[A provocation from Danny Hillis:]
[Câu trêu chọc từ Danny Hillis:]
[It's time to start talking about engineering our climate]
[Đã đến lúc để nói về việc kỹ thuật hóa bầu khí quyển của ta.]
What if there was a way to build a thermostat that allowed you to turn down the temperature of the earth anytime you wanted? Now, you would think if somebody had a plausible idea about how to do that, everybody would be very excited about it, and there would be lots of research on how to do it. But in fact, a lot of people do understand how to do that. But there's not much support for research in this area. And I think part of it is because there are some real misunderstandings about it. So I'm not going to try to convince you today that this is a good idea. But I am going to try to get your curiosity going about it and clear up some of the misunderstandings.
Nếu như có một cách để xây một cái máy điều nhiệt cho phép ta giảm nhiệt độ của Trái đất bất kể lúc nào? Giờ thì, các bạn sẽ nghĩ rằng nếu ai đó đề xuất ý tưởng thực hiện có tính khả thi, thì chắc hẳn mọi người sẽ cực kỳ thích thú về nó, và sẽ có rất nhiều nghiên cứu để tìm ra cách thực hiện. Nhưng thật ra là, có vô số người biết cách để thực hiện việc đó. Nhưng lại không có nhiều nguồn hỗ trợ cho việc nghiên cứu lĩnh vực này. Và tôi nghĩ rằng một phần là do có vài sự hiểu lầm về nó. Nên tôi sẽ không cố để thuyết phục các bạn ngày hôm nay rằng nó là ý tưởng hay. Nhưng tôi sẽ cố gắng gợi lên lại sự tò mò trong bạn về nó cũng như loại bỏ đi những hiểu lầm.
So, the basic idea of solar geoengineering is that we can cool things down just by reflecting a little bit more sunlight back into space. And ideas about how to do this have been around literally for decades. Clouds are a great way to do that, these low-lying clouds. Everybody knows it's cooler under a cloud. I like this cloud because it has exactly the same water content as the transparent air around it. And it just shows that even a little bit of a change in the flow of the air can cause a cloud to form. We make artificial clouds all the time. These are contrails, which are artificial water clouds that are made by the passing of a jet engine. And so, we're already changing the clouds on earth. By accident. Or, if you like to believe it, by supersecret government conspiracy.
Ý tưởng cơ bản của quản trị bức xạ Mặt Trời là chúng ta có thể làm mát chỉ bằng việc phản chiếu thêm một chút ánh Mặt trời vào lại không gian. Và các ý tưởng về cách thực hiện đã có từ nhiều thập kỷ trước. Mây là một cách tuyệt vời để thực hiện, những đám mây tầm thấp này. Ai cũng biết rằng không khí dưới mây thường mát hơn. Tôi thích đám mây này vì nó chứa cùng lượng nước với không khí sạch bao quanh nó. Và nó cho ta thấy rằng chỉ với sự thay đổi nhỏ trong lưu lượng không khí có thể tạo nên một đám mây. Chúng ta tạo ra các đám mây nhân tạo mọi lúc. Đây là những vệt mây do con người tạo ra khi động cơ máy bay phản lực xuyên qua các đám mây. Và như vậy, chúng ta đã đang vô tình thay đổi mây trên Trái đất. Hoặc là, nếu các bạn muốn tin rằng, do âm mưu tuyệt mật của chính phủ.
(Laughter)
(Tiếng cười)
But we are already doing this quite a lot. This is a NASA picture of shipping lanes. Passing ships actually cause clouds to form, and this is a big enough effect that it actually helps reduce global warming already by about a degree. So we already are doing solar engineering. There's lots of ideas about how to do this. People have looked at everything, from building giant parasols out into space to fizzing bubble waters in the ocean. And some of these are actually very plausible ideas. One that was published recently by David Keith at Harvard is to take chalk and put dust up into the stratosphere, where it reflects off sunlight. And that's a really neat idea, because chalk is one of the most common minerals on earth, and it's very safe -- it's so safe, we put it into baby food. And basically, if you throw chalk up into the stratosphere, it comes down in a couple of years all by itself, dissolved in rainwater. Now, before you start worrying about all this chalk in your rainwater, let me explain to you how little of it it actually takes. And that turns out to be very easy to calculate. This is a back-of-the-envelope calculation I made.
Nhưng ta đã làm việc này khá thường xuyên. Đây là một bức ảnh từ NASA về đường đi của các con tàu. Đường đi của những con tàu định hình nên các đám mây, và nó mang ảnh hưởng đủ lớn để giúp giảm bớt sự nóng lên toàn cầu khoảng một độ. Vậy là chúng đã đang thực hiện các kỹ thuật Mặt Trời. Có rất nhiều ý tưởng thực hiện việc này. Người ta đã thử nghiệm mọi thứ, từ việc xây những chiếc dù khổng lồ phóng vào không gian tới bốc hơi bọt nước từ đại dương. Và một vài trong số chúng thật sự có tính khả thi. Một ý tưởng đã được công bố mới đây bởi David Keith từ Đại học Harvard nói về việc đưa phấn và bụi vào tầng bình lưu, nơi phản chiếu ánh Mặt Trời. Và đó là một ý tưởng rất hay, bởi vì phấn là một trong những tài nguyên sẵn có trên Trái Đất, và nó rất an toàn - tới mức ta có thể bỏ nó vào đồ cho em bé. Và đơn giản là, nếu bạn ném phấn vào tầng bình lưu, và năm nữa, nó sẽ tự rơi xuống, rồi hoà tan trong nước mưa. Trước khi bạn bắt đầu lo lắng về việc có phấn trong nước mưa, hãy để tôi giải thích rằng nó chiếm một phần không đáng kể thế nào. Và hoá ra nó rất dễ tính ra. Đây là một phép tính tay tôi đã thực hiện sau phong bì.
(Laughter)
(Tiếng cười)
(Applause)
(Vỗ tay)
I assure you, people have done much more careful calculations, and it comes out with the same answer, which is that you have to put chalk up at the rate of about 10 teragrams a year to undo the effects of the CO2 that we've already done -- just in terms of temperature, not all the effects, but the temperature. So what does that look like? I can't visualize 10 teragrams per year. So I asked the Cambridge Fire Department and Taylor Milsal to lend me a hand. This is a hose pumping water at 10 teragrams a year. And that is how much you would have to pump into the stratosphere to cool the earth back down to pre-industrial levels. And it's amazingly little; it's like one hose for the entire earth. Now of course, you wouldn't really use a hose, you'd fly it up in airplanes or something like that. But it's so little, it would be like putting a handful of chalk into every Olympic swimming pool full of rain. It's almost nothing.
Tôi đảm bảo với các bạn, người khác đã làm phép tính cẩn thận hơn, và nó vẫn cho cùng đáp án, tức là bạn cần đưa phấn lên với mức độ khoảng 10 teragrams mỗi năm để loại bỏ các hiệu ứng của CO2 mà chúng ta đã gây nên -- ở đây chỉ bàn về nhiệt độ, không phải tất cả hiệu ứng, chỉ nhiệt độ. Vậy 10 tegrams trông như thế nào? Tôi không thể ước chừng 10 teregram mỗi năm. Cho nên tôi đã hỏi sở cứu hỏa Cambridge và Taylor Milsal để giúp tôi điều này. Đây là một vòi bơm nước ở mức 10 teragrams mỗi năm. Và đây là số lượng bạn cần để bơm vào tầng bình lưu để làm mát trái đất xuống mức tiền-công nghiệp. Và nó ít một cách đáng kinh ngạc; Một vòi cho cả Trái Đất. Tất nhiên là bạn không thật sự dùng một cái vòi, bạn muốn sử dụng máy bay hoặc thiết bị tương tự. Nhưng nó quá ít, cỡ như bỏ một nắm tay đầy phấn vào trong mỗi hồ bơi Olympic đầy nước. Nó sẽ gần như không có gì.
So why don't people like this idea? Why isn't it taken more seriously? And there are some very good reasons for that. A lot of people really don't think we should be talking about this at all. And, in fact, I have some very good friends in the audience who I respect a lot, who really don't think I should be talking about this. And the reason is that they're concerned that if people imagine there's some easy way out, that we won't give up our addiction to fossil fuels. And I do worry about that. I think it's actually a serious problem. But there's also, I think, a deeper problem, which is: nobody likes the idea of messing with the entire earth -- I certainly don't. I love this planet, I really do. And I don't want to mess with it. But we're already changing our atmosphere, we're already messing with it. And so I think it makes sense for us to look for ways to mitigate that impact. And we need to do research to do that. We need to understand the science behind that.
Vậy sao người ta không thích ý tưởng này? Sao họ không nhìn nhận nghiêm túc về nó? Và thật ra có lý do phù hợp cho nó. Rất nhiều người nghĩ rằng chúng ta không nên bàn về việc này. Thực tế là, tôi có vài người bạn tốt đang dự thính mà tôi rất là tôn trọng, những người cho rằng tôi không nên nói về điều này. Và lí do mà họ cảm thấy e ngại là nếu mọi người hình dung được có một vài lối thoát dễ dàng, thì ta sẽ không từ bỏ được “cơn nghiện” nhiên liệu hóa thạch. Và tôi cũng lo lắng về điều ấy. Tôi nghĩ rằng đó là một vấn đề nghiêm trọng. Nhưng tôi tin rằng, vấn đề sâu hơn, chính là: chẳng ai thích ý tưởng xáo trộn cả Trái đất lên -- Tôi chắc chắn cũng không. Tôi thật sự, thật lòng yêu hành tinh này. Và tôi không muốn làm xáo trộn nó. Nhưng chúng ta đã thay đổi bầu khí quyển của mình, chúng ta đã xáo trộn nó rồi. Vì vậy, tôi nghĩ, việc này là hợp lý khi chúng ta tìm ra các cách để giảm nhẹ sự ảnh hưởng đó. Và chúng ta cần nghiên cứu cách thực hiện, Chúng ta cần hiểu phần khoa học đằng sau nó.
I've noticed that there's a theme that's kind of developed at TED, which is kind of, "fear versus hope," or "creativity versus caution." And of course, we need both of those. So there aren't any silver bullets. This is certainly not a silver bullet. But we need science to tell us what our options are; that informs both our creativity and our caution. So I am an optimist about our future selves, but I'm not an optimist because I think our problems are small. I'm an optimist because I think our capacity to deal with our problems is much greater than we imagine.
Tôi đã để ý rằng có một chủ đề đã phần nào phát triển tại TED, Đó là kiểu, “nỗi sợ đối đầu hi vọng,” hay “sáng tạo đối đầu cẩn trọng.” Và hiển nhiên ta cần cả hai yếu tố. Chẳng tồn tại “viên đạn bạc” nào cả. Đây chắc chắn không phải là “viên đạn bạc”. Nhưng chúng ta cần khoa học để chỉ ra những lựa chọn mà ta có; để cung cấp thông tin cho sáng tạo và cẩn trọng của mình. Tôi là một người lạc quan vào tương lai của ta, nhưng tôi không tích cực vì cho rằng những vấn đề của ta bé nhỏ. Tôi là người tích cực vì tôi nghĩ rằng khả năng đối đầu các vấn đề của bản thân lớn hơn chúng ta tưởng.
Thank you very much.
Cảm ơn các bạn rất nhiều.
(Applause)
(Vỗ tay)
This talk sparked a lot of controversy at TED2017, and we encourage you to look at discussions online to see other points of view.
Bài nói này đã gây nhiều tranh cãi ở TED2017, bạn nên xem qua bàn luận trực tuyến để có các góc nhìn khác.