Peti puta stojim na toj obali, Na obali Kube, Gledajući udaljeni horizont, ponovno vjerujući, da ću uspjeti, proći kroz ogromnu, i opasnu divljinu okeana. Ne samo da sam pokušala cetiri puta, nego su i najveći plivači svijeta pokušavali još od 1950. godine, i još niko nije uspio.
It's the fifth time I stand on this shore, the Cuban shore, looking out at that distant horizon, believing, again, that I'm going to make it all the way across that vast, dangerous wilderness of an ocean. Not only have I tried four times, but the greatest swimmers in the world have been trying since 1950, and it's still never been done.
Moj tim je ponosan na moje pokušaje. To je ekspedicija od nekih tridesetak ljudi. Boni je moja najbolja prijateljica i glavni rukovodilac, koji probudi volju, onu zadnju kapljicu volje iz mene, kad i ja pomisim da je nemam više, nakon mnogo, mnogo sati, tamo na pučini. Stručnjaci za ajkule su najbolji na svijetu jer-- veliki su grabljivci dole ispod mene. Meduze sa najjačim otrovom u cijelom okeanu, su upravo u ovim vodama, i zamalo su me ubile, tokom prethodnog pokušaja. Sami uslovi, pored udaljenosti od preko 160 kilometara na otvorenom okeanu -- vodene struje, i sama golfska struja, nepredvidiva više od svih struja na cijeloj planeti.
The team is proud of our four attempts. It's an expedition of some 30 people. Bonnie is my best friend and head handler, who somehow summons will, that last drop of will within me, when I think it's gone, after many, many hours and days out there. The shark experts are the best in the world -- large predators below. The box jellyfish, the deadliest venom in all of the ocean, is in these waters, and I have come close to dying from them on a previous attempt. The conditions themselves, besides the sheer distance of over 100 miles in the open ocean -- the currents and whirling eddies and the Gulf Stream itself, the most unpredictable of all of the planet Earth.
Ono što je smiješno je da me novinari i ljudi stoje iza ovih pokušaja, često pitaju, "Hoćeš li ići sa brodovima, i ljudima ili nečim?" Mislim se u sebi, o čemu oni razmišljaju? Misle li oni da ću zvijezde koristiti za navigaciju, i ići sa nožem u ustima, loviti ribe i žive ih oderati i jesti, i možda povući za sobom fabriku za desalinizaciju vode koja će mi proizvoditi pitku vodu. (Smijeh)
And by the way -- it's amusing to me that journalists and people, before these attempts, often ask me, "Well, are you going to go with any boats or any people or anything?" (Laughter) And I'm thinking, what are they imagining? That I'll just sort of do some celestial navigation -- (Laughter) And carry a bowie knife in my mouth, and I'll hunt fish and skin them alive and eat them, and maybe drag a desalinization plant behind me for fresh water. (Laughter)
Da, imam tim ljudi. (Smijeh) To je tim eksperata, i to je tim hrabrih ljudi,
Yes, I have a team. (Laughter)
taj tim je prepun inovacija i naučnih otkrića, kao što je to slučaj sa svakom većom ekspedicijom na Zemlji.
And the team is expert, and the team is courageous, and brimming with innovation and scientific discovery, as is true of any major expedition on the planet.
Bili smo na putovanju. Debata je bijesnila, zar ne, još od Grka, debata o tome zar nije to najvažnije? Putovanje. Zar nije životna priča, priča o putovanju, a ne o odredištu? Bili smo na ovom putovanju, i ako ćete iskreno, bilo je uzbudljivo. Nismo došli do druge obale, ali smo još uvijek osjećali ponos i posvećenost, nepokolebljivu posvećenost. Kada sam navršila 60 godina, san je još uvijek bio živ još od pokušaja kada sam imala 20 godina, sam sanjala i zamišljala to. Zamišljala sam da preplivam od Kube do Floride. Bilo je to duboko, duboko u mojoj duši. Kada sam navršila 60 godina, više to nije bilo za mene puko atletsko dostignuće, nije bio ni ego koji kaže: "želim biti prva koja će to uraditi." Ego je uvijek tu i to je nepobitno. Ali ovo je bilo dublje. Bilo je o tome koliko još života ima? Kada razmislimo, svi mi idemo jednosmjernom životnom ulicom, pitanje je šta ćemo uraditi? Šta ćemo uraditi dok idemo naprijed, da kasnije ne bi žalili? Svu prethodna godinu treninga, na umu sam imala citat od Teodora Ruzvleta da parafraziram, kaže, "Budi, slobodno budi u svojoj udobnoj fotelji, i budi kritičar, budi posmatrač, dok hrabri ulazi u ring i bori se krvari, prlja se i pada, ne uspijeva mu, i tako iznova i iznova, ali ipak ga nije strah, nije bojažljiv, živi život hrabro."
And we've been on a journey. And the debate has raged, hasn't it, since the Greeks, of isn't it what it's all about? Isn't life about the journey, not really the destination? And here we've been on this journey, and the truth is, it's been thrilling. We haven't reached that other shore, and still, our sense of pride and commitment, unwavering commitment. When I turned 60, the dream was still alive from having tried this in my 20s -- dreamed it and imagined it. The most famous body of water on the Earth today, I imagine, Cuba to Florida. And it was deep. It was deep in my soul. When I turned 60, it wasn't so much about the athletic accomplishment, it wasn't the ego of "I want to be the first." That's always there and it's undeniable. But it was deeper. It was "how much life is there left?" Let's face it -- we're all on a one-way street, aren't we? And what are we going to do? What are we going to do as we go forward, to have no regrets looking back? And all this past year in training, I had that Teddy Roosevelt quote to paraphrase it, floating around in my brain. It says, "You go ahead. You go ahead and sit back in your comfortable chair and you be the critic, you be the observer, while the brave one gets in the ring and engages and gets bloody and gets dirty and fails over and over and over again, but yet isn't afraid and isn't timid and lives life in a bold way."
I tako naravno želim da pređem sa jedne obale na drugu. To je bio cilj, i bila bi plitke pameti kad bi rekla da je ove godine odredište slađe od putovanja. (Smijeh) (Aplauz) Ali samo putovanje je vrijedilo.
And so of course I want to make it across. It is the goal, and I should be so shallow to say that this year, the destination was even sweeter than the journey. (Laughter) (Applause)
Do ove tačke, ovog ljeta, svi -- naučnici, sportski naučnici, stručnjaci za izdržljivost, neurolozi, moj tim, Boni-- rekli su da je nemoguće. Jednostavno je nemoguće, i Boni mi je rekla, "Ali ako ćeš ipak ići na taj podvig, idem i ja sa tobom do kraja, računaj na mene."
But the journey itself was worthwhile taking. And at this point, by this summer, everybody -- scientists, sports scientists, endurance experts, neurologists, my own team, Bonnie -- said it's impossible. It just simply can't be done, and Bonnie said to me, "But if you're going to take the journey, I'm going to see you through to the end of it, so I'll be there."
I sada smo tu. Dok gledamo, nekako nadrealan momenat prije prvog zamaha, dok stojimo na kamenju u mjestu - Marina Hemingway, kubanska zastava se vihori iznad nas, cijeli moj tim je već u brodovima, sa rukama u zraku govore mi, "Tu smo, tu smo za tebe" Boni i ja smo se pogledale i rekle smo, ove godine, slogan je-- i to sam koristila na treningu-- NAĐI NAČIN. Imaš san i imaš prepreke na putu, kao i svi mi. Niko nije prošao kroz život bez teškoće i boli, bez nemira, i ako vjeruješ i možeš pasti i opet ustati i vjeruješ u istrajnost kao veliki ljudski kvalitet, naći ćeš svoj put, i Boni me zgrabi za ramena, i reče mi, "Nađimo put do Floride."
And now we're there. As we're looking out, kind of a surreal moment before the first stroke, standing on the rocks at Marina Hemingway, the Cuban flag is flying above, all my team is out in their boats, hands up in the air, "We're here! We're here for you!" Bonnie and I look at each other and say, this year, the mantra is -- and I've been using it in training -- Find a way. You have a dream and you have obstacles in front of you, as we all do. None of us ever get through this life without heartache, without turmoil, and if you believe and you have faith and you can get knocked down and get back up again and you believe in perseverance as a great human quality, you find your way. And Bonnie grabbed my shoulders, and she said, "Let's find our way to Florida."
Krenusmo, i naredna 53 sata,su bila žestoko, nezaboravno životno iskustvo. su bila žestoko, nezaboravno životno iskustvo. Strahopoštovanje. Nisam religiozna osoba, ali da vam kažem, biti u golfskoj struju azurno plave boje kao da, dok dišete, gledate dole gdje su kilometri, kilometri i kilometri osjećate veličanstvenost ove velike plave planete na kojoj živimo, to uliva strahopoštovanje. Imam listu od oko 85 pjesama, i posebno usred noći, a te noći, jer ne koristimo svjetiljke-- svjetlost privlači meduze, svjetlost privlači ajkule, svjetlost privlači grabljivce, i tako idemo kroz mrkli mrak. Nikada niste vidjeli nešto tako crno. Ne vidite svoju ruku, niti ljude na brodu Boni i moj tim na brodu, čuju samo udarce ruku o vodu, i tako znaju gdje sam, jer se apsolutno ništa ne vidi. A ja sam tamo lagano cupkam uz svoju listu pjesama. (Smijeh) Na glavi mi je tijesna gumena kapa, tako da ništa ne čujem. Imam naočale i okrećem glavu 50 puta u minuti, i pjevam: Imagine there's no heaven doo doo doo doo doo It's easy if you try doo doo doo doo doo Tu pjesmu mogu pjevati hiljadu puta zaredom. (Smijeh) Samo to je talenat za sebe. (Smijeh) (Aplauz)
And we started, and for the next 53 hours, it was an intense, unforgettable life experience. The highs were high, the awe -- I'm not a religious person, but I'll tell you, to be in the azure blue of the Gulf Stream as if, as you're breathing, you're looking down miles and miles and miles, to feel the majesty of this blue planet we live on -- it's awe-inspiring. I have a playlist of about 85 songs, and especially in the middle of the night ... That night, because we use no lights -- lights attract jellyfish, lights attract sharks, lights attract baitfish that attract sharks, so we go in the pitch black of the night. You've never seen black this black. You can't see the front of your hand, and the people on the boat, Bonnie and my team on the boat -- they just hear the slapping of the arms, and they know where I am, because there's no visual at all. And I'm out there kind of tripping out on my little playlist. (Laughter) I've got tight rubber caps, I don't hear a thing. I've got goggles and I'm turning my head 50 times a minute, and I'm singing ... (Singing) Imagine there's no heaven (Laughter) doo doo doo doo doo It's easy if you try doo doo doo doo doo And I can sing that song a thousand times in a row. (Laughter) Now there's a talent unto itself.
I svaki puta kada otpjevam Ooh, you may say I'm a dreamer but I'm not the only one
(Laughter) (Applause) And each time I get done with,
222. Imagine there's no heaven I kada sam došla do kraja hiljadite pjesme od
(Singing) Oh, you may say I'm a dreamer but I'm not the only one 222. (Singing) Imagine there's no heaven (Laughter)
Džon Lenona - "Imagine," plivala sam 9 sati i 45 minuta tačno.
And when I get through the end of a thousand of John Lennon's "Imagine," I have swum nine hours and 45 minutes ... exactly.
A onda tu su krize. Naravno.
(Laughter)
Počinje povraćanje, morska voda, ne osjećam se dobro, nosim zaštitnu masku u slučaju da naiđu meduze. U tome je teško plivati. Uzrokuje ojede unutar usta, ali zato vam pipci ne mogu ništa. Zatim dolazi do hipotermije. Voda je 30° C, a ipak gubim na težini trošim kalorije, i kada dođem do broda, ne smijem ga dirati, ne smijem iz vode izaći, nego Boni i tim mi dodaju hranu i vodu i pitaju me kako mi ide jesam li dobro, počinje mi se priviđati vidim Tadž Mahal.
And then there are the crises. Of course there are. And the vomiting starts, the seawater -- you're not well. You're wearing a jellyfish mask for the ultimate protection. It's difficult to swim in. It's causing abrasions on the inside of the mouth, but the tentacles can't get you. And the hypothermia sets in. The water's 85 degrees, and yet you're losing weight and using calories. And as you come over toward the side of the boat -- not allowed to touch it, not allowed to get out, but Bonnie and her team hand me nutrition and ask me how I'm doing, am I all right. I am seeing the Taj Mahal --
U potpuno sam drugačijem stanju, i mislim, wau nikad nisam ni pomislila
(Laughter) Over here. I'm in a very different state -- (Laughter)
da ću naletiti na Tadž Mahal ovdje. Prelijep je. Mislim, koliko dugo im je trebalo da ga naprave ovdje? To je tako-- tako, uh, vuuu. (Smijeh)
And I'm thinking, "Wow! I never thought I'd be running into the Taj Mahal out here. It's gorgeous! I mean, how long did it take them to build that? It's just ... So, uh -- wooo -- you know?
I imamo glavno pravilo da mi se nikada ne govori koliko još ima do obale, jer ne znamo to. Šta će mi se desiti između tog i nekog drugog mjesta. Šta će biti sa vremenom sa strujama i ne d'o Bog, da me ujede (meduza) kada mislim da me ne može ujesti u svom ovom oklopu. i Boni je donijela odluku trećeg jutra dok sam bila u agoniji i visila sam o koncu i rekla je "Dođi ovamo" kada sam došla blizu broda rekla je:, "Pogledaj, pogledaj tamo" i vidjela sam svjetlost, jer danju je lakše nego noću. i mislila sam da svanjiva, i vidjela sam liniju jake svjetlosti na horizontu, i rekla sam: "Hoće li brzo svanuti?" Boni reče, "Ne, to su svjetla Key West." (Ki Vest - grad na Floridi) Imali smo još 15 sati plivanja, što vi za većinu plivača bilo mnogo vremena. (Smijeh) (Aplauz) Nemate pojma koliko mnogo petnaestosatnih treninga sam imala.
(Laughter) We kind of have a cardinal rule that I'm never told how far it is, because we don't know how far it is. What's going to happen to you between this point and that point? What's going to happen to the weather and the currents and, God forbid, you're stung, when you don't think you could be stung in all this armor. Bonnie made a decision coming into that third morning that I was suffering, and I was hanging on by a thread. And she said, "Come here," and I came close to the boat, and she said, "Look, look out there." And I saw light, because the day is easier than the night, and I thought we were coming into day. I saw a stream of white light along the horizon, and I said, "It's going to be morning soon." And she said, "No, those are the lights of Key West." It was 15 more hours, which for most swimmers would be a long time. (Laughter) (Applause)
You have no idea how many 15-hour training swims I had done.
I tako idemo i ja sam nekako nesvjesno počela da brojim zamahe više nisam pjevala niti citirala Stephen Hawking - a. (Stiven Hovking) i parametre univerzuma, samo sam razmišljala o svom snu, o pitanjima "zašto" i "kako". I kako sam rekla, kada sam navršila 60 godina nije bilo pitanje "mogu li ja to?" To je ono što sebi svakodnevno postavljamo. To je disciplina i to je priprema, i u tome je ponos. Ali sam odlučila da mislim, dok sam išla, o frazi koja kaže "dostizanje zvijezda", a u mom slučaju je bilo dostizanje horizonta. I kada dosegneš horizont, i kako sam ja dokazala, ne mora se cilj ispuniti ali sa pokušajem je veliko izgrađivanje karaktera i duha koje čovjek postiže. Kako se jaki temelji potavljaju pri dostizanju horizonta.
So here we go, and I somehow, without a decision, went into no counting of strokes and no singing and no quoting Stephen Hawking on the parameters of the universe. I just went into thinking about this dream, and why and how. As I said, when I turned 60, it wasn't about that concrete "Can you do it?" That's the everyday machinations. That's the discipline, and it's the preparation, and there's a pride in that. But I decided to think, as I went along, about -- you know, the phrase usually is, "reaching for the stars." And in my case, it's reaching for the horizon. And when you reach for the horizon, as I've proven, you may not get there. But what a tremendous build of character and spirit that you lay down; what a foundation you lay down in reaching for those horizons.
I sada obala se približava, i mali dio mene je tužan. Epsko putovanje će se završiti.
And now, the shore is coming. And there's just a little part of me that's sad. The epic journey is going to be over.
Mnogo ljudi dođe mi i pita: "šta je sljedeće?? Ovo nam se svidjelo!
So many people come up to me now and say, "What's next?"
(Laughter)
Program za praćenje na računaru je super? Kada ćeš se ponovo otisnuti? Jedva čekamo sljedeći podvig." Oni su tamo bili samo 53 sata, a za mene su to bile godine. Tako da neće biti više epskih putovanja na okeanu.
"We love that!" (Laughter) "That little tracker on the computer? When are you going to do the next one? We can't wait to follow the next one." Well, they were just there for 53 hours, and I was there for years. And so there won't be another epic journey in the ocean.
Poenta je i poenta je bila da je svaki dan naših života važan, epski I da vam kažem, kada sam kročila na plažu, teturala po toj plaži, i toliko sam puta sa napumpanim egom, uvježbavala riječi koje ću reći kada budem na toj plaži.
But the point is, and the point was, that every day of our lives is epic. And I'll tell you, when I walked up onto that beach, staggered up onto that beach ... I had so many times, in a very puffed-up ego way, rehearsed what I would say ...
Kada je Boni mislila da mi grlo otiče, i dovela je medicinski tim do broda da im kaže da imam problema sa disanjem. Još 12 ili 24 sata u slanoj vodi, sve -- i upravo mi se učinilo da je neko rekao traheotomija. (Smijeh) I Boni je rekla doktoru, "Ne brinem se ja za njeno disanje. Ako ona ne bude mogla govoriti kad se nađe na obali, bit će ljuta." (Smijeh)
(Laughter) on the beach. When Bonnie thought the back of my throat was swelling up, she brought the medical team over to our boat to say, "She's really beginning to have trouble breathing; another 12, 24 hours in the saltwater ..." -- the whole thing -- I just thought, in my hallucinatory moment, that I heard the word "tracheotomy." (Laughter) Bonnie said to the doctor, "I'm not worried about her not breathing. If she can't talk when she gets to the shore, she's going to be pissed off." (Laughter)
Ali istina je da svi ti govori, koje sam uvježbavala da prođem kroz sve te treninge, kao motivaciju, ali nije bilo tako. Bio je to pravi trenutak, sa ljudima, sa mojim timom. Uspjeli smo. Nisam ja, nego mi. Nikada to nećemo zaboraviti. Uvijek će to biti dio nas.
But the truth is, all those orations that I had practiced, just to get myself through some training swims as motivation -- it wasn't like that. It was a very real moment, with that crowd, with my team. We did it. I didn't do it. We did it. And we'll never forget it. It'll always be part of us.
I tri stvari koje sam nekako izbrbljala, kada smo stigli tamo, prva, "Nikada, ikada ne odustajte." Ja to živim. Koja je poznata Skoratova fraza? Biti znači činiti. Ja ne ustajem tek tako da kažem: "Ne odustaj." Ja nisam odustala, i iza tih riječi stoje djela.
The three things I did sort of blurt out when we got there, was first: Never, ever give up. I live it. What's the phrase from today from Socrates? Audience: To be is to do. Diana Nyad: To be is to do. So I don't stand up and say, "Don't ever give up." I didn't give up.
Drugo je, "Možete ostvarivati svoje snove
There was action behind these words.
koliko god godina da imate; nikada niste prestari." Šezdesetčetverogodišnjakinja je uspjela uraditi ono što niko bez obzira na godine i spol, nije uspio postići, i nemam ni najmanju sumnju da sam danas u najboljem periodu svog života. (Aplauz) Da. Hvala vam.
The second is: You can chase your dreams at any age; you're never too old. Sixty-four; a thing no one, at any age, any gender, could ever do has done it. And there's no doubt in my mind that I am at the prime of my life today. (Applause) Yeah. (Applause)
Thank you.
I treće što sam rekla na plaži je, "djeluje kao najusamljeniji podvig na svojetu, i na mnogo načina on to i jeste, ali na druge važnije načine, tu je tim, i ako mislite da sam ja jaka, trebate upoznati Boni." (Smijeh)
And the third thing I said on that beach was, it looks like the most solitary endeavor in the world, and in many ways, of course, it is. And in other ways, and the most important ways, it's a team. And if you think I'm a badass, you want to meet Bonnie. (Laughter)
Boni, gdje si? Gdje si? Eno je Boni Stol. (Applause) Moja jaranica.
Bonnie, where are you? Where are you? There's Bonnie Stoll. (Applause)
My buddy.
Citat Henri Dejvid Torea kaže ono što dobijete kada ostvarite svoj cilj nije toliko važno koliko ono šta postanete u procesu ostvarivanje tog cilja. I da sada stojim pred vama. U tri mjeseca nakon plivanja, sjedila sam i razgovarala sa Oprah i bila sam u Ovalnom uredu predsjednika Obame. Pozvana sam da govorim ispred cijenjenih grupa kakvi ste i vi sami. Potpisala sam sjajan ugovor za knjigu Sve je to sjajno, neću ništa da potcjenjujem ponosna sam na to, ali istina je, hodam sada uzdignute glave jer sam toliko hrabra, neustrašiva osoba, i bit ću, svaki dan, dok se moji dani ne završe.
(Applause) The Henry David Thoreau quote goes, "When you achieve your dreams, it's not so much what you get as who you have become in achieving them." And yeah, I stand before you now. In the three months since that swim ended, I've sat down with Oprah, and I've been in President Obama's Oval Office; I've been invited to speak in front of esteemed groups such as yourselves; I've signed a wonderful major book contract. All of that's great, and I don't denigrate it. I'm proud of it all, but the truth is, I'm walking around tall because I am that bold, fearless person, and I will be, every day, until it's time for these days to be done.
Hvala vam mnogo i uživajte u konferenciji.
Thank you very much and enjoy the conference.
Hvala vam. Hvala vam. Hvala vam. (Aplauz) Hvala vam. Hvala vam. Hvala vam. Hvala vam. Hvala vam. Pronađite svoj put i način! (Aplauz)
Thank you. Thank you! (Applause) Thank you. Thank you. Thank you. Thank you! Thank you. (Applause)