I'm really glad to be here. I'm glad you're here, because that would be a little weird. I'm glad we're all here. And by "here," I don't mean here. Or here. But here. I mean Earth. And by "we," I don't mean those of us in this auditorium, but life, all life on Earth --
Tôi rất vui khi được ở đây Tôi rất vui khi các bạn ở đây vì điều này khá là kì cục. nhưng tôi mừng là chúng ta đều ở đây. Và ở đây, ý tôi không phải là nơi này. Hay chỗ này. Mà là chính tại đây. Ý tôi là Trái Đất. ý tôi không phải nói về chúng ta, những người trong hội trường này, mà là sự sống, tất cả sự sống trên Trái Đất -
(Laughter)
"tiếng cười"
from complex to single-celled, from mold to mushrooms to flying bears.
từ đa bào cho đến đơn bào, từ vi khuẩn đến nấm, và cả gấu biết bay nữa.
(Laughter)
(cười)
The interesting thing is, Earth is the only place we know of that has life -- 8.7 million species. We've looked other places, maybe not as hard as we should or we could, but we've looked and haven't found any; Earth is the only place we know of with life. Is Earth special? This is a question I've wanted to know the answer to since I was a small child, and I suspect 80 percent of this auditorium has thought the same thing and also wanted to know the answer. To understand whether there are any planets -- out there in our solar system or beyond -- that can support life, the first step is to understand what life here requires.
Điều thú vị là, Trái Đất là nơi duy nhất mà chúng ta biết có sự sống tồn tại -- 8,7 triệu loài. Ta đã tìm kiếm ở nơi khác, có thể chưa kĩ lưỡng như chúng ta đã có thể nhưng vẫn tìm kiếm và chẳng phát hiện gì Trái Đất là nơi duy nhất mà ta biết có sự sống tồn tại. Trái Đất đặc biệt chứ? Đây là câu hỏi mà tôi cần lời giải đáp từ khi còn bé, tôi đoán rằng 80% hội trường này, cũng nghĩ vậy và muốn biết câu trả lời tương tự. Để biết liệu có hành tinh nào khác ngoài kia trong hệ mặt trời và hơn thế nữa mà có thể duy trì sự sống, bước đầu là tìm hiểu sự sống ở đây cần những gì.
It turns out, of all of those 8.7 million species, life only needs three things. On one side, all life on Earth needs energy. Complex life like us derives our energy from the sun, but life deep underground can get its energy from things like chemical reactions. There are a number of different energy sources available on all planets. On the other side, all life needs food or nourishment. And this seems like a tall order, especially if you want a succulent tomato.
Hóa ra, trong tất cả 8.7 triệu loài, nó chỉ cần ba điều. Một là, tất cả sự sống trên Trái Đất cần năng lượng. Những thực thể sống phức tạp như chúng ta hấp thụ năng lượng từ mặt trời, nhưng sâu trong lòng đất chỉ có thể lấy từ các thứ như phản ứng hóa học Có rất nhiều nguồn năng lượng khác nhau sẵn có trên mọi hành tinh. Hai là, mọi sự sống cần thức ăn hay chất dinh dưỡng. đây có vẻ là một yêu cầu cao, đặc biệt nếu bạn muốn một quả cà chua ngon lành.
(Laughter)
(cười)
However, all life on Earth derives its nourishment from only six chemical elements, and these elements can be found on any planetary body in our solar system. So that leaves the thing in the middle as the tall pole, the thing that's hardest to achieve. Not moose, but water.
Tuy nhiên, mọi sự sống trên Trái Đất đều lấy dinh dưỡng chỉ từ sáu nguyên tố hóa học, và các nguyên tố này có thể tìm thấy ở bất cứ hành tinh nào trong hệ mặt trời của ta. Vậy điều đó nghĩa điều quan trọng nhất, khó nhất để có được là nước, không phải sừng nai.
(Laughter)
(cười)
Although moose would be pretty cool.
mặc dù sừng nai cũng khá là ngầu.
(Laughter)
(cười)
And not frozen water, and not water in a gaseous state, but liquid water. This is what life needs to survive, all life. And many solar system bodies don't have liquid water, and so we don't look there. Other solar system bodies might have abundant liquid water, even more than Earth, but it's trapped beneath an icy shell, and so it's hard to access, it's hard to get to, it's hard to even find out if there's any life there.
Không phải nước đóng băng, không phải nước ở dạng ga, mà nước ở thể lỏng. Đó là những gì mà mọi sự sống cần để tồn tại. Và nhiều thiên thể của hệ mặt trời không có nước ở dạng lỏng, nên chúng ta sẽ không tìm ở đó. Các thiên thể khác ở hệ mặt trời có thế chứa nhiều nước lỏng, thậm chí nhiều hơn Trái Đất, nhưng chúng bị mắc kẹt dưới lớp băng, vì thế thật khó để tiếp cận hay lấy nó, Thậm chí rất khó để biết liệu có sự sống ở đó không.
So that leaves a few bodies that we should think about. So let's make the problem simpler for ourselves. Let's think only about liquid water on the surface of a planet. There are only three bodies to think about in our solar system, with regard to liquid water on the surface of a planet, and in order of distance from the sun, it's: Venus, Earth and Mars. You want to have an atmosphere for water to be liquid. You have to be very careful with that atmosphere. You can't have too much atmosphere, too thick or too warm an atmosphere, because then you end up too hot like Venus, and you can't have liquid water. But if you have too little atmosphere and it's too thin and too cold, you end up like Mars, too cold. So Venus is too hot, Mars is too cold, and Earth is just right. You can look at these images behind me and you can see automatically where life can survive in our solar system. It's a Goldilocks-type problem, and it's so simple that a child could understand it.
Vậy chúng ta chỉ còn vài thiên thế khác để nghiên cứu. Vì thế hãy đơn giản hóa vấn đề. Hãy chỉ nghĩ đến nước lỏng trên bề mặt một hành tinh. Chỉ có ba thực thể trong hệ mặt trời để tìm hiểu, khi nhắc đến nước lỏng trên bề mặt của một hành tinh, theo thứ tự xa dần từ mặt trời, đó là: sao Kim, Trái Đất và sao Hỏa. Nếu bạn muốn một bầu khí quyển để nước có thể ở dạng lỏng bạn phải rất cẩn thận với bầu khí quyển đó. không thể có quá nhiều khí, quá dày hay quá nóng, nếu như vậy sẽ giống như sao Kim, và bạn không thể có được nước lỏng. Nhưng nếu quá ít khí, quá mỏng hay quá lạnh, mọi thứ sẽ giống như sao Hỏa, quá lạnh. Vậy Kim Tinh quá nóng, Hỏa Tinh quá lạnh, và Trái Đất thì vừa phải Nhìn các bức ảnh phía sau tôi và các bạn sẽ thấy ngay những nơi mà có sự sống tồn tại trong hệ mặt trời. Đó là một vấn đề kiểu Goldilocks, nó đơn giản đến nỗi một đứa trẻ cũng có thể hiểu.
However, I'd like to remind you of two things from the Goldilocks story that we may not think about so often but that I think are really relevant here. Number one: if Mama Bear's bowl is too cold when Goldilocks walks into the room, does that mean it's always been too cold? Or could it have been just right at some other time? When Goldilocks walks into the room determines the answer that we get in the story. And the same is true with planets. They're not static things. They change. They vary. They evolve. And atmospheres do the same. So let me give you an example.
Tuy nhiên, tôi muốn nhắc các bạn hai điều Từ câu chuyện Goldilocks mà chúng ta có thể không bận tâm nhiều nhưng tôi lại nghĩ nó khá là liên quan. Điều thứ nhất: Nếu bát của gấu mẹ quá nguội khi Goldilocks bước vào phòng, liệu đó có nghĩa nó sẽ lạnh mãi như vậy? Hay đó có thể là vừa đủ vào thời điểm khác? Khi Goldilocks bước vào phòng để tìm ra câu trả lời mà chúng ta có trong truyện. Điều này cũng đúng với các hành tinh Chúng không phải tĩnh vật. Chúng thay đổi. Chúng biến đổi. Chúng tiến hóa. và bầu khí quyển cũng vậy. Để tôi cho các bạn một ví dụ.
Here's one of my favorite pictures of Mars. It's not the highest resolution image, it's not the sexiest image, it's not the most recent image, but it's an image that shows riverbeds cut into the surface of the planet; riverbeds carved by flowing, liquid water; riverbeds that take hundreds or thousands or tens of thousands of years to form. This can't happen on Mars today. The atmosphere of Mars today is too thin and too cold for water to be stable as a liquid. This one image tells you that the atmosphere of Mars changed, and it changed in big ways. And it changed from a state that we would define as habitable, because the three requirements for life were present long ago. Where did that atmosphere go that allowed water to be liquid at the surface?
Một bức ảnh ưa thích của tôi về Sao Hỏa. Nó không có độ phân giải cao nhất , cũng không sống động nhất. Nó cũng không phải mới nhất, nhưng nó cho thấy đáy sông cắt vào bề mặt của hành tinh; Lòng sông được khắc chạm bởi dòng chảy của chất lỏng; Mà mất hàng trăm hoặc hàng nghìn hay chục nghìn năm để hình thành. Điều này không khả thi ở Sao Hỏa. Bầu khí quyển sao Hỏa ngày nay quá mỏng và lạnh để nước ổn định như một chất lỏng. Hình ảnh này cho bạn biết khí quyển của sao Hỏa đã thay đổi, rất nhiều. Nó thay đổi từ trạng thái chúng ta định nghĩa là có thể định cư, bởi ba điều kiện cho sự sống đã có từ lâu. Vậy bầu không khí đó đã đi đâu để cho nước có thể ở dạng lỏng trên bề mặt?
Well, one idea is it escaped away to space. Atmospheric particles got enough energy to break free from the gravity of the planet, escaping away to space, never to return. And this happens with all bodies with atmospheres. Comets have tails that are incredibly visible reminders of atmospheric escape. But Venus also has an atmosphere that escapes with time, and Mars and Earth as well. It's just a matter of degree and a matter of scale. So we'd like to figure out how much escaped over time so we can explain this transition.
Một ý kiến cho rằng không khí thoát khỏi không gian Các phân tử khí có đủ năng lượng để thoát ra khỏi trọng lực của hành tinh rời khỏi không gian, và không bao giờ trở lại Và điều này xảy ra hầu hết với các thiên thể có khí quyển Sao chổi có đuôi đó là bằng chứng cho sự trốn thoát của không khí nhưng sao Kim cũng có bầu khí quyển thoát ra theo thời gian sao Hỏa và Trái Đất cũng vậy. Đó chỉ còn là vấn đề về nhiệt độ và quy mô Ta muốn biết lượng không khí đã rò rỉ qua thời gian để có thể giải thích sự thay đổi này
How do atmospheres get their energy for escape? How do particles get enough energy to escape? There are two ways, if we're going to reduce things a little bit. Number one, sunlight. Light emitted from the sun can be absorbed by atmospheric particles and warm the particles. Yes, I'm dancing, but they --
Làm thế nào không khí lấy năng lượng để thoát ra? Làm thế nào phân tử có đủ năng lượng để thoát Có hai cách nếu chúng ta bớt đi vài thứ một chút. Thứ nhất, ánh mặt trời Ánh sáng tỏa ra từ mặt trời được hấp thụ bởi các phân tử khí và sưởi ấm các phân tử. Vâng, đúng là tôi đang nhảy, nhưng chúng
(Laughter)
(cười)
Oh my God, not even at my wedding.
Ôi ở đám cưới của tôi tôi còn không nhảy
(Laughter)
(cười)
They get enough energy to escape and break free from the gravity of the planet just by warming. A second way they can get energy is from the solar wind. These are particles, mass, material, spit out from the surface of the sun, and they go screaming through the solar system at 400 kilometers per second, sometimes faster during solar storms, and they go hurtling through interplanetary space towards planets and their atmospheres, and they may provide energy for atmospheric particles to escape as well.
Chúng lấy năng lượng để trốn thoát và thoát khỏi trọng lực của hành tinh chỉ bằng cách làm nóng Cách thứ hai để lấy năng lượng là từ gió mặt trời. Chúng là các phân tử, khối, vật chất bắn ra khỏi bề mặt mặt trời và chúng bay tứ tung trong hệ mặt trời với vận tốc 400 km/s đôi khi nhanh hơn bão mặt trời và chúng va chạm nhiều hành tinh trong không gian về phía các hành tinh và bầu khí quyển của chúng chúng có thể cung cấp năng lượng cho các phân tử khí để thoát ra.
This is something that I'm interested in, because it relates to habitability. I mentioned that there were two things about the Goldilocks story that I wanted to bring to your attention and remind you about, and the second one is a little bit more subtle. If Papa Bear's bowl is too hot, and Mama Bear's bowl is too cold, shouldn't Baby Bear's bowl be even colder if we're following the trend? This thing that you've accepted your entire life, when you think about it a little bit more, may not be so simple. And of course, distance of a planet from the sun determines its temperature. This has to play into habitability. But maybe there are other things we should be thinking about. Maybe it's the bowls themselves that are also helping to determine the outcome in the story, what is just right.
Đây là điều mà tôi quan tâm vì nó liên quan đến khả năng cư trú Tôi nói rằng có hai điều từ câu chuyện Goldiocks tôi muốn các bạn chú ý và nhớ về nó điều thứ hai thì hơi khó để hiểu Nếu bát của gấu bố quá nóng, bát của gấu mẹ thì quá nguội không phải bát của gấu con còn lạnh hơn ư? Nếu chúng ta nghĩ theo hướng đó? Điều này bạn đã chấp nhận suốt cuộc đời của mình khi bạn nghĩ về nó nhiều hơn nó không đơn giản đến vậy Hiển nhiên khoảng cách giữa 1 hành tinh và mặt trời quyết định nhiệt độ hành tinh đó Điều này chắc chắn tạo ra sự cư trú nhưng vẫn còn nhiều thứ chúng ta nên quan tâm tới Có thế chính những chiếc bát lại giúp xác định kết quả câu chuyện điều gì là vừa đủ
I could talk to you about a lot of different characteristics of these three planets that may influence habitability, but for selfish reasons related to my own research and the fact that I'm standing up here holding the clicker and you're not --
Tôi có thể nói cho bạn nhiều đặc điểm khác nhau của ba hành tinh trên ảnh hưởng đến khả năng cư trú vì lí do cá nhân liên quan đến nghiên cứu của tôi và sự thực là tôi đang đứng đây nhấp chuột còn bạn thì không
(Laughter)
(cười)
I would like to talk for just a minute or two about magnetic fields. Earth has one; Venus and Mars do not. Magnetic fields are generated in the deep interior of a planet by electrically conducting churning fluid material that creates this big old magnetic field that surrounds Earth. If you have a compass, you know which way north is. Venus and Mars don't have that. If you have a compass on Venus and Mars, congratulations, you're lost.
Tôi muốn nói trong khoảng 1-2 phút về từ trường Trái Đất có, sao Kim và sao Hỏa thì không Từ trường được sinh ra sâu trong lòng của một hành tinh bằng cách dẫn điện các chất lỏng hỗn độn tạo nên lớp từ trường lớn bao quang trái đất Nếu bạn có la bàn bạn sẽ biết Bắc là hướng nào Sao Kim, sao Hỏa không như thế Nếu bạn dùng la bàn ở sao Kim và sao Hỏa Chúc mừng, bạn đã bị lạc
(Laughter)
(cười)
Does this influence habitability? Well, how might it? Many scientists think that a magnetic field of a planet serves as a shield for the atmosphere, deflecting solar wind particles around the planet in a bit of a force field-type effect having to do with electric charge of those particles. I like to think of it instead as a salad bar sneeze guard for planets.
Điều này có ảnh hưởng tới sự cư trú? Vậy, ảnh hưởng thế nào? nhiều nhà khoa học cho rằng từ trường của 1 hành tinh có chức năng là lá chắn cho khí quyển làm chệch hướng các phân tử gió mặt trời ra khỏi hành tinh trong hiệu ứng kiểu trường lực liên quan tới điện tích của những phân tử này Tôi muốn coi nó như là tấm kính chắn hắt hơi cho hành tinh
(Laughter)
(cười)
And yes, my colleagues who watch this later will realize this is the first time in the history of our community that the solar wind has been equated with mucus.
vâng, nhiều đồng nghiệp của tôi sau khi xem sẽ nhận ra đây là lần đầu tiên trong lịch sử con người gió mặt trời được so sánh với nước mũi
(Laughter)
(cười)
OK, so the effect, then, is that Earth may have been protected for billions of years, because we've had a magnetic field. Atmosphere hasn't been able to escape. Mars, on the other hand, has been unprotected because of its lack of magnetic field, and over billions of years, maybe enough atmosphere has been stripped away to account for a transition from a habitable planet to the planet that we see today.
vậy tác động là Trái Đất có thể được bảo vệ trong hàng tỷ năm vì chúng ta có từ trường Khí quyển không thể thoát được sao Hỏa, mặt khác, không được bảo vệ bởi vì không có từ trường và qua hàng tỉ năm có thể không khí đã bị hút đi để giải thích sự thay đổi từ một tinh cầu có thể cư trú sang hành tinh như ta biết ngày nay
Other scientists think that magnetic fields may act more like the sails on a ship, enabling the planet to interact with more energy from the solar wind than the planet would have been able to interact with by itself. The sails may gather energy from the solar wind. The magnetic field may gather energy from the solar wind that allows even more atmospheric escape to happen. It's an idea that has to be tested, but the effect and how it works seems apparent. That's because we know energy from the solar wind is being deposited into our atmosphere here on Earth. That energy is conducted along magnetic field lines down into the polar regions, resulting in incredibly beautiful aurora. If you've ever experienced them, it's magnificent. We know the energy is getting in. We're trying to measure how many particles are getting out and if the magnetic field is influencing this in any way.
Các nhà khoa học khác cho rằng từ trường hoạt động giống chiếc buồm trên thuyền cho phép hành tinh tương tác với năng lượng từ gió mặt trời nhiều hơn là nó có thể tự mình tương tác chiếc buồm này tích tụ năng lượng từ gió mặt trời Từ trường có thể thu thập năng lượng từ gió mặt trời cho phép càng nhiều sự thoát khí xảy ra Ý kiến này cần được kiểm chứng nhưng tác động và cách nó hoạt động có vẻ rõ ràng vì chúng ta biết rằng năng lượng từ gió mặt trời được tích trữ vào khí quyển trên Trái Đất Năng lượng đó được dẫn dọc các đường sức từ xuống các vùng cực tạo nên cực quang tuyệt đẹp. Nếu bạn từng thấy nó, quả là tuyệt vời Chúng ta đã năng lượng đi vào Ta đang cố tìm cách ước lượng xem có bao nhiêu phân tử ra ngoài và từ trường có ảnh hướng tới điều này hay không
So I've posed a problem for you here, but I don't have a solution yet. We don't have a solution. But we're working on it. How are we working on it? Well, we've sent spacecraft to all three planets. Some of them are orbiting now, including the MAVEN spacecraft which is currently orbiting Mars, which I'm involved with and which is led here, out of the University of Colorado. It's designed to measure atmospheric escape. We have similar measurements from Venus and Earth. Once we have all our measurements, we can combine all these together, and we can understand how all three planets interact with their space environment, with the surroundings. And we can decide whether magnetic fields are important for habitability or not.
vậy tôi đã đặt ra vấn đề cho các bạn ở đây mà vẫn chưa có hướng giải quyết Ta chưa có câu trả lời Chúng ta đang tiếp tục tìm Chúng ta tìm thế nào? Chúng ta cho các tàu vũ trụ tới cả 3 hành tinh. Một vài tàu đang vào quỹ đạo có cả tàu MAVEN đang quay quanh sao Hỏa thứ mà tôi liên quan và được trích ra ở đây, từ ở trường đại học Colorado Nó được thiết kế để đo lượng khí thoát ra Ta có vài số liệu tương đồng ở sao Kim và Trái Đất Khi đã có tất cả các số liệu kết hợp chúng với nhau chúng ta có thể hiểu bằng cách nào 3 hành tinh tác động với môi trường không gian với khu vực xung quanh và ta có thể biết được liệu từ trường có quan trọng đối với sự sống hay không.
Once we have that answer, why should you care? I mean, I care deeply ... And financially as well, but deeply.
Khi đã có câu trả lời, tại sao ta nên quan tâm? ý tôi là tôi quan tâm sâu sắc cũng như về mặt kinh tế nhưng cũng sâu sắc
(Laughter)
(cười)
First of all, an answer to this question will teach us more about these three planets, Venus, Earth and Mars, not only about how they interact with their environment today, but how they were billions of years ago, whether they were habitable long ago or not. It will teach us about atmospheres that surround us and that are close. But moreover, what we learn from these planets can be applied to atmospheres everywhere, including planets that we're now observing around other stars. For example, the Kepler spacecraft, which is built and controlled here in Boulder, has been observing a postage stamp-sized region of the sky for a couple years now, and it's found thousands of planets -- in one postage stamp-sized region of the sky that we don't think is any different from any other part of the sky.
Trước tiên, câu trả lời cho câu hỏi này sẽ cho ta biết nhiều hơn về cả 3 hành tinh sao Kim Trái Đất sao Hỏa không những về cách chúng tương tác với môi trường ngày nay mà cả cách đây hàng tỉ năm liệu chúng có từng cư trú được hay không Nó sẽ cho ta biết về bầu khí quyển xung quanh và gần ta. Hơn nữa, điều mà ta biết từ các hành tinh trên có thể áp dụng ở bất cứ bầu khí quyển nào. bao gồm cả những thiên thể ta đang quan sát quanh các vì sao Ví dụ, tàu vũ trụ Kepler được lắp ráp và điều khiển ở Boulder theo dõi 1 vùng trời kích cỡ bằng con tem đã được 2 năm. con tàu tìm thấy được hàng nghìn hành tinh với kích cỡ bằng con tem trên bầu trời mà chúng ta cho rằng không khác mấy với vùng khác của bầu trời
We've gone, in 20 years, from knowing of zero planets outside of our solar system, to now having so many, that we don't know which ones to investigate first. Any lever will help. In fact, based on observations that Kepler's taken and other similar observations, we now believe that, of the 200 billion stars in the Milky Way galaxy alone, on average, every star has at least one planet. In addition to that, estimates suggest there are somewhere between 40 billion and 100 billion of those planets that we would define as habitable in just our galaxy.
Chúng ta đã đi qua 20 năm từ không biết về bất cứ hành tinh nào ngoài hệ mặt trời tới bây giờ, có rất nhiều hành tinh mà chúng ta không biết phải nghiên cứu cái nào trước mọi sự thúc đẩy đều có ích thực tế, dựa vào sự theo dõi của tàu Kepler và các quan sát khác, giờ chúng ta tin rằng Trong 200 tỉ ngôi sao trong riêng Dải Ngân hà thôi trung bình, cứ 1 ngôi sao lại có 1 hành tinh Thêm vào đó, ước tính cho thấy ở đâu đó giữa 40 và 100 tỉ trong hành tinh này chúng ta định nghĩa có thể cư trú được chỉ ở dải ngân hà của ta thôi
We have the observations of those planets, but we just don't know which ones are habitable yet. It's a little bit like being trapped on a red spot --
Chúng ta theo dõi các hành tinh này nhưng vẫn chưa biết hành tinh nào có thể sống được giống như là bị mắc kẹt trong chấm đỏ này
(Laughter)
(cười)
on a stage and knowing that there are other worlds out there and desperately wanting to know more about them, wanting to interrogate them and find out if maybe just one or two of them are a little bit like you. You can't do that. You can't go there, not yet. And so you have to use the tools that you've developed around you for Venus, Earth and Mars, and you have to apply them to these other situations, and hope that you're making reasonable inferences from the data, and that you're going to be able to determine the best candidates for habitable planets, and those that are not.
trên sân khấu này vậy. biết rằng có thế giới khác ngoài kia và cực kì muốn biết thêm về chúng muốn tra hỏi chúng và tìm ra nếu có thể, một vài thứ có gì đó giống bạn bạn chưa thể làm thể, bạn vẫn chưa thể đi đến đó và bạn phải sử dụng công cụ bạn phát triển quanh bạn ở sao Kim Trái Đất sao Hỏa. và bạn phải áp dụng chúng lên các trường hợp khác và hy vọng mình đang tạo nên sự liên hệ hợp lý từ dữ liệu rằng bạn có thể quyết định ứng viên phù hợp nhất cho các hành tinh có thể cư trú hay không.
In the end, and for now, at least, this is our red spot, right here. This is the only planet that we know of that's habitable, although very soon we may come to know of more. But for now, this is the only habitable planet, and this is our red spot. I'm really glad we're here.
cuối cùng thì, tính đến giờ, ít nhất, Trái Đất là chấm đỏ của chúng ta, ở đây Đây là hành tinh duy nhất mà ta biết là có thể sinh sống được mặc dù sẽ sớm thôi chúng ta sẽ biết hơn nữa Nhưng hiện tại đây là hành tinh duy nhất có thể sống được và nó là chấm đỏ của ta Tôi rất vui vì chúng ta ở đây
Thanks.
Cám ơn.
(Applause)
(vỗ tay)