I am a writer. Writing books is my profession but it's more than that, of course. It is also my great lifelong love and fascination. And I don't expect that that's ever going to change. But, that said, something kind of peculiar has happened recently in my life and in my career, which has caused me to have to recalibrate my whole relationship with this work. And the peculiar thing is that I recently wrote this book, this memoir called "Eat, Pray, Love" which, decidedly unlike any of my previous books, went out in the world for some reason, and became this big, mega-sensation, international bestseller thing. The result of which is that everywhere I go now, people treat me like I'm doomed. Seriously -- doomed, doomed! Like, they come up to me now, all worried, and they say, "Aren't you afraid you're never going to be able to top that? Aren't you afraid you're going to keep writing for your whole life and you're never again going to create a book that anybody in the world cares about at all, ever again?"
Би бол зохиолч. Ном бичих нь миний мэргэжил, гэхдээ мэдээж үүнээс ч илүү юм. Энэ бол миний бүхий л амьдралын хүсэл мөрөөдөл. Би ийм байхаа болино ч гэж бодохгүй байна. Тэхдээ, ингэж хэлж байгаа ч гэсэн, миний ажил амьдралд, саяхан нэг сонин зүйл тохиолдлоо. Энэ нь намайг ажлынхаа талаар ахин тунгааж бодоход хүргэсэн юм. Сонин зүйл гэдэг нь юу л даа, саяхан би нэг ном бичлээ, "Ид, Залбир, Хайрла" гэдэг өөрийн дурсамж байгаа юм... энэ ном бол миний өмнөх номнуудаас яаж ч бодсон өөрөөр, тодорхой шалтгаантайгаар нийтэд хүрээд, нилээд том хэмжээний, сүрдмээр чичиргээ үүсгээд, олон улсын шилдэг бүтээл болчихлоо. Үүнээс болж яасан бэ гэхээр, намайг хаана ч явсан гэсэн, хүмүүс надтай "Нэгэнт өнгөрсөн" хүн шиг л харьцах боллоо. Үгүй нээрээ-бүүр өнгөрсөн шүү, өнгөрсөн! Яаж байна гэхээр, зарим нэг хүмүүс ирээд, нэг л санаа зовсон байдалтай хэлж байна, "Та одоо үүнээс дээр гарж чадахгүй гэхээс аймаар санагдахгүй байна уу" гээд. "Та бүх насаараа ном бичээд л байдаг, бичээд л байдаг, ахиж хэзээ ч дэлхий дээр хэн нэгэн тоож уншчихаар ном бичиж чадахгүй байж магадгүй гэхээс айхгүй байна уу- бүр хэзээ ч шүү?" гэж ирээд л.
So that's reassuring, you know. But it would be worse, except for that I happen to remember that over 20 years ago, when I was a teenager, when I first started telling people that I wanted to be a writer, I was met with this same sort of fear-based reaction. And people would say, "Aren't you afraid you're never going to have any success? Aren't you afraid the humiliation of rejection will kill you? Aren't you afraid that you're going to work your whole life at this craft and nothing's ever going to come of it and you're going to die on a scrap heap of broken dreams with your mouth filled with bitter ash of failure?"
Яахав, их "урам" өгдөг л дөө. Тэхдээ үүнээс ч хэцүү байж болох байлаа, учир нь хорин жилийн өмнө би арван хэдтэй байхдаа хүмүүст зохиолч болох хүсэлтэйгээ хэлэхэд би бас иймэрхүү төрлийн, айдаст үндэслэсэн риакц авч байлаа... Хүмүүс тэгэхэд "Чи хэзээ ч амжилтанд хүрж чадахгүй байж магадгүй гэхээс айхгүй байна уу?" гэнэ... Чамайг хүмүүс хүлээж авахгүй, чи тэгээд ичиж үхэхгүй юу? Та энэ чиглэлээр насаараа ажиллаад байдаг, юу ч болохгүй бол яах вэ? тэгээд та өөрийнхөө бүтээгүй мөрөөдөлийн хагархайнууд дунд үхнэ гээд боддоо? ам чинь бүтэлгүйтлийн гашуун амтаар дүүрээд л...
(Laughter)
(Инээлдэв)
Like that, you know.
ийм л байдаг даа, яагаав...
The answer -- the short answer to all those questions is, "Yes." Yes, I'm afraid of all those things. And I always have been. And I'm afraid of many, many more things besides that people can't even guess at, like seaweed and other things that are scary. But, when it comes to writing, the thing that I've been sort of thinking about lately, and wondering about lately, is why? You know, is it rational? Is it logical that anybody should be expected to be afraid of the work that they feel they were put on this Earth to do. And what is it specifically about creative ventures that seems to make us really nervous about each other's mental health in a way that other careers kind of don't do, you know? Like my dad, for example, was a chemical engineer and I don't recall once in his 40 years of chemical engineering anybody asking him if he was afraid to be a chemical engineer, you know? "That chemical-engineering block, John, how's it going?" It just didn't come up like that, you know? But to be fair, chemical engineers as a group haven't really earned a reputation over the centuries for being alcoholic manic-depressives.
энэ бүх асуултанд товчхон хариулах юм бол "Тиймээ" Тийм, би тэр бүхнээс айдаг.. Үргэлж айсаар ч ирсэн. Тэрнээс гадна, би хүмүүсийн таамаглаж ч чадахгүй өөр зөндөө их зүйлээс айдаг. бас далайн ургамал ч зэрэг бусад зүйлсээс ч айна. Тэхдээ, бичих тухайд бол, би сүүлийн үед их тунгааж, гашилгаж байгаа зүйл бол, Яагаад? гэсэн асуулт... Ингэх нь ер нь жирийн л үзэгдэл үү? хүн бүр энэ ертөнцөд хийж байгаа ажлынхаа талаар ямар нэгэн байдлаар айх учиртай юу? гэж.. Яахав, бүтээлч салбарт ялгаатай зүйл нь, бид бусад салбаруудад байдаггүй тийм байдлаар нэг нэгнийхээ сэтгэл санааны байдалд илүү нервтдэг байх. Жишээ нь манай аав химийн инженер хүн л дээ, би түүнийг инженер хийж байсан 40 жилийнх нь туршид хэн нэгэн "Та инженер байхаасаа айдаг уу?" гэж асууж байсныг санахгүй байна. Химийн инженер байснаар-Жон, сонин юу байна? гэдгийг болиулчихаагүй, энэ зүгээр л шууд гарж ирэхгүй шүү дээ? тэхдээ, үнэндээ бас, химийн инженерүүдийн групп бол хэдэн зуун жилийн туршид архичин, сэтгэл санааны тогтворгүй гэсэн ангилалд орж байгаагүй л дээ...
(Laughter)
(Инээлдэв)
We writers, we kind of do have that reputation, and not just writers, but creative people across all genres, it seems, have this reputation for being enormously mentally unstable. And all you have to do is look at the very grim death count in the 20th century alone, of really magnificent creative minds who died young and often at their own hands, you know? And even the ones who didn't literally commit suicide seem to be really undone by their gifts, you know. Norman Mailer, just before he died, last interview, he said, "Every one of my books has killed me a little more." An extraordinary statement to make about your life's work. But we don't even blink when we hear somebody say this, because we've heard that kind of stuff for so long and somehow we've completely internalized and accepted collectively this notion that creativity and suffering are somehow inherently linked and that artistry, in the end, will always ultimately lead to anguish.
Зохиолчид бол тийм ангилалд орно. Зохиолч ч ганцхан биш, ер нь ямар ч уран бүтээлч хүмүүс, яаж ийж байгаад сэтгэл санааны тогтворгүй гэсэн нэр зүүчихээд байх шиг байгаа юм. Та үүнийг батлахын тулд, зөвхөн 20-р зуунд л гэхэд, өөрийн гараар амиа авч одсон агуу уран бүтээлчдийн тоог харахад л хангалттай. Амий хорлоогүй зарим хэсэг нь гэсэн, өөрсдийн тэр авьяасаасаа болж балраад байх шиг байгаа юм. Норман Мэйлэр үхэхийн өмнөхөн ярилцлага өгөхдөө хэлж байсан юм: "Миний бичсэн ном нэг бүр намайг бага багаар алж байсан" гэж. Бүх амьдралаараа хийсэн ажлынхаа талаар ингэж хэлэх нь гайхалтай биш гэжүү. Гэхдээ хэн нэг нь иймэрхүү төрлийн юм хэлэхэд бид тэгтлээ гайхаад байдаггүй, яагаад гэвэл, энийг бид байнга л сонсож байдаг шүү дээ. сонссоор байгаад ч юмуу, уран бүтээлч, сэтгэлийн шаналал гэдэг нь угаасаа холбоотой гэдэг үзлийг бүүр өөртөө шингээгээд, нийтээрээ хүлээгээд авчихсан, уран бүтээлч гэдэг чинь эцсийн эцэст шаналах л учиртай гээд бодчихдог байх.
And the question that I want to ask everybody here today is are you guys all cool with that idea? Are you comfortable with that? Because you look at it even from an inch away and, you know -- I'm not at all comfortable with that assumption. I think it's odious. And I also think it's dangerous, and I don't want to see it perpetuated into the next century. I think it's better if we encourage our great creative minds to live.
Иймээс би өнөөдөр хүн бүрээс асуумаар байдаг зүйл нь "Та нар нээрэнгээсээ тэгж боддог уу?" "Та үүнийг зүгээр л байдаг зүйл гэж бодож байна уу"..гэж Учир нь нэг инчийн зайнаас харсан ч гэсэн, би энийг хэвийн гэж бодохгүй байнаа. Би энийг бүүр эгдүү хүрмээр гэж бодож байна. Би бас энийг аюултай ч гэж бодож байна, иймээс ч энэ үзлийг дараагын зуунд үргэлжлээд яваасай гэж хүсэхгүй байна. Би уран бүтээлчдээ амьдрах урам зориг өгж байвал хавьгүй дээр гэж үздэг.
And I definitely know that, in my case -- in my situation -- it would be very dangerous for me to start sort of leaking down that dark path of assumption, particularly given the circumstance that I'm in right now in my career. Which is -- you know, like check it out, I'm pretty young, I'm only about 40 years old. I still have maybe another four decades of work left in me. And it's exceedingly likely that anything I write from this point forward is going to be judged by the world as the work that came after the freakish success of my last book, right? I should just put it bluntly, because we're all sort of friends here now -- it's exceedingly likely that my greatest success is behind me. So Jesus, what a thought! That's the kind of thought that could lead a person to start drinking gin at nine o'clock in the morning, and I don't want to go there.
Бас би, миний одоогын байдалд, энэ үзлийн харанхуй зам руу нь өнгийж эхлэх нь надад аюултай гэдгийг мэдэж байна, би одоо байгаа мэргэжлийнхээ байдлыг бодоод үзсэн ч тэр. Гэдэг нь юу вэ гэхээр, Би залуу, дөнгөж л 40 хүрч байгаа шүү дээ. Намайг ахиад 40 жилийн ажил хүлээж байна. Би үүнээс хойш бичих ямар ч зүйл хүмүүсийн нүдэнд, нөгөө галзуу алдартай номны дараагын ном гэж л харагдана, тийм үү? бид ер нь нэг төрлийн найзууд болсон болохоор, нэг мөсөн шударгаар хэлчихье. Ер нь миний ажлын хамгийн том амжилт болоод өнгөрчихсөн байхаа. Ээ бурхан минь гэж, ийм ч юм бодож байх гэж! Иймэрхүү бодлууд л хүмүүсийг өглөө 9 цагт босоод архи уухад хүргэж байгаа юм. би тэгээд тийм болмооргүй байна.
(Laughter)
(Инээлдэв)
I would prefer to keep doing this work that I love.
Би дуртай ажлаа үргэлжлүүлэн хийхийг илүүд үзнэ.
And so, the question becomes, how? And so, it seems to me, upon a lot of reflection, that the way that I have to work now, in order to continue writing, is that I have to create some sort of protective psychological construct, right? I have to sort of find some way to have a safe distance between me, as I am writing, and my very natural anxiety about what the reaction to that writing is going to be, from now on. And, as I've been looking, over the last year, for models for how to do that, I've been sort of looking across time, and I've been trying to find other societies to see if they might have had better and saner ideas than we have about how to help creative people sort of manage the inherent emotional risks of creativity.
Тэхээр яаж? гэдэг асуулт гарж ирнэ. Тэгээд удаан бодсоны эцэст, би үргэлжлүүлэн бичихийн тулд, одоо юун дээр ажиллах ёстой вэ гэхээр, би нэг тийм сэтгэл санааны хамгаалалт бүтээх хэрэгтэй байгаа юм, тийм үү? би энэ санаа зовсон байдлаасаа аюулгүй зайнаас бичиж сурах хэрэгтэй юм шиг байгаа юм. энэ бүтээлийн талаар юу гэх бол гэж бодолгүйгээр. Тэгээд сүүлийн жилд яавал тэгж сурах вэ гэж үзлээ л дээ. цаг зарцуулаад, өөрөөр боддог нийгэм байна уу, илүү уран бүтээлч хүмүүсээ дэмжиж бүтээлч байдлаас гардаг төрөлхийн тэр сэтгэл санааны тогтворгүй байдлыг зохицуулахад тусалдаг нийгэм байна уу хайж үзлээ.
And that search has led me to ancient Greece and ancient Rome. So stay with me, because it does circle around and back. But, ancient Greece and ancient Rome -- people did not happen to believe that creativity came from human beings back then, OK? People believed that creativity was this divine attendant spirit that came to human beings from some distant and unknowable source, for distant and unknowable reasons. The Greeks famously called these divine attendant spirits of creativity "daemons." Socrates, famously, believed that he had a daemon who spoke wisdom to him from afar.
Ингэж хайсны үр дүнд эртний Грек, Ромд хүрлээ. Тэхээр, намайг сайн сонсоорой, энэ тойроод буцаж ирнэ. Эртний Грек, Ромд яадаг байсан гэхээр-- хүмүүс бүтээлч зан бол хүмүүст л байдаг гэж боддоггүй байсан байна л даа. Хүмүүс бүтээлч зан байдал нь хол, мэдэгдэшгүй эх үүсвэрээс, тайлагдашгүй, гүнзгий шалтгааны улмаас хүмүүст ирсэн агуу сэтгэл зүй гэж боддог байж. Грекууд тэр агуу сэтгэл зүйг "Дэмон" гэж нэрлэсэн байна. Сократ, жишээ нь, түүнд дэмон байдаг, тэр нь түүнд холоос ухааныг заадаг гэдэгт итгэдэг байсан.
The Romans had the same idea, but they called that sort of disembodied creative spirit a genius. Which is great, because the Romans did not actually think that a genius was a particularly clever individual. They believed that a genius was this, sort of magical divine entity, who was believed to literally live in the walls of an artist's studio, kind of like Dobby the house elf, and who would come out and sort of invisibly assist the artist with their work and would shape the outcome of that work.
Романчууд ч мөн ялгаагүй, гэвч тэд энэ биегүй, бүтээлч мөн чанарыг авъяас билэг гэдэг байж. Романчууд авъяас билгийг нэгэн ухаантай хүн гэж боддоггүй байсан болохоор ингэж нэрлэдэг нь бас гайхалтай зүйл юм. Тэд авъяас билэгт хүн бол уран бүтээлч гэх ханан дунд амьдрах заяатай, нэг төрлийн гайхамшигтай, бурханлаг махбодь гэж үздэг байсан ба тэр махбодь нь харагдалгүйгээр уран бүтээлчдийн ажилд тусалж, тэдний ажлыг хэлбэрт оруулдаг гэж боддог байжээ.
So brilliant -- there it is, right there, that distance that I'm talking about -- that psychological construct to protect you from the results of your work. And everyone knew that this is how it functioned, right? So the ancient artist was protected from certain things, like, for example, too much narcissism, right? If your work was brilliant, you couldn't take all the credit for it, everybody knew that you had this disembodied genius who had helped you. If your work bombed, not entirely your fault, you know? Everyone knew your genius was kind of lame.
Энд л хамгийн гайхалтай, энэ хол зай гэдэг юм байгаад байгаа юм-- энэ бол ажлын үр дүнгээс чинь чамайг хамгаалж байдаг сэтгэл зүйн тогтолцоо юм. тэгээд хүн бүр л энийг яаж ажилладгыг нь мэддэг байж, тийм үү? Тэгэхээр эртний уран бүтээлчид нэг хэсэг зүйлүүдээс хамгаалагддаг байсан байх, жишээ нь, хэтэрхий их өөрийгөө дөвийлгөх үзэл ч юм уу? Чиний бүтээл чинь гайхалтай болсон ч гэсэн, чи үнэлгээ авахгүй, хүн бүр л үл үзэгдэгч авъяас билэг чамд тусалсан гэж мэдэж байгаа шүү дээ. чиний бүтээл чинь хэрвээ бүтэлгүйтвэл, энэ бас бүгд чиний буруу биш биз? хүн бүр л чиний авъяас билэг чинь бүтэхгүй амьтан гэж мэдэж байх нь.
(Laughter)
Иймэрхүү бодол удаан хугацааны туршид Баруунд байсан байна.
And this is how people thought about creativity in the West for a really long time. And then the Renaissance came and everything changed, and we had this big idea, and the big idea was, let's put the individual human being at the center of the universe above all gods and mysteries, and there's no more room for mystical creatures who take dictation from the divine. And it's the beginning of rational humanism, and people started to believe that creativity came completely from the self of the individual. And for the first time in history, you start to hear people referring to this or that artist as being a genius, rather than having a genius.
Тэгтэл Сэргэн мандалтын үе ирж, бүх зүйл өөрчлөгдлөө, бидэнд нэг том санаа төрсөн ба тэр том санаа нь хүн бүрийг дэлхий ертөнцийн төв гэж ойлгож, хүн тус бүр нь бурхад, домог, шидтэнгээс дээд гэж. Ингээд өнөө шидэт холоос тусалдаг махбодуудад багтах зай байхгүй болчихлоо. Энэ бол хүний рационал үзлийн эхлэл ба, хүмүүс уран бүтээлч зан байдал гэдэг бол тэр хүнээс л гарч байгаа зүйл гэж үзэх болсон байна. Ингээд түүхэнд анх удаа, хүмүүс уран бүтээлч хүнийг авъяас билэгт хүн гэж нэрлэх болж, авъяас билэг агуулсан хүн гэхээ больжээ.
And I got to tell you, I think that was a huge error. You know, I think that allowing somebody, one mere person to believe that he or she is like, the vessel, you know, like the font and the essence and the source of all divine, creative, unknowable, eternal mystery is just a smidge too much responsibility to put on one fragile, human psyche. It's like asking somebody to swallow the sun. It just completely warps and distorts egos, and it creates all these unmanageable expectations about performance. And I think the pressure of that has been killing off our artists for the last 500 years.
Би энд асар том алдаа байна гэдгийг хэлэхгүй бол болохгүй нь. Зүгээр л нэг жирийн хүнийг өөрийгөө нэг хөдөлгүүр гэж бодоход хүргэх нь, бүх тэр бурханлаг, агуу, уран бүттэлч, хэзээ ч үл мэдэгдэх эх үүсвэрийн гол хүчин зүйл, мөн чанар нь гэх нь нэг хүний эмзэгхэн сэтгэл санаанд дааж давашгүй том ачаа гэж би бодож байна. Энэ хэн нэгнийг нар залгихыг гуйхтай л адил зүйл. Энэ зүгээр л эгог гажуудуулж, баллаж орхидог. Үүнээс болж л уран бүтээлийн талаар хүмүүсээс тааж тааварлашгүй хүлээлт гардаг. Би энэ дарамттай байдал сүүлийн 500 жилд уран бүтээлчдийг алж ирсэн гэж бодож байна.
And, if this is true, and I think it is true, the question becomes, what now? Can we do this differently? Maybe go back to some more ancient understanding about the relationship between humans and the creative mystery. Maybe not. Maybe we can't just erase 500 years of rational humanistic thought in one 18 minute speech. And there's probably people in this audience who would raise really legitimate scientific suspicions about the notion of, basically, fairies who follow people around rubbing fairy juice on their projects and stuff. I'm not, probably, going to bring you all along with me on this.
Тэгээд, хэрвээ энэ үнэн бол, ер нь би үүнд итгэж байгаа ч, Одоо тэгээд яахав? Бид үүнийг өөр байлгаж болохгүй юу? Хуучныхаа сэтгэлгээнд буцаж очдог ч юм уу, хүн болон уран бүтээлч байдлын харилцаа холбоог өөрөөр бодох ч юм уу. Тэхдээ тэгэхгүй л байх. Бид зүгээр хүмүүсийн 500 жилийн түүхтэй рационал сэтгэлгээг 18 минутын яриагаар арилгачихаж чадахгүй. Одоо манай сонсогч нарын дунд ч нэг тийм шидтэн хүмүүсийн уран бүтээл, прожект дээр нь шидэт ундаа дусаагаад явдаг гэсэн үзлийг шинжлэх ухааны үүднээс хэр үндэслэлтэй байхав гээд сууж байгаа хүмүүс ч байгаа байх. Би та бүгдийг бүрэн сэнхэрүүлье гэж бодохгүй байна.
But the question that I kind of want to pose is -- you know, why not? Why not think about it this way? Because it makes as much sense as anything else I have ever heard in terms of explaining the utter maddening capriciousness of the creative process. A process which, as anybody who has ever tried to make something -- which is to say basically everyone here --- knows does not always behave rationally. And, in fact, can sometimes feel downright paranormal.
Би зүгээр энэ бүгдийг ярьж байгаа нь-- Яагаад болохгүй гэж? гэж бодсоных. Ер нь яагаад тэгэж бодож болохгүй гэж? Энэ нь уран бүтээл туурьвих явцад гардаг галзуурлын байдлыг хамгийн оновчтой тайлбарлаад байгаа юм шиг надад санагдаад байгаа юм. Ямар нэгэн юм бүтээхийг эрмэлзэх тэр процесыг-- энд байгаа хүн болгон-- үргэлж рационал байдаггүй гэж мэдэж байгаа. Үнэндээ, заримдаа энэ бүр тэс гажууд зүйл шиг санагдах нь ч бий.
I had this encounter recently where I met the extraordinary American poet Ruth Stone, who's now in her 90s, but she's been a poet her entire life and she told me that when she was growing up in rural Virginia, she would be out working in the fields, and she said she would feel and hear a poem coming at her from over the landscape. And she said it was like a thunderous train of air. And it would come barreling down at her over the landscape. And she felt it coming, because it would shake the earth under her feet. She knew that she had only one thing to do at that point, and that was to, in her words, "run like hell." And she would run like hell to the house and she would be getting chased by this poem, and the whole deal was that she had to get to a piece of paper and a pencil fast enough so that when it thundered through her, she could collect it and grab it on the page. And other times she wouldn't be fast enough, so she'd be running and running, and she wouldn't get to the house and the poem would barrel through her and she would miss it and she said it would continue on across the landscape, looking, as she put it "for another poet." And then there were these times -- this is the piece I never forgot -- she said that there were moments where she would almost miss it, right? So, she's running to the house and she's looking for the paper and the poem passes through her, and she grabs a pencil just as it's going through her, and then she said, it was like she would reach out with her other hand and she would catch it. She would catch the poem by its tail, and she would pull it backwards into her body as she was transcribing on the page. And in these instances, the poem would come up on the page perfect and intact but backwards, from the last word to the first.
Би Америкийн агуу шүлэгч Рут Строунтай саяхан уулзсан юм л даа. Тэр одоо 90 настай, насаараа л шүлэгч байсан хүн. Тэр надад Виржиниагын хөдөө газарт өсөж торнин, тариаланыг талбайд ажилладаг байхдаа, байгалын зураглалаас шүлэг өөрөө түүнд мэдрэгдэж, сонсогддог байсан гэж ярьсан юм. Тэр түүнийгээ яг л агаарын цахилгаант урсгал шиг л байдаг байсан гэсэн. Тэр нь тэгээд түүн дээр талбайг дамжин урсан ирдэг байж л дээ. Тэр үүнийг ирж байгааг нь бас мэдэрдэг байсан гэсэн, учир нь хөл доорхи газар нь чичирдэг байж л дээ. Тэр үед түүнд өөрийнх нь хэлсэнээр "галзуурсан юм шиг л зугтаах"аас өөр аргагүй байсан гэсэн. Тэр тэгээд тэр шүлгэнд хөөгдсөн юм шиг л гэр лүү ухаан жолоогүй гүйдэг байж. Эцсийн эцэст тэр хэсэг цаас, харандаа хурдхан шиг олж аваад, урсаж орж ирэх үед нь цаасан дээр цуглуулж авах л учиртай байж. Заримдаа олигтой хурдалж чадахгүй байх үедээ, хичнээн гүйгээд ч гэртээ хүрж чадахгүй байх үедээ шүлэг түүнийг дамжиж урсаад, тэр түүнийг алдах үед, тэр шүлэг, талбайгаар үргэлжлүүлэн урсан, "өөр шүлэгч"-г хайдаг байсан гэж тэр хэлсэн юм. Зарим тохиолдолд-- Энийг нь би ерөөсөө мартдаггүй юм-- тэр шүлгээ бараг л алдах дөхдөг байсан гэнэ л дээ. Тэгээд тэр мөн л гэр лүүгээ гүйн, цаас харандаа хайж байх тэр үед шүлэг түүнийг дамжин өнгөрөх үед, тэр харандаагаа барин, нөгөө гараа сунгахад тэр шүлгээ алдалгүй өнгөрдөг байсан гэсэн. Тэр шүлэгний сүүлнээс нь барьж аваад, бие рүүгээ буцааж хийгээд, цаасан дээр буулгачихдаг байж. Энэ тохиолдолд, шүлэг нь ямар ч алдаа мадаггүйгээр, сүүлний мөрнөөсөө эхлэн эхний мөр хүртэл бууна.
(Laughter)
(Инээлдэв)
So when I heard that I was like -- that's uncanny, that's exactly what my creative process is like.
Би энэ яриаг сонсох үед--надад жигтэй санагдлаа, яагаад гэвэл миний уран бүтээлээ туурьвих явц үүнтэй маш адилхан юм.
(Laughter)
(Инээлдэв)
That's not at all what my creative process is -- I'm not the pipeline! I'm a mule, and the way that I have to work is I have to get up at the same time every day, and sweat and labor and barrel through it really awkwardly. But even I, in my mulishness, even I have brushed up against that thing, at times. And I would imagine that a lot of you have too. You know, even I have had work or ideas come through me from a source that I honestly cannot identify. And what is that thing? And how are we to relate to it in a way that will not make us lose our minds, but, in fact, might actually keep us sane?
Энэ миний уран бүтээл туурьвих явцаас тэс ондоо--Би дамжуулах хоолой бишээ! Би нэг илжиг, миний ажилын хэв маяг бол би өдөр болгон нэг цагт босож, хөлс, хөдөлмөрөө зарцуулан, эв хавгүй зүтгэх юм. Тэгсэн ч гэсэн би, энэ илжиг байдалтай байх үедээ, тэр тодорхойгүй зүйлтэй шүргэлцдэгээ, заримдаа. Би та бүгдийн ихэнхи нь бас тэгэж үзсэн гэж төсөөлж байна. Надад хүртэл, би өөрөө ойлгохгүй, үл мэдэгдэх эх үүсвэрээс ирсэн санаа төрж байсан. Тэр тодорхойгүй зүйл нь юу юм болоо? Бид ухаанаа алдчихгүйгээр, ер нь эрүүл саруул чигээр байнгаа, яаж түүнтэй холбогдох ёстой вэ?
And for me, the best contemporary example that I have of how to do that is the musician Tom Waits, who I got to interview several years ago on a magazine assignment. And we were talking about this, and you know, Tom, for most of his life, he was pretty much the embodiment of the tormented contemporary modern artist, trying to control and manage and dominate these sort of uncontrollable creative impulses that were totally internalized.
Миний хувьд хамгийн орчин үеийн дагууштай үлгэр жишээ бол, хөгжимчин Том Вэйтсийнх юм. Би түүнээс нэг сэтгүүлийн ажлаар хэдэн жилийн өмнө ярилцлага авч байсан юм л даа бид тэгээд энэ тухай ярилцаж байлаа, тэгээд, Том амьдралынхаа ихэнх үеүүдэд, энэ орчин үеийн урлагын шаналалын бодит илэрхийлэл болсон уран бүтээлч байж, энэ дотоод сэтгэлд орсон, хянаж болошгүй уран бүтээлч цочиргоог хянаж, удирдан, дийлж авах гэж байнга хичээсээр ирсэн гэнэ л дээ.
But then he got older, he got calmer, and one day he was driving down the freeway in Los Angeles, and this is when it all changed for him. And he's speeding along, and all of a sudden he hears this little fragment of melody, that comes into his head as inspiration often comes, elusive and tantalizing, and he wants it, it's gorgeous, and he longs for it, but he has no way to get it. He doesn't have a piece of paper, or a pencil, or a tape recorder.
Тэхдээ тэр хөгширөх тусам, илүү тайван болж. Надад тэр нэг өдөр, Лос Анжелос руу хурдны замаар явж байх үедээ бүх юм түүний хувьд өөрчлөгдсөн гэж хэлсэн юм. Тэр үед дөнгөж хурдаа нэмж эхэлж байтал, гэнэт л түүнд нэг аялгууны хэсэг сонсогдож, энэ нь яг л урам орж байгаа юм шиг баригдашгүй, шаналгаатай байж. Тэр түүнийг буулгахыг хүслээ, гайхамшигтай байсан учраас, үнэхээр хүсэж л дээ, тэхдээ яах ч аргагүй байлаа. Түүнд цаас ч байхгүй, харандаа ч байхгүй, бичлэг хийх төхөөрөмж ч байсангүй:
So he starts to feel all of that old anxiety start to rise in him like, "I'm going to lose this thing, and I'll be be haunted by this song forever. I'm not good enough, and I can't do it." And instead of panicking, he just stopped. He just stopped that whole mental process and he did something completely novel. He just looked up at the sky, and he said, "Excuse me, can you not see that I'm driving?"
Тэгээд ахиад л нөгөө хуучны "Би энийг алдах нь" гэсэн мэдрэмж, "Би ч энэний тухай насаараа бодох болно доо" гэсэн сэтгэл зовсон байдал нь мэдрэгдэж эхэлж л дээ. "Би сайн бишээ, би чадахгүй нь" гээд л. Гэнэт тэр сандрахын оронд зүгээр л больчихсон байна. Тэр тэр бүх сэтгэл санааны байдлаа зүгээр л зогсоогоод, хамгийн шинэлэг нэг зүйлийг хийсэн байна. Тэр тэнгэр лүү хараад, ингэж хэлж л дээ, "Уучлаарай, та намайг жолоо барьж байгааг харахгүй байна уу?" гэж
(Laughter)
(Инээлдэв)
"Do I look like I can write down a song right now? If you really want to exist, come back at a more opportune moment when I can take care of you. Otherwise, go bother somebody else today. Go bother Leonard Cohen."
"Би одоо дуу биччихээр юм шиг харагдаад байна уу?" Чи энэ хорвоод мэндэлмээр л байгаам бол, илүү тохиромжтой үеийг сонгоод, над дээр ахиж ирээрэй. Эсвэл, өөр хэн нэгнийг очиж сатааруул. Леонард Кохэн дээр ч юм уу оч" гэж.
And his whole work process changed after that. Not the work, the work was still oftentimes as dark as ever. But the process, and the heavy anxiety around it was released when he took the genie, the genius out of him where it was causing nothing but trouble, and released it back where it came from, and realized that this didn't have to be this internalized, tormented thing. It could be this peculiar, wondrous, bizarre collaboration, kind of conversation between Tom and the strange, external thing that was not quite Tom.
Үүний дараа түүний бүх ажлын арга барил нь өөрчлөгдсөн гэдэг. Бүтээлийг нь биш шүү, түүний бүтээлүүд урьдын адил хар хэвээр л байгаа. Тэхдээ ажлын явц, түүнээс уялдан гарах тэр хүнд сэтгэл санааны дарамтнаас чөлөөлөгдсөн нь тэр авъяас билэг гэгчийг гай удаад байвал, өөрийн биенээс гаргаж, ирсэн газар луу нь явуулсных байсан гэж, энэ нь биеийн дотор бугшин, шаналгах учиртай зүйл биш гэдгийг ойлгосонд байгаа юм. Энэ бол өвөрмөц, гайхалтай, хачирхалтай зүйл л дээ, Том болон Том биш, тэр нэг сонин гадны хүчин зүйл хоорондын яриа маягын юм байгаам.
When I heard that story, it started to shift a little bit the way that I worked too, and this idea already saved me once. It saved me when I was in the middle of writing "Eat, Pray, Love," and I fell into one of those sort of pits of despair that we all fall into when we're working on something and it's not coming and you start to think this is going to be a disaster, the worst book ever written. Not just bad, but the worst book ever written. And I started to think I should just dump this project. But then I remembered Tom talking to the open air and I tried it. So I just lifted my face up from the manuscript and I directed my comments to an empty corner of the room. And I said aloud, "Listen you, thing, you and I both know that if this book isn't brilliant that is not entirely my fault, right? Because you can see that I am putting everything I have into this, I don't have any more than this. If you want it to be better, you've got to show up and do your part of the deal. But if you don't do that, you know what, the hell with it. I'm going to keep writing anyway because that's my job. And I would please like the record to reflect today that I showed up for my part of the job."
Би энэ түүхийг сонсоод, өөрийн ажлын арга барилаа бага зэрэг өөрчилж эхэлсэн ба энэ нь намайг нэг удаа авраад амжчихсан байгаа. Энэ санаа, намайг "Ид, Залбир, Хайрла" зохиолоо бичиж байхад аварсан юм. Тэр үед би бас бид бүгдийн ямар нэгэн бүтээл дээр ажиллаж байгаад, урагшгүй байгаад, энэ бүгд нурж унах юм шиг санагддаг тэр сэтгэл санааны хямралд орлоо л доо. Энэ ч хамгийн муу ном болохнээ, Муу ч биш, бүүр хамгийн муу нь шүү! гэж ирээд л хямрав. Би тэгээд энэ төслийг ер нь больё гэж бодож эхэллээ. Тэр үед би Томыг хоосон агаартай ярьж байсныг санаад, туршиж үзлээ Би бичиж байсан зүйлээсээ түр өндийгөөд, өрөөнийхөө хоосон булантай ярьж гарав. Би чангаар гэгч нь "Сонсож бай, чи, чи бид хоёр хэрвээ энэ ном сайн болж чадахгүй бол энэ ганцхан миний буруу биш гэдгийг мэдэж байгаа, тийм биз?" Яагаад гэвэл би байгаа бүхнээ энд шавхаж байна, надад үүнээс илүү юм байхгүй. Чи хэрвээ энийг илүү сайн болгомоор байвал, наашаа гарж ирээд, хийх юмаа хий. За за. Хэрвээ тэгэхгүй гэвэл юу гээч, тэгнэ л биз. Би үргэлжлүүлээд л бичнэ, яагаад гэвэл энэ миний ажил. Би өнөөдрийг тусгасан бичлэг хийлгэмээр байна, яагаад гэвэл би хийх юмаа хийх гээд гарж ирсэн" гэлээ.
(Laughter)
(Инээлдэв)
Because --
Яагаад гэвэл--
(Applause)
(Алга ташив)
Because in the end it's like this, OK -- centuries ago in the deserts of North Africa, people used to gather for these moonlight dances of sacred dance and music that would go on for hours and hours, until dawn. They were always magnificent, because the dancers were professionals and they were terrific, right? But every once in a while, very rarely, something would happen, and one of these performers would actually become transcendent. And I know you know what I'm talking about, because I know you've all seen, at some point in your life, a performance like this. It was like time would stop, and the dancer would sort of step through some kind of portal and he wasn't doing anything different than he had ever done, 1,000 nights before, but everything would align. And all of a sudden, he would no longer appear to be merely human. He would be lit from within, and lit from below and all lit up on fire with divinity.
Эцсийн эцэст дүгнэхийм бол, OK-- хэдэн зуун жилийн өмнө Хойд Африкийн элсэн цөлд, хүмүүс ариун бүжиг, дуугаа дуулж бүжих гэж сарны гэрэлд цуглардаг байсан, тэгээд тэр нь үүр цайтал, хэдэн цагаар үргэлжилнэ. Тэд үргэлж бахдам байдаг, яагаад гэвэл тэд чинь мэргэжлийн, тэд үнэхээр гайхалтай, тийм үү? Тэхдээ хааяа, ховорхон нэг зүйл тохиолдоно, юу гэхээр, тэдгээр бүжигчдийн нэг нь ер бусын болдог байна л даа. Та бүхнийг миний юу яриад байгааг мэдэж байгаа гэж бодож байна, яагаад гэвэл, амьдралдаа тийм ер бусын тоглолтыг үзсэн л байгаа. Энэ үед цаг зогсох шиг болоод, тэр бүжигчин ямар нэгэн хаалгаар гарах шиг болно, тэр 1000 өдрийн өмнөх шөнө яг адилхан хөдөлгөөн хийж байгаа ч гэсэн, бүх юм зохицсон байна. Тэгээд, гэнэт л зүгээр хүн биш юм шиг харагдах болно. Тэр дотроосоо, доороосоо гэрэлтэн, бурханлаг байдлын гэрэлд бүх зүйл гэрэлтэнэ.
And when this happened, back then, people knew it for what it was, you know, they called it by its name. They would put their hands together and they would start to chant, "Allah, Allah, Allah, God, God, God." That's God, you know. Curious historical footnote: when the Moors invaded southern Spain, they took this custom with them and the pronunciation changed over the centuries from "Allah, Allah, Allah," to "Olé, olé, olé," which you still hear in bullfights and in flamenco dances. In Spain, when a performer has done something impossible and magic, "Allah, olé, olé, Allah, magnificent, bravo," incomprehensible, there it is -- a glimpse of God. Which is great, because we need that.
Тэр үед ийм зүйл болоход, хүмүүс энийг юу болохыг мэддэг байсан, нэртэй ч байж. Тэд бүгд гараа хавсран, залбирал уншиж эхэлнэ, "Алла, Алла, Алла, Бурхан, Бурхан, Бурхан" Энэ чинь л бурхан юм байгаам. Жижигхэн нэг түүхийн тайлбар-- Мурууд Өмнөд Испанийг байлдан дагуулан, зан заншлыг нь хуулбарлаж аван, дуудлага нь хэдэн зууны туршид бага зэрэг өөрчлөгджээ. "Алла, Алла, Алла" нь "Олэ, Олэ, Олэ" болсон ба та үүнийг бухын зодоон, фламенго бүжгэнд одоо хүртэл сонсдог. Испанид, урлагын хүн ямар нэгэн гайхалтай, боломжгүй тоглолт хийхэд, "Алла, олэ, олэ, Алла, гайхалтай, браво" ойлгомжгүй ч гэсэн, тэнд Бурхан харагдах шиг болдог. Бидэнд энэ бүхэн хэрэгтэй болохоор, энэ нь гайхалтай зүйл юм.
But, the tricky bit comes the next morning, for the dancer himself, when he wakes up and discovers that it's Tuesday at 11 a.m., and he's no longer a glimpse of God. He's just an aging mortal with really bad knees, and maybe he's never going to ascend to that height again. And maybe nobody will ever chant God's name again as he spins, and what is he then to do with the rest of his life? This is hard. This is one of the most painful reconciliations to make in a creative life. But maybe it doesn't have to be quite so full of anguish if you never happened to believe, in the first place, that the most extraordinary aspects of your being came from you. But maybe if you just believed that they were on loan to you from some unimaginable source for some exquisite portion of your life to be passed along when you're finished, with somebody else. And, you know, if we think about it this way, it starts to change everything.
Тэхдээ, маргааш өглөө нь тэр уран бүтээлчид ярвигтай зүйл болно, тэр сэрээд, өнөөдөр Мягмар гаригын 11 цаг, тэр аль хэдийн Бурхан шиг харагдахаа больсон гэдгийн мэднэ. Тэр зүгээр л нэг өвдөг нь муудаж байгаа хүн, магадгүй тийм өндөрт ахиж гарахгүй ч байж магад гээд л. Түүнийг эргэлдэхэд, хэн ч Бурханы нэрийг дурсахгүй байж магад, ингээд тэр үлдсэн амьдралаа юу хийж өнгөрөөх болж байнаа? гээд л. Энэ хэцүү л дээ. Энэ бол уран бүтээлч хүний амьдралдgg хийх хамгийн хэцүү дасан зохицол. Гэхдээ энэ нь заавал ийм хэцүү, зовлонтой зүйл байх албагүй, хэрвээ чи анхнаасаа л энэ бүх чиний гайхалтай чадварууд чамаас гараагүй гэдэгт итгэдэг байвал. Магадгүй энэ нь чамд нэг үл мэдэгдэх эх үүсвэрээс амьдралын чинь нэг хэсэгт түр зээлдүүлсэн зүйл ч байж магад. тэгээд чамайг болохоор өөр хүнд шилжүүлэх байж болох юм. Хэрвээ бид ингэж бодвол, бүх зүйл өөрчлөгдөж эхэлнэ.
This is how I've started to think, and this is certainly how I've been thinking in the last few months as I've been working on the book that will soon be published, as the dangerously, frighteningly over-anticipated follow up to my freakish success.
Би ингэж бодож эхэлсэн, энэ бол сүүлийн хэдэн сар миний бодож байгаа зүйл юм. Би удахгүй хэвлэгдэх гэж байгаа номон дээрээ ажиллан, миний сүүлийн галзуу амжилтын дараах аймшигтай их хүлээлтийг мэдэрж байгаа энэ үед.
And what I have to sort of keep telling myself when I get really psyched out about that is don't be afraid. Don't be daunted. Just do your job. Continue to show up for your piece of it, whatever that might be. If your job is to dance, do your dance. If the divine, cockeyed genius assigned to your case decides to let some sort of wonderment be glimpsed, for just one moment through your efforts, then "Olé!" And if not, do your dance anyhow. And "Olé!" to you, nonetheless. I believe this and I feel that we must teach it. "Olé!" to you, nonetheless, just for having the sheer human love and stubbornness to keep showing up.
Би үүнээс айн, сандарч эхлэх үед, өөртөө хэлж байх учиртай зүйл нь битгий ай. Битгий шантар. Ажилаа л хий. Хийх юмаа хийх гэж гарж ирж бай, юу ч байсан хамаагүй. Хэрэв чиний ажил бүжиглэх бол, бүжгээ хий. Хэрэв, бурханлаг авъяас билэг чамд заяан, чиний хүчин зүтгэлээр хэдхэн хоромд ч болтугай нэг төрлийн гайхамшигыг харуулах гэсэн бол "Олэ!" Хэрвээ тийм биш бол, бүжгээ яаж ийгээд хий. Ямар ч байсан гэсэн, би чамд "Олэ!" гэж хэлье. Би үүнд итгэдэг, бас бид үүнийг заах ёстой юм шиг санагдаж байна. Ямар ч байсан гэсэн, би чамд "Олэ!" гэж хэлье. Таньд заяасан хүмүүний хайр бас үргэлж гарж ирэх зөрүүд занд чинь.
Thank you.
Баярлалаа.
(Applause)
(Алга ташилт)
Thank you.
Баярлалаа.
(Applause)
(Алга ташилт)
June Cohen: Olé!
Жунь Кохэн: Олэ!
(Applause)
(Алга ташилт)