So, of all my childhood memories, there is one that stands above the rest. And that is the time that my brave parents rented an RV, packed it with me and my brothers, and drove west from our house in Minneapolis, out to Yellowstone National Park. We saw all the sights, like the geysers, we stopped at the Badlands, but more than any of the places, I remember this as an adventure.
Zo všetkých mojich spomienok z detstva existuje jedna, ktorá prevyšuje ostatné. A je to tá, keď moji odvážni rodičia prenajali obytný voz, zbalili mňa a bratov a zamierili severne od nášho domu v Minneapolise do Yellowstonského národného parku. Videli sme atrakcie, ako napr. gejzíry, zastavili sme sa pri Badlands, ale viac ako miesta si pamätám to dobrodružstvo.
This was my introduction to the Wild West. But it wasn't until I got older and I learned more about the National Park System that I realized just how lucky I was. One, to have that experience, but also that, hundreds of years ago, people had the foresight to set aside the very best places, the very best ecosystems in the country, for everyone. And for future generations. And to really appreciate just how prescient that idea was, you have to go back and you have to look at the history of the National Parks Service.
Takto mi bol predstavený Divoký západ. Ale až keď som bol starší a naučil som sa viac o systéme národných parkov, uvedomil som si, aké mám šťastie. Po prvé, že vôbec tento zážitok mám, ale aj to, že pred stovkami rokov boli ľudia natoľko prezieraví, že odložili tie najlepšie miesta, tie najlepšie ekosystémy v krajine pre všetkých. A pre budúce generácie. A aby ste vskutku ocenili, aký bol tento nápad predvídavý, musíte sa vrátiť naspäť a musíte sa pozrieť na históriu National Parks Service.
So, a lot of people know, the first national park was Yellowstone, in 1872. A lot of people think of John Muir, the poet, naturalist, who was such a visionary in getting people inspired by the idea of conservation -- that we need to take the best places and protect them. He had an audience in very high places -- there's a great story of Teddy Roosevelt and John Muir going hiking, in Yosemite, during his presidency, four days, completely off the grid, just the two of them. Can you imagine a president actually just going completely off the grid for four days?
Veľa ľudí vie, že prvý národný park bol Yellowstone, v roku 1872. Veľa ľudí si spomenie na Johna Muira, básnika, naturalistu, ktorý bol vizionár v tom, že inšpiroval ľudí myšlienkou konzervácie, že potrebujeme zobrať tie najlepšie miesta a ochrániť ich. Mal fanúšikov na vysokých miestach, existuje skvelá historka o Teddym Rooseveltovi a Johnovi Muirovi, ako išli na túru v Yosemite, keď bol prezidentom, štyri dni, mimo moderného sveta, len oni dvaja. Viete si predstaviť prezidenta, ktorý sa na štyri dni len tak odstrihne od sveta?
(Laughter)
(smiech)
No tweeting.
Žiadne tweety.
(Laughter) (Applause)
(smiech) (potlesk)
Like that idea.
Páči sa mi tento nápad.
(Applause)
(potlesk) (smiech)
But he had a great impact on Theodore Roosevelt. And he created dozens of national parks, hundreds of thousands of square acres of national wildlife refuges. It was an important administration, but it wasn't a done deal. Even less than 10 years after he created all of those new places, the future of those places was very much in doubt. And it wasn't until this guy, Stephen Mather, a businessman from Chicago, wrote an angry letter to the Department of the Interior, saying, "You guys aren't doing a good enough job protecting and preserving these places." Then, something was done about it. The Department of the Interior wrote him back. "Mr. Mather, if you care so much about this, why don't you come to Washington and do it yourself?"
Mal skvelý vplyv na Theodora Roosevelta. A vytvoril desiatky národných parkov, stovky tisícov štvorcových akrov pre zabezpečenie národnej divočiny a zvierat. Bola to dôležitá administratíva, ale nič nebolo isté. Za menej než 10 rokov potom, čo vytvoril tieto nové miesta, budúcnosť týchto miest bola veľmi neistá. A kým tento muž, Stephen Mather, podnikateľ zo Chicaga, nenapísal zlostný list na Ministerstvo vnútra, v ktorom bolo: „Nedarí sa vám ochraňovať a zachovávať tieto miesta.“ A potom s tým niečo urobili. Ministerstvo vnútra mu odpísalo. „Pán Mather, pokiaľ vám na tom tak záleží, prečo neprídete do Washingtonu a neurobíte to sám?“
(Laughter)
(smiech)
And he did. He took a job at the Department of the Interior, but more importantly, he started a campaign. He actually had a meeting two blocks from here, in 1914, in California Hall, and he brought together the park superintendents and a few other people who cared about this idea of conservation. And they put together a plan, they hatched a campaign that eventually led to the National Park Service in 1916. And that's really important. Because it went from an idea that we should protect these places to an actual plan, a way for people to enlist and carry that idea forward for future generations, so little kids like me can go and have these amazing experiences.
A aj urobil. Prijal prácu na Ministerstve vnútra, ale čo bolo dôležitejšie, začal s kampaňou. V roku 1914 mal dva bloky odtiaľto stretnutie v California Hall, a zapojil správcov parku a pár ostatných ľudí, ktorým záležalo na myšlienke zachovávania. Vytvorili plán, vymysleli kampaň, ktorá nakoniec viedla k National Park Service v roku 1916. A to je vážne dôležité. Pretože to viedlo od nápadu, že by sme mali chrániť tieto miesta, až ku skutočnému plánu, ku spôsobu, ako sa ľudia môžu pripojiť a realizovať ďalej tento nápad pre budúce generácie, aby malé deti ako ja mohli ísť a mať tieto úžasné zážitky.
That is the history of the National Parks on land. The ocean, what I want to talk to you about today, is a completely different story. And we are almost precisely 100 years behind. So, the first marine sanctuary was in 1972, after the oil spill in Santa Barbara, people got interested in taking that concept and applying it to underwater environments. We've had our own John Muir, who's Dr. Sylvia Earle, who's been a tireless advocate for creating these marine protected areas around the world. So, I know there's a lot of bad news about the ocean, there's plastic pollution, coral bleaching, over-fishing -- it's hard to take it all in sometimes. But this idea of setting aside places for nature is working. Science tells us that if you set these places aside, nature will come back and we can keep the oceans healthy. So we know this idea works. And Dr. Sylvia Earl has been influential, like John Muir, with administrations -- George W. Bush and Obama were both fantastic ocean presidents, creating marine protected areas all around the country. This is not a conservative idea or a liberal idea, it's not even an American idea, it's just a good idea.
Toto je história národných parkov na zemi. Oceán, o ktorom chcem dnes hovoriť, je úplne o niečom inom. A sme skoro 100 rokov pozadu. Prvá morská rezervácia vznikla v roku 1972 po ropnej škvrne v Santa Barbare, ľuďom napadlo zobrať tento koncept a použiť ho na podvodné prostredie. Mali sme vlastného Johna Muira, je to Dr. Sylvia Earle, ktorá je neúnavnou advokátkou za vytvorenie týchto chránených morských miest okolo sveta. Viem, že existuje veľa zlých správ o oceánoch, ako znečistenie plastom, blednutie koralov, nadmerný lov rýb, niekedy je ťažké si to všetko pripustiť. Ale tento nápad odložiť miesta pre prírodu funguje. Veda nám hovorí, že pokiaľ tieto miesta odložíme, príroda sa vráti a môžeme zachovať oceány zdravé. Vieme, že nápad funguje. A ako John Muir, Dr. Sylvia Earl má vplyv na vládu, George W. Bush a Obama boli fantastickí prezidenti pre oceány, vytvorili morské chránené miesta po celej krajine. Nie je to konzervatívny nápad, alebo liberálny nápad, nie je to ani americký nápad, je to proste dobrý nápad.
(Laughter)
(smiech)
(Applause)
(potlesk)
But --
Ale...
(Applause)
(potlesk)
Here we are, a few years later. And now the administration is proposing to roll back a lot of the progress we've made in the past 20 years. So, so, don't mourn -- organize. We need to do what Stephen Mather did 100 years ago. We need to start a campaign to get people engaged with this idea. And I think we need a league of citizen scientists for the ocean. And I've seen glimpses of this future, and I know that it's possible.
Sme tu o niekoľko rokov neskôr. Momentálne vláda navrhuje potlačiť všetok pokrok, ktorý sme za posledných 20 rokov urobili. Takže nesmúťte, zorganizujte sa. Potrebujeme urobiť to, čo Stephen Mather urobil pred 100 rokmi. Potrebujeme začať kampaň, aby sme ľudí do tejto myšlienky zapojili. A tiež si myslím, že potrebujeme zväz civilných vedcov pre oceány. Videl som útržky tejto budúcnosti, viem, že je to možné.
My friend Erik and I started building underwater robots, these little swimming cameras with lights that you can see underwater. We started building these in his garage five years ago, and we've watched that grow into this community of thousands of people around the world, who believe that everybody should have access to these places. We all deserve the tools to go and explore. There's stories like Laura James, who used her robot to find out that sea stars in her area were dying. And she started this whole citizen science campaign, collected data and drove awareness for sea-star wasting syndrome, to try and figure out what was happening there. There are stories of fishermen in Mexico, who used the robot to create marine protected areas where Nassau grouper were spawning, to protect the future of this species. It's really amazing stuff. We found that if you give people the tools, they'll do the right thing.
Môj kamarát Erik a ja sme začali stavať podvodné roboty, malé plávajúce kamery so svetlami, s ktorými môžete vidieť pod vodou. Začali sme ich stavať v jeho garáži pred 5 rokmi, a pozorovali sme, ako to rastie do komunity tisícky ľudí okolo sveta, ktorí veria, že každý by mal mať prístup k týmto miestam. Všetci si zaslúžime nástroje na cestovanie a skúmanie. Existujú príbehy, ako je Laura James, ktorá použila svoj robot a zistila, že morské hviezdice v jej okolí hynú. Začala s celou civilnou vedeckou kampaňou, zozbierala dáta a zvýšila povedomie o zhubnej chorobe morských hviezdíc, aby sa pokúsila zistiť, čo sa u nich deje. Existujú príbehy rybárov v Mexiku, ktorí použili robot na vytvorenie morských chránených miest, kde sa ryba Nassau grouper neresila, aby ochránili budúcnosť tohoto druhu. Sú to úžasné veci. Zistili sme, že keď ľuďom dáte nástroje, urobia tu správnu vec.
But we need to take it a step further. And, actually, I think we can dust off Stephen Mather's playbook. So what did he do? So, the first thing that he did was he focused on infrastructure. So 1914 wasn't just a time for the parks, it was also a time for the automobile, the Model T was rolling off the line, and Stephen Mather understood that this was going to be an important part of American culture. And so he partnered with highway associations around the country to build big, beautiful highways out to these parks. And it worked, he's basically invented car camping. And he knew that if people didn't go to these places, that they wouldn’t fall in love with them and they wouldn't care. So that was a really insightful idea that he had.
Ale musíme ísť ešte o krok ďalej. Vlastne si aj myslím, že môžeme oprášiť scenár Stephena Mathera. Takže čo urobil? Prvá vec, ktorú urobil, bola, že sa zameral na infraštruktúru. Rok 1914 nebol len čas pre parky, bol to aj čas automobilov, model T sa valil z linky a Stephen Mather pochopil, že toto bude dôležitá časť americkej kultúry. Stal sa partnerom diaľničných spoločností po celej krajine, aby postavil veľké, krásne diaľnice k týmto parkom. Vyšlo to, v podstate vynašiel auto kemping. Vedel, že pokiaľ ľudia nepôjdu na tieto miesta, tak sa do nich nezamilujú a nebude ich to zaujímať. Bol to fakt bystrý nápad.
The second thing they did, was they focused on visionary philanthropy. So, Stephen Mather was a successful businessman from Chicago, and anytime there was a parks association that needed funding, anytime there was a highway association that needed funding, they'd step in, write the checks, make it happen. There's a great story of his friend William Kent, who recognized there was a small patch of redwoods left on the base of Mount Tam, and so he quickly bought the land and donated it to this National Parks effort. That's Muir Woods today -- it's one of the most popular national parks in the whole country. My parents are visiting here from Minnesota, and they don't really even care about this talk, all they're talking about is going to Muir Woods.
Druhá vec, ktorú spravili, bola, že sa zamerali na vizionársku filantropiu. Stephen Mather bol úspešný podnikateľ z Chicaga a zakaždým, keď asociácia parkov potrebovala peniaze, zakaždým, keď asociácia diaľníc potrebovala peniaze, prišli, vypísali šek a dali veci do pohybu. Existuje skvelý príbeh o jeho kamarátovi Williamovi Kentovi, ktorý zistil, že na spodku Mount Tam zostal malý kúsok sekvojového lesa a tak rýchlo kúpil pozemok a daroval ho hnutiu Národných parkov. Dnes sú to Muirove lesy, jeden z najpopulárnejších národných parkov v celej krajine. Moji rodičia sú tu na návšteve z Minnesoty a ani ich veľmi nezaujíma táto prednáška, celý čas hovoria len o návšteve Muirových lesov.
(Laughter)
(smiech)
But the last thing is critical -- Stephen Mather focused on engagement. In one of the first meetings that they had around this new system, he said, "If you're a writer, I want you to write about this. If you're a business owner, I want you to tell your clubs and your organizations. If you work for the government, I want you to pass regulation." Everybody had a job. "Each of you, all of you, have a role to play in protecting these places for future generations." Each of you, all of you. I love that.
Ale posledná vec je kritická, Stephen Mather sa zameriaval na zainteresovanosť. Na jednom z prvých stretnutí, ktoré mali kvôli tomuto novému systému, povedal: „Ak ste spisovateľ, chcem, aby ste o tomto písali. Ak ste podnikateľ, chcem, aby ste to spomenuli klubom a organizáciám. Ak pracujete pre vládu, chcem, aby ste schválili vyhlášky.“ Každý mal prácu. „Každý z vás, vy všetci máte svoju rolu pri ochrane týchto miest pre naše budúce generácie.“ Každý z vás, vy všetci. Páči sa mi to.
That's the plan -- simple, three-point plan. I think we can do the same. So, this was the headline when Obama created the Papahanaumokuakea National Monument: "Lots to see, but good luck trying to get there." But like Mather, we should focus on the technology of our time, all of this new, amazing, digital infrastructure can be built to engage people with the oceans. So, the National Marine Sanctuary has created all these wonderful VR 360 videos, where you can actually go and see what these places look like.
Je to plán, jednoduchý, trojbodový plán. Myslím, že dokážeme to isté. Toto bol titulok, keď Obama vytvoril národný monument Papahanaumokuakea: „Veľa tam uvidíte, ale veľa šťastia, kým sa tam dostanete. “ Ako Mather, mali by sme sa zamerať na technológiu v našom čase, všetka táto nová, úžasná, digitálna infraštruktúra môže byť postavená tak, aby zainteresovala ľudí s oceánmi. Národná morská rezervácia vytvorila všetky tieto skvelé VR 360° videá, ku ktorým sa môžete dostať a pozrieť sa, ako tieto miesta vyzerajú.
Our team is continuing to build new tools, this is our latest, this is the trident underwater drone, it's a diving submarine, it's sleek, you can fit it in a backpack, it can go down to 100 meters, deeper than most divers can go. It can see these environments that most people have never had access to. New tools are coming and we need even better tools. We can also use more visionary philanthropists.
Náš tím pokračuje v budovaní nových pomôcok, táto je naša posledná, toto je trojzubý podvodný dron, je to potápačská ponorka, je ľahká, zmestí sa vám do ruksaku, dokáže ísť do 100-metrovej hĺbky, hlbšie než väčšina potápačov. Vidí životné prostredia, ku ktorým väčšina ľudí nemá prístup. Prichádzajú nové nástroje a potrebujeme ešte lepšie. Taktiež vidíme viacero vizionárskych filantropov.
So, when Erik and I started this, we didn't have any money, we were building this in his garage. But we went to Kickstarter. And we found over 1,800 people, almost a million dollars we've raised on Kickstarter, finding other people who think, "Yeah, that's a good idea. I want to be a part of that." We need more ways for people to get engaged and become visionary philanthropists themselves. We've also had traditional philanthropists, who've stepped up to fund us in the SEE initiative -- the Science Education and Exploration, who are going to help us get donated units out to people on the frontlines, people who are doing the science, people who are telling the stories, inspiring communities. You can go on to OpenExplorer.com and see what people are doing, it's hugely inspirational. And it will also, hopefully, spur you to get involved.
Keď sme s Erikom s týmto začali, nemali sme žiadne peniaze, stavali sme to v jeho garáži. Ale išli sme na Kickstarter. A našli sme cez 1 800 ľudí, zarobili sme skoro milión dolárov na Kickstarteri, našli sme ľudí, ktorí si mysleli: „Áno, je to dobrý nápad. Chcem byť jeho súčasťou.“ Potrebujeme viacero spôsobov, ako zaujať ľudí, aby sa sami mohli stať vizionárskymi filantropmi. Mali sme aj tradičných filantropov, ktorí sa zapojili, aby nás financovali v SEE iniciatíve, Vedecké vzdelanie a skúmanie, ktorá nám pomôže dostať príspevky k ľuďom v centre diania, ľudia, ktorí praktizujú vedu, ľudia, ktorí príbeh šíria ďalej, inšpirujú komunity. Môžete ísť na OpenExplorer.com a pozrieť sa, čo robia, je to vážne inšpirujúce. A taktiež to dúfam vyzve vás, aby ste sa zapojili.
Because there is plenty of room to get involved. We want to hear what ideas you have for telling these stories.
Existuje veľa priestoru na zapojenie sa. Chceme počuť vaše nápady, ako šíriť tieto príbehy.
Because that's just it -- this is all about engagement. There's all sorts of interesting, new ways for people to participate in the protection of these places. And the understanding. Like, Reef Check -- scuba divers are going down and swimming transects and counting fish and biodiversity data. They're getting the information we need to protect these places. If you're going down to the beach, participate in MPA Watch. Document what activities you see going on in these different areas. There is room for everybody to participate here. And that's just it, that's what we need. We need to build a future for our grandkids' grandkids.
Pretože to je všetko, všetko je o zapojení sa. Existuje veľa zaujímavých, nových spôsobov, ako sa ľudia môžu zapojiť do ochrany týchto miest. A pochopenie. Ako Reef Check, potápači idú pod vodu a plávajú cez transekty a počítajú ryby a zbierajú dáta o biodiverzite. Získavajú informácie, ktoré potrebujeme na ochranu týchto miest. Keď pôjdete na pláž, zapojte sa do MPA hliadky. Zdokumentujte, aké aktivity uvidíte na týchto rôznych miestach. Tu sa môže zapojiť každý. A to je všetko, práve to potrebujeme. Potrebujeme vytvoriť budúcnosť pre vnukov našich vnukov.
Last month, I went out sailing, and we got out to the Farallon Islands, 25 miles off the Gate. And most people think of this as kind of a bird sanctuary, but we took our robot, and we sent it in. And the people on the boat were astonished at the life beneath the surface. I mean, these are really, really important ecosystems. Really, and this is a whole wild world we haven't yet explored. And we have an opportunity right now, just as they did 100 years ago, to protect these places, to put in a plan, to keep people engaged.
Minulý mesiac som išiel plachtiť a došli sme k Farallonským ostrovom, 40 km od Gate. Väčšina ľudí ich pozná ako takú rezerváciu pre vtáky, ale zobrali sme náš robot a poslali sme ho tam. A ľudia na lodi boli ohromení životom pod hladinou. Sú to naozaj dôležité ekosystémy. Vážne, je to celý divoký svet, ktorý sme ešte nepreskúmali. A práve teraz máme možnosť, tak ako mali oni pred 100 rokmi, chrániť tieto miesta, vymyslieť plán, zapájať ľudí.
So last year, when the executive order came out, putting all of the progress we've made, all of these new marine protected areas, under review, there were over 100,000 people who commented online. Almost all of these letters were saying, "Don't do it; protecting these places is the right thing to do." My message to those 100,000 people, those 100,000 letters is: don't wait for Washington. We can do this ourselves.
Minulý rok, keď vyšlo výkonné nariadenie, ktoré dalo všetok pokrok, ktorí sme dosiahli, všetky tieto nové chránené morské miesta prehodnotiť, viac než 100 000 ľudí to komentovalo online. Skoro všetky tieto príspevky hovorili: „Nerobte to, ochrana týchto miest je tá správna voľba.“ Môj odkaz pre tých 100 000 ľudí, pre tých 100 000 príspevkov je, nečakajte na Washington. Dokážeme to sami.
Thank you.
Ďakujem.
(Applause)
(potlesk)