Humans do not see trees. They walk by us every day. They sit and sleep, smoke and picnic and secretly kiss in our shade.
Az emberek nem látnak minket, fákat. Minden nap elsétálnak mellettünk. Leülnek az árnyékunkba, és alszanak, dohányoznak és piknikeznek, titokban csókolóznak.
They pluck our leaves and gorge on our fruits. They break our branches or carve their lover's name on our trunks with their blades and vow eternal love. They weave necklaces out of our needles and paint our flowers into art. They split us into logs to heat their homes, and sometimes they chop us down just because they think we obstruct their view.
Letépik leveleinket, és lakmároznak gyümölcsünkből. Letörik ágainkat, vagy pengéjükkel belevésik szerettük nevét törzsünkbe, és örök szerelmet esküsznek. Tűlevelünkből nyakláncot kötnek, és virágainkat művészien lefestik. Farönkké hasítanak, hogy otthonaikat felmelegítsék, és néha kivágnak, csupán azért, mert úgy gondolják, zavarjuk a kilátást.
They make cradles, wine corks, chewing gum, rustic furniture and produce the most beautiful music out of us. And they turn us into books in which they bury themselves on cold winter nights. They use our wood to manufacture coffins in which they end their lives. And they even compose the most romantic poems for us, claiming we're the link between earth and sky. And yet, they do not see us.
Bölcsőt, parafadugót, rágógumit, rusztikus bútorokat készítenek belőlünk, és a leggyönyörűbb zenét csalogatják elő belőlünk. És könyveket készítenek belőlünk, melyekben elmerülhetnek a hideg téli éjszakákon. Faanyagukból koporsó készül, amely sírba száll velük életük végén. És még romantikus verseket is írnak hozzánk, mondván, mi kötjük össze az eget és a földet. És mégsem látnak minket.
So one of the many beauties of the art of storytelling is to imagine yourself inside someone else's voice. But as writers, as much as we love stories and words, I believe we must also be interested in silences: the things we cannot talk about easily in our societies, the marginalized, the disempowered.
A történetmesélés művészetének egyik szépsége a sok közül, hogy beleképzelhetjük magunkat valaki más szerepébe. Azonban íróként, amennyire szeretjük a történeteket és a szavakat, úgy gondolom, ugyanannyira fontos, hogy érdeklődjünk az elhallgatott dolgok iránt, amelyekről nem könnyű beszélnünk társadalmunkban, a peremre szorultakról, az elerőtlenedettekről.
In that sense, literature can, and hopefully does, bring the periphery to the center, make the invisible a bit more visible, make the unheard a bit more heard, and empathy and understanding speak louder than demagoguery and apathy. Stories bring us together. Untold stories and entrenched silences keep us apart.
Ilyen értelemben az irodalom képes rá, és remélhetőleg meg is teszi, hogy a központba állítja a lényegtelennek tűnőt, láthatóbbá teszi a láthatatlant, hallhatóbbá a hallhatatlant, így az empátia, a megértés felülkerekedik a népámításon, közömbösségen. A történetek összehozzák az embereket. Az elmondatlan történetek és a figyelmen kívül hagyott dolgok távol tartanak.
But how to tell the stories of humanity and nature at a time when our planet is burning and there is no precedent for what we're about to experience collectively whether it's political, social or ecological? But tell we must because if there's one thing that is destroying our world more than anything, it is numbness. When people become disconnected, desensitized, indifferent, when they stop listening, when they stop learning and when they stop caring about what's happening here, there and everywhere.
De hogyan meséljünk történeteket az emberiségről és a természetről olyan időben, mikor bolygónk lángokban áll, és eddig nem tapasztalt dolgokat kell közösen átélnünk, legyen az akár politikai, társadalmi vagy ökológiai vonatkozású? De mesélnünk muszáj, hiszen, ha van, ami mindennél jobban rombolja világunkat, akkor az az elfásultság. Amikor az emberek eltávolodnak, érzéketlenné és közömbössé válnak, mikor már nem figyelnek, nem tanulnak, és nem érdekli őket többé, hogy mi történik a környezetükben, távolabb vagy bárhol a világban.
We measure time differently, trees and humans. Human time is linear -- a neat continuum stretching from a past that is deemed to be over and done with towards the future that is supposed to be pristine, untouched. Tree time is circular. Both the past and the future breathe within the present moment. And the present does not move in one direction. Instead it draws circles within circles, like the rings you would find when you cut us down.
Mi, fák másként érzékeljük az időt, mint az emberek. Az emberi idő lineáris, egyértelmű folytonosság az elteltnek és befejezettnek vélt múlttól az érintetlennek tartott jövő felé. A fák ideje körkörös. A múlt és a jövő is a jelen pillanatban bontakozik ki. És a jelen nem egyetlen irányba tart, hanem köröket ír le a körökbe, akárcsak az évgyűrűink, melyek kivágásunkkor válnak láthatóvá.
Next time you walk by a tree, try to slow down and listen because each of us whispers in the wind. Look at us. We're older than you and your kind. Listen to what we have to tell, because hidden inside our story is the past and the future of humanity.
Ha legközelebb elsétálsz egy fa mellett, lassíts le és fülelj, hiszen mindannyian suttogunk a szélben. Nézz ránk! Idősebbek vagyunk, mint te vagy társaid. Hallgasd meg mondandónkat, hiszen történetünkben az emberiség múltja és jövője rejlik.