kur kjo ndodhte, atëherë, njerëzit e dinin se çfarë ishte, e quanin sipas emrit të vetë. Ata do t'i bashkonin duartë dhe do të fillonin të këndonin, "Allah, Allah, Allah, Zot, Zot, Zot." Ky është Zoti, e dini. Një kuriozitet të shkurtë historik -- kur Murët pushtuan Spanjën jugore, ata morrën këtë zakon me vete dhe shqiptimi ndryshoi me shekuj nga "Allah, Allah, Allah," në "Ole, ole, ole," të cilën edhe sot e dëgjojmë në luftimet me demët dhe vallëzimet flamenko. Në Spanjë, kur një vallëtarë bënte diçka të pamundshmë dhe magjike, "Allah, ole, ole, Allah, mrekullueshëm, bravo," e pakuptueshme, kjo është -- një pjesë e Zotit. Që është shumë mirë, pasi kemi nevojë për këtë.
But, the tricky bit comes the next morning, for the dancer himself, when he wakes up and discovers that it's Tuesday at 11 a.m., and he's no longer a glimpse of God. He's just an aging mortal with really bad knees, and maybe he's never going to ascend to that height again. And maybe nobody will ever chant God's name again as he spins, and what is he then to do with the rest of his life? This is hard. This is one of the most painful reconciliations to make in a creative life. But maybe it doesn't have to be quite so full of anguish if you never happened to believe, in the first place, that the most extraordinary aspects of your being came from you. But maybe if you just believed that they were on loan to you from some unimaginable source for some exquisite portion of your life to be passed along when you're finished, with somebody else. And, you know, if we think about it this way, it starts to change everything.
Por, çështja e ndërlikuar vinte te nesermen në mëngjes, sepse vetë vallëzuesi, kur zgjohet dhe kupton se është e Martë ora 11 paradite, dhe se ai nuk është me pjesë e Zotit. Se ai është vetëm një i vdekshëm që plaket dhe me gjunjë të dobët, dhe ndoshta ai kurrë më nuk do të ngritet në atë lartësi. Dhe ndoshta askush më nuk do të këndojë emrin e Zotit derisa ai vërtitet, dhe çka do të bëj ai tani tani per tërë jetën e tij ? Kjo është e vështirë. Ky është nje nga pajtimet më te vështira per te bere në jetën kreative. Por, ndoshta nuk duhet të jetë kaq e frikshme nëse nuk do të besonit në rend të parë, se gjërat më të jashtëzakonshme të qenies tënde vijnë nga ju. Por ndoshta vetëm keni besuar se ato ju ishin huazuar juve nga një burim i paimagjinueshëm për një moment të jetës tënde që të bartej në personin tjetër kur ti të mbarosh. Dhe, e dini, nëse mendojm për këtë gjë në këtë mënyrë, gjithçka fillon të ndryshoj.
This is how I've started to think, and this is certainly how I've been thinking in the last few months as I've been working on the book that will soon be published, as the dangerously, frighteningly over-anticipated follow up to my freakish success.
Kjo është ajo se si fillova të mendoj unë, dhe kjo është saktsishtë se si kam menduar në disa muajt e fundit derisa punojsha në librin që së shpëjti do të botohet, derisa e paplanifikueshmja e rrezikshme dhe e frikshme i vie pas suksesit tim monstruoz.
And what I have to sort of keep telling myself when I get really psyched out about that is don't be afraid. Don't be daunted. Just do your job. Continue to show up for your piece of it, whatever that might be. If your job is to dance, do your dance. If the divine, cockeyed genius assigned to your case decides to let some sort of wonderment be glimpsed, for just one moment through your efforts, then "Olé!" And if not, do your dance anyhow. And "Olé!" to you, nonetheless. I believe this and I feel that we must teach it. "Olé!" to you, nonetheless, just for having the sheer human love and stubbornness to keep showing up.
Dhe çka duhet t'i them vetvetes kur të shqetësohem për këtë, është, mos u frikëso. Mos u shkurajo. Vetëm bëje punën tënde. Vazhdo të paraqitesh për pjesën tënde, çfarëdo që të jetë ajo. Nëse puna ytë është të vallëzosh, atëherë vallëzo. Nëse hyjnorja, gjenialja është e përcaktuar për rastin tëndë nëse ajo vendos që shkurtë të ndodh diçka e mrekullueshme nëpërmes përpjekjeve tua, atëherë "Ole!" Dhe nëse nuk ndodh, vazhdo të vallëzosh pavarësisht. Dhe "Ole!" për ty, prapëseprapë. Unë besoj këtë dhe e ndjej se duhet të mësojmë këtë tjerëve. "Ole!" juve, prapëseprapë, vetëm që keni dashurinë njerëzore të çiltër dhe këmbënguljen që të paraqiteni.
Thank you.
Ju falemnderit.
(Applause)
(Duartrokitje)
Thank you.
Ju falemnderit.
(Applause)
(Duartrokitje)
June Cohen: Olé!
June Cohen: Ole!
(Applause)
(Duartrokitje)