Každodenně strávíme mezi třetinou a polovinou času, kdy jsme vzhůru, denním sněním. Může to znít jako obrovská ztráta času, ale vědci si myslí, že to musí mít nějaký účel, jinak by se lidé nevyvinuli tak, aby snili tak moc. Abychom zjistili, o co jde, podívejme se zblízka na hlavního myslitele: znuděného adolescenta.
On a daily basis, you spend between a third and half your waking hours daydreaming. That may sound like a huge waste of time, but scientists think it must have some purpose, or humans wouldn’t have evolved to do so much of it. So to figure out what's going on here, let’s take a closer look at the mind-wanderer in chief: the bored teenager.
Nebylo by super objevit něco, cokoliv. Jako třeba tuhle květinu. Být jedním z objevitelů, který si tak pluje okolo a kreslí věci nakonec po mnoho let a každý si myslí, že je génius. Ale dělá tohle vůbec ještě někdo? Je ještě vůbec co objevovat? Byla bych dost silná, abych se poprala s úplavicí nebo křivicí nebo piraňami nebo čímkoliv? Sotva mám vytrvalost projít traťovým tréninkem ... ale já to zmáknu. Od teď budu mít každý den disciplínu už před východem slunce a budu trénovat. Vyhraju všechny svoje závody. Vyhrávání bude tak snadné, že další akce zvolím jen pro zábavu. A až se jednou ocitnu na olympiádě, nebudou mít jinou možnost než mě korunovat týmovou kapitánkou, což laskavě přijmu. A budu nepříjemná na spoluhráče, který na mě ječel? Ne. Jenom klidně odvětím: “Doufám, že už je Ti lépe.”
Wouldn’t it be cool to discover something, anything. Like even this plant. Just to be one of those explorers who sails around drawing stuff for years on end and everyone thinks they’re a genius. But does anyone even do that anymore? Is there anything left to discover? And would I be tough enough to deal with the dysentery or scurvy or piranhas or whatever? I barely have the endurance to make it through track practice... but I will. Any day now, I’ll have the discipline to show up before sunrise and practice. I’ll win all my races. Winning will become so easy, I’ll pick up other events just for fun. And once I'm in the Olympics, they’ll have no choice but to crown me team captain, which I will graciously accept. And will I be nasty to the teammate who yelled at me? No. I’ll just calmly say, “hope you’re in a better mood.”
Dobře. Denní sny tvé nebo dalších lidí mohou znít či vypadat podobně jako tyto. Podívejme se na ně zblízka. Abychom viděli části mozku aktivované, když řešíme úkoly, přemýšlíme nebo sníme během dne, vědci používají zobrazovací metody mozku ukazující zvýšený průtok krve a výdej energie v těchto oblastech.
Okay. Yours and other people's daydreams might sound or feel something like that. Let's see what was going on. To see what parts of the brain are active when you’re doing a task, or thinking, or daydreaming, scientists use brain imaging techniques that show increased blood flow and energy expenditure in those areas.
Tyto oblasti mozku jsou aktivní, pracující dohromady a navzájem komunikující. Bráno jako celek, jsou nazývány výkonnou sítí. Když se mysl začne potulovat, stane se aktivní rozlišný soubor mozkových částí. Tyto oblasti tvoří síť zvanou “výchozí režim”. Název “výchozí režim” vyznívá, jako by se nic neodehrávalo. A ve skutečnosti, po mnoho let, vědci spojovali tento vzor aktivity s odpočinkem. Ale bližší pohled odhalil, že tyto oblasti mozku jsou zapojeny, když oživujeme vzpomínku, když přemýšlíme o plánech a nadějích, a ano, pokud se naše mysl potuluje během denního snění. Mysl se může potulovat na neplodná nebo stresující místa a přemítat nad negativními zážitky z minulosti, jako je hádka. Může se též toulat kolem neutrálních, každodenních věcí, jako je plánování volného zbytku odpoledne. Ale kde se potulování mysli stává opravdu zajímavým je, když přejde do oblasti samovolně se pohybující asociativní mysli, kterou vědomě neřídíme. Tento druh potulování mysli je spojen se zvýšením zároveň v myšlení a v pozitivních emocích, a důkazy nasvědčují, že denní snění může pomoci představit si cesty, jak dosáhnout svých cílů a jak řídit své vztahy a sociální situace.
These brain areas are active, working together and communicating with each other. Taken together, they're called the executive network. When your mind starts to wander, a different set of brain areas becomes active. These areas make up the default mode network. The name default mode makes it sound like nothing is going on. And in fact, for many years, scientists associated this pattern of activity with rest. But a closer look reveals that these are the brain areas involved when we revisit a memory, when we think about our plans and hopes, and yes, when our minds are wandering off on a wild daydream. The mind can wander to unproductive or distressing places and brood over negative past events, like an argument. It can also wander to neutral, everyday matters, like planning out the rest of one's afternoon. But where mind-wandering really gets interesting is when it crosses into the realm of free-moving associative thought that you aren’t consciously directing. This kind of mind-wandering is associated with increases in both ideas and positive emotions, and the evidence suggests that daydreaming can help people envision ways to reach their goals and navigate relationships and social situations.
Vědci se domnívají, že zde mohou být dvě nezbytné části procesu: plodná fáze volně plujících myšlenek a spontánní myšlenky, svolení sítě “výchozí režim”, následováno procesem vybírání, rozvoje a usilování o nejlepší myšlenky z plodící fáze, řízeno logickým myšlením, a to díky výkonné síti. Mnoho obrazových studií naznačuje, že tyto dvě sítě pracující pospolu je zásadní podmínkou pro kreativní myšlení. Shrnuto a podtrženo, důkaz jasně naznačuje, že logická oblast výkonné sítě a obrazotvorná oblast sítě “výchozí režim” spolu těsně souvisejí. A jak můžete vidět, výkonná síť stále hraje roli když síť “výchozí režim” dělá svou práci během denního snění.
Scientists think there may be two essential parts to this process: a generative phase of free-flowing ideas and spontaneous thoughts, courtesy of the default mode network, followed by a process of selecting, developing, and pursuing the best ideas from that generative burst, driven by logical thinking thanks to the executive network. A host of imaging studies suggest that these two networks working in sync is a crucial condition for creative thinking. Taken together, the evidence clearly suggests the logical realm of the executive network and the imaginative realm of the default mode network are closely related. And as you can see, the executive network is still playing a role when the default mode network is doing its thing during daydreaming.
U adolescentů, prefrontální kortex a ostatní oblasti zahrnuté ve výkonných funkcích se stále vyvíjejí, ale adolescenti jsou perfektně schopní promýšlení svých problémů a cílů, především pokud dostanou prostor učinit tak sami, na vlastní pěst.
In teenagers, the prefrontal cortex and other areas involved in executive function are still developing, but teens are perfectly capable of thinking through their problems and goals, especially when given space to do so on their own.