You are about to hear the sounds of the largest-toothed predator on the planet: an animal bigger than a school bus with perhaps the most sophisticated form of communication that has ever existed.
Dünyanın en büyük dişlere sahip predatörünün seslerini duymak üzeresiniz. Bu hayvan, bir okul servisinden daha büyük ve belki de var olan en komplike iletişim biçimine sahip.
(Video: whale clicking)
(Video: Balina sesleri)
These are the sounds of the mighty sperm whale, a fellow mammal that can dive almost a mile, hold its breath for more than an hour and lives in these amazingly complex, matriarchal societies. These clicks you heard, called codas, are just a facet of what we know of their communication. We know these animals are communicating, we just don't yet know what they're saying.
Bu sesler, kudretli ispermeçet balinasına ait. Bu memeli yaklaşık 1500 metreye kadar dalabilir, nefesini bir saatten uzun süre tutabilir ve oldukça kompleks anaerkil topluluklar halinde yaşar. Duyduğunuz seslere koda deniyor. Kodalar ispermeçet balinalarının iletişimi hakkında bildiklerimizin sadece bir kısmı. Bu hayvanların iletişim kurduklarını biliyoruz ancak ne söylediklerini henüz bilmiyoruz.
Project CETI aims to find out. Over the next five years, our team of AI specialists, roboticists, linguists and marine biologists aim to use the most cutting-edge technologies to make contact with another species, and hopefully communicate back. We believe that by listening deeply to nature, we can change our perspective of ourselves and reshape our relationship with all life on this planet.
Project CETI bunu keşfetmeyi hedefliyor. Önümüzdeki beş yıl boyunca ekibimizdeki yapay zeka uzmanları, robot bilimciler, dil bilimciler ve deniz biyologları başka türlerle iletişim kurabilmek ve bir yanıt alabilmek adına son teknolojileri kullanmayı hedefliyor. Kendimize olan bakış açımızı ve dünyada yaşayan tüm canlılarla olan ilişkilerimizi doğaya derinlemesine kulak vererek değiştirebileceğimize inanıyoruz.
This of course seems like an impossible goal. People have been trying to make contact with other animals for hundreds of years. How could we do what others could not, especially given that I'm sitting here on my couch in New York City in the middle of a pandemic and protests?
Tabii bu gerçekleşmesi imkânsız bir hedef gibi görünebilir. İnsanlar yüzyıllardır diğer hayvanlarla iletişim kurmaya çalışıyor. Bir pandeminin ve eylemlerin ortasında New York’taki evimin koltuğunda oturduğumu göz önünde bulundurduğumuzda diğer insanların başaramadığını biz nasıl başaracağız? Hayatımın son 20 yılını bir deniz biyoloğu ve oşinograf olarak geçirdim.
I've spent the last 20 years as a marine biologist and oceanographer, studying the ocean from all different perspectives, from microbes to sharks. I've assembled interdisciplinary teams that have built the first shark-eye camera to see the world from a shark's perspective, and have collaborated with engineers to design robots so gentle that they don't even stress a jellyfish. But it wasn't until 2018 when I was on fellowship at the Radcliffe Institute for Advanced Study that I realized that perhaps the best way to understand the ocean and its inhabitants wasn't just by seeing the world through their eyes, but by listening -- by really, deeply listening.
Mikroplardan köpek balıklarına kadar farklı bakış açılarından ele alarak okyanusları inceledim. Farklı disiplinlerden ekipleri bir araya getirdim ve o ekipler dünyayı köpek balıklarının gözünden gösteren ilk kamerayı geliştirdiler. Bir denizanasını dahi rahatsız etmeyecek kadar hafif robotlar tasarlamaları için mühendislerle iş birliği yaptım. Okyanusları ve deniz canlılarını anlamanın en iyi yolunun yalnızca dünyaya onların gözünden bakmak değil, aynı zamanda onlara derinlemesine kulak vermek olduğunu 2018 yılında Radcliffe İleri Araştırma Enstitüsü’nde öğretmenlik yaptığım dönemde fark edebildim.
I became interested in sperm whales when I heard their sounds. They sounded like they were coming from another universe; a siren song being broadcast from the darkest reaches of the sea. These weren't the typical harmonious whale songs that I had been accustomed to. These sounded more like digital data transfer. We assembled the future Project CETI team and began discussing how to use the most advanced technologies to communicate with whales. One of the principal conclusions was that machine learning had a really good chance of understanding the patterns of sperm whale communication. And the time to apply these technologies was now. Cracking the interspecies communication code didn't just seem possible, it almost seemed inevitable. But how can analyzing patterns help us converse with whales and other animals?
İspermeçet balinaları, seslerini duyduğumda ilgimi çekti. Başka bir evrenden geliyor gibilerdi. Denizin derinliklerinden bir siren çağrısı yayınlanıyordu âdeta. Bu sesler alışkın olduğum ahenkli balina şarkılarından değildi. Daha çok dijital veri aktarımı gibiydi. Geleceğin Project CETI ekibini bir araya getirdik ve balinalarla iletişim kurabilmek için en son teknolojileri nasıl kullanacağımızı tartışmaya başladık. Ulaştığımız başlıca sonuç ispermeçet balinalarının iletişim modellerini yapay zeka ile anlama şansımızın yüksek olduğuydu. Bu teknolojileri kullanmanın tam zamanıydı. Türler arası iletişim kodlarını çözmek hem mümkün hem de kaçınılmaz görünüyordu. Peki iletişim modellerini incelemek balinalarla ve diğer hayvanlarla konuşmamızı nasıl sağlayabilir? İlk adım, ispermeçet balinalarının iletişim esaslarını anlamak.
Well, step one is to understand the elements of sperm whale communication. These codas you heard don't appear to be sentences as we know them, but there's clear structure in how these animals communicate. Sperm whales send codas back and forth to each other in sequences, and there are regional dialects like British and Australian accents. This is exactly why machine learning is such a powerful tool. These approaches analyze patterns in relationship and map meaning to them. Just a few years ago, scientists used machine learning to translate between two totally unknown human languages. Not by using a Rosetta Stone or a dictionary, but by mapping them on patterns in higher-dimensional space. But for machine learning to work effectively, it needs data -- it needs lots and lots of data.
Duyduğunuz kodalar bildiğimiz hâliyle cümleler değiller ancak bu hayvanların iletişiminin belirli bir yapısı var. İspermeçet balinaları birbirlerine art arda kodalar gönderiyorlar. İngiliz ve Avustralya aksanları gibi bölgesel lehçeleri var. İşte bu yüzden yapay zeka oldukça güçlü bir araç. Bu araçlar iletişim modellerini inceleyip anlamlarını saptıyor. Birkaç yıl önce bilim insanları Bilinmeyen iki tane farklı insan dili arasında çeviri yapmak için yapay zekayı kullandı. Rosetta Stone adlı dil öğrenimi yazılımı veya sözlük kullanmaktan ziyade yüksek boyutlu olan uzay modelleri üzerinde bu dilleri saptadılar. Ancak yapay zekanın etkili bir şekilde çalışması için çok fazla veriye ihtiyaç var.
In the past half-century, marine researchers have painstakingly collected and hand annotated just a few thousand sperm whale vocalizations, but in order to learn sperm whale communication, we'll need to collect millions, if not tens of millions of carefully annotated sperm whale vocalizations correlated with behaviors. We'll do it with noninvasive, autonomous, free-swimming robots, aerial-aquatic drones, bottom-mounted hydrophone arrays and more.
Geçtiğimiz 50 yılda deniz araştırmacıları birkaç bin ispermeçet balinası seslendirmesini titizlikle topladı ve notlarla açıkladı. Ancak ispermeçet balinalarının iletişimini öğrenebilmek için davranışla uyumlu on milyonlarca ek açıklama içeren ispermeçet balinası seslendirmesine ihtiyacımız var. Bunu noninvaziv, otonom, serbest yüzen robotlarla, hem uçan hem yüzen drone’larla, tabana monteli hidrofon dizilimleriyle ve daha fazlasıyla yapacağız. 25 tane ispermeçet balinası ailesinin sık görüldüğü
We'll work with our close partners at the Dominica Sperm Whale Project to cover a 20-square-kilometer area that is frequented by over 25 well-known families of sperm whales. We're going to put specific focus on the interactions of mothers and calfs, training our machine learning algorithms to learn whale language from the bottom up. All this data we'll have sent through a pipeline and analyzed by the Project CETI translation team. The raw audio and context data will go through our machine learning engine where it's going to be first sorted by structure. The linguistics team will then search for things like syntax and time displacement. For example, if we find an event where a whale was talking about something yesterday, that alone would be a major finding, something that has thus far only been shown in humans. And once we've really mastered listening, we're going to try really carefully to talk back even on the most simplistic level.
20 kilometrekarelik bir alanı incelemek için Dominica Sperm Whale projesindeki ortaklarımızla çalışacağız. Anneler ile yavrular arasındaki etkileşime özel olarak odaklanacağız. Yapay zekâ algoritmalarımızı balina dilini temelden öğrenmek için programlayacağız. Tüm bu verileri analiz etmeleri için Project CETI çeviri ekibine göndereceğiz. İşlem görmemiş sesler ve bağlam verileri yapay zekâ cihazımız ile öncelikle yapıya göre sıralanacak. Ardından dil bilimi ekibi, sözdizim ve zamanın yer değiştirmesi gibi unsurları arayacak. Bir balinanın geçmiş zaman üzerine konuştuğunu keşfetmek bile başlı başına büyük bir buluş olur çünkü bu daha önce yalnızca insanlarda gözlemlenen bir durum. Dinleme konusunda uzmanlaştıktan sonra en basit seviyede olsa bile dikkatlice yanıt vermeye çalışacağız.
Finally, Project CETI will build an open-source platform where we will make our data sets available to the public, encouraging the global community to come along on this journey for understanding. These animals could be the most intelligent beings on this planet. They have a neocortex and spindle cells -- structure that in humans control our higher thoughts, emotions, memory, language and love. And all the platforms that we develop can be cross-applied to other animals: to elephants, birds, primates, dolphins -- essentially any animal.
Son olarak Project CETI, küresel bir topluluğun idrak üzerine olan bu yolculuğa katılmasını desteklemek adına verilerin kamusal olduğu bir açık kaynak platformu kuracak. Bu hayvanlar dünya üzerindeki en zeki canlılar olabilir. Neokorteksleri ve iğsi hücreleri var. Bunlar insanlarda derin düşünceleri, duyguları, hafızayı, dili ve sevgiyi kontrol eden yapılar. Geliştirdiğimiz tüm platformlar fillere, kuşlara, primatlara, yunuslara ve özünde tüm hayvanlara uygulanabilir.
In the late 1960s, our team member, Roger Payne, discovered that whales sing.
1960′ların sonunda ekibimizden Roger Payne balinaların şarkı söylediğini keşfetti.
(Recording: whale singing)
(Kayıt: Balinalar şarkı söylüyor)
A finding that sparked the Save the Whales movement led to the end of large-scale whaling and prevented several whale species from extinction just by showing that whales sing. Imagine if we could understand what they're saying. Now is the time to open this larger dialogue. Now is the time to listen deeply and show these magical animals, and each other, newfound respect.
Bu keşif Save the Whales hereketini ateşledi, geniş çaplı bir balina avının sona ermesini sağladı ve çeşitli balina türlerinin soylarının tükenmesini önledi. Tüm bunları sadece balinaların şarkı söyleyişini göstererek başardı. Neler söylediklerini anlayabilsek olacakları düşünün. Şimdi bu mühim meseleye odaklanmanın, derinlemesine dinlemenin, bu muhteşem hayvanlara ve birbirimize saygı duymanın zamanı.
Thank you.
Teşekkür ederim.