When I got my current job, I was given a good piece of advice, which was to interview three politicians every day. And from that much contact with politicians, I can tell you they're all emotional freaks of one sort or another. They have what I called "logorrhea dementia," which is they talk so much they drive themselves insane. (Laughter) But what they do have is incredible social skills. When you meet them, they lock into you, they look you in the eye, they invade your personal space, they massage the back of your head.
Анх би энэ ажилд ороод нэг дажгүй зөвлөгөө авч билээ. "Өдөрт 3 улстөрчтэй ярилцлага хийх." Улстөрчидтэй уулзаж байсан туршлагаасаа хуваалцахад, улстөрчид бүгдээрээ ямар нэг төрлийн сэтгэлийн хөөрөлтэй хүмүүс байдаг. Тэднийг би "хэт чалчих сэтгэцийн олдмол өвчин"-тэй гэдэг юм. Өөрсдийгөө солиортол хэтэрхий их чалчих өвчин. (Инээлдэв) Гэхдээ тэдний харилцааны чадвар үнэхээрийн гайхалтай. Хэрвээ чи нэгтэй нь уулзах юм бол чамайг өөртөө наалдуулж чадна, нүд рүү чинь эгцлэн харж хувийн орон зайг чинь эзэлж хүзүүнд чинь иллэг хийж өгөх вий.
I had dinner with a Republican senator several months ago who kept his hand on my inner thigh throughout the whole meal -- squeezing it. I once -- this was years ago -- I saw Ted Kennedy and Dan Quayle meet in the well of the Senate. And they were friends, and they hugged each other and they were laughing, and their faces were like this far apart. And they were moving and grinding and moving their arms up and down each other. And I was like, "Get a room. I don't want to see this." But they have those social skills.
Би хэдэн сарын өмнө нэг Бүгд Найрамдах намын сенатортай оройн хоолонд орсон юм. Гэтэл тэр бүх л хоолны турш гуяны маань дотор талд гараа хийчихээд базлаад салдаггүй. Олон жилийн өмнө юм байна. Би нэг удаа Тед Кеннеди, Дэн Куале 2 сенатын танхимд уулзаж байхыг харсан юм. Тэр хоёр найзууд бие биенээ тэвэрч нүүр нүүрээ ийм ойрхноос харж инээлдээд л... Нааш цааш холхин хавиралдаж, гар хуруугаараа бие биенээ дээш доош нь илж таалж байсан. "Буудалд өрөө аваач дээ. Ийм юм хармааргүй байна" гэчихмээр санагдаж билээ. Гэвч тэд харилцааны чадвартай байна.
Another case: Last election cycle, I was following Mitt Romney around New Hampshire, and he was campaigning with his five perfect sons: Bip, Chip, Rip, Zip, Lip and Dip. (Laughter) And he's going into a diner. And he goes into the diner, introduces himself to a family and says, "What village are you from in New Hampshire?" And then he describes the home he owned in their village. And so he goes around the room, and then as he's leaving the diner, he first-names almost everybody he's just met. I was like, "Okay, that's social skill."
Өөр нэг жишээ: Өнгөрсөн сонгуулийн үеэр би Нью-Хампширт Митт Ромнийг дагалдаж байлаа. Тэрээр 5 төгс хүүтэйгээ сонгуулийн сурталчилгаагаа хийж байлаа. Бип, Чип, Рип, Зип, Лип, Дип. (Инээлдэв) Тэгээд нэг хямд хоолны газар ороод... тэр хоолны газар руу орж гэр бүлээрээ хооллож байсан хүмүүст өөрийгөө танилцуулаад "Та нар Нью-Хампширийн аль тосгоных вэ?" гэж асуусан. Тэгснээ тэдний тосгонд байсан гэрийнхээ тухай ярьж өгч байна. Түүний дараа өрөөгөөр тойрч хэсэг алхаад хоолны газраас гарч явахдаа дөнгөж танилцсан тэр хүмүүсийг бараг бүгдийг нэрээр нь дуудаж байв. "Энэ чинь л харилцааны чадвар байх даа" гэж бодогдож байлаа
But the paradox is, when a lot of these people slip into the policy-making mode, that social awareness vanishes and they start talking like accountants. So in the course of my career, I have covered a series of failures. We sent economists in the Soviet Union with privatization plans when it broke up, and what they really lacked was social trust. We invaded Iraq with a military oblivious to the cultural and psychological realities. We had a financial regulatory regime based on the assumptions that traders were rational creatures who wouldn't do anything stupid. For 30 years, I've been covering school reform and we've basically reorganized the bureaucratic boxes -- charters, private schools, vouchers -- but we've had disappointing results year after year. And the fact is, people learn from people they love. And if you're not talking about the individual relationship between a teacher and a student, you're not talking about that reality. But that reality is expunged from our policy-making process.
Гэвч нэг зөрчилдөөнтэй зүйл гэвэл улстөрчдийн ихэнх нь бодлого боловсруулж байх үедээ тэд нийгмийн энэ мэдрэмжээ гээгээд нягтлан бодогчид шиг ярьж эхэлнэ. Би карьерынхаа явцад олон ч удаа бүтэлгүйтсэн дээ. Зөвлөлт Холбоот Улсыг задрахад "Хувьчлалын төлөвлөгөө" боловсруулж эдийн засагчдаа явуулсан. Гэвч үнэхээр дутагдалтай зүйл нь нийгмийн итгэлцэл байсан. Иракийг цэргийн хүчээр дайрахдаа тэдний соёл, сэтгэл зүйн бодит байдлыг судлахаа мартсан. Диллерүүд хэзээ ч тэнэг зүйл хийхгүй бодлоготой хүмүүс гэж, тэдний таамаглалд үндсэлсэн санхүүгийн захиргааны дэглэмтэй байсан. 30 жилийн турш боловсролын системийн шинэчлэллийн тухай мэдээллээ. Тусгай зөвшөөрөл, хувийн сургууль, төлбөрийн баримт гээд хүнд суртлын аппаратыг бид л бараг шинэчилсэн. Гэвч үр дүн нь жилээс жилд урам хугалж байсан. Гол нь хүмүүс хүндэтгэдэг хүнээсээ л юм сурдаг. Хэрвээ багш сурагч хоёрын хоорондын хувийн харилцааны тухай ярихгүй л бол бодит байдлын тухай яриад хэрэггүй. Бодлого боловсруулах явцад бодит байдлыг орхигдуулдаг.
And so that's led to a question for me: Why are the most socially-attuned people on earth completely dehumanized when they think about policy? And I came to the conclusion, this is a symptom of a larger problem. That, for centuries, we've inherited a view of human nature based on the notion that we're divided selves, that reason is separated from the emotions and that society progresses to the extent that reason can suppress the passions. And it's led to a view of human nature that we're rational individuals who respond in straightforward ways to incentives, and it's led to ways of seeing the world where people try to use the assumptions of physics to measure how human behavior is. And it's produced a great amputation, a shallow view of human nature.
Энэ л намайг нэг асуултад хүргэдэг. Хорвоо ертөнц дэх хамгийн харилцааны чадвартай хүмүүс бодлогын тухай ярих болохоор яагаад ийм хүний мөсгүй болдог байнаа? Би хувьдаа үүнийг маш том асуудлын шинж тэмдэг гэж дүгнэлээ. Хүний мөн чанарын тухай дараах үзэл хэдэн зууныг дамжиж ирсэн. "Бид бол ангид хүмүүс. Учир шалтгаан сэтгэл хөдлөлөөс тусдаа зүйл. Нийгэм хөгжихийн хэрээр учир шалтгаан хүсэл тэмүүлэлийг халхалдаг." Энэ нь эргээд хүний мөн чанарыг ингэж дүгнэхэд хүргэж байна. "Бид бол урамшуулалд шууд замаар хариу үйлдэл үзүүлдэг бодлоготой амьтад юм." Энэ үзэл хүний зан төлвийг хэмжихэд физикийн таамаглал ашиглахыг оролдсон ийм нэг ертөнц бий болоход хүргэсэн. Тийм болохоор ихээхэн хасалт таналт хийгдэж хүний мөн чанарын тухай өнгөц үзлийг бий болгосон.
We're really good at talking about material things, but we're really bad at talking about emotions. We're really good at talking about skills and safety and health; we're really bad at talking about character. Alasdair MacIntyre, the famous philosopher, said that, "We have the concepts of the ancient morality of virtue, honor, goodness, but we no longer have a system by which to connect them." And so this has led to a shallow path in politics, but also in a whole range of human endeavors.
Бид материаллаг зүйлсийн талаар ярихдаа тун сайн боловч сэтгэлийн хөдөлгөөний тухай ярихдаа тун муу. Бид ур чадвар, аюулгүй байдал, эрүүл мэндийн тухай ярихдаа үнэхээрийн сайн хэрнээ зан характерийн тухай ярихдаа туйлын муу. Нэрт философич Аласдайр Макинтайр ингэж хэлсэн байдаг. "Эр зориг, нэр төр, сайхан сэтгэл гээд ёс суртахууны тухай эртний ойлголт байгаа хэдий ч эднийг холбох системгүй болжээ." Тиймээс улс төрд, цаашлаад хүн төрөлхтний бүхий л хичээл зүтгэлд өнгөц байдал бий болсон.
You can see it in the way we raise our young kids. You go to an elementary school at three in the afternoon and you watch the kids come out, and they're wearing these 80-pound backpacks. If the wind blows them over, they're like beetles stuck there on the ground. You see these cars that drive up -- usually it's Saabs and Audis and Volvos, because in certain neighborhoods it's socially acceptable to have a luxury car, so long as it comes from a country hostile to U.S. foreign policy -- that's fine. They get picked up by these creatures I've called uber-moms, who are highly successful career women who have taken time off to make sure all their kids get into Harvard. And you can usually tell the uber-moms because they actually weigh less than their own children. (Laughter) So at the moment of conception, they're doing little butt exercises. Babies flop out, they're flashing Mandarin flashcards at the things.
Энэ нь бид хүүхдээ хэрхэн өсгөж байгаагаас харагдана. Үдээс хойш 3 цагт дунд сургууль руу очиж хүүхдүүд гарч ирэхийг хараарай. Бүгд 36 кг эд зүйл хийсэн үүргэвчтэй байгаа. Салхи үлээвэл яг газарт наалдсан цох хорхой шиг харагдана. Тэгээд ирж буй машинуудыг харах юм бол дандаа Сааб, Ауди, Волво байгаа. Зарим газар айлууд тансаг машинтай болж байж хөршүүддээ хүлээн зөвшөөрөгддөг. АНУ-гийн гадаад бодлогод харш улс орноос ирсэн машин л байвал болох нь тэр. Хүүхдүүдийг авч байгаа хүмүүсийг би агуу-ээж гэдэг юм. Өндөр амжилттай явж буй ажил хэрэгч бүсгүйчүүд. Хүүхдээ Харвардад оруулахын тулд ажлын зав чөлөө гаргаж яваа нь тэр. "Та нар үнэндээ хүүхдүүдээсээ хөнгөхөн байхаа." гэж тэр агуу-ээжүүдэд хэлж болно шүү. (Инээлдэв) Тэд хүүхдээ олох үед өгзөгний дасгал багахан хийдэг. Хүүхэд гараад ирэнгүүт Хятад хэлний зурагт хуудас эргүүлнэ.
Driving them home, and they want them to be enlightened, so they take them to Ben & Jerry's ice cream company with its own foreign policy. In one of my books, I joke that Ben & Jerry's should make a pacifist toothpaste -- doesn't kill germs, just asks them to leave. It would be a big seller. (Laughter) And they go to Whole Foods to get their baby formula, and Whole Foods is one of those progressive grocery stores where all the cashiers look like they're on loan from Amnesty International. (Laughter) They buy these seaweed-based snacks there called Veggie Booty with Kale, which is for kids who come home and say, "Mom, mom, I want a snack that'll help prevent colon-rectal cancer."
Хүүхдээ гэртээ авчирангуутаа гэгээрүүлэхийг хүсэж өөрийн гэсэн гадаад бодлоготой "Бен Жерри хоёр" гэдэг мөхөөлдөсний компанид аваачина. Би нэг номондоо "Бен Жерри хоёр" микробуудыг алахын оронд яваад өгөөч гэж гуйдаг энхтайванч оо хийх хэрэгтэй гэж хошигносон байгаа. Тэгвэл их сайн зарагдана шүү. (Инээлдэв) Тэгээд хүүхдэд зориулсан хүнс авахаар "Хөүл Фүүдс" орно. Бүх худалдагч нь "Эмнисти Интернэшнл"-д өртэй юм шиг царайлсан, гайгүй ашиг орлогтой хүнсний дэлгүүрүүдийн нэг л дээ. (Инээлдэв) Тэндээс, гэртээ ирээд "ээж ээж, би бүдүүн-шулуун гэдэсний хорт хавдраас сэргийлдэг зууш идъе" гэж хэлдэг хүүхдүүдэд зориулсан тэжээлийн байцаатай "Вегги Бүүти" гэх зэрэг далайн ургамал бүхий зууш худалдаж авна.
(Laughter)
(Инээлдэв)
And so the kids are raised in a certain way, jumping through achievement hoops of the things we can measure -- SAT prep, oboe, soccer practice. They get into competitive colleges, they get good jobs, and sometimes they make a success of themselves in a superficial manner, and they make a ton of money. And sometimes you can see them at vacation places like Jackson Hole or Aspen. And they've become elegant and slender -- they don't really have thighs; they just have one elegant calve on top of another. (Laughter) They have kids of their own, and they've achieved a genetic miracle by marrying beautiful people, so their grandmoms look like Gertrude Stein, their daughters looks like Halle Berry -- I don't know how they've done that. They get there and they realize it's fashionable now to have dogs a third as tall as your ceiling heights. So they've got these furry 160-pound dogs -- all look like velociraptors, all named after Jane Austen characters.
Хүүхдүүд тодорхой нэг аргаар хүмүүжиж байна. SAT-д бэлдэх, үлээвэр хөгжим, хөл бөмбөгөөр хичээллэх гэх мэт хэмжиж болох амжилтын цагираг дундуур үсэрч байна. Тэгээд шилдэг сургуульд сурч, сайн ажилд орно. Зарим нь өнгөцхөн байдлаар өөрсдөө амжилт гаргаж их хэмжээний мөнгө олж байна. Зарим нь "Жексон Хоул", "Аспен" гэх мэт амралтын газруудаар явж байна. Мөн тэд гоёмсог, туранхай гэж жигтэйхэн. Гуя гэж ерөөсөө байхгүй. Хоёр шүдэнзний модон дээр нэг бие. (Инээлдэв) Тэгээд хүүхэдтэй болно. Царайлаг хүнтэй сууж байж генетикийн гайхамшигийг олсон гэж байгаа. Тийм болохоор эмээ нь Гертруд Штейн шиг харагдаж байхад охид нь Халле Берри шиг. Яаж ингэж чадсан юм бүү мэд. Тэгээд өндөр биенийхээ 3/1-тэй тэнцүү нохой дагуулж явах моодонд орсныг мэдээд велокираптор шиг төрхтэй, 70 кг, үс ноос болсон нохой худалдаж авна. Бүгд нохойндоо Жейн Остены зохиолын дүрийн нэр өгнө.
And then when they get old, they haven't really developed a philosophy of life, but they've decided, "I've been successful at everything; I'm just not going to die." And so they hire personal trainers; they're popping Cialis like breath mints. You see them on the mountains up there. They're cross-country skiing up the mountain with these grim expressions that make Dick Cheney look like Jerry Lewis. (Laughter) And as they whiz by you, it's like being passed by a little iron Raisinet going up the hill.
Хөгширсөн хойноо жинхэнэ амьдралын философийг тайлаагүй хэрнээ "Амьдарлдаа бүх зүйлд амжилттай байсан болохоор зүгээр нэг үхэхгүй ээ" гэж шийднэ. Тэгээд хувийн багш хөлсөлж авна. Бас Сиалис гэдэг эмийг гаа шиг л хүлхэнэ. Нэг бол уулын орой дээр гарчихсан явж байна. Дик Ченейг Жерри Луис шиг харагдуулахаар "чухал" царайлчихсан, цанаар уул өөдөө хөндлөн туулж явах вий. (Инээлдэв) Тэгээд хажуугаар чинь шунгинаад өнгөрвөл жижигхээн төмөр үрэл довны өөд шунгинах мэт санагдана.
(Laughter)
(Инээлдэв)
And so this is part of what life is, but it's not all of what life is. And over the past few years, I think we've been given a deeper view of human nature and a deeper view of who we are. And it's not based on theology or philosophy, it's in the study of the mind, across all these spheres of research, from neuroscience to the cognitive scientists, behavioral economists, psychologists, sociology, we're developing a revolution in consciousness. And when you synthesize it all, it's giving us a new view of human nature. And far from being a coldly materialistic view of nature, it's a new humanism, it's a new enchantment. And I think when you synthesize this research, you start with three key insights.
Энэ чинь амьдралын нэг хэсэг хэдий ч амьдралын нийт утга учир биш юм. Сүүлийн хэдэн жилд бид хүний мөн чанарын тухай, бидний хэн болох тухай илүү гүнзгий ойлголт авсаар ирсэн гэж би боддог. Энэ ойлголт ямар нэг онол, философид тулгуурлаагүй. Неврологийн шинжлэх ухаанаас сэтгэхүйн шинжлэх ухаантнууд, сэтгэл ханамжийн эдийн засагчид, сэтгэл судлаачид, cоциологи гэх мэт судалгаа шинжилгээний хамрах хүрээг бүхэлд нь агуулсан оюун ухаан судлалд үндэслэсэн. Бид ухамсарт хувьсгал хийж байна. Энэ бүгдийг нэтгэвэл хүний мөн чанарын тухай цоо шинэ ойлголт өгнө. Энэ бол мөн чанарын тухай хүйтэн материалист ойлголтоос тэс өөр. Энэ бол цоо шинэ хүнлэг ёс, сэтгэлийг татах цоо шинэ хүч. Миний бодлоор энэ судалгааны ажлыг нэгтгэхэд 3 үндсэн ухагдахууныг авч үзнэ.
The first insight is that while the conscious mind writes the autobiography of our species, the unconscious mind does most of the work. And so one way to formulate that is the human mind can take in millions of pieces of information a minute, of which it can be consciously aware of about 40. And this leads to oddities. One of my favorite is that people named Dennis are disproportionately likely to become dentists, people named Lawrence become lawyers, because unconsciously we gravitate toward things that sound familiar, which is why I named my daughter President of the United States Brooks. (Laughter) Another finding is that the unconscious, far from being dumb and sexualized, is actually quite smart. So one of the most cognitively demanding things we do is buy furniture. It's really hard to imagine a sofa, how it's going to look in your house. And the way you should do that is study the furniture, let it marinate in your mind, distract yourself, and then a few days later, go with your gut, because unconsciously you've figured it out.
Эхний ухагдахуун нь Ухамсар өөрийн намтрыг бүрэлдүүлж байх үед ихэнх ажлыг далд ухамсар гүйцэтгэдэг. Хүний оюун ухаан минутанд сая сая ширхэг мэдээлэл хүлээж авдгийн 40 орчмыг л ухамсартайгаар мэдэрдэг нь үүнийг батлах нэг арга болж байна. Сонин тохиолдол эндээс үүсдэг. Миний дуртай нэг жишээ бол Шүрээ нэртэй хүмүүс шүдний эмч, Хурц нэртэй хүмүүс хуульч болох нь их байдаг. Учир нь бид өөрт ойр санагдсан зүйл рүү далд ухамсарын хүчээр татагдаж байдаг. Тиймээс ч би охиноо Брүүксийн Нэгдсэн Улсын Ерөнхийлөгч гэж нэрлэсэн. (Инээлдэв) Далд ухамсар үнэндээ ухаантай байдаг. Гэхдээ энэ нь тэнэг мулгуу, сексийн донтой байхаас тэс өөр. Хамгийн их сэтгэхүй шаардсан ажлын нэг бол тавилга худалдаж авах. Нэг буйдан үзээд гэртээ яаж харагдах бол гэж төсөөлөх үнэхээр хэцүү. Зайлшгүй хийх зүйл бол тавилгаа судлах. Тавилгаа толгойдоо суулгаж өгөөд өөрийгөө сатааруул. Тэгээд хэдэн өдрийн дараа өөрийн дотоод мэдрэмжээ дагаад оч. Далд ухамсар бүхнийг шийдсэн байх болно.
The second insight is that emotions are at the center of our thinking. People with strokes and lesions in the emotion-processing parts of the brain are not super smart, they're actually sometimes quite helpless. And the "giant" in the field is in the room tonight and is speaking tomorrow morning -- Antonio Damasio. And one of the things he's really shown us is that emotions are not separate from reason, but they are the foundation of reason because they tell us what to value. And so reading and educating your emotions is one of the central activities of wisdom.
Хоёрдугаар ухагдахуун нь бодол санааны төвд сэтгэл хөдлөл голлох үүрэг гүйцэтгэдэг. Тархин дахь сэтгэл хөдлөлийг үүсгэгч хэсэгт харвалт өгсөн, гэмтсэн хүмүүс супер ухаантай байдаггүй. Үнэндээ тэд зарим үед ямар ч хэрэгцээгүй болдог. Энэ өрөөнд байгаа уг салбарын нэг агуу хүн маргааш өглөө илтгэл тавих Антонио Дарнасио юм. Түүний бидэнд ойлгуулсан зүйлсийн нэг бол сэтгэл хөдлөл учир шалтгаанаас ангид биш, харин учир шалтгааны суурь юм. Яагаад гэвэл сэтгэл хөдлөл бидэнд алийг нь үнэлэх ёстойг хэлж өгдөг. Тийм учраас өөрийнхөө сэтгэл хөдлөлийг уншиж, боловсруулах нь мэргэн ухаанд хүрэх гол арга замын нэг юм.
Now I'm a middle-aged guy. I'm not exactly comfortable with emotions. One of my favorite brain stories described these middle-aged guys. They put them into a brain scan machine -- this is apocryphal by the way, but I don't care -- and they had them watch a horror movie, and then they had them describe their feelings toward their wives. And the brain scans were identical in both activities. It was just sheer terror. So me talking about emotion is like Gandhi talking about gluttony, but it is the central organizing process of the way we think. It tells us what to imprint. The brain is the record of the feelings of a life.
Би одоо дундаж насны эр хүн. Сэтгэл хөдлөлөө таньж боловсруулж гүйцээгүй л байна. Дундаж насныхныг тархины тухай миний дуртай нэг явдал ингэж тодорхойлсон байдаг. Тэднийг тусгай тархины бичлэг хийх төхөөрөмжтэй холбоно. Жаахан үнэмшилгүй арга л даа. Гэхдээ надад хамаагүй. Тэгээд аймшигийн кино үзүүлсэний дараа эхнэрийнхээ тухай юу мэдэрч байгааг нь тайлбарлуулна. Тархины бичлэг хийх төхөөрөмжийн хариу хоёуланд нь адил гардаг. Хоёулаа үнэнхүү аймшигийн. Тэгэхээр сэтгэл хөдлөлийн тухай ярьж байгаа нь миний хувьд Ганди сувдаг сэтгэлийн тухай ярьж байгаатай адил боловч бидний хэрхэн бодож байгаагийн нэг гол зохицуулах процесс юм. Бидэнд юуг санаж үлдээхийг хэлж өгдөг. Тархи насан туршийн мэдрэмжийг бичиж үлдээдэг.
And the third insight is that we're not primarily self-contained individuals. We're social animals, not rational animals. We emerge out of relationships, and we are deeply interpenetrated, one with another. And so when we see another person, we reenact in our own minds what we see in their minds. When we watch a car chase in a movie, it's almost as if we are subtly having a car chase. When we watch pornography, it's a little like having sex, though probably not as good. And we see this when lovers walk down the street, when a crowd in Egypt or Tunisia gets caught up in an emotional contagion, the deep interpenetration. And this revolution in who we are gives us a different way of seeing, I think, politics, a different way, most importantly, of seeing human capital.
Харин гуравдагч ухагдахуун нь бид анхнаасаа бие даасан хүмүүс биш. Бид бол нийгмийн амьтан болохоос бодлоготой амьтан биш. Бид хоорондын харилцаанаас гарч ирдэг. Бид өөр хоорондоо гүнзгий нэвтрэлцсэн байдаг. Тийм ч учраас бид бусдыг харахаараа тэдний тархинд юу харж байгаа тухай толгойдоо эргэн дурсдаг. Киноны машин хөөж буй хэсгийг үзэхэд өөрөө машин хөөж байгаа мэт санагддаг. Порно кино үзвэл яг жинхэнэ мэт биш боловч өөрөө секс хийж буй мэт санагдана. Дурлалт хосууд гудамж даган алхаж байхад, Египт, Тунист буй хүмүүсийн хөл хөдөлгөөн сэтгэл хөдлөлийн "халдвар" авсан мэт байдлаас гүн нэвтрэлцлийг олж харна. Бид өөрсдийгөө таних энэхүү хувьсгал улс төрийг өөр нэг өнцгөөс харах, хамгийн чухал нь хүний нөөцийг өөрөөр харах замыг өгсөн.
We are now children of the French Enlightenment. We believe that reason is the highest of the faculties. But I think this research shows that the British Enlightenment, or the Scottish Enlightenment, with David Hume, Adam Smith, actually had a better handle on who we are -- that reason is often weak, our sentiments are strong, and our sentiments are often trustworthy. And this work corrects that bias in our culture, that dehumanizing bias. It gives us a deeper sense of what it actually takes for us to thrive in this life. When we think about human capital we think about the things we can measure easily -- things like grades, SAT's, degrees, the number of years in schooling. What it really takes to do well, to lead a meaningful life, are things that are deeper, things we don't really even have words for. And so let me list just a couple of the things I think this research points us toward trying to understand.
Бид бол Францаар гэгээрсэн хүүхдүүд. Учир шалтгааныг ухааны өндөрлөг гэж боддог. Гэвч миний бодлоор энэхүү судалгаа Дэвид Хьюм, Адам Смит хоёр буюу Англи Гэгээрэл, Шотланд Гэгээрэл хоёр бидний хэн болох талаар илүү баримжаатай байсныг харуулдаг. Учир шалтгаан ихэнхдээ үлбэгэр байдаг бол мэдрэмж илүү хүчтэй. Энэ мэдрэмж ихэнхдээ үнэн байдаг. Мөн энэ судалгаа бидний соёлын алдааг, хүн чанараа хэт алдах алдааг засаж өгдөг. Энэ амьдралд бид юу хөгжүүлэх ёстойг илүү гүн мэдрүүлдэг. Бид хүний нөөцийн тухай бодохдоо сурлагын дүн, SAT-н оноо, цол зэрэг, хэдэн жил сурсан гэх мэт амархан хэмжих зүйл л боддог. Учир утгатай амьдрал зохиоход юу хийх ёстой вэ гэдэг илүү гүнзгий, үгээр ч илэрхийлэх аргагүй зүйл байдаг. Хэдэн зүйл жагсаая л даа. Миний бодлоор энэ судалгаа биднийг "ойлгохыг хичээх"-д чиглүүлж байна.
The first gift, or talent, is mindsight -- the ability to enter into other people's minds and learn what they have to offer. Babies come with this ability. Meltzoff, who's at the University of Washington, leaned over a baby who was 43 minutes old. He wagged his tongue at the baby. The baby wagged her tongue back. Babies are born to interpenetrate into Mom's mind and to download what they find -- their models of how to understand reality. In the United States, 55 percent of babies have a deep two-way conversation with Mom and they learn models to how to relate to other people. And those people who have models of how to relate have a huge head start in life. Scientists at the University of Minnesota did a study in which they could predict with 77 percent accuracy, at age 18 months, who was going to graduate from high school, based on who had good attachment with mom. Twenty percent of kids do not have those relationships. They are what we call avoidantly attached. They have trouble relating to other people. They go through life like sailboats tacking into the wind -- wanting to get close to people, but not really having the models of how to do that. And so this is one skill of how to hoover up knowledge, one from another.
Төрөлхийн авъяас чадвар бол оюун ухааны хараа, бусдын оюун ухаан руу нэвтэрч юу байгааг нь судлах чадвар юм. Хүүхэд ийм чадвартай төрдөг. Вашингтоны их сургуулийн Мелтцоф, төрөөд 43 минут болсон хүүхэд рүү өнгийгөөд, хэлээ бултагануулж үзэж л дээ. Хүүхэд өөдөөс нь хэлээ бултагануулсан байна. Хүүхэд эхийнхээ оюун санаанд нэвтэрч юу байгааг нь хуулж авах гэж төрдөг. Энэ бол бодит байдлыг ойлгох тэдний арга юм. АНУ-д хүүхдүүдийн 55% нь ээжтэйгээ гүнзгий харилцаж бусадтай хэрхэн холбоо тогтоох аргад суралцдаг. Холбоо тогтоох ийм аргатай болсон хүмүүс амьдралаа сайхан эхлүүлдэг. Миннесотагийн их сургуулийн эрдэмтэд 18 сартай хүүхдүүд ээжтэйгээ илүү харилцаатай байна гэдэгт үндэслэж тэднийг дунд сургуулиас мастер хүртэл суралцана гэсэн судалгаа хийхэд 77% нь таарсан. 20% нь ээжтэйгаа сайн харилцаатай байгаагүй байна. Бидний хэлдэгээр ээжтэйгээ зайлсхийсэн харилцаатай хүүхдүүд. Тийм хүүхдүүд бусадтай харилцаж чаддаггүй. Дарвуулт завь салхины дагуу явж буй мэт амьдралыг туулдаг. Хүмүүстэй дотно байхыг хүсэх боловч хэрхэн харилцах аргаа мэдэхгүй. Мэдлэгийг бие биенээсээ сорж авах чадвар гэдэг энэ юм.
A second skill is equipoise, the ability to have the serenity to read the biases and failures in your own mind. So for example, we are overconfidence machines. Ninety-five percent of our professors report that they are above-average teachers. Ninety-six percent of college students say they have above-average social skills. Time magazine asked Americans, "Are you in the top one percent of earners?" Nineteen percent of Americans are in the top one percent of earners. (Laughter) This is a gender-linked trait, by the way. Men drown at twice the rate of women, because men think they can swim across that lake. But some people have the ability and awareness of their own biases, their own overconfidence. They have epistemological modesty. They are open-minded in the face of ambiguity. They are able to adjust strength of the conclusions to the strength of their evidence. They are curious. And these traits are often unrelated and uncorrelated with IQ.
Хоёрдугаар чадвар бол тэнцвэртэй байх. Өөрийн оюун санаан дахь алдаа гажуудлыг саруул ухаанаар олж харах чадвар. Жишээлбэл хүн төрөлхтөн өөртөө хэт итгэлтэй амьтад. Профессоруудын 95% нь өөрсдийгөө дундаж багшаас илүү гэж үздэг. Оюутнуудын 96% нь нийгмийн харилцааны чадвараа дунджаас илүү гэж боддог. "Тайм" сэтгүүл америкчуудаас "Та хамгийн их орлоготой хүмүүсийн эхний нэг хувьд багтах уу?" гэсэн судалгаа авахад 19% нь хамгийн өндөр орлоготой болж таарсан. (Инээлдэв) Гэхдээ энэ нь хүйстэй холбоотой зуршил. Эрчүүд эмэгтэйчүүдээс 2 дахин илүү "тийм" гэж хариулсан байна. Учир нь эр хүний цээжинд эмээлтэй хазаартай морь багтдаг. Харин зарим хүмүүс алдаа дутагдал, хэт итгэлтэй байдлаа мэдэхтэйгээ байдаг. Танин мэдэхүйн онолд тулгуурласан даруу зантай хүмүүс. Тэд ойлгомжгүй зүйл байвал түүнийгээ нээлттэй илэрхийлдэг. Баттай нотлох баримтад үндэслэж баттай дүгнэлт хийх чадвартай хүмүүс. Тэд их сониуч. Энэхүү чанарыг IQ-тэй холбошгүй, харьцуулашгүй.
The third trait is metis, what we might call street smarts -- it's a Greek word. It's a sensitivity to the physical environment, the ability to pick out patterns in an environment -- derive a gist. One of my colleagues at the Times did a great story about soldiers in Iraq who could look down a street and detect somehow whether there was an IED, a landmine, in the street. They couldn't tell you how they did it, but they could feel cold, they felt a coldness, and they were more often right than wrong. The third is what you might call sympathy, the ability to work within groups. And that comes in tremendously handy, because groups are smarter than individuals. And face-to-face groups are much smarter than groups that communicate electronically, because 90 percent of our communication is non-verbal. And the effectiveness of a group is not determined by the IQ of the group; it's determined by how well they communicate, how often they take turns in conversation.
Гуравдагч чанар бол "медез". Үүнийг гудамжны ухаантнууд гэж болох юм. Грек үг л дээ. Материаллаг орчныг мэдрэх мэдрэмж гэсэн үг. Тухайн орчноос нэг зүйл сонгон авч мөн чанарыг тодорхойлох чадвар. "Таймс" сэтгүүлд хамт ажилладаг нөхөр маань гудамж дагуулж хараад тэсрэх бодис, хөрсөнд суулгасан тэсрэх бөмбөг байгаа эсэхийг яаж ийгээд мэддэг Ирак цэргийн тухай гайхалтай нийтлэл бичиж байлаа. Тэр цэргүүд яаж мэдсэнээ хэлж чадахгүй хэдий ч даарах ч шиг, хүйтэн зүйл мэдэрдэг нь алдахаасаа илүү онох нь их байдаг байна. Гуравдугаарт багаар ажиллах чадвар буюу харилцан ойлголцох чадвар гэж болох юм. Баг хувь хүмүүсээс илүү ухаалаг тул уг чадвар илүү сайн илэрдэг. Цахим аргаар холбогддог багаас биечлэн уулздаг баг илүү ухаалаг. Учир нь бидний харилцааны 90% нь үгийн бус байдаг. Мөн багийн үр ашигтай байдал багийн IQ-тай холбоогүй, хоорондоо хэрхэн харилцаж хэр олон удаа үр ашигтай ярилцлага хийсэнтэй холбоотой.
Then you could talk about a trait like blending. Any child can say, "I'm a tiger," pretend to be a tiger. It seems so elementary. But in fact, it's phenomenally complicated to take a concept "I" and a concept "tiger" and blend them together. But this is the source of innovation. What Picasso did, for example, was take the concept "Western art" and the concept "African masks" and blend them together -- not only the geometry, but the moral systems entailed in them. And these are skills, again, we can't count and measure.
Мөн "холих" чадвар гэж нэг зүйл бий. Ямар ч хүүхэд "Би бар байна" гээд бар шиг болж чадна. Энэ их энгийн санагдаж магад. Гэвч начир дээрээ "Би" гэдэг үгийн утгыг "бар" гэдэг үгийнхтэй холих үнэхээрийн төвөгтэй. Гэхдээ шинэ санааны үндэс бол мөн. Жишээ нь, Пикасо "Барууны урлаг" гэдэг ойлголтыг "Африкийн нүүр будалт" гэдэг ойлголттой геометрийн хувьд төдийгүй ёс суртахууны системийн хувьд хольж үзсэн байгаа юм. Энэ бол өнөөх бидний тоолж хэмжиж боломгүй чадвар юм.
And then the final thing I'll mention is something you might call limerence. And this is not an ability; it's a drive and a motivation. The conscious mind hungers for success and prestige. The unconscious mind hungers for those moments of transcendence, when the skull line disappears and we are lost in a challenge or a task -- when a craftsman feels lost in his craft, when a naturalist feels at one with nature, when a believer feels at one with God's love. That is what the unconscious mind hungers for. And many of us feel it in love when lovers feel fused.
Ингээд миний сүүлийн дурдах зүйлийг та бүхэн "лимеренс" гэж болно. Энэ бол чадвар биш. Энэ бол эрч хүч, сэдэл юм. Ухамсар амжилт, нэр алдарыг хүсэмжилдэг. Харин далд ухамсар нүдэнд юм үзэгдэхээ больж хийж буй зүйлдээ анхаарлаа бүрэн төвлөрүүлсэн үед, гар урлалч хийж буй бүтээлдээ бүрэн автсан үед, байгаль судлаач байгальдаа ууссан мэт болох үед, бурханд итгэгч бурханы хайранд автсан үед бий болох тэрхүү транс үеийг хүсэмжилдэг. Далд ухамсар үүнийг л хүсдэг. Ихэнх хүмүүс үүнийг хайр сэтгэлээс, дурлалд шатсан үедээ мэдэрдэг.
And one of the most beautiful descriptions I've come across in this research of how minds interpenetrate was written by a great theorist and scientist named Douglas Hofstadter at the University of Indiana. He was married to a woman named Carol, and they had a wonderful relationship. When their kids were five and two, Carol had a stroke and a brain tumor and died suddenly. And Hofstadter wrote a book called "I Am a Strange Loop." In the course of that book, he describes a moment -- just months after Carol has died -- he comes across her picture on the mantel, or on a bureau in his bedroom.
Оюун ухаан хэрхэн харилцан нэвтрэлцдэг тухай энэхүү судалгааны хамгийн оновчтой тодорхойлолтыг Индианагийн их сургуулийн агуу онолч, эрдэмтэн Дуглас Хофштадтер хэлсэн байдаг. Тэрээр Кэрол нэртэй бүсгүйтэй гэрлэж, тун жаргалтай амьдарч байжээ. Хүүхдүүдийн нэг нь 2, нөгөө нь 5 настай байхад Кэрол тархины хавдартай болж цус харван гэнэт үхсэн байна. Хофштадтер "Би бол этгээд гогцоо" гэдэг ном бичсэн юм. Энэ номонд тэрээр Кэролыг нас барсанаас хойш хэдэн сарын дараа ханын зуухан дээр билүү унтлагын өрөөний шүүгээн дээр байсан зургийг нь харсан тэр мөчийг тайлбарласан.
And here's what he wrote: "I looked at her face, and I looked so deeply that I felt I was behind her eyes. And all at once I found myself saying as tears flowed, 'That's me. That's me.' And those simple words brought back many thoughts that I had had before, about the fusion of our souls into one higher-level entity, about the fact that at the core of both our souls lay our identical hopes and dreams for our children, about the notion that those hopes were not separate or distinct hopes, but were just one hope, one clear thing that defined us both, that welded us into a unit -- the kind of unit I had but dimly imagined before being married and having children. I realized that, though Carol had died, that core piece of her had not died at all, but had lived on very determinedly in my brain."
Энэ тухай ингэж бичсэн байна: "Би түүний нүүр рүү харлаа. Би өөрөө түүний нүдээр харж байгаа юм шиг санагдтал гүн ширтэв. Гэнэт нулимс минь урсаж 'Энэ би байна. Би байна' гэж байв. Энэ хэдэн энгийн үгс өмнө бодож байсан олон зүйлийг эргэн санагдуулав. Бид хоёрын оюун санаа арай өндөр төвшиний оршихуй болон нэгдэх тухай, бид хоёрын санаа бодлын төвд хүүхдүүдийнхээ төлөө гэсэн адилхан хүсэл мөрөөдөл бий тухай, энэ хүсэл хаа хол зөрөөгүй, харин нэг л хүсэл байна гэж ойлгох тухай нэг тодорхой зүйл бид хоёрыг илэрхийлж нэгж хэсэг болгон гагнах тухай, хүнтэй гэрлэж хүүхэдтэй болохоосоо өмнө бүдэг бадаг төсөөлж байсан тийм нэгж хэсгийн тухай. Кэрол нас барсан хэдий ч түүний энэхүү чухал хэсэг нас бараагүй гэдгийг ойлголоо. Харин ч тархинд минь амьдрахаар бүрэн шийдсэн байна."
The Greeks say we suffer our way to wisdom. Through his suffering, Hofstadter understood how deeply interpenetrated we are. Through the policy failures of the last 30 years, we have come to acknowledge, I think, how shallow our view of human nature has been. And now as we confront that shallowness and the failures that derive from our inability to get the depths of who we are, comes this revolution in consciousness -- these people in so many fields exploring the depth of our nature and coming away with this enchanted, this new humanism. And when Freud discovered his sense of the unconscious, it had a vast effect on the climate of the times. Now we are discovering a more accurate vision of the unconscious, of who we are deep inside, and it's going to have a wonderful and profound and humanizing effect on our culture.
Бид мэргэн ухаанд хүрэх замдаа зовдог гэж грекүүд хэлдэг. Хофштадтер ингэж зовохдоо хүмүүс хоорондоо хичнээн гүн нэвтрэлцсэн байдгийг ойлгожээ. Өнгөрсөн 30 жилийн турш гаргасан бодлогын алдаанаас миний бодлоор бид хүний мөн чанарын тухай өнгөцхөн ойлголттой байсан гэдгээ ойлгосон. Тиймээс өнөөдөр энэ өнгөцхөн ойлголт, өөрсдийн гүнд хэн байгааг таньж чаддаггүйгээс үүдсэн алдаатай нүүр тулмагц ухамсарт хийх хувьсгал эхэлнэ. Энэ салбарт маш олон хүн бидний мөн чанарын гүн рүү орж судлаад энэхүү сэтгэл эзэмдсэн цоо шинэ хүнлэг ёсыг нээжээ. Фрейд далд ухамсарын тухай онолоо нээхэд тухайн үедээ маш том нөлөө үзүүлсэн. Өнөөдөр "Бидний гүнд хэн байна вэ?" гэсэн далд ухамсарын тухай илүү нарийвчилсан нээлт хийгдэж байна. Энэ нээлт бидний соёлд гайхалтай, гүн гүнзгий, хүнчилсэн нөлөө үзүүлэх болно.
Thank you.
Баярлалаа.
(Applause)
(Алга ташив)