Θέλουμε να θεωρούμε τα ρομαντικά συναισθήματα ως αυθόρμητα κι απερίγραπτα πράγματα που βγαίνουν από την καρδιά. Όμως, στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλός σας εκτελεί μια σειρά πολύπλοκων υπολογισμών μέσα σε ζήτημα δευτερολέπτων που ευθύνονται για τον καθορισμό της έλξης. Δεν είναι και τόσο ποιητικό, έτσι; Αλλά επειδή οι υπολογισμοί γίνονται στο μυαλό σας, δεν σημαίνει ότι αυτά τα ζεστά, ασαφή αισθήματα βρίσκονται μόνο στο μυαλό σας. Στην πραγματικότητα, και οι πέντε σας αισθήσεις παίζουν ρόλο, η κάθε μια ικανή να ψηφίσει υπέρ ή κατά μιας εκκολαπτόμενης έλξης. Τα μάτια είναι οι πρώτες συνιστώσες της έλξης. Πολλά οπτικά πρότυπα του κάλλους ποικίλουν ανάμεσα σε πολιτισμούς κι εποχές και τα σημάδια της νιότης, της γονιμότητας και της καλής υγείας όπως τα μακριά, λαμπερά μαλλιά ή το απαλό, αψεγάδιαστο δέρμα είναι σχεδόν πάντα σε ζήτηση γιατί σχετίζονται με την αναπαραγωγική καταλληλότητα. Κι όταν τα μάτια εντοπίσουν κάτι που τους αρέσει, το ένστικτό μας είναι να μετακινηθούμε πιο κοντά για να μπορούν οι άλλες αισθήσεις να διερευνήσουν. H μύτη δεν συνεισφέρει στο ειδύλλιο παρατηρώντας μόνο ένα άρωμα ή μια κολόνια. Μπορεί να πιάσει τα φυσικά χημικά μηνύματα, τις γνωστές φερομόνες. Αυτές δεν μεταβιβάζουν μόνο σημαντική φυσική ή γενετική πληροφόρηση της πηγής τους αλλά μπορούν να ενεργοποιήσουν μια σωματική ή συμπεριφορική αντίδραση στον αποδέκτη. Σε μια μελέτη, γυναίκες σε διαφορετικές φάσεις της ωορηξίας του κύκλου τους φόρεσαν τα ίδια μπλουζάκια για τρία βράδια. Αφού ανατέθηκε τυχαία σε άνδρες εθελοντές να μυρίσουν ένα από αυτά τα φορεμένα μπλουζάκια ή ένα εντελώς αφόρετο, τα δείγματα σιέλου έδειξαν αύξηση στα επίπεδα τεστοστερόνης σε όσους μύρισαν το μπλουζάκι που φορούσε μια γυναίκα στο στάδια της ωορρηξίας. Τέτοια ενίσχυση της τεστοστερόνης ίσως σπρώξει τον άνδρα να προσεγγίσει τη γυναίκα που διαφορετικά μπορεί να μην είχε παρατηρήσει. Η μύτη μιας γυναίκας είναι ιδιαίτερα εναρμονισμένη στα μόρια MHC που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση των ασθενειών. Σ' αυτή την περίπτωση τα αντίθετα έλκονται. Όταν σε μια μελέτη ζητήθηκε από γυναίκες να μυρίσουν μπλουζάκια που είχαν φορεθεί από διαφορετικούς άνδρες, προτίμησαν τις οσμές εκείνων των οποίων τα MHC μόρια διέφεραν από τα δικά τους. Φαίνεται λογικό. Τα γονίδια που καταλήγουν σε μεγαλύτερη ποικιλία στην ανοσία ίσως δώσουν στους απογόνους σημαντικό πλεονέκτημα επιβίωσης. Τα αυτιά μας επίσης καθορίζουν την έλξη. Οι άνδρες προτιμούν γυναίκες με υψηλής τονικότητας λαχανιασμένη φωνή και ευρύ διάστημα διακύμανσης που σχετίζεται με μικρότερο σωματότυπο. Ενώ οι γυναίκες προτιμούν φωνές χαμηλής τονικότητας με στενό διάστημα διακύμανσης που υποδηλώνει μεγαλύτερο σωματικό μέγεθος. Δεν μας εκπλήσσει ότι η αφή αποδεικνύεται κρίσιμη για το ειδύλλιο. Σ' αυτό το πείραμα, χωρίς να αντιληφθούν πως η έρευνα είχε αρχίσει, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να κρατήσουν σύντομα τον καφέ, ζεστό ή παγωμένο. Αργότερα, οι συμμετέχοντες διάβασαν μια ιστορία για ένα υποθετικό άτομο και τους ζητήθηκε να αξιολογήσουν την προσωπικότητά του. Αυτοί που είχαν κράτησει τον ζεστό καφέ αντιλήφθηκαν το άτομο στην ιστορία ως πιο χαρούμενο, πιο κοινωνικό, πιο γενναιόδωρο και πιο καλοσυνάτο από όσους είχαν κρατήσει μια κούπα παγωμένου καφέ που αξιολόγησαν το άτομο ως κρύο, στωικό και άστοργο. Αν ένας δυνητικός σύντροφος έχει καταφέρει να περάσει όλες αυτές τις δοκιμασίες, υπάρχει ακόμη μία: το περιβόητο πρώτο φιλί, μια πλούσια και πολυσύνθετη συναλλαγή απτικών και χημικών ενδείξεων, όπως η μυρωδιά της αναπνοής και η γεύση του στόματός τους. Αυτή η μαγική στιγμή είναι τόσο κρίσιμη που η πλειοψηφία των ανδρών και γυναικών έχουν αναφέρει πως έχασαν την έλξη τους προς κάποιον μετά από ένα άσχημο πρώτο φιλί. Μόλις επιβεβαιωθεί η έλξη, το κυκλοφορικό σύστημά σου πλημμυρίζει με νορεπινεφρίνη, ενεργοποιώντας την αντίδραση πάλης ή φυγής. Η καρδιά σου χτυπά γρηγορότερα, οι κόρες του ματιού διαστέλλονται, και το σώμα σου απελευθερώνει γλυκόζη για πρόσθετη ενέργεια, όχι επειδή βρίσκεσαι σε κίνδυνο αλλά επειδή το σώμα σου σου λέει πως συμβαίνει κάτι σημαντικό. Για να εστιάσεις, η νορεπινεφρίνη δημιουργεί κατά κάποιον τρόπο μια σωληνοειδή όραση που εμποδίζει περιβάλλοντες περισπασμούς, πιθανώς ακόμη και στρεβλώνοντας την αίσθηση του χρόνου σου, και ενισχύοντας τη μνήμη σου. Αυτό ίσως εξηγεί γιατί οι άνθρωποι ποτέ δεν ξεχνούν το πρώτο τους φιλί. Η ιδέα τόσου μεγάλου μέρους της έλξης μας να επηρεάζεται από χημικά κι εξελικτική βιολογία μπορεί να φαίνεται κρύα κι επιστημονική παρά ρομαντική, αλλά την επόμενη φορά που θα δείτε κάποιον που σας αρέσει, προσπαθήστε να εκτιμήσετε πώς όλο σας το σώμα το παίζει προξενητής για να αποφασίσει αν αυτός ο όμορφος άγνωστος είναι κατάλληλος για σένα.
We like to think of romantic feelings as spontaneous and indescribable things that come from the heart. But it's actually your brain running a complex series of calculations within a matter of seconds that's responsible for determining attraction. Doesn't sound quite as poetic, does it? But just because the calculations are happening in your brain doesn't mean those warm, fuzzy feelings are all in your head. In fact, all five of your senses play a role, each able to vote for, or veto, a budding attraction. The eyes are the first components in attraction. Many visual beauty standards vary between cultures and eras, and signs of youth, fertility and good health, such as long lustrous hair, or smooth, scar-free skin, are almost always in demand because they're associated with reproductive fitness. And when the eyes spot something they like, our instinct is to move closer so the other senses can investigate. The nose's contribution to romance is more than noticing perfume or cologne. It's able to pick up on natural chemical signals known as pheromones. These not only convey important physical or genetic information about their source but are able to activate a physiological or behavioral response in the recipient. In one study, a group of women at different points in their ovulation cycles wore the same T-shirts for three nights. After male volunteers were randomly assigned to smell either one of the worn shirts, or a new unworn one, saliva samples showed an increase in testosterone in those who had smelled a shirt worn by an ovulating woman. Such a testosterone boost may give a man the nudge to pursue a woman he might not have otherwise noticed. A woman's nose is particularly attuned to MHC molecules, which are used to fight disease. In this case, opposites attract. When a study asked women to smell T-shirts that had been worn by different men, they preferred the odors of those whose MHC molecules differed from theirs. This makes sense. Genes that result in a greater variety of immunities may give offspring a major survival advantage. Our ears also determine attraction. Men prefer females with high-pitched, breathy voices, and wide formant spacing, correlated with smaller body size. While women prefer low-pitched voices with a narrow formant spacing that suggest a larger body size. And not surprisingly, touch turns out to be crucial for romance. In this experiment, not realizing the study had begun, participants were asked to briefly hold the coffee, either hot or iced. Later, the participants read a story about a hypothetical person, and were asked to rate their personality. Those who had held the hot cup of coffee perceived the person in the story as happier, more social, more generous and better-natured than those who had held the cup of iced coffee, who rated the person as cold, stoic, and unaffectionate. If a potential mate has managed to pass all these tests, there's still one more: the infamous first kiss, a rich and complex exchange of tactile and chemical cues, such as the smell of one's breath, and the taste of their mouth. This magical moment is so critical that a majority of men and women have reported losing their attraction to someone after a bad first kiss. Once attraction is confirmed, your bloodstream is flooded with norepinephrine, activating your fight or flight system. Your heart beats faster, your pupils dilate, and your body releases glucose for additional energy, not because you're in danger but because your body is telling you that something important is happening. To help you focus, norepinephrine creates a sort of tunnel vision, blocking out surrounding distractions, possibly even warping your sense of time, and enhancing your memory. This might explain why people never forget their first kiss. The idea of so much of our attraction being influenced by chemicals and evolutionary biology may seem cold and scientific rather than romantic, but the next time you see someone you like, try to appreciate how your entire body is playing matchmaker to decide if that beautiful stranger is right for you.