When we think about mapping cities, we tend to think about roads and streets and buildings, and the settlement narrative that led to their creation, or you might think about the bold vision of an urban designer, but there's other ways to think about mapping cities and how they got to be made. Today, I want to show you a new kind of map. This is not a geographic map. This is a map of the relationships between people in my hometown of Baltimore, Maryland, and what you can see here is that each dot represents a person, each line represents a relationship between those people, and each color represents a community within the network.
Nghĩ về vẽ bản đồ thành phố ta có xu hướng nghĩ về đường, phố, tòa nhà, và câu chuyện định cư dẫn tới việc hình thành thành phố, hay về tầm nhìn táo bạo của một nhà thiết kế đô thị nào đó, thế nhưng, vẫn còn những cách khác để phát họa và tìm hiểu nguồn gốc thành phố. Hôm nay, tôi muốn giới thiệu một loại bản đồ mới, không phải bản đồ địa lý. Đây là bản đồ về mối quan hệ người dân tại thành phố quê hương tôi, Baltimore, Maryland, và ở đây, bạn thấy mỗi chấm tượng trưng cho một người, mỗi đường thẳng tượng trưng cho một mối quan hệ giữa người với người, và mỗi màu tượng trưng cho một cộng đồng trong hệ thống.
Now, I'm here on the green side, down on the far right where the geeks are, and TEDx also is down on the far right. (Laughter) Now, on the other side of the network, you tend to have primarily African-American and Latino folks who are really concerned about somewhat different things than the geeks are, but just to give some sense, the green part of the network we call Smalltimore, for those of us that inhabit it, because it seems as though we're living in a very small town. We see the same people over and over again, but that's because we're not really exploring the full depth and breadth of the city. On the other end of the network, you have folks who are interested in things like hip-hop music and they even identify with living in the DC/Maryland/Virginia area over, say, the Baltimore city designation proper. But in the middle, you see that there's something that connects the two communities together, and that's sports. We have the Baltimore Orioles, the Baltimore Ravens football team, Michael Phelps, the Olympian. Under Armour, you may have heard of, is a Baltimore company, and that community of sports acts as the only bridge between these two ends of the network.
Tôi ở phía xanh lá cây, dưới xa góc phải, nơi của lũ mọt sách, TEDx cũng ở phía dưới góc phải đằng kia. (Tiếng cười) Ở phía bên kia của hệ thống, bạn có chủ yếu dân Mỹ gốc Phi hay dân Mỹ gốc Mỹ La tinh những người có mối quan tâm rất khác so với lũ mọt sách, ở đây chỉ là đại khái thôi, phần xanh lá được gọi Smalltimore, dành cho những người như tôi, vì có vẻ chúng tôi sống trong một thị trấn rất nhỏ. Chúng tôi gặp đi gặp lại cùng một người, nhưng đó là vì ta không thật sự khai thác chiều sâu và chiều rộng toàn diện của thành phố. Ở đầu kia của mạng lưới, bạn có những người thích những thứ như nhạc hip-hop và tự nhận mình đang sống trong khu Washington DC/ Maryland/Virgina giữa lòng thành phố Baltimore. Ở giữa, các bạn thấy thứ gì đó nối kết hai cộng đồng lại với nhau, và đó là thể thao. Ta có bóng chày Baltimore Orioles, bóng bầu dục Baltimore Baven, Michael Phelps, dân Olympic. Under Armour, bạn đã từng nghe, một công ty ở Baltimore, cộng đồng thể thao đó làm chiếc cầu duy nhất nối hai đầu mạng lưới.
Let's take a look at San Francisco. You see something a little bit different happening in San Francisco. On the one hand, you do have the media, politics and news lobe that tends to exist in Baltimore and other cities, but you also have this very predominant group of geeks and techies that are sort of taking over the top half of the network, and there's even a group that's so distinct and clear that we can identify it as Twitter employees, next to the geeks, in between the gamers and the geeks, at the opposite end of the hip-hop spectrum. So you can see, though, that the tensions that we've heard about in San Francisco in terms of people being concerned about gentrification and all the new tech companies that are bringing new wealth and settlement into the city are real, and you can actually see that documented here. You can see the LGBT community is not really getting along with the geek community that well, the arts community, the music community. And so it leads to things like this. ["Evict Twitter"] Somebody sent me this photo a few weeks ago, and it shows what is happening on the ground in San Francisco, and I think you can actually try to understand that through looking at a map like this.
Nào, bây giờ hãy nhìn San Francisco. Bạn sẽ thấy cái gì đó khác với San Francisco. Nói cách khác, bạn cũng có giới truyền thông, chính trị gia, tin tức như ở Baltimore và các thành phổ khác, nhưng lại có một nhóm nổi trội hơn hẳn nằm giữa đám mọt sách và dân kỹ thuật chiếm nửa đỉnh kia của mạng lưới, thậm chí, đó là nhóm quá tách biệt và rõ ràng mà ta có thể gọi tên nhóm là nhân viên Twitter, nằm kế nhóm mọt sách, ở giữa dân chơi điện tử và nhóm mọt sách, nằm đối diện đầu kia của vành đai nhạc hip hop. Vì vậy, bạn có thể thấy, dù rằng những căng thẳng được đồn đại ở San Francisco liên quan đến chỉnh trang đô thị và tất cả các công ty công nghệ mới mang lại sự giàu có và đã bén rể tại thành phố này là có thật, bạn thật sự có thể nhìn thấy chúng ở đây. Bạn có thể thấy cộng đồng Người Đồng Tính không thật sự sống chung với cộng đồng mọt sách mà lại hòa thuận với cộng đồng nghệ thuật và âm nhạc. Và điều đó dẫn tới chuyện này. (“Tống cổ Twitter”) Ai đó gởi tôi cách đây vài tuần, và tấm hình này diễn tả chuyện xảy ra ở San Francisco, và tôi nghĩ bạn có thể đang cố tìm hiểu nó bằng cách nhìn vào tấm bản đồ.
Let's take a look at Rio de Janeiro. I spent the last few weeks gathering data about Rio, and one of the things that stood out to me about this city is that everything's really kind of mixed up. It's a very heterogenous city in a way that Baltimore or San Francisco is not. You still have the lobe of people involved with government, newspapers, politics, columnists. TEDxRio is down in the lower right, right next to bloggers and writers. But then you also have this tremendous diversity of people that are interested in different kinds of music. Even Justin Bieber fans are represented here. Other boy bands, country singers, gospel music, funk and rap and stand-up comedy, and there's even a whole section around drugs and jokes. How cool is that? And then the Flamengo football team is also represented here. So you have that same kind of spread of sports and civics and the arts and music, but it's represented in a very different way, and I think that maybe fits with our understanding of Rio as being a very multicultural, musically diverse city.
Hãy nhìn vào Rio de Janeiro. Tôi đã bỏ nhiều tuần để thu thập dữ liệu về Rio, và một trong những ấn tượng của tôi về thành phố này là mọi thứ thật sự trộn lẫn với nhau. Một thành phố dị thể khác biệt với Baltimore hay San Francisco. Bạn vẫn có những nhóm người liên quan đến chính quyền, báo chí, chính trị, và bình luận. TEDxRio ở phía dưới bên phải, cạnh những bloggers và nhà văn. Nhưng bạn cũng có sự đa dạng kinh ngạc cho những người quan tâm đến các dòng nhạc khác nhau. Thậm chí, người hâm mộ Justin Bieber có ở đây. Những nhóm nhạc choi choi, những ca sỹ nhạc đồng quê, nhạc chúa, nhạc năm 60 của dân da đen, rap và hài độc thoại, có cả một khu hoàn toàn cho ma túy và giễu cợt. Quá hay đi chứ? Đội bóng bầu dục Flamego cũng có ở đây. Bạn có cùng một kiểu trải rộng từ thể thao, dân sự đến nghệ thuật, âm nhạc, thể hiện theo những cách rất khác, và tôi nghĩ có lẽ điều đó phù hợp với những gì chúng ta hiểu về Rio, một thành phố rất đa dạng về văn hóa và âm nhạc.
So we have all this data. It's an incredibly rich set of data that we have about cities now, maybe even richer than any data set that we've ever had before. So what can we do with it? Well, I think the first thing that we can try to understand is that segregation is a social construct. It's something that we choose to do, and we could choose not to do it, and if you kind of think about it, what we're doing with this data is aiming a space telescope at a city and looking at it as if was a giant high school cafeteria, and seeing how everybody arranged themselves in a seating chart. Well maybe it's time to shake up the seating chart a little bit.
Chúng ta có đầy đủ dữ liệu. Một bộ dữ liệu cực kỳ phong phú về thành phố ngày nay, có lẽ còn phong phú hơn hẳn bộ dữ liệu trước đây. Thế thì, ta có thể làm gì với nó? Tôi nghĩ điều đầu tiên ta có thể cố tìm hiểu là sự phân chia cấu trúc xã hội. Cái gì ta chọn làm, và không làm, nếu bạn suy nghĩ về chuyện này, cái ta làm với dữ liệu là ngắm kính viễn vọng không gian vào thành phố, xem nó như là quán cà phê trường trung học, xem cách mọi người chọn chỗ cho mình trên sơ đồ. Có lẽ, đã đến lúc cần xáo trộn sơ đồ này lên một chút.
The other thing that we start to realize is that race is a really poor proxy for diversity. We've got people represented from all different types of races across the entire map here -- only looking at race doesn't really contribute to our development of diversity. So if we're trying to use diversity as a way to tackle some of our more intractable problems, we need to start to think about diversity in a new way.
Một điều nữa, ta bắt đầu nhận ra rằng chủng tộc là đại diện kém cỏi cho sự đa dạng. Chúng ta có người từ tất cả các chủng tộc trên khắp bản đồ ở đây - nếu chỉ nhìn vào chủng tộc thì không thật sự đóng góp vào sự phát triển của đa dạng. Thế nên, nếu cố gắng dùng sự đa dạng để đối đầu với một số những vấn đề bất trị hơn, ta cần bắt đầu nghĩ về nó theo một hướng mới.
And lastly, we have the ability to create interventions to start to reshape our cities in a new way, and I believe that if we have that capability, we may even bear some responsibility to do so.
Và điều cuối cùng, ta có khả năng can thiệp để uốn nắn lại thành phố theo hướng mới, và tôi tin tưởng rằng với năng lực đó, ta cần gánh vác trách nhiệm để làm việc này.
So what is a city? I think some might say that it is a geographical area or a collection of streets and buildings, but I believe that a city is the sum of the relationships of the people that live there, and I believe that if we can start to document those relationships in a real way then maybe we have a real shot at creating those kinds of cities that we'd like to have.
Thế thì, thành phố là gì? Tôi nghĩ một số người sẽ nói đó là một vùng địa lý hay một tập hợp đường và nhà, nhưng tôi tin rằng thành phố là tập hợp mối quan hệ giữa những người sống ở đó, và tôi tin rằng nếu thật sự bắt đầu ghi chép về mối quan hệ này, có lẽ ta sẽ có một hình dung rõ nét về làm thế nào tạo nên thành phố mà ta mong muốn.
Thank you.
Xin cảm ơn!
(Applause)
(Vỗ tay)