Humans do not see trees. They walk by us every day. They sit and sleep, smoke and picnic and secretly kiss in our shade.
Ihmiset eivät näe puita. He kulkevat ohitsemme joka päivä. He istuvat ja nukkuvat, tupakoivat ja syövät eväitä ja salaa suutelevat varjoissamme.
They pluck our leaves and gorge on our fruits. They break our branches or carve their lover's name on our trunks with their blades and vow eternal love. They weave necklaces out of our needles and paint our flowers into art. They split us into logs to heat their homes, and sometimes they chop us down just because they think we obstruct their view.
He poimivat lehtiämme ja ahmivat hedelmiämme. He katkovat oksiamme tai kaivertavat runkoomme rakkaimpansa nimen ja vannovat ikuista rakkautta. He punovat kaulakoruja neulasistamme ja maalaavat kukistamme tauluja. He pilkkovat meistä puita lämmittääkseen kotejaan, ja joskus he kaatavat meidän kokonaan vain siksi, että pilaamme heidän näkymänsä.
They make cradles, wine corks, chewing gum, rustic furniture and produce the most beautiful music out of us. And they turn us into books in which they bury themselves on cold winter nights. They use our wood to manufacture coffins in which they end their lives. And they even compose the most romantic poems for us, claiming we're the link between earth and sky. And yet, they do not see us.
He tekevät meistä kehtoja, pullonkorkkeja, purukumia, rustiikkisia huonekaluja ja tuottavat meistä kauneinta musiikkia. Ja he muuttavat meidät kirjoiksi, joihin hautautuvat kylminä talvi-iltoina. He valmistavat meistä arkkuja, joissa päättävät päivänsä. Ja he tekevät meistä romanttisia runoja ja väittävät, että me yhdistämme maan ja taivaan. Ja silti he eivät näe meitä.
So one of the many beauties of the art of storytelling is to imagine yourself inside someone else's voice. But as writers, as much as we love stories and words, I believe we must also be interested in silences: the things we cannot talk about easily in our societies, the marginalized, the disempowered.
Yksi tarinan kertomisen kauneudesta on kuvitella itsesi jonkun toisen ääneksi. Vaikka me kirjailijat rakastamme sanoja ja tarinoita, meidän tulee myös olla kiinnostuneita hiljaisuudesta: asioista, joista ei ole helppoa puhua yhteisöissämme, syrjäytyneistä, heikoista.
In that sense, literature can, and hopefully does, bring the periphery to the center, make the invisible a bit more visible, make the unheard a bit more heard, and empathy and understanding speak louder than demagoguery and apathy. Stories bring us together. Untold stories and entrenched silences keep us apart.
Siinä mielessä kirjallisuus voi, ja toivottavasti niin käykin, tuoda syrjään jääneet keskiöön, tehdä näkymättömästä hieman näkyvämpää, antaa äänettömälle äänen, sillä empatia ja ymmärrys voittavat provokaation ja apatian. Tarinat tuovat meidät yhteen. Kertomattomat tarinat ja pakotettu hiljaisuus pitävät meidät erillään.
But how to tell the stories of humanity and nature at a time when our planet is burning and there is no precedent for what we're about to experience collectively whether it's political, social or ecological? But tell we must because if there's one thing that is destroying our world more than anything, it is numbness. When people become disconnected, desensitized, indifferent, when they stop listening, when they stop learning and when they stop caring about what's happening here, there and everywhere.
Mutta miten kertoa tarinaa ihmisyydestä ja luonnosta aikana, jolloin planeettamme palaa eikä mitään edeltäjää ole sille, mitä tulemme kollektiivisesti kokemaan oli se sitten poliittista, yhteiskunnallista tai ekologista? Mutta kertoa meidän pitää, sillä yksi asia tuhoaa maailmaamme enemmän kuin mikään. Se on turtuneisuus. Kun ihmisistä tulee erillisiä, tunteettomia, välinpitämättömiä; kun he lakkaavat kuuntelemasta, kun he lakkaavat oppimasta ja kun he lakkaavat välittämästä siitä, mitä tapahtuu täällä, muualla ja kaikkialla.
We measure time differently, trees and humans. Human time is linear -- a neat continuum stretching from a past that is deemed to be over and done with towards the future that is supposed to be pristine, untouched. Tree time is circular. Both the past and the future breathe within the present moment. And the present does not move in one direction. Instead it draws circles within circles, like the rings you would find when you cut us down.
Me mittaamme aikaa eri tavalla, puut ja ihmiset. Ihmisten aika on lineaarista -- siisti jatkumo menneisyydestä, joka on ollutta ja mennyttä kohti tulevaisuutta, joka on puhdas ja koskematon. Puiden aika on sirkulaarinen. Mennyt ja tuleva ovat läsnä nykyhetkessä. Eikä nykyisyys liiku vain yhteen suuntaan. Sen sijaan se kiertyy kehänä kehän sisään niin kuin renkaat katkaistun puun sisällä.
Next time you walk by a tree, try to slow down and listen because each of us whispers in the wind. Look at us. We're older than you and your kind. Listen to what we have to tell, because hidden inside our story is the past and the future of humanity.
Seuraavan kerran, kun kuljet puun ohi, hiljennä ja kuuntele sillä me kaikki kuiskimme tuulessa. Katso meitä. Olemme vanhempia kuin sinä ja kaltaisesi. Kuuntele, mitä sanottavaa meillä on, sillä tarinaamme on piilotettu ihmisyyden menneisyys ja tulevaisuus.