So how many of you have ever been in a cave before? Okay, a few of you. When you think of a cave, most of you think of a tunnel going through solid rock, and in fact, that's how most caves are. Around this half of the country, most of your caves are made of limestone. Back where I'm from, most of our caves are made of lava rock, because we have a lot of volcanoes out there. But the caves I want to share with you today are made completely of ice, specifically glacier ice that's formed in the side of the tallest mountain in the state of Oregon, called Mount Hood.
Có bao nhiêu người trong số các bạn đã từng vào hang động rồi ạ? Vậy à, chỉ vài người thôi. Khi nghĩ đến hang động, hầu hết các bạn sẽ nghĩ đến một đường hầm đi xuyên qua những khối đá rắn chắc, Và trên thực tế, hầu hết các hang động đều như vậy. Trên một nửa đất nước này, hầu hết hang động được hình thành từ đá vôi. Còn ở đất nước của tôi, hầu hết hang động được hình thành từ đá dung nham, bởi vì ở đó có rất nhiều núi lửa. Nhưng những hang động mà tôi muốn chia sẻ với các bạn ngày hôm nay lại được hình thành hoàn toàn bằng băng, đặc biệt là từ sông băng Nó được hình thành trong lòng ngọn núi cao nhất ở bang Oregon, gọi là núi Hood.
Now Mount Hood's only one hour's drive from Portland, the largest city in Oregon, where over two million people live. Now the most exciting thing for a cave explorer is to find a new cave and be the first human to ever go into it. The second most exciting thing for a cave explorer is to be the first one to make a map of a cave. Now these days, with so many people hiking around, it's pretty hard to find a new cave, so you can imagine how excited we were to find three new caves within sight of Oregon's largest city and realize that they had never been explored or mapped before. It was kind of like being an astronaut, because we were getting to see things and go places that no one had ever seen or gone to before.
Hiện nay ngọn núi Hood này chỉ cách 1 giờ chạy xe từ thành phố Portland, thành phố lớn nhất bang Oregon, nơi có đến hơn 2 triệu người sinh sống. Và điều thú vị nhất dành cho những nhà thám hiểm hang động là khám phá ra một hang động mới và trở thành người đầu tiên thám hiểm bên trong nó. Điều thú vị kế tiếp dành cho họ là trở thành người đầu tiên vẽ ra bản đồ của một hang động. Ngày nay, do có nhiều người thám hiểm ở đó nên rất khó để có thể tìm ra một hang động mới, cho nên, các bạn có thể hình dung chúng tôi đã phấn kích như thế nào khi tìm thấy 3 hang động mới như vậy trong phạm vi thành phố lớn nhất bang Oregon này và nhận ra rằng chúng chưa từng được khám phá trước đó hay được vẽ ra trên bản đồ. Điều đó giống như là được trở thành một phi hành gia, bởi vì chúng tôi đã nhìn thấy và đi đến những nơi mà chưa ai từng thấy hay đi đến trước đây.
So what is a glacier? Well, those of you who have ever seen or touched snow, you know that it's really light, because it's just a bunch of tiny ice crystals clumped together, and it's mostly air. If you squish a handful of snow to make a snowball, it gets really small, hard and dense. Well, on a mountain like Hood, where it snows over 20 feet a year, it crushes the air out of it and gradually forms it into hard blue ice. Now each year, more and more ice stacks up on top of it, and eventually it gets so heavy that it starts to slide down the mountain under its own weight, forming a slow-moving river of ice. When ice packed like that starts to move, we call it a glacier, and we give it a name. The name of the glacier these caves are formed in is the Sandy Glacier. Now each year, as new snow lands on the glacier, it melts in the summer sun, and it forms little rivers of water on the flow along the ice, and they start to melt and bore their way down through the glacier, forming big networks of caves, sometimes going all the way down to the underlying bedrock. Now the crazy thing about glacier caves is that each year, new tunnels form. Different waterfalls pop up or move around from place to place inside the cave. Warm water from the top of the ice is boring its way down, and warm air from below the mountain actually rises up, gets into the cave, and melts the ceilings back taller and taller. But the weirdest thing about glacier caves is that the entire cave is moving, because it's formed inside a block of ice the size of a small city that's slowly sliding down the mountain.
Vậy thì mảng sông băng là gì? Với những ai đã từng nhìn thấy hay chạm vào tuyết, bạn sẽ thấy nó rất nhẹ bởi vì đó chỉ là một chùm những tinh thể băng kết hợp lại với nhau và gần giống với không khí. Nếu bạn nhào nặn một nắm tuyết trên tay để làm ra quả bóng tuyết, nó sẽ rất nhỏ, cứng và nặng. Và trên một ngọn núi như núi Hood, nơi mà tuyết rơi dày đến 6m mỗi năm, áp lực đó đẩy không khí ra khỏi tuyết và dần dần hình thành băng có màu xanh rất cứng. Cứ mỗi năm, ngày càng nhiều băng như vậy hình thành trên đỉnh núi, và cuối cùng chúng trở nên rất nặng đến nỗi phải trượt xuống ngọn núi dưới sức nặng của chúng, hình thành một dòng sông băng di chuyển chậm chạp Khi băng đóng chặt lại như vậy và bắt đầu di chuyển chúng ta gọi nó là sông băng và đặt tên cho nó. Tên của loại sông băng mà bên trong nó các hang động được tạo ra được gọi là Sông Băng Cát. Hàng năm, khi tuyết mới rơi lên trên bề mặt sông băng chúng sẽ tan chảy dưới ánh mặt trời mùa hè và tạo nên những dòng sông chảy thành dòng trên mặt băng chúng bắt đầu tan chảy và trôi dọc xuống sông băng và tạo nên những mạng lưới rộng lớn các hang động rồi thỉnh thoảng chảy xuống hình thành lớp đá nền bên dưới. Ngày nay, điều kinh ngạc về các hang động sông băng này là mỗi năm đều có những đường hầm mới được tạo ra. Nhiều dòng thác xuất hiện và di chuyển xung quanh từ nơi này đến nơi khác bên trong hang động Những dòng nước ấm áp từ trên đỉnh của các tảng băng này sẽ chảy dọc xuống thêm vào đó, dòng không khí ấm từ bên dưới ngọn núi bốc lên thổi luồn vào trong hang làm tan chảy trần băng của hang động khiến cho trần cứ ngày càng nâng cao lên Nhưng điều kì lạ nhất về hang sông băng là toàn bộ khối hang động có thể di chuyển được, bởi vì nó được hình thành bên trong một khối băng có kích thước của một thành phố nhỏ và có thể trôi từ từ xuống ngọn núi.
Now this is Brent McGregor, my cave exploration partner. He and I have both been exploring caves a long time and we've been climbing mountains a long time, but neither one of us had ever really explored a glacier cave before. Back in 2011, Brent saw a YouTube video of a couple of hikers that stumbled across the entrance to one of these caves. There were no GPS coordinates for it, and all we knew was that it was somewhere out on the Sandy Glacier. So in July of that year, we went out on the glacier, and we found a big crack in the ice. We had to build snow and ice anchors so that we could tie off ropes and rappel down into the hole. This is me looking into the entrance crevasse. At the end of this hole, we found a huge tunnel going right up the mountain underneath thousands of tons of glacier ice. We followed this cave back for about a half mile until it came to an end, and then with the help of our survey tools we made a three-dimensional map of the cave on our way back out.
Bay giờ chúng ta sẽ gặp Brent McGregor anh ta là một người bạn đồng hành cùng tôi khám phá các hang động Cả hai chúng tôi đều đã từng thám hiểm nhiều hang động và đã từng leo nhiều ngọn núi từ rất lâu về trước nhưng không ai trong chúng tôi, trước đây, từng thám hiểm một hang động sông băng như vậy Trở về năm 2011, Brent đã xem một đoạn phim trên Youtube về một cặp leo núi tình cờ bắt gặp lối vào của một trong số những hang động này. Không có thiết bị GPS nào để định vị toạ độ của nó, và tất cả những gì chúng tôi biết chỉ là nó nằm đâu đó ngoài kia trên dòng Sông Băng Cát. Vì thế đến tháng 7 năm đó, chúng tôi đã lại ra chỗ sông băng, và tìm thấy một đường nứt lớn trên mặt băng. Chúng tôi phải làm những cái mỏ bằng tuyết và băng rồi buộc dây vào nó và tuột xuống vào bên trong vết nứt đó. Đây là tôi đang nhìn vào trong vết nứt lối vào. Ở đoạn cuối của vết nứt, chúng tôi tìm thấy một đường hầm rất lớn chạy thẳng lên núi ngay bên dưới hàng ngàn tấn băng. Chúng tôi lần theo hang trở ra khoảng nửa dặm cho đến đoạn cuối của nó và rồi nhờ những dụng cụ thám hiểm mang theo chúng tôi đã làm một tấm bản đồ 3 chiều của hang ngay trên đường quay trở ra
So how do you map a cave? Well, cave maps aren't like trail maps or road maps because they have pits and holes going to overlapping levels. To make a cave map, you have to set up survey stations every few feet inside the cave, and you use a laser to measure the distance between those stations. Then you use a compass and an inclinometer to measure the direction the cave is headed and measure the slope of the floor and the ceilings. Now those of you taking trigonometry, that particular type of math is very useful for making maps like this because it allows you to measure heights and distances without actually having to go there. In fact, the more I mapped and studied caves, the more useful I found all that math that I originally hated in school to be. So when you're done surveying, you take all this data and you punch it into a computer and you find someone that can draw really well, and you have them draft up a map that looks something like this, and it'll show you both a bird's-eye view of the passage as well as a profile view of the passage, kind of like an ant farm view. We named this cave Snow Dragon Cave because it was like a big dragon sleeping under the snow. Now later this summer, as more snow melted off the glacier, we found more caves, and we realized they were all connected.
Vậy thì làm thế nào để làm ra một bản đồ hang động đây? Thật ra bản đồ hang động không giống như bản đồ đường sá bởi vì chúng có nhiều hốc, lỗ chồng chéo lên nhau Để làm bản đồ hang động, bạn phải lập ra các địa điểm dùng để khảo sát bên trong hang, cách nhau chỉ vài bước chân, và dùng tia la-ze để đo khoảng cách giữa chúng. Sau đó dùng một la bàn và một máy đo độ dốc để xác định phương hướng của hang động và đo độ dốc của mặt sàn so với trần hang. Giờ mới là lúc sử dụng các phép toán lượng giác đây loại toán này thật ra rất hữu dụng để làm bản đồ hang động bởi vì nó cho phép bạn đo đạc chiều cao và khoảng cách của nhiều thứ mà không cần phải đi đến tận nơi. Thật ra, khi càng nghiên cứu nhiều hang động và vẽ nhiều bản đồ về chúng, tôi càng nghiệm ra loại toán này hữu dụng hơn so với khi hồi nhỏ đi học, vốn dĩ tôi từng ghét cay ghét đắng nó. Vì vậy khi thám hiểm xong bạn phải gom tất cả dữ liệu này nạp chúng vào máy tính rồi tìm ai đó vẽ thật giỏi để nhờ phác thảo giùm tấm bản đồ nó trông như thế này đây bạn sẽ nhìn thấy những lối đi bên trong hang ở góc nhìn từ trên xuống và cả dưới góc nhìn chi tiết cụ thể hơn, giống như đang nhìn vào một trang trại của kiến vậy. Chúng tôi đặt tên hang này là Hang Rồng Tuyết bởi vì nó giống như hình một con rồng lớn đang say ngủ dưới tuyết. Cho đến cuối mùa hè vừa rồi, khi tuyết tan dần khỏi lớp băng, chúng tôi tìm thấy những hang khác nữa và nhận ra rằng tất cả chúng đều thông với nhau.
Not long after we mapped Snow Dragon, Brent discovered this new cave not very far away. The inside of it was coated with ice, so we had to wear big spikes on our feet called crampons so we could walk around without slipping. This cave was amazing. The ice in the ceiling was glowing blue anad green because the sunlight from far above was shining through the ice and lighting it all up. And we couldn't understand why this cave was so much colder than Snow Dragon until we got to the end and we found out why. There was a huge pit or shaft called a moulin going 130 feet straight up to the surface of the glacier. Cold air from the top of the mountain was flowing down this hole and blasting through the cave, freezing everything inside of it. And we were so excited about finding this new pit, we actually came back in January the following year so we could be the first ones to explore it. It was so cold outside, we actually had to sleep inside the cave. There's our camp on the left side of this entrance room. The next morning, we climbed out of the cave and hiked all the way to the top of the glacier, where we finally rigged and rappelled this pit for the very first time. Brent named this cave Pure Imagination, I think because the beautiful sights we saw in there were beyond what we could have ever imagined.
không bao lâu sau khi vẽ bản đồ của Hang Rồng Tuyết Brent khám phá ra hang mới này cách đó không xa lắm. Bên trong nó được phủ toàn bằng băng, nên chúng tôi phải mang một loại giày được thiết kế đặc biệt có gắn một miếng kim loại dưới đế để đi được trên băng mà không bị trượt. Cái hang này tuyệt đẹp Trần của nó bằng băng óng ánh màu xanh dương và xanh lá bởi ánh sáng mặt trời từ trên cao chiếu xuống xuyên qua tảng băng trần đó và tạo nên thứ ánh sáng đẹp như vậy Chúng tôi cũng đã không hiểu tại sao cái hang này lại cực kì lạnh hơn so với Hang Rồng Tuyết cho đến khi đi hết cái hang đó và tìm ra được lời giải. Có một lỗ lớn hay có thể gọi là một cái giếng trời chạy suốt từ dưới lên trên bề mặt sông băng cao đến khoảng 39m Không khí lạnh từ trên đỉnh núi chạy theo giếng trời đó xuống và tỏa ra khắp hang, làm đóng băng tất cả mọi thứ bên trong. Chúng tôi rất thích thú về việc tìm thấy cái giếng này nên đã quay trở lại đây vào tháng 1 năm sau đó để cố trở thành những người đầu tiên khám phá nó. Bên ngoài trời rất lạnh, chúng tôi đã phải ngủ bên trong hang. Cái lều chúng tôi nằm bên trái khu vực lối vào này.. Sáng hôm sau, chúng tôi leo ra khỏi hang và đi bộ lên tận đỉnh của tảng sông băng đó, để từ đó sửa soạn trèo xuống cái giếng trời lần đầu tiên. Brent đặt tên cho hang là Trí Tưởng Tượng Tinh Khiết, tôi nghĩ là bởi vì cảnh bên trong quá đẹp nằm ngoài trí tưởng tượng của chúng tôi.
So besides really cool ice, what else is inside these caves? Well not too much lives in them because they're so cold and the entrance is actually covered up with snow for about eight months of the year. But there are some really cool things in there. There's weird bacteria living in the water that actually eat and digest rocks to make their own food to live under this ice. In fact, this past summer, scientists collected samples of water and ice specifically to see if things called extremophiles, tiny lifeforms that are evolved to live in completely hostile conditions, might be living under the ice, kind of like what they hope to find on the polar icecaps of Mars someday. Another really cool things is that, as seeds and birds land on the surface of the glacier and die, they get buried in the snow and gradually become part of the glacier, sinking deeper and deeper into the ice. As these caves form and melt their way up into the ice, they make these artifacts rain down from the ceiling and fall onto the cave floor, where we end up finding them. For example, this is a noble fir seed we found. It's been frozen in the ice for over 100 years, and it's just now starting to sprout. This mallard duck feather was found over 1,800 feet in the back of Snow Dragon Cave. This duck died on the surface of the glacier long, long ago, and its feathers have finally made it down through over 100 feet of ice before falling inside the cave. And this beautiful quartz crystal was also found in the back of Snow Dragon.
Vậy thì ngoài những tảng băng đẹp mắt đó, bên trong hang còn có những gì? Rõ ràng rằng không có nhiều sự sống bên trong, bởi vì nó quá lạnh và lối vào thì phủ đầy tuyết ròng rã suốt 8 tháng trời. Nhưng bên trong vẫn có những thứ tuyệt vời khác nữa. Có 1 loại vi khuẩn kì lạ sống trong nước chúng ăn và tiêu hóa đá và biến chúng thành thức ăn để sống được bên dưới những tảng băng này Thật ra trong mùa hè vừa rồi, các nhà khoa học đã thu thập được một số mẫu nước và băng để nghiên cứu cái gọi là những cá thể sống cực nhỏ, nhưng chịu được môi trường sống cực kì khắc nghiệt có thể sống được dưới lớp băng ấy, giống như thứ mà chúng ta hy vọng tìm thấy trên các chỏm băng vùng cực Sao Hỏa một ngày kia. Một điều tuyệt vời khác nữa là, khi những hạt giống và chim chóc trên bề mặt băng chết đi, chúng bị vùi dưới tuyết và dần dần trở thành một phần của băng, chìm sâu dần vào trong lòng băng. Và khi những hang này hình thành và tan chảy ngược lên trên lớp băng, chúng tạo ra những hiện vật này rơi từ trên trần xuống sàn hang động, nơi cuối cùng chúng tôi cũng tìm thấy chúng. Ví dụ, đây là một hạt giống đặc biệt của cây thông mà chúng tôi tìm thấy Nó bị đông cứng trong băng suốt 100 năm qua, và bây giờ nó mới bắt đầu nảy mầm. Còn cái lông vịt trời này đây được tìm thấy sâu trên 480m phía sau Hang Rồng Tuyết. Con vịt đó đã chết trên bề mặt băng lâu thật lâu lắm rồi lông của nó được tìm thấy sâu hơn 30m dưới băng trước khi rơi tỏm vào trong hang. Còn viên tinh thể thạch anh tuyệt đẹp này thì được tìm thấy phía sau Hang Rồng Tuyết
Even now, Brent and I find it hard to believe that all these discoveries were essentially in our own backyard, hidden away, just waiting to be found. Like I said earlier, the idea of discovering in this busy world we live in kind of seems like something you can only do with space travel now, but that's not true. Every year, new caves get discovered that no one has ever been in before. So it's actually not too late for one of you to become a discoverer yourself. You just have to be willing to look and go where people don't often go and focus your eyes and your mind to recognize the discovery when you see it, because it might be in your own backyard.
Thậm chí đến giờ, tôi và Brent cũng khó mà tin được tất cả những phát hiện này đều nằm trong sân nhà chúng tôi, được giấu đi chỉ để chờ một ai đó đến và tìm thấy. Như tôi đã nói khi nãy, ý tưởng khám phá ra điều mới trong thế giới bận rộn mà chúng ta đang sống giống như điều gì đó mà bạn chỉ có thể tìm thấy trong một chuyến du hành vũ trụ ngày hôm nay, nhưng không hẳn là vậy. Mỗi năm, đều có thêm hang động mới được phát hiện ra và chưa ai từng đến đó bao giờ. Bởi vậy, sẽ không là quá muộn cho bất cứ ai trong số các bạn ở đây tự mình khám phá ra chúng. Chỉ cần chịu khó kiếm tìm và đi đến những nơi mà người ta không thường đến tập trung vào đôi mắt và sự suy đoán để nhận diện các khám phá của mình khi bạn trông thấy chúng, bởi vì có thể, nó nằm ngay trong sân nhà bạn đó.
Thank you very much.
Cảm ơn rất nhiều
(Applause)
(Tiếng vỗ tay)