In my previous life, I was an artist. I still paint. I love art. I love the joy that color can give to our lives and to our communities, and I try to bring something of the artist in me in my politics, and I see part of my job today, the reason for being here, not just to campaign for my party, but for politics, and the role it can play for the better in our lives.
In mijn vorige leven was ik kunstenaar. Ik schilder nog steeds. Ik hou van kunst. Ik hou van de vreugde die kleur kan geven aan ons leven en onze gemeenschappen, en ik probeer om iets van de kunstenaar in mij in mijn politiek te leggen. Ik ga hier vandaag geen campagne voeren voor mijn partij geen campagne voeren voor mijn partij maar voor de politiek zelf en de rol die ze kan spelen om goede dingen te doen in ons leven.
For 11 years, I was mayor of Tirana, our capital. We faced many challenges. Art was part of the answer, and my name, in the very beginning, was linked with two things: demolition of illegal constructions in order to get public space back, and use of colors in order to revive the hope that had been lost in my city. But this use of colors was not just an artistic act. Rather, it was a form of political action in a context when the city budget I had available after being elected amounted to zero comma something.
11 jaar lang was ik burgemeester van Tirana, onze hoofdstad. We werden met vele uitdagingen geconfronteerd. Kunst maakte deel uit van het antwoord en mijn naam werd in het prille begin verbonden aan twee dingen: sloop van illegale constructies om openbare ruimte terug te krijgen en het gebruik van kleuren om de hoop te doen herleven. Die was verloren gegaan in mijn stad. Dit gebruik van kleuren was niet zomaar een artistieke daad. Het was eerder een vorm van politieke actie toen de begroting van de stad zo goed als nihil was.
When we painted the first building, by splashing a radiant orange on the somber gray of a facade, something unimaginable happened. There was a traffic jam and a crowd of people gathered as if it were the location of some spectacular accident, or the sudden sighting of a visiting pop star.
Toen we het eerste gebouw hadden geschilderd door een stralend oranje over het sombere grijs van een gevel te gooien, gebeurde iets onvoorstelbaars. Er was een verkeersopstopping en een menigte liep te hoop als bij een spectaculair ongeval of het plotse opdagen van een popster.
The French E.U. official in charge of the funding rushed to block the painting. He screeched that he would block the financing.
De Franse EU-ambtenaar die verantwoordelijk was voor de financiering haastte zich om zijn veto uit te spreken tegen het schilderwerk. Hij riep dat hij de financiering zou blokkeren.
"But why?" I asked him.
"Maar waarom?", vroeg ik hem.
"Because the colors you have ordered do not meet European standards," he replied.
"Omdat de kleuren niet voldoen aan de Europese normen”, antwoordde hij.
"Well," I told him, "the surroundings do not meet European standards, even though this is not what we want, but we will choose the colors ourselves, because this is exactly what we want. And if you do not let us continue with our work, I will hold a press conference here, right now, right in this road, and we will tell people that you look to me just like the censors of the socialist realism era."
"Nou," vertelde ik hem, "de hele omgeving voldoet niet aan de Europese normen. Dit hier willen we niet, maar de kleuren kiezen we zelf, want dat is precies wat we willen. Als u ons niet laat doorgaan met ons werk, hou ik hier een persconferentie, hier en nu, op deze weg en vertellen we de mensen dat jullie ons op de vingers kijken net als de censoren in de tijd van het socialistisch realisme."
Then he was kind of troubled, and asked me for a compromise. But I told him no, I'm sorry, compromise in colors is gray, and we have enough gray to last us a lifetime. (Applause) So it's time for change.
Hij werd wat onzeker en stelde een compromis voor. Maar ik vertelde hem: “Nee, het spijt me, maar een compromis in kleuren is grijs, en grijs hebben we genoeg voor de rest van ons leven.” (Applaus) Het is tijd voor verandering.
The rehabilitation of public spaces revived the feeling of belonging to a city that people lost. The pride of people about their own place of living, and there were feelings that had been buried deep for years under the fury of the illegal, barbaric constructions that sprang up in the public space. And when colors came out everywhere, a mood of change started transforming the spirit of people. Big noise raised up: "What is this? What is happening? What are colors doing to us?"
Het herstel van de openbare ruimte gaf opnieuw het gevoel erbij te horen in een stad waar de mensen dat waren kwijtgeraakt. De trots van mensen over hun eigen woonplaats was een gevoel dat jarenlang begraven lag onder de wildgroei van illegale barbaarse constructies in de openbare ruimte. onder de wildgroei van illegale barbaarse constructies in de openbare ruimte. Toen er overal kleuren verschenen, bracht dat een verandering teweeg in de geesten. Veel gediscussieer: “Wat is dit? Wat gebeurt er? Wat doen die kleuren met ons?"
And we made a poll, the most fascinating poll I've seen in my life. We asked people, "Do you want this action, and to have buildings painted like that?" And then the second question was, "Do you want it to stop or do you want it to continue?" To the first question, 63 percent of people said yes, we like it. Thirty-seven said no, we don't like it. But to the second question, half of them that didn't like it, they wanted it to continue. (Laughter)
We hielden een poll, de meest fascinerende poll die ik in mijn leven heb gezien. Wij vroegen mensen: "Ben je ervoor dat gebouwen zo geschilderd worden?" De tweede vraag was: "Wil je dat het stopt of moeten we doorgaan?" Op de eerste vraag antwoordde 63%: “Ja, we houden ervan.” 37% zei: “Nee, we vinden het niet leuk.” Maar op de tweede vraag zei de helft van die 37% die er niet van hielden, dat het moest doorgaan. (Gelach) Maar op de tweede vraag zei de helft van die 37% die er niet van hielden, dat het moest doorgaan. (Gelach)
So we noticed change. People started to drop less litter in the streets, for example, started to pay taxes, started to feel something they had forgotten, and beauty was acting as a guardsman where municipal police, or the state itself, were missing.
Er was dus iets veranderd. Mensen lieten minder rommel achter in de straten, ze begonnen belastingen te betalen, begonnen iets te voelen dat ze vergeten waren, en schoonheid fungeerde als een bewaker waar gemeentelijke politie, of de staat zelf, het liet afweten.
One day I remember walking along a street that had just been colored, and where we were in the process of planting trees, when I saw a shopkeeper and his wife putting a glass facade to their shop. They had thrown the old shutter in the garbage collection place.
Ik herinner dat ik door een straat liep die net was geschilderd en waar we bomen aan het planten waren. Een winkelier en zijn vrouw waren een etalageruit aan het plaatsen. Ze hadden de oude luiken bij het afval gegooid. Ze hadden de oude luiken bij het afval gegooid.
"Why did you throw away the shutters?" I asked him.
"Waarom gooien jullie die luiken weg?", vroeg ik hen.
"Well, because the street is safer now," they answered.
"Omdat de straat nu veiliger is", antwoordden ze.
"Safer? Why? They have posted more policemen here?"
"Veiliger? Waarom? Hebben ze hier meer politieagenten geplaatst?"
"Come on, man! What policemen? You can see it for yourself. There are colors, streetlights, new pavement with no potholes, trees. So it's beautiful; it's safe."
"Kom op, man! Welke politieagenten? Je ziet het toch zelf. Er zijn kleuren, straatverlichting, nieuwe bestrating zonder kuilen, bomen. Het is mooi en het is veilig."
And indeed, it was beauty that was giving people this feeling of being protected. And this was not a misplaced feeling. Crime did fall.
Inderdaad, schoonheid gaf die mensen een veilig gevoel. Niet onterecht. De misdaadcijfers gingen omlaag.
The freedom that was won in 1990 brought about a state of anarchy in the city, while the barbarism of the '90s brought about a loss of hope for the city. The paint on the walls did not feed children, nor did it tend the sick or educate the ignorant, but it gave hope and light, and helped to make people see there could be a different way of doing things, a different spirit, a different feel to our lives, and that if we brought the same energy and hope to our politics, we could build a better life for each other and for our country. We removed 123,000 tons of concrete only from the riverbanks. We demolished more than 5,000 illegal buildings all over the city, up to eight stories high, the tallest of them. We planted 55,000 trees and bushes in the streets. We established a green tax, and then everybody accepted it and all businessmen paid it regularly. By means of open competitions, we managed to recruit in our administration many young people, and we thus managed to build a de-politicized public institution where men and women were equally represented.
De in 1990 gewonnen vrijheid had de stad tot anarchie gebracht. De barbarij van de jaren 90 had de stad zonder hoop achtergelaten. Verf op de muren gaf de kinderen geen eten, evenmin zorgde het voor zieken of onderwees het onwetenden, maar het gaf hoop en licht, en liet mensen inzien dat het anders kan, een andere geest, een ander gevoel van leven. Als wij datzelfde elan en diezelfde hoop in onze politiek konden brengen, konden we een beter leven bouwen voor elkaar en voor ons land. We verwijderden 123.000 ton beton alleen al op de rivieroevers. We sloopten meer dan 5.000 illegale gebouwen in de hele stad, de grootste zelfs acht verdiepingen hoog. We plantten 55.000 bomen en struiken in de straten. We hieven een groene belasting, iedereen keurde het goed en alle zakenlieden betaalden ze regelmatig. Door open examens wierven we voor onze administratie veel jonge mensen aan. Zo kregen we een gedepolitizeerde openbare instelling Zo kregen we een gedepolitizeerde openbare instelling waar mannen en vrouwen gelijk waren vertegenwoordigd.
International organizations have invested a lot in Albania during these 20 years, not all of it well spent. When I told the World Bank directors that I wanted them to finance a project to build a model reception hall for citizens precisely in order to fight endemic daily corruption, they did not understand me. But people were waiting in long queues under sun and under rain in order to get a certificate or just a simple answer from two tiny windows of two metal kiosks. They were paying in order to skip the queue, the long queue. The reply to their requests was met by a voice coming from this dark hole, and, on the other hand, a mysterious hand coming out to take their documents while searching through old documents for the bribe. We could change the invisible clerks within the kiosks, every week, but we could not change this corrupt practice.
Internationale organisaties hebben tijdens de laatste 20 jaar veel geïnvesteerd in Albanië. Niet alles werd even goed besteed. Toen ik het bestuur van de Wereldbank verzocht om een project te financieren om een modelontvangsthal voor burgers te bouwen net om de voortdurende corruptie tegen te gaan, begrepen ze me niet. Maar mensen moesten in lange rijen in de zon en in de regen wachten om een certificaat of gewoon een simpel antwoord te krijgen uit twee kleine ramen in twee metalen kiosken. Ze betaalden om de wachtrij de lange wachtrij te mogen overslaan. Het antwoord op hun verzoeken kwam van een stem uit een donker gat en aan de andere kant een mysterieuze hand die hun documenten aannam tijdens het doorzoeken van oude documenten in afwachting van de steekpenning. We konden elke week de onzichtbare bedienden in de kiosken vervangen, maar dat veranderde niets aan deze corrupte praktijken.
"I'm convinced," I told a German official with the World Bank, "that it would be impossible for them to be bribed if they worked in Germany, in a German administration, just as I am convinced that if you put German officials from the German administration in those holes, they would be bribed just the same."
"Ik ben ervan overtuigd", vertelde ik een Duitse ambtenaar van de Wereldbank, "dat ze onmogelijk konden worden omgekocht als ze in Duitsland werkten, in een Duitse administratie, net zoals ik ervan overtuigd ben dat als je Duitse functionarissen van de Duitse administratie in die gaten zou steken, ze evenzeer zouden worden omgekocht."
(Applause)
(Applaus)
It's not about genes. It's not about some being with a high conscience and some others having not a conscience. It's about system, it's about organization. It's also about environment and respect.
Het gaat niet om genen. Het gaat niet om iemand met een beter geweten en anderen zonder geweten. Het gaat om het systeem, om de organisatie. Het gaat ook om omgeving en respect.
We removed the kiosks. We built the bright new reception hall that made people, Tirana citizens, think they had traveled abroad when they entered to make their requests. We created an online system of control and so speeded up all the processes. We put the citizen first, and not the clerks.
We verwijderden de kiosken. We bouwden de heldere nieuwe ontvangsthal die de mensen van Tirana het gevoel gaf dat ze in het buitenland hun verzoeken indienden. We ontwierpen een online controlesysteem en versnelden zo alle processen. De burger kwam op de eerste plaats, niet de bedienden.
The corruption in the state administration of countries like Albania -- it's not up to me to say also like Greece -- can be fought only by modernization. Reinventing the government by reinventing politics itself is the answer, and not reinventing people based on a ready-made formula that the developed world often tries in vain to impose to people like us. (Applause)
De corruptie bij de overheid in landen als Albanië -- het is niet aan mij om te zeggen ook als Griekenland -- kan alleen worden bestreden door modernisering. "De regering opnieuw uitvinden door de politiek uit te vinden" is het antwoord. Niet het opnieuw uitvinden van mensen op basis van een vooraf gedefinieerde formule die de ontwikkelde wereld vaak tevergeefs probeert op te leggen aan mensen zoals wij. (Applaus)
Things have come to this point because politicians in general, but especially in our countries, let's face it, think people are stupid. They take it for granted that, come what may, people have to follow them, while politics, more and more, fails to offer answers for their public concerns or the exigencies of the common people. Politics has come to resemble a cynical team game played by politicians, while the public has been pushed aside as if sitting on the seats of a stadium in which passion for politics is gradually making room for blindness and desperation. Seen from those stairs, all politicians today seem the same, and politics has come to resemble a sport that inspires more aggressiveness and pessimism than social cohesion and the desire for civic protaganism.
Het is zover kunnen komen omdat politici in het algemeen, maar vooral in onze landen, laten we eerlijk zijn, denken dat mensen dom zijn. Zij gaan ervan uit dat, wat er ook gebeurt, mensen hen moeten volgen terwijl de politiek er steeds minder in slaagt antwoorden te geven op de zorgen of behoeften van het gewone volk. op de zorgen of behoeften van het gewone volk. Politiek begint te lijken op een cynisch teamspel gespeeld door politici, terwijl het publiek moet toekijken alsof ze in een stadion zitten waar passie voor politiek geleidelijk aan vervangen wordt door blindheid en wanhoop. Van daaruit bekeken lijken alle politici vandaag hetzelfde Van daaruit bekeken lijken alle politici vandaag hetzelfde en lijkt politiek een sport die meer agressiviteit en pessimisme opwekt dan sociale cohesie en de wens tot deelname aan de politiek.
Barack Obama won — (Applause) — because he mobilized people as never before through the use of social networks. He did not know each and every one of them, but with an admirable ingenuity, he managed to transform them into activists by giving them all the possibility to hold in their hands the arguments and the instruments that each would need to campaign in his name by making his own campaign. I tweet. I love it. I love it because it lets me get the message out, but it also lets people get their messages to me. This is politics, not from top down, but from the bottom up, and sideways, and allowing everybody's voice to be heard is exactly what we need. Politics is not just about leaders. It's not just about politicians and laws. It is about how people think, how they view the world around them, how they use their time and their energy. When people say all politicians are the same, ask yourself if Obama was the same as Bush, if François Hollande is the same as Sarkozy. They are not. They are human beings with different views and different visions for the world. When people say nothing can change, just stop and think what the world was like 10, 20, 50, 100 years ago. Our world is defined by the pace of change. We can all change the world.
Barack Obama won — (Applaus) — omdat hij mensen mobiliseerde als nooit tevoren via sociale netwerken. Niet dat hij iedereen persoonlijk kende, maar met een bewonderenswaardig vernuft slaagde hij erin ze tot activisten te transformeren door hen de mogelijkheid te geven argumenten en instrumenten te gebruiken, die ze nodig hadden om hun eigen campagne voor hem te voeren. Ik tweet. Ik vind het geweldig. Ik houd ervan omdat ik er mijn boodschap mee kan uitdragen, maar het laat mensen ook toe mij hun berichten te sturen. Dit is politiek, niet van bovenaf, maar van onderaf, en zijwaarts. Dat ieders stem wordt gehoord, is precies wat we nodig hebben. Politiek gaat niet alleen over leiders, niet alleen over politici en wetten. Het gaat over hoe mensen denken, hoe ze de wereld om zich heen zien, hoe ze hun tijd en energie gebruiken. Als mensen zeggen dat alle politici hetzelfde zijn, vraag jezelf dan af of Obama hetzelfde was als Bush, en François Hollande hetzelfde als Sarkozy. Neen. Het zijn mensen met verschillende ideeën en verschillende visies op de wereld. Wanneer mensen zeggen dat niets kan veranderen, denk dan even na over hoe de wereld er 10, 20, 50, 100 jaar geleden uitzag. Onze wereld wordt gedefinieerd door het tempo van de veranderingen. We kunnen allemaal de wereld veranderen.
I gave you a very small example of how one thing, the use of color, can make change happen. I want to make more change as Prime Minister of my country, but every single one of you can make change happen if you want to.
Ik gaf jullie een zeer klein voorbeeld van hoe één ding, het gebruik van kleur, iets kan teweegbrengen. Ik wil graag meer verandering als eerste minister van mijn land, maar iedereen kan iets veranderen als je maar wil.
President Roosevelt, he said, "Believe you can, and you are halfway there."
President Roosevelt zei: "Als je gelooft dat je iets kunt, ben je al halverwege."
Efharisto and kalinihta.
Efharisto en kalinihta. (Dankjewel en goedenacht.)
(Applause)
(Applaus)