Χαίρομαι πολύ που είμαι εδώ και που σας μιλώ για ένα θέμα με ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου, που είναι η ομορφιά. Ασχολούμαι με τη φιλοσοφία της τέχνης, την αισθητική, στην πραγματικότητα, επαγγελματικά. Προσπαθώ να καταλάβω πνευματικά, φιλοσοφικά, ψυχολογικά, τι είναι η εμπειρία της ομορφιάς, τι μπορεί να ειπωθεί για αυτή λογικά και πώς οι άνθρωποι τα χάνουν προσπαθώντας να την καταλάβουν. Τώρα αυτό είναι ένα εξαιρετικά περίπλοκο θέμα, κατά ένα μέρος επειδή τα πράγματα που αποκαλούμε όμορφα είναι τόσο διαφορετικά. Εννοώ απλά σκεφτείτε την απόλυτη ποικιλία -- το πρόσωπο ενός μωρού, "Ο Χάρολντ στην Ιταλία" του Μπερλιόζ, ταινίες όπως "Ο Μάγος του Οζ" ή τα έργα του Τσέχωφ, ένα τοπίο της κεντρικής Καλιφόρνιας, μια άποψη του βουνού Φούτζι από τον Χοκουσάι, "Ο Ιππότης του Ρόδου", ένα εκπληκτικό νικητήριο γκολ σε ένα παιχνίδι στο Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου, η "Έναστρη Νύχτα" του Βαν Γκογκ, ένα μυθιστόρημα της Τζέιν Ώστιν, ο Φρεντ Ασταίρ να χορεύει στην οθόνη. Αυτή η σύντομη λίστα περιλαμβάνει ανθρώπινα όντα, φυσικές γεωμορφές, έργα τέχνης και δεξιοτεχνικές ανθρώπινες δραστηριότητες. Μια αιτιολογία που εξηγεί την παρουσία της ομορφιάς σε όλα σε αυτή τη λίστα δεν πρόκειται να είναι εύκολη.
Delighted to be here and to talk to you about a subject dear to my heart, which is beauty. I do the philosophy of art, aesthetics, actually, for a living. I try to figure out intellectually, philosophically, psychologically, what the experience of beauty is, what sensibly can be said about it and how people go off the rails in trying to understand it. Now this is an extremely complicated subject, in part because the things that we call beautiful are so different. I mean just think of the sheer variety -- a baby's face, Berlioz's "Harold in Italy," movies like "The Wizard of Oz" or the plays of Chekhov, a central California landscape, a Hokusai view of Mt. Fuji, "Der Rosenkavalier," a stunning match-winning goal in a World Cup soccer match, Van Gogh's "Starry Night," a Jane Austen novel, Fred Astaire dancing across the screen. This brief list includes human beings, natural landforms, works of art and skilled human actions. An account that explains the presence of beauty in everything on this list is not going to be easy.
Μπορώ, πάντως, να σας δώσω τουλάχιστον μια γεύση αυτού που θεωρώ ως την πιο ισχυρή θεωρία της ομορφιάς που έχουμε μέχρι τώρα. Και την παίρνουμε, όχι από ένα φιλόσοφο της τέχνης, όχι από ένα θεωρητικό της μεταμοντέρνας τέχνης ή από έναν σπουδαίο κριτικό τέχνης. Όχι, αυτή η θεωρία προέρχεται από έναν ειδικό στα θυσανόποδα και στα σκουλήκια και στην εκτροφή περιστεριών. Και ξέρετε ποιον εννοώ -- τον Κάρολο Δαρβίνο. Φυσικά, πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι ήδη γνωρίζουν τη σωστή απάντηση στην ερώτηση, τι είναι ομορφιά; Εξαρτάται από τη ματιά του θεατή. Είναι οτιδήποτε σας συγκιινεί σε προσωπικό επίπεδο. Ή, όπως μερικοί άνθρωποι -- ειδικά οι ακαδημαϊκοί -- προτιμούν, η ομορφιά εξαρτάται από την πολιτισμικά καθορισμένη ματιά του θεατή. Οι άνθρωποι συμφωνούν ότι οι πίνακες ή οι ταινίες ή η μουσική είναι όμορφα, επειδή οι κουλτούρες τους καθορίζουν μια ομοιομορφία του αισθητικού γούστου. Το γούστο και για τη φυσική ομορφιά και για τις τέχνες ταξιδεύει δια μέσου των πολιτισμών με μεγάλη ευκολία. Ο Μπετόβεν λατρεύεται στην Ιαπωνία. Οι Περουβιανοί αγαπούν τις γιαπωνέζικες ξυλογραφίες. Τα γλυπτά των Ίνκας θεωρούνται θησαυροί στα Βρετανικά μουσεία, ενώ ο Σαίξπηρ έχει μεταφραστεί σε κάθε κύρια γλώσσα της Γης. Ή απλά σκεφτείτε την αμερικάνικη τζαζ ή τις αμερικάνικες ταινίες -- πάνε παντού. Υπάρχουν πολλές διαφορές μεταξύ των τεχνών, αλλά υπάρχουν επίσης παγκόσμιες, διαπολιτισμικές αισθητικές απολαύσεις και αξίες.
I can, however, give you at least a taste of what I regard as the most powerful theory of beauty we yet have. And we get it not from a philosopher of art, not from a postmodern art theorist or a bigwig art critic. No, this theory comes from an expert on barnacles and worms and pigeon breeding, and you know who I mean: Charles Darwin. Of course, a lot of people think they already know the proper answer to the question, "What is beauty?" It's in the eye of the beholder. It's whatever moves you personally. Or, as some people, especially academics prefer, beauty is in the culturally conditioned eye of the beholder. People agree that paintings or movies or music are beautiful because their cultures determine a uniformity of aesthetic taste. Taste for both natural beauty and for the arts travel across cultures with great ease. Beethoven is adored in Japan. Peruvians love Japanese woodblock prints. Inca sculptures are regarded as treasures in British museums, while Shakespeare is translated into every major language of the Earth. Or just think about American jazz or American movies -- they go everywhere. There are many differences among the arts, but there are also universal, cross-cultural aesthetic pleasures and values.
Πώς μπορούμε να εξηγήσουμε αυτή την παγκοσμιότητα; Η καλύτερη απάντηση βρίσκεται στην προσπάθεια ανακατασκευής μιας Δαρβινικής εξελικτικής ιστορίας των καλλιτεχνικών και αισθητικών μας προτιμήσεων. Χρειάζεται να εφαρμόσουμε αντίστροφη μηχανική στα τωρινά καλλιτεχνικά μας γούστα και προτιμήσεις και να εξηγήσουμε πώς ήρθαν και εντυπώθηκαν στο μυαλό μας. Από τις επιδράσεις και των προϊστορικών μας περιβαλλόντων, κυρίως στο πλειστόκαινο, όπου γίναμε ολότελα ανθρώπινοι, αλλά επίσης και από τις κοινωνικές συνθήκες μέσα στις οποίες εξελιχθήκαμε. Αυτή η αντίστροφη μηχανική μπορεί επίσης να επιστρατεύσει τη βοήθεια του ανθρώπινου αρχείου που διατηρήθηκε στην προϊστορία. Εννοώ τα απολιθώματα, τις ζωγραφιές των σπηλαίων κ.ο.κ. Και θα έπρεπε να λάβουμε υπόψη αυτά που γνωρίζουμε για τα αισθητικά ενδιαφέροντα των απομονωμένων ομάδων κυνηγών - συλλεκτών που επιβίωσαν τον 19ο και τον 20ο αιώνα.
How can we explain this universality? The best answer lies in trying to reconstruct a Darwinian evolutionary history of our artistic and aesthetic tastes. We need to reverse-engineer our present artistic tastes and preferences and explain how they came to be engraved in our minds by the actions of both our prehistoric, largely pleistocene environments, where we became fully human, but also by the social situations in which we evolved. This reverse engineering can also enlist help from the human record preserved in prehistory. I mean fossils, cave paintings and so forth. And it should take into account what we know of the aesthetic interests of isolated hunter-gatherer bands that survived into the 19th and the 20th centuries.
Λοιπόν, εγώ προσωπικά δεν έχω καμία απολύτως αμφιβολία ότι η εμπειρία της ομορφιάς, με τη συναισθηματική της ένταση και απόλαυση, αποτελεί μέρος της εξελιγμένης ανθρώπινης ψυχολογίας μας. Η εμπειρία της ομορφιάς είναι ένα μέρος σε μια ολόκληρη σειρά Δαρβινικών προσαρμογών. Η ομορφιά είναι ένα προσαρμοστικό φαινόμενο που επεκτείνουμε και εντείνουμε στη δημιουργία και την απόλαυση των έργων τέχνης και στην ψυχαγωγία. Και όπως πολλοί από εσάς θα γνωρίζετε, η εξέλιξη λειτουργεί με δυο κύριους πρωταρχικούς μηχανισμούς. Ο πρώτος από αυτούς είναι η φυσική επιλογή -- αυτό είναι η τυχαία μεταλλαγή και η επιλεκτική διατήρηση -- μαζί με τη βασική μας ανατομία και φυσιολογία -- η εξέλιξη του παγκρέατος ή του ματιού ή των νυχιών. Η φυσική επιλογή επίσης εξηγεί πολλές βασικές απέχθειες, όπως η φρικτή μυρωδιά του σαπισμένου κρέατος, ή οι φόβοι, όπως ο φόβος για τα φίδια ή του να στεκόμαστε κοντά στην άκρη ενός γκρεμού. Η φυσική επιλογή επίσης εξηγεί τις απολαύσεις -- την σεξουαλική απόλαυση, ή το ότι μας αρέσουν τα γλυκά, τα λίπη και οι πρωτεΐνες, που με τη σειρά του εξηγεί πολλά δημοφιλή φαγητά, από τα ώριμα φρούτα στη βύνη σοκολάτας και τα παϊδάκια στα κάρβουνα.
Now, I personally have no doubt whatsoever that the experience of beauty, with its emotional intensity and pleasure, belongs to our evolved human psychology. The experience of beauty is one component in a whole series of Darwinian adaptations. Beauty is an adaptive effect, which we extend and intensify in the creation and enjoyment of works of art and entertainment. As many of you will know, evolution operates by two main primary mechanisms. The first of these is natural selection -- that's random mutation and selective retention -- along with our basic anatomy and physiology -- the evolution of the pancreas or the eye or the fingernails. Natural selection also explains many basic revulsions, such as the horrid smell of rotting meat, or fears, such as the fear of snakes or standing close to the edge of a cliff. Natural selection also explains pleasures -- sexual pleasure, our liking for sweet, fat and proteins, which in turn explains a lot of popular foods, from ripe fruits through chocolate malts and barbecued ribs.
Η άλλη σπουδαία αρχή της εξέλιξης είναι η φυλετική επιλογή, και αυτή λειτουργεί πολύ διαφορετικά. Η εκπληκτική ουρά του παγωνιού είναι το διασημότερο παράδειγμά της. Δεν εξελίχθηκε για τη φυσική επιβίωση. Στην πραγματικότητα, πάει ενάντια στη φυσική επιβίωση. Όχι, η ουρά του παγωνιού προκύπτει από τις επιλογές ζευγαρώματος που γίνονται από τα θηλυκά παγώνια. Είναι μια αρκετά γνωστή ιστορία. Είναι οι γυναίκες αυτές που πραγματικά κινούν την ιστορία προς τα εμπρός. Ο ίδιος ο Δαρβίνος, παραμπιπτόντως, δεν είχε καμία αμφιβολία ότι η ουρά του παγωνιού ήταν όμορφη στα μάτια των θηλυκών παγωνιών. Όντως χρησιμοποίησε αυτή τη λέξη. Λοιπόν, κρατώντας αυτές τις ιδέες καλά στο μυαλό μας, μπορούμε να πούμε ότι η εμπειρία της ομορφιάς είναι ένας από τους τρόπους που έχει η εξέλιξη να προκαλεί και να διατηρεί το ενδιαφέρον ή τον εντυπωσιαμό, ακόμα και την εμμονή, ώστε να μας ενθαρρύνει να παίρνουμε τις πιο προσαρμοστικές αποφάσεις για την επιβίωση και την αναπαραγωγή. Η ομορφιά είναι ο τρόπος της φύσης να δρα σε απόσταση, να το πω έτσι. Εννοώ, δε μπορείτε να απαιτείτε να φάτε (καταστρέψετε) ένα προσαρμοστικά ωφέλιμο τοπίο. Ούτε βέβαια το μωρό σας ή τον αγαπημένο σας. Έτσι το κόλπο της εξέλιξης είναι να τα κάνει όμορφα, να τα κάνει να ασκούν ένα είδος μαγνητισμού να σας δίνουν την ευχαρίστηση απλώς του να τα κοιτάζετε.
The other great principle of evolution is sexual selection, and it operates very differently. The peacock's magnificent tail is the most famous example of this. It did not evolve for natural survival. In fact, it goes against natural survival. No, the peacock's tail results from the mating choices made by peahens. It's quite a familiar story. It's women who actually push history forward. Darwin himself, by the way, had no doubts that the peacock's tail was beautiful in the eyes of the peahen. He actually used that word. Now, keeping these ideas firmly in mind, we can say that the experience of beauty is one of the ways that evolution has of arousing and sustaining interest or fascination, even obsession, in order to encourage us toward making the most adaptive decisions for survival and reproduction. Beauty is nature's way of acting at a distance, so to speak. I mean, you can't expect to eat an adaptively beneficial landscape. It would hardly do to eat your baby or your lover. So evolution's trick is to make them beautiful, to have them exert a kind of magnetism to give you the pleasure of simply looking at them.
Σκεφτείτε για λίγο μια σημαντική πηγή αισθητικής απόλαυσης, τη μαγνητική έλξη των όμορφων τοπίων. Άνθρωποι σε πολύ διαφορετικές κουλτούρες σε όλο τον κόσμο έχουν την τάση να τους αρέσει ένα συγκεκριμένο είδος τοπίου, ένα τοπίο που απλά τυχαίνει να μοιάζει με τις σαβάνες του πλειστόκαινου όπου εξελιχθήκαμε. Αυτό το τοπίο κάνει την εμφάνισή του σήμερα σε ημερολόγια, σε κάρτες, στο σχέδιο των γηπέδων του γκολφ και των δημοσίων πάρκων και σε πίνακες με χρυσές κορνίζες που κρέμονται στα καθιστικά από τη Νέα Υόρκη ως τη Νέα Ζηλανδία. Είναι ένα είδος τοπίου της σχολής του Hudson River [αμερικάνικο καλλιτεχνικό κίνημα του 19ου αιώνα] που προβάλλει ανοιχτούς χώρους με χαμηλή βλάστηση με διάσπαρτες συστάδες δέντρων. Τα δέντρα, παρεμπιπτόντως, συχνά προτιμούνται αν διακλαδίζονται κοντά στο έδαφος, με άλλα λόγια, αν είναι δέντρα πάνω στα οποία θα μπορούσατε να σκαρφαλώσετε αν είχατε μπλέξει άσχημα. Το τοπίο έχει την παρουσία του νερού σε άμεση θέα, ή ίχνη νερού σε μια γαλαζωπή απόσταση, ενδείξεις για ύπαρξη ζώων ή πτηνών όπως επίσης ποικίλη βλάστηση και τελικά -- προσέξτε-- ένα μονοπάτι ή ένα δρόμο, ίσως μια όχθη ποταμού ή μια ακτή, που εκτείνεται σε μεγάλη απόσταση, σχεδόν προσκαλώντας να το ακολουθήσεις. Αυτό το είδος τοπίου θεωρείται όμορφο, ακόμα και από ανθρώπους σε χώρες που δεν το έχουν. Το ιδανικό τοπίο σαβάνας είναι ένα από τα σαφέστερα παραδείγματα όπου άνθρωποι σε κάθε μέρος ανακαλύπτουν την ομορφιά σε μια παρόμοια οπτική εμπειρία.
Consider briefly an important source of aesthetic pleasure, the magnetic pull of beautiful landscapes. People in very different cultures all over the world tend to like a particular kind of landscape, a landscape that just happens to be similar to the pleistocene savannas where we evolved. This landscape shows up today on calendars, on postcards, in the design of golf courses and public parks and in gold-framed pictures that hang in living rooms from New York to New Zealand. It's a kind of Hudson River school landscape featuring open spaces of low grasses interspersed with copses of trees. The trees, by the way, are often preferred if they fork near the ground, that is to say, if they're trees you could scramble up if you were in a tight fix. The landscape shows the presence of water directly in view, or evidence of water in a bluish distance, indications of animal or bird life as well as diverse greenery and finally -- get this -- a path or a road, perhaps a riverbank or a shoreline, that extends into the distance, almost inviting you to follow it. This landscape type is regarded as beautiful, even by people in countries that don't have it. The ideal savanna landscape is one of the clearest examples where human beings everywhere find beauty in similar visual experience.
Αλλά, κάποιος θα μπορούσε να υποστηρίξει, αυτή είναι φυσική ομορφιά. Τι γίνεται με την καλλιτεχνική ομορφιά; Δεν είναι πέρα για πέρα πολιτιστική; Όχι, δεν το νομίζω. Και για ακόμα μια φορά, θα ήθελα να κοιτάξω πίσω στην προϊστορία για να πω κάτι γι' αυτό. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι τα παλιότερα ανθρώπινα καλλιτεχνήματα είναι οι εκπληκτικά δεξιοτεχνικές ζωγραφιές των σπηλαίων που όλοι γνωρίζουμε από το Λασκό και το Σοβέ. Τα σπήλαια του Σοβέ είναι σχεδόν 32.000 ετών, μαζί με λίγα μικρά, ρεαλιστικά γλυπτά γυναικών και ζώων από την ίδια περίοδο. Αλλά οι καλλιτεχνικές και διακοσμητικές ικανότητες είναι στην πραγματικότητα πολύ παλιότερες από αυτό. Όμορφα κολιέ οστράκων που μοιάζουν με κάτι που θα βλέπατε σε ένα παζάρι χειροτεχνημάτων, όπως επίσης και ώχρα βαφή σώματος, έχουν βρεθεί με ηλικία περίπου 100.000 ετών.
But, someone might argue, that's natural beauty. How about artistic beauty? Isn't that exhaustively cultural? No, I don't think it is. And once again, I'd like to look back to prehistory to say something about it. It is widely assumed that the earliest human artworks are the stupendously skillful cave paintings that we all know from Lascaux and Chauvet. Chauvet caves are about 32,000 years old, along with a few small, realistic sculptures of women and animals from the same period. But artistic and decorative skills are actually much older than that. Beautiful shell necklaces that look like something you'd see at an arts and crafts fair, as well as ochre body paint, have been found from around 100,000 years ago.
Αλλά τα πιο ενδιαφέροντα προϊστορικά τεχνουργήματα είναι παλιότερα ακόμα κι από αυτό. Έχω στο μυαλό τους επονομαζόμενους Αχελαίους χειροπελέκεις. Τα παλιότερα λίθινα εργαλεία είναι λιανιστές από το φαράγγι Ολντουβάι στην Ανατολική Αφρική. Ανάγονται περίπου στα 2,5 εκατομμύρια χρόνια. Αυτά τα αδρά εργαλεία κυκλοφορούσαν για χιλιάδες αιώνες, μέχρι περίπου πριν από 1,4 εκατομμύρια χρόνια όταν ο Homo erectus άρχισε να δίνει μορφή σε ενιαίες, λεπτές λίθινες λεπίδες, μερικές φορές με στρογγυλεμένο οβάλ σχήμα, αλλά συχνά με, αυτό που μας φαίνεται σαν, ένα εντυπωσιακό, συμμετρικό αιχμηρό φύλλο ή σαν δάκρυ. Αυτοί οι Αχέλαιοι χειροπελέκεις -- ονομάστηκαν από το Σαιντ Ασέλ (St. Acheul) στη Γαλλία, όπου βρέθηκαν το 19ο αιώνα -- έχουν ανακαλυφθεί σε χιλιάδες, διασκορπισμένοι σε Ασία, Ευρώπη και Αφρική, σχεδόν οπουδήποτε περιφερόταν ο Homo erectus και ο Homo ergaster. Λοιπόν, οι καθαροί αριθμοί αυτών των χειροπελέκεων δείχνουν ότι δεν μπορούσαν να είχαν φτιαχτεί για τη σφαγή των ζώων. Και το μυστήριο πραγματικά πυκνώνει όταν συνειδητοποιείς ότι, αντίθετα με άλλα εργαλεία του πλειστόκαινου, οι χειροπελέκεις συχνά δεν παρουσιάζουν κανένα στοιχείο χρήσης πάνω στις ντελικάτες άκρες τους. Και μερικοί, σε κάθε περίπτωση, είναι πολύ μεγάλοι για να χρησιμοποιηθούν για σφαγή. Η συμμετρία τους, τα ελκυστικά τους υλικά και, πάνω απ' όλα, η επιμελημένη μαστοριά τους είναι απλά αρκετά όμορφα στα μάτια μας, ακόμα και σήμερα.
But the most intriguing prehistoric artifacts are older even than this. I have in mind the so-called Acheulian hand axes. The oldest stone tools are choppers from the Olduvai Gorge in East Africa. They go back about two-and-a-half-million years. These crude tools were around for thousands of centuries, until around 1.4 million years ago when Homo erectus started shaping single, thin stone blades, sometimes rounded ovals, but often in what are to our eyes an arresting, symmetrical pointed leaf or teardrop form. These Acheulian hand axes -- they're named after St. Acheul in France, where finds were made in 19th century -- have been unearthed in their thousands, scattered across Asia, Europe and Africa, almost everywhere Homo erectus and Homo ergaster roamed. Now, the sheer numbers of these hand axes shows that they can't have been made for butchering animals. And the plot really thickens when you realize that, unlike other pleistocene tools, the hand axes often exhibit no evidence of wear on their delicate blade edges. And some, in any event, are too big to use for butchery. Their symmetry, their attractive materials and, above all, their meticulous workmanship are simply quite beautiful to our eyes, even today.
Επομένως τι ήταν αυτά τα αρχαία -- εννοώ, είναι αρχαία, είναι ξένα, αλλά είναι ταυτόχρονα οικεία κατά κάποιον τρόπο. Για ποιο σκοπό υπήρχαν αυτά τα χειροτεχνήματα; Η καλύτερη διαθέσιμη απάντηση είναι ότι ήταν κυριολεκτικά τα παλιότερα γνωστά έργα τέχνης, πρακτικά εργαλεία που μεταμορφώθηκαν σε ελκυστικά αισθητικά αντικείμενα, που τα ατενίζουμε και για το κομψό τους σχήμα και για τη βιρτουόζική τους μαστοριά. Οι χειροπελέκεις σηματοδοτούν μια εξελικτική πρόοδο στην ανθρώπινη ιστορία -- εργαλεία διαμορφωμένα να λειτουργούν όπως αυτό που οι δαρβινιστές ονομάζουν σημάδια προσαρμογής -- με άλλα λόγια, αυτό φανερώνει ότι είναι συμπεριφορές όπως η ουρά του παγωνιού, εκτός από το ότι, αντίθετα με τις τρίχες και τα φτερά, οι χειροπελέκεις είναι συνειδητά έξυπνα κατασκευασμένοι. Άξια κατασκευασμένοι χειροπελέκεις υποδείκνυαν επιθυμητές προσωπικές ικανότητες -- ευφυΐα, καλό έλεγχο κίνησης, ικανότητα σχεδιασμού, ευσυνειδησία και μερικές φορές πρόσβαση σε σπάνια υλικά. Για δεκάδες χιλιάδες γενεές, τέτοιες ικανότητες αύξαναν το κύρος αυτών που τις επιδείκνυαν και κέρδιζαν ένα αναπαραγωγικό πλεονέκτημα έναντι των λιγότερο ικανών. Ξέρετε, είναι παλιομοδίτικο, αλλά φαίνεται ότι πετυχαίνει -- "Γιατί δεν ανεβαίνεις στη σπηλιά μου, ώστε να μπορέσω να σου δείξω τους χειροπελέκεις μου."
So what were these ancient -- I mean, they're ancient, they're foreign, but they're at the same time somehow familiar. What were these artifacts for? The best available answer is that they were literally the earliest known works of art, practical tools transformed into captivating aesthetic objects, contemplated both for their elegant shape and their virtuoso craftsmanship. Hand axes mark an evolutionary advance in human history -- tools fashioned to function as what Darwinians call "fitness signals" -- that is to say, displays that are performances like the peacock's tail, except that, unlike hair and feathers, the hand axes are consciously cleverly crafted. Competently made hand axes indicated desirable personal qualities -- intelligence, fine motor control, planning ability, conscientiousness and sometimes access to rare materials. Over tens of thousands of generations, such skills increased the status of those who displayed them and gained a reproductive advantage over the less capable. You know, it's an old line, but it has been shown to work -- "Why don't you come up to my cave, so I can show you my hand axes?"
(Γέλια)
(Laughter)
Μόνο που, φυσικά, αυτό που έχει ενδιαφέρον σχετικά με αυτό είναι το ότι δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι πώς εξωτερικεύτηκε αυτή η ιδέα, επειδή ο Homo erectus που έφτιαξε αυτά τα αντικείμενα δεν είχε γλώσσα. Είναι δύσκολο να το συλλάβεις, αλλά είναι ένα απίστευτο γεγονός. Αυτό το αντικείμενο φτιάχτηκε από έναν ανθρωπίδη πρόγονο -- Homo erectus ή Ηοmo ergaster -- μεταξύ 50 και 100.000 ετών πριν τη γλώσσα. Διαρκώντας περισσότερο από 1 εκατομμύριο χρόνια, η παράδοση του χειροπέλεκυ είναι η πιο μακροχρόνια καλλιτεχνική παράδοση στην ανθρώπινη και πρωτο-ανθρώπινη ιστορία. Με το τέλος του έπους του χειροπέλεκυ, οι Homo sapiens -- όπως αποκαλούνταν τότε, τελικά -- έβρισκαν χωρίς αμφιβολία νέους τρόπους να διασκεδάζουν και να εντυπωσιάζουν ο ένας τον άλλον με το, ποιος ξέρει, να λένε αστεία, ιστορίες, να χορεύουν ή να φτιάχνουν τα μαλλιά τους. Ναι, φτιάχνοντας τα μαλλιά τους -- επιμένω σε αυτό.
Except, of course, what's interesting about this is that we can't be sure how that idea was conveyed, because the Homo erectus that made these objects did not have language. It's hard to grasp, but it's an incredible fact. This object was made by a hominid ancestor, Homo erectus or Homo ergaster, between 50,000 and 100,000 years before language. Stretching over a million years, the hand axe tradition is the longest artistic tradition in human and proto-human history. By the end of the hand axe epic, Homo sapiens -- as they were then called, finally -- were doubtless finding new ways to amuse and amaze each other by, who knows, telling jokes, storytelling, dancing, or hairstyling. Yes, hairstyling -- I insist on that.
Για μας τους σύγχρονους, η βιρτουόζικη τεχνική χρησιμοποιείται για να δημιουργεί φανταστικούς κόσμους στα μυθιστορήματα και στις ταινίες, για να εκφράζει έντονα συναισθήματα με τη μουσική, τη ζωγραφική και το χορό. Αλλά ακόμα, ένα θεμελιώδες χαρακτηριστικό της προσωπικότητας των προγόνων μας παραμένει στους αισθητικούς μας πόθους: η ομορφιά που βρίσκουμε στις επιδέξειες εκτελέσεις. Από το Λασκό στο Λούβρο στο Κάρνεγκι Χόλ, τα ανθρώπινα όντα έχουν ένα μόνιμο έμφυτο γούστο για βιρτουόζικες παρουσιάσεις στις τέχνες. Βρίσκουμε την ομορφιά σε κάτι που γίνεται καλά.
For us moderns, virtuoso technique is used to create imaginary worlds in fiction and in movies, to express intense emotions with music, painting and dance. But still, one fundamental trait of the ancestral personality persists in our aesthetic cravings: the beauty we find in skilled performances. From Lascaux to the Louvre to Carnegie Hall, human beings have a permanent innate taste for virtuoso displays in the arts. We find beauty in something done well.
Έτσι την επόμενη φορά που θα προσπεράσετε μια βιτρίνα κοσμηματοπωλείου που επιδεικνύει μια όμορφα κομμένη δακρυόσχημη πέτρα, μην είστε τόσο σίγουροι είναι μόνο η κουλτούρα σας που σας λέει ότι αυτό το αστραφτερό κόσμημα είναι όμορφο. Οι μακρινοί σας πρόγονοι αγαπούσαν αυτό το σχήμα και έβρισκαν την ομορφιά στην ικανότητα που απαιτείτο για να φτιαχτεί, πριν ακόμα μπορέσουν να βάλουν την αγάπη τους σε λέξεις. Εξαρτάται η ομορφιά από τη ματιά του θεατή; Όχι, είναι βαθιά στο μυαλό μας. Είναι ένα δώρο, που μεταβιβάστηκε από τις ευφυείς ικανότητες και τις πλούσιες συναισθηματικές ζωές των πιο αρχαίων προγόνων μας. Η ισχυρή μας αντίδραση σε εικόνες στην έκφραση του συναισθήματος στην τέχνη στην ομορφιά της μουσικής στο νυχτερικό ουρανό θα συνοδεύει εμάς και τους απογόνους μας για όσο υπάρχει το ανθρώπινο γένος.
So the next time you pass a jewelry shop window displaying a beautifully cut teardrop-shaped stone, don't be so sure it's just your culture telling you that that sparkling jewel is beautiful. Your distant ancestors loved that shape and found beauty in the skill needed to make it, even before they could put their love into words. Is beauty in the eye of the beholder? No, it's deep in our minds. It's a gift handed down from the intelligent skills and rich emotional lives of our most ancient ancestors. Our powerful reaction to images, to the expression of emotion in art, to the beauty of music, to the night sky, will be with us and our descendants for as long as the human race exists.
Σας ευχαριστώ.
Thank you.
(Χειροκρότημα)
(Applause)