Έχω το σύνδρομο Σαβάντ, ή για την ακρίβεια, είμαι ένας υψηλής λειτουργικότητας αυτιστικός Σαβάντ. Είναι μια σπάνια κατάσταση. Και ακόμα πιο σπάνια όταν συνοδεύεται, όπως στην περίπτωση μου, από αυτογνωσία και άριστη γλωσσική ικανότητα. Πολύ συχνά όταν γνωρίζω κάποιον και μαθαίνουν το γεγονός αυτό για μένα υπάρχει ένα είδος αδεξιότητας. Μπορώ να το δω στα μάτια τους. Θέλουν να με ρωτήσουν κάτι. Και στο τέλος, πολύ συχνά, η ορμή είναι δυνατότερη από τους ίδους και το βγάζουν έξω: "Αν σου πω την ημερομηνία γέννησης μου, μπορείς να μου πεις ποια μέρα της εβδομάδας γεννήθηκα;" (Γέλια) Ή αναφέρουν τις κυβικές ρίζες ή μου ζητάνε να πω ένα μακρύ νούμερο ή κείμενο. Ελπίζω να με συγχωρήσετε αν δεν δώσω μια παραστάση του τύπου ενός θεάματος μονολόγου ενός Σαβάντ για εσάς σήμερα. Θα μιλήσω αντί αυτού για κάτι πολύ πιο ενδιαφέρον από τις ημερομηνίες γέννησης ή τις κυβικές ρίζες -- λίγο βαθύτερα και πολύ πιο κοντά, κατά το μυαλό μου, από τη δουλειά.
I'm a savant, or more precisely, a high-functioning autistic savant. It's a rare condition. And rarer still when accompanied, as in my case, by self-awareness and a mastery of language. Very often when I meet someone and they learn this about me, there's a certain kind of awkwardness. I can see it in their eyes. They want to ask me something. And in the end, quite often, the urge is stronger than they are and they blurt it out: "If I give you my date of birth, can you tell me what day of the week I was born on?" (Laughter) Or they mention cube roots or ask me to recite a long number or long text. I hope you'll forgive me if I don't perform a kind of one-man savant show for you today. I'm going to talk instead about something far more interesting than dates of birth or cube roots -- a little deeper and a lot closer, to my mind, than work.
Θέλω να σας πω σύντομα για την αντίληψη. Όταν έγραφε τα θεατρικά έργα και τις σύντομες ιστορίες που θα δημιουργούσαν τη φήμη του, ο Αντον Τσέχωφ κρατούσε ένα σημειωματάριο στο οποίο κατέγραφε τις παρατηρήσεις του για τον κόσμο γύρω του -- μικρές λεπτομέρειες που άλλοι φαίνεται να αγνοούν. Κάθε φορά που διαβάζω Τσέχωφ και την μοναδική ματιά του στην ανθρώπινη ζωή, θυμάμαι γιατί και εγώ έγινα συγγραφέας. Στα βιβλία μου, εξερευνώ την φύση της αντίληψης και πώς διαφορετικά είδη αντίληψης δημιουργούν διαφορετικά είδη γνώσης και κατανόησης.
I want to talk to you briefly about perception. When he was writing the plays and the short stories that would make his name, Anton Chekhov kept a notebook in which he noted down his observations of the world around him -- little details that other people seem to miss. Every time I read Chekhov and his unique vision of human life, I'm reminded of why I too became a writer. In my books, I explore the nature of perception and how different kinds of perceiving create different kinds of knowing and understanding.
Εδώ είναι τρεις ερωτήσεις που προκύπτουν από τη δουλειά μου. Αντί να προσπαθήσω να τις απαντήσω, θα σας ζητήσω να λάβετε υπόψη για μια στιγμή τις αίσθησεις και τα ένστικτα που περνάν από το μυαλό και την καρδιά σας καθώς τα κοιτάτε. Για παράδειγμα, ο υπολογισμός. Μπορείτε να αισθανθείτε πού στη σειρά των αριθμών είναι πιθανό να πέσει η λύση; 'Η κοιτάξτε μια ξένη λέξη και τους ήχους. Μπορείτε να έχετε μία αίσθηση του εύρους των εννοιών που σας υποδεικνύουν; Και σε αυτόν το στίχο από ποίημα, γιατί ο ποιητής χρησιμοποιεί την λέξη λαγός αντί για κουνέλι; Σας ζητάω να το κάνετε αυτό διότι πιστεύω ότι οι προσωπικές αντιλήψεις, βλέπετε, είναι στην καρδιά του τρόπου με τον οποίο προσλαμβάνουμε γνώση. Αισθητικές κρίσεις, αντί σειράς συλλογισμών, οδηγούν και διαμορφώνουν την διαδικασία με την οποία όλοι εμείς μαθαίνουμε ότι ξέρουμε. Είμαι ένα ακραίο παράδειγμα αυτού.
Here are three questions drawn from my work. Rather than try to figure them out, I'm going to ask you to consider for a moment the intuitions and the gut instincts that are going through your head and your heart as you look at them. For example, the calculation: can you feel where on the number line the solution is likely to fall? Or look at the foreign word and the sounds: can you get a sense of the range of meanings that it's pointing you towards? And in terms of the line of poetry, why does the poet use the word hare rather than rabbit? I'm asking you to do this because I believe our personal perceptions, you see, are at the heart of how we acquire knowledge. Aesthetic judgments, rather than abstract reasoning, guide and shape the process by which we all come to know what we know. I'm an extreme example of this.
Οι δικοί μου κόσμοι των λέξεων και αριθμών είναι μπλεγμένοι με το χρώμα, το συναίσθημα και την προσωπικότητα. Όπως είπε ο Χουάν, είναι η κατάσταση που οι επιστήμονες καλούν συναισθησία, μια ασυνήθιστη παρεμβολή ανάμεσα στις αισθήσεις. Εδώ είναι τα νούμερα από το ένα έως το 12 όπως τα βλέπω -- κάθε αριθμός με το δικό του σχήμα και χαρακτήρα. Το ένα είναι μια λάμψη λευκού φωτός. Το έξι είναι μια μικροσκοπική και πολύ θλιβερή μαύρη τρύπα. Τα σχέδια είναι σε μαύρο και άσπρο, αλλά στο μυαλό μου έχουν χρώμματα. Το τρία είναι πράσινο. Το τέσσερα είναι μπλε. Το πέντε είναι κίτρινο.
My worlds of words and numbers blur with color, emotion and personality. As Juan said, it's the condition that scientists call synesthesia, an unusual cross-talk between the senses. Here are the numbers one to 12 as I see them -- every number with its own shape and character. One is a flash of white light. Six is a tiny and very sad black hole. The sketches are in black and white here, but in my mind they have colors. Three is green. Four is blue. Five is yellow.
Ζωγραφίζω επίσης. Και να ένας από τους πίνακες μου. Είναι ο πολλαπλασιασμός δύο πρώτων αριθμών. Τρισδιάστατα σχήμματα και ο χώρος που δημιουργούν ανάμεσά τους δημιουργεί ένα νέο σχήμα, η απάντηση στο σύνολο. Τι γίνεται με μεγαλύτερους αριθμούς; Λοιπόν δεν μπορείς να βρεις πολύ μεγαλύτερο από το π, την μαθηματική σταθερά. είναι ένας άπειρος αριθμός -- κυριολεκτικά συνεχίζει για πάντα. Σε αυτόν τον πίνακα που έφτιαξα των πρώτων 20 δεκαδικών ψηφίων του π, παίρνω τα χρώμματα και τα συναισθήματα και τις υφές και τα βάζω όλα μαζί σε ένα τύπο κυλιόμενου αριθμητικού τοπίου.
I paint as well. And here is one of my paintings. It's a multiplication of two prime numbers. Three-dimensional shapes and the space they create in the middle creates a new shape, the answer to the sum. What about bigger numbers? Well you can't get much bigger than Pi, the mathematical constant. It's an infinite number -- literally goes on forever. In this painting that I made of the first 20 decimals of Pi, I take the colors and the emotions and the textures and I pull them all together into a kind of rolling numerical landscape.
Αλλά δεν είναι μόνο τα νούμερα που βλέπω σε χρώμματα. Οι λέξεις επίσης, για μένα, έχουν χρώματα και συναισθήματα και υφή. Και αυτή είναι μια εισαγωγική πρόταση από το μυθυστόρημα "Λολίτα." Και ο Ναμπόκοβ ήταν ο ίδιος συναισθητικός. Και μπορείτε να δείτε εδώ πως η αντίληψη μου για τον ήχο L βοηθάει την παρήχηση να ξεπηδήσει από το κείμενο. Ένα άλλο παράδειγμα: λίγο παραπάνω μαθηματικό. Και αναρωτιέμαι αν κάποιοι από εσάς προσέξουν την δημιουργία της πρότασης από το "Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ." Υπάρχει μια παράθεση συλλαβών -- σιτάρι, ένα, κάμπος, δύο, χαμένες Σουηδικές πόλεις, τρία -- ένα, δύο, τρία. Και αυτό το αποτέλεσμα είναι πολύ ευχάριστο στο μυαλό μου, και βοηθάει την πρόταση να μοιάζει σωστή.
But it's not only numbers that I see in colors. Words too, for me, have colors and emotions and textures. And this is an opening phrase from the novel "Lolita." And Nabokov was himself synesthetic. And you can see here how my perception of the sound L helps the alliteration to jump right out. Another example: a little bit more mathematical. And I wonder if some of you will notice the construction of the sentence from "The Great Gatsby." There is a procession of syllables -- wheat, one; prairies, two; lost Swede towns, three -- one, two, three. And this effect is very pleasant on the mind, and it helps the sentence to feel right.
Ας πάμε πίσω στις ερωτήσεις που σας έθεσα ένα λεπτό πριν. 64 επί 75. Αν κάποιοι από εσας παίζετε σκάκι, θα ξέρετε ότι το 64 είναι το τετράγωνο ενός αριθμού, και για αυτό η σκακιέρα, οχτώ επί οχτώ, έχει 64 τετράγωνα. Άρα αυτό μάς δίνει μια μορφή που μπορούμε να ζωγραφίσουμε, που μπορούμε να αντιληφθούμε. Τι λέτε για το 75; Λοιπόν αν το 100, αν φανταστούμε το 100 να είναι σαν τετράγωνο, το 75 θα μοιάζει με αυτό. Άρα αυτό που χρειάζεται να κάνουμε τώρα είναι να βάλουμε αυτές τις δύο εικόνες μαζί στο μυαλό μας -- κάτι σαν και αυτό. Το 64 γίνεται 6,400. Και στην δεξιά γωνία, δεν χρειάζεται να υπολογίσεις τίποτα. Τέσσερα διαγώνια, τέσσερα πάνω και κάτω -- κάνει 16. Άρα αυτό που το σύνολο σου ζητάει να κάνεις είναι το 16, 16, 16. Αυτό είναι πολύ πιο εύκολο από αυτό που σας δίδαξαν στα μαθηματικά στο σχολείο, είμαι σίγουρος. Είναι 16, 16, 16, 48, 4,800 -- 4,000, η απάντηση στο σύνολο. Εύκολο όταν ξέρεις πώς.
Let's go back to the questions I posed you a moment ago. 64 multiplied by 75. If some of you play chess, you'll know that 64 is a square number, and that's why chessboards, eight by eight, have 64 squares. So that gives us a form that we can picture, that we can perceive. What about 75? Well if 100, if we think of 100 as being like a square, 75 would look like this. So what we need to do now is put those two pictures together in our mind -- something like this. 64 becomes 6,400. And in the right-hand corner, you don't have to calculate anything. Four across, four up and down -- it's 16. So what the sum is actually asking you to do is 16, 16, 16. That's a lot easier than the way that the school taught you to do math, I'm sure. It's 16, 16, 16, 48, 4,800 -- 4,800, the answer to the sum. Easy when you know how.
(Γέλια)
(Laughter)
Η δεύτερη ερώτηση ήταν μια Ισλανδική λέξη. Υποθέτω δεν είναι πολλοί άνθρωποι εδώ που μιλάν Ισλανδικά. Οπότε ας μειώσω τις επιλογές σε δύο. Χνουγγινν: είναι χαρούμενη, ή δυσάρεστη λέξη; Τι λέτε; Ok. Κάποιοι λένε ότι είναι χαρούμενη. Οι περισσότεροι, η πλειοψηφία των ανθρώπων, λένε λυπημένη. Και πραγματικά σημαίνει λύπη. (Γέλια) Γιατί, στατιστικά, η πλειοψηφία λέει ότι η λέξη είναι λυπημένη, σε αυτή την περίπτωση, βαριά σε άλλες περιπτώσεις; Με βάση την θεωρία μου, η γλώσσα εξελίσσεται με τέτοιο τρόπο που ο ήχος ταιρίαζει, αντιστοιχεί με το το υποκειμενικό, με την προσωπική διαισθητική εμπειρία του ακροατή.
The second question was an Icelandic word. I'm assuming there are not many people here who speak Icelandic. So let me narrow the choices down to two. Hnugginn: is it a happy word, or a sad word? What do you say? Okay. Some people say it's happy. Most people, a majority of people, say sad. And it actually means sad. (Laughter) Why do, statistically, a majority of people say that a word is sad, in this case, heavy in other cases? In my theory, language evolves in such a way that sounds match, correspond with, the subjective, with the personal, intuitive experience of the listener.
Ας δούμε την τρίτη ερώτηση. Είναι ένας στίχος από ένα ποίημα του Τζον Κητς. Οι λέξεις, όπως οι αριθμοί, εκφράζουν θεμελιώδεις σχέσεις μεταξύ των αντικειμένων και των γεγονότων και των δυνάμενων που συντάσσουν τον κόσμο. Μένει να αιτιολογήσουμε ότι εμείς, που υπάρχουμε σε αυτόν τον κόσμο, πρέπει στο διάστημα των ζωών μας να απορροφήσουμε διαισθητικά αυτές τις σχέσεις. Και οι ποιητές, όπως άλλοι καλλιτέχνες, παίζουν με αυτές τις διαισθητικές κατανοήσεις. Στην περίπτωση του χέιρ (λαγού - hare), που είναι ένας φιλόδοξος ήχος στα Αγγλικά. Μπορεί επίσης να σημαίνει τις τρίχες (hair) που μεγαλώνουν σε ένα κεφάλι. Και αν το σκεφτούμε αυτό -- αφήστε με να ανεβάσω την εικόνα πάνω -- οι τρίχες αντιπροσωπεύουν αδυναμία. Λυγίζουν στην παραμικρή μετακίνηση ή κίνηση ή συναίσθημα. Άρα αυτό που έχετε είναι μια ατμόσφαιρα ευπάθειας και έντασης. Ο λαγός ο ίδιος, το ζώο -- όχι η γάτα, όχι ο σκύλος, αλλά ο λαγός -- γιατί ένας λαγός; Διότι σκεφτείτε την εικόνα, όχι τη λέξη, την εικόνα. Τα τεταμένα αυτιά, τα μεγάλα πόδια, μας βοηθάει να απεικονίσουμε, να νιώσουμε διαισθητικά, τι σημαίνει να κουτσαίνεις και να τρέμεις.
Let's have a look at the third question. It's a line from a poem by John Keats. Words, like numbers, express fundamental relationships between objects and events and forces that constitute our world. It stands to reason that we, existing in this world, should in the course of our lives absorb intuitively those relationships. And poets, like other artists, play with those intuitive understandings. In the case of hare, it's an ambiguous sound in English. It can also mean the fibers that grow from a head. And if we think of that -- let me put the picture up -- the fibers represent vulnerability. They yield to the slightest movement or motion or emotion. So what you have is an atmosphere of vulnerability and tension. The hare itself, the animal -- not a cat, not a dog, a hare -- why a hare? Because think of the picture -- not the word, the picture. The overlong ears, the overlarge feet, helps us to picture, to feel intuitively, what it means to limp and to tremble.
Επομένως σε αυτά τα λίγα λεπτά, ελπίζω να μπόρεσα να μοιραστώ λίγο από τη δική μου οπτική στα πράγματα, και για να σας δείξω ότι οι λέξεις μπορούν να έχουν χρώματα και αισθήματα, νούμερα, σχήμματα και προσωπικότητες. Ο κόσμος είναι πλουσιότερος, ευρύτερος από αυτό που πολύ συχνά φαίνεται να είναι. Ελπίζω να σας δώσω την επιθυμία να μάθετε να βλέπετε τον κόσμο με φρέσκια ματιά.
So in these few minutes, I hope I've been able to share a little bit of my vision of things and to show you that words can have colors and emotions, numbers, shapes and personalities. The world is richer, vaster than it too often seems to be. I hope that I've given you the desire to learn to see the world with new eyes.
Σας ευχαριστώ.
Thank you.
(Χειροκρότημα)
(Applause)