With all the legitimate concerns about AIDS and avian flu -- and we'll hear about that from the brilliant Dr. Brilliant later today -- I want to talk about the other pandemic, which is cardiovascular disease, diabetes, hypertension -- all of which are completely preventable for at least 95 percent of people just by changing diet and lifestyle.
CPID va qush gripi haqida qayg'urishga asos bor va biz ular haqida bugun kechroq ajoyib Doktor ajoyibdan eshitamiz Hozir esa men boshqa pandemiya haqida gapiraman. Yani yurak qon kassalliklari, qand kassalligi va yuqori qon bosimi Bularning hammasini oldini olish mumkin eng kamida 95% odamlarning orasida. Bunga erishish uchun chunchaki dieta va hayot tarzini o'zgartirish kerak.
And what's happening is that there's a globalization of illness occurring, that people are starting to eat like us, and live like us, and die like us. And in one generation, for example, Asia's gone from having one of the lowest rates of heart disease and obesity and diabetes to one of the highest. And in Africa, cardiovascular disease equals the HIV and AIDS deaths in most countries. So there's a critical window of opportunity we have to make an important difference that can affect the lives of literally millions of people, and practice preventive medicine on a global scale.
Muammo shundaki, Kassalik globalizatsiyasi, yani dunyo bo'ylab umumiylashuvi yuz bermoqda Odamlar bizga ( Amerikaliklarga) o'xshab ovqat yeydi, biz kabi yashaydi va huddi bizlardek vafot etadi. Va bir avlodda, masalan, Osiyoda eng kam yurak kassaliklari, semizlik va qand kassaligi bor edi. Hozir esa u eng yuqori darajaga ko'tarilgan. Va Afrikada yurak qon kasalliklari ko'pgina davlatlardagi VICH va SPID sababchi bo'lgan o'lim bilan tenglashadi Man shuning uchun bizda juda muhim imkoniyat bor yani millionlan odamlarning hayotini o'zgartiratish va butun dunyo bo'ylab kasalliklarning oldini oladigan tibbiyotni amalga oshirish kerak bo'ladi.
Heart and blood vessel diseases still kill more people -- not only in this country, but also worldwide -- than everything else combined, and yet it's completely preventable for almost everybody. It's not only preventable; it's actually reversible. And for the last almost 29 years, we've been able to show that by simply changing diet and lifestyle, using these very high-tech, expensive, state-of-the-art measures to prove how powerful these very simple and low-tech and low-cost interventions can be like -- quantitative arteriography, before and after a year, and cardiac PET scans.
Yurak va qon kasalliklari hali ham ko'pgina odamlarning umriga zomin bo'layapti-Nafaqat bu davlatda, balki butun jahon bo'ylab- hamma narsani qo'shgandagidan ham ko'p odamlarni o'ldiradi va eng asosiysi hamma bu kasalliklarning oldini olsa bo'ladi Bu nafaqat oldini olsa bo'ladigan kasallik, aslida uni orqaga qaytarish ham mumkin. Oxirgi 29 yil ichida biz shuni ko'rsata oldikki, shunchaki turmush tarzi va ovqatlanishni o'zgartirish bilan, qanchalik oddiy va texnologiyasiz hayotni saqlab qolish mumkinligini biz yuqori texnologiyalar va diqqa bilan hisoblash natijasida Xulosa qildik. Avval, Arterigrafiya, avval va keyingi yillarda, va Yurak PET skanirovaniya tufayli
We showed a few months ago -- we published the first study showing you can actually stop or reverse the progression of prostate cancer by making changes in diet and lifestyle, and 70 percent regression in the tumor growth, or inhibition of the tumor growth, compared to only nine percent in the control group. And in the MRI and MR spectroscopy here, the prostate tumor activity is shown in red -- you can see it diminishing after a year.
Biz buni bir nech oy avval ko'rsatdik va Yakuniy ishimizni nahsr ettik. Bu izlanishlar aslida siz kasallikni to'xta olishingiz yoki orqaga qaytara olishingiz mumkinligini Prostata raki misolida ko'rsatadi. Bu ovqatlanish va turmush tarzini o'zgartirish orqali 70 % Rak o'simini kamaytirish yoki to'xtatib qo'yishini isbotladi. Biz bu izlanishni kontrol guruhdagi 9% natija bilan solishtirdik Magnetic Resonance Spektrosopiya natijalari bu erda ko'rsatilgan Prostata o'smasi qizil rangda Siz bir yildna keyin uning kishirayib ketganini ko'ra olasiz ( bu erda)
Now there is an epidemic of obesity: two-thirds of adults and 15 percent of kids. What's really concerning to me is that diabetes has increased 70 percent in the past 10 years, and this may be the first generation in which our kids live a shorter life span than we do. That's pitiful, and it's preventable. Now these are not election returns, these are the people -- the number of the people who are obese by state, beginning in '85, '86, '87 -- these are from the CDC website -- '88, '89, '90, '91 -- you get a new category -- '92, '93, '94, '95, '96, '97, '98, '99, 2000, 2001 -- it gets worse. We're kind of devolving. (Laughter)
Yana bir narsa bu semizlik epidemiyasi. Katta odamlarning 2 dan 3 qismi va bolalarning 15 % da uchraydi. Men uchun eng qayg'ulisi shundaki, Qand kassaligining 70 % ga ko'payishi Oxirgi 10 yil ichida sodir bo'ldi, va bu avlod bolalari qisqaroq hayot kechiradigan avlodning birnichisiga aylanishi mumkin albatta, bizga nisbatan qolishtirganda. Bu juda achinarli va oldini olsa bo'ladi. Bu raqamalr saylov natijalari emas, balki semiz odamlar soni shtatlar bo'yicha, 85, 86, 87 chi yillardan boshlab Kassaliklarni Boshqarish Markazidan olingan ma'lumot. Yana 88, 89, 90, va 91 yillar bu yerda yangi kategoriya boshlanadi- 92, 93, 94, 95 va 96 yillar va 97, 98, 99, 2000, 2001 yillarga kelib ahvol yana ham og'irlashgan. Biz "rivojlanayapmiz"
Now what can we do about this? Well, you know, the diet that we've found that can reverse heart disease and cancer is an Asian diet. But the people in Asia are starting to eat like we are, which is why they're starting to get sick like we are. So I've been working with a lot of the big food companies. They can make it fun and sexy and hip and crunchy and convenient to eat healthier foods, like -- I chair the advisory boards to McDonald's, and PepsiCo, and ConAgra, and Safeway, and soon Del Monte, and they're finding that it's good business. The salads that you see at McDonald's came from the work -- they're going to have an Asian salad. At Pepsi, two-thirds of their revenue growth came from their better foods.
Biz nima qila olamiz? Xo'sh, siz bilgandek dieta yurak kasalliklarini orqaga qaytara olsihni ko'rsatdik Hamda, rakni. Bu dieta Osiyoliklar dietasi orqali amalga oshirildi Lekin hozirda Osiyoliklar ham biz kabi ovqatlanishni boshlashgan va shuning uchun ham ularda kasalliklar ko'paymoqda Huddi bizdagidek Shu sabable, men ko'gina katta ovqat kompaniyalari bilan ishlayapman. Sog'lom ovqatlarni qiziqarli mazali va qulay ekanlgini ko'rsatish ularning qo'lidan keladi. Men maslahat beruvchi rahbarlardan biriman, hususan Makdonalds va PepsiCo va ConAGra ba SAfeway lar uchun, va yaqinda Del MOnte ham shular qatoriga qo'shildi. Va ular mening fikrimni yaxhshi biznezga olib kelishini ta'kidlayaptilar. Makdonaldslarda siz ko'radigan salatlar bizning ishimiz natijasi bu Osiyoning Salatlaridan namuman bo'ladi. Pepsida esa, ularning foydasining 2 dan 3 qismi yaxshriqo mahsulotlaridan kelib chiqqan.
And so if we can do that, then we can free up resources for buying drugs that you really do need for treating AIDS and HIV and malaria and for preventing avian flu. Thank you.
Va agar biz bunga erisha olsak, biz keyichalik dorilar resursini chindan ham kerakli bo'lgan holatlar uchun yo'naltira olamiz Masalan, SPID , VICH va Malariya kabi kasalliklarni davolash uchun hamda, qush gripining oldini olish uchun. Rahmat.