I'm going to speak about a tiny, little idea. And this is about shifting baseline. And because the idea can be explained in one minute, I will tell you three stories before to fill in the time. And the first story is about Charles Darwin, one of my heroes. And he was here, as you well know, in '35. And you'd think he was chasing finches, but he wasn't. He was actually collecting fish. And he described one of them as very "common." This was the sailfin grouper. A big fishery was run on it until the '80s. Now the fish is on the IUCN Red List. Now this story, we have heard it lots of times on Galapagos and other places, so there is nothing particular about it. But the point is, we still come to Galapagos. We still think it is pristine. The brochures still say it is untouched. So what happens here?
Unë do të flas për një ide të vogël. Kjo është për bazën e zhvendosur Dhe për shkak që kjo ide mund të spjegohet për një minutë, më parë do të tregoj tri ngjarje për të mbushur kohën. Ngjarja e parë është për Çarls Darwinin, njërin prej heronjëve të mi. Ai ishte këtu, siç e dini, në vitin 1935. Dhe ju do të mendoni se ishte duke ndjekur nje lloj harabelash, por, në fakt, nuk është ashtu. Ai ishte duke mbledhur peshq. Dhe njërin prej tyre ai e përshkroi si shumë të "zakontë" Ky ishte një "sailfin grouper" (Mycteroperca olfax). Një peshkim i madh ishte drejtuar në të deri në vitet e 80-ta Tani ky peshk është në Listën e Kuqe të URNR (unionit ndërkombëtar të ruajtjes së natyrës). Tani këtë ngjarje, e kemi dëgjuar shpesherë në Galapagos dhe vende tjera, prandaj nuk ka asgjë të veçantë për këtë. Por problemi është, ne ende vijmë në Galapagos. Ne ende mendojmë që është i pacënuar. Broshurat ende thonë se është e paprekur. Pra çfarë ndodh këtu?
The second story, also to illustrate another concept, is called shifting waistline. (Laughter) Because I was there in '71, studying a lagoon in West Africa. I was there because I grew up in Europe and I wanted later to work in Africa. And I thought I could blend in. And I got a big sunburn, and I was convinced that I was really not from there. This was my first sunburn.
Ngjarja tjetër, po ashtu për të përshkruar një tjetër koncept, quhet zhvendosja e linjës së mbeturinave. (Të qeshura) Për shkak se isha aty në vitin 1971, duke e studiuar një lagunë në Afrikën perëndimore. Isha atje sepse u rrita në Evropë dhe më vonë dëshiroja të punoj në Afrikë. Dhe mendova se do të mundja të përshtatesha. Mora një djegie të madhe nga dielli, dhe u binda se nuk isha prej andej në të vërtetë. Kjo ishte djegia ime e parë nga dielli.
And the lagoon was surrounded by palm trees, as you can see, and a few mangrove. And it had tilapia about 20 centimeters, a species of tilapia called blackchin tilapia. And the fisheries for this tilapia sustained lots of fish and they had a good time and they earned more than average in Ghana. When I went there 27 years later, the fish had shrunk to half of their size. They were maturing at five centimeters. They had been pushed genetically. There were still fishes. They were still kind of happy. And the fish also were happy to be there. So nothing has changed, but everything has changed.
Laguna ishte e rrethuar nga palmat, siç mund të shihet, dhe disa rizoforë. Dhe kishte tilapia rreth 20 centimetra, një specie të tilapias që quhet tilapia mjekërzezë. Dhe peshkimet për këtë lloj të tilapias mbanin më shumë peshq dhe kishin një kohë të mirë dhe përfituan më shumë se mesatarja në Ganë. Kur shkova atje 27 vjet më vonë, Peshqit ishin zvogëluar në gjysmën e madhësisë së tyre normale. Ata po rriteshin deri në pesë centimetra. Ata ishin shtyrë gjenetikisht. Atje kishte ende peshq. Ata ishin prapë të kënaqur në njëfarë mënyre. Peshqit poashtu ishin të lumtur që ishin aty. Pra asgjë nuk ka ndryshuar, por gjithqka ka ndryshuar.
My third little story is that I was an accomplice in the introduction of trawling in Southeast Asia. In the '70s -- well, beginning in the '60s -- Europe did lots of development projects. Fish development meant imposing on countries that had already 100,000 fishers to impose on them industrial fishing. And this boat, quite ugly, is called the Mutiara 4. And I went sailing on it, and we did surveys throughout the southern South China sea and especially the Java Sea. And what we caught, we didn't have words for it. What we caught, I know now, is the bottom of the sea. And 90 percent of our catch were sponges, other animals that are fixed on the bottom. And actually most of the fish, they are a little spot on the debris, the piles of debris, were coral reef fish. Essentially the bottom of the sea came onto the deck and then was thrown down.
Ngjarja ime e tretë është se unë isha një bashkëfajtor në prezantimin e rrjetës fundore në Azinë Juglindore. Në vitet e 70-ta, ose më mirë të them me fillim në vitet e 60-ta Evropa bëri shumë projekte zhvillimi. Zhvillimi i peshkimit ishte bërë të imponohej në vendet që kishin 100,000 peshkatarë ku do të imponohej peshkimi industrial. Dhe kjo varkë, e shëmtuar, quhet Muitara 4. Dhe unë lundrova me të, dhe ne bëmë kërkime përgjatë detit jugor të Kinës së Jugut dhe veçanërisht Detit Java. Dhe çfarë ne kapëm, nuk kishim fjalë për ta përshkruar. Çfarë ne kapëm, tani e di, është fundi i detit. Dhe 90% e të kapurave tona ishin sfungjerë dhe kafshë tjera që jetojnë në fund të detit. Dhe në të vërtetë shumica e peshqve, janë një pikë e vogël në mbeturina, grumbujt e mbeturinave, ishin korale të peshqve. Në thelb fundi i detit erdhi në kuvertë dhe më pas u hodh poshtë.
And these pictures are extraordinary because this transition is very rapid. Within a year, you do a survey and then commercial fishing begins. The bottom is transformed from, in this case, a hard bottom or soft coral into a muddy mess. This is a dead turtle. They were not eaten, they were thrown away because they were dead. And one time we caught a live one. It was not drowned yet. And then they wanted to kill it because it was good to eat. This mountain of debris is actually collected by fishers every time they go into an area that's never been fished. But it's not documented.
Dhe këto fotografi janë të jashtëzakonshme sepse ky ndryshim është shumë i shpejt. Për një vit, ti e bën një kërkim dhe më pas reklamat e peshkimit fillojnë. Fundi është transformuar nga, në këtë rast, një fund i fortë ose korale të buta në një rrëmujë balte. Kjo eshte një breshkë e ngordhur. Nuk ka qenë të ngrëna, ishin hedhur për shkak se kishin ngordhur. Njëherë kapëm një të gjallë. Nuk ishte mbytur ende. Dhe më pas ata dëshiruan ta vrisnim sepse ishte e mirë për ta ngrënë. Ky mal mbeturinash është në fakt i mbledhur nga peshkatarët çdo herë që ata shkojnë në një zonë ku kurr më parë nuk është peshkuar. Por nuk është dokumentuar.
We transform the world, but we don't remember it. We adjust our baseline to the new level, and we don't recall what was there. If you generalize this, something like this happens. You have on the y axis some good thing: biodiversity, numbers of orca, the greenness of your country, the water supply. And over time it changes -- it changes because people do things, or naturally. Every generation will use the images that they got at the beginning of their conscious lives as a standard and will extrapolate forward. And the difference then, they perceive as a loss. But they don't perceive what happened before as a loss. You can have a succession of changes. At the end you want to sustain miserable leftovers. And that, to a large extent, is what we want to do now. We want to sustain things that are gone or things that are not the way they were.
Ne e transformojmë botën, por nuk e mbajmë mend atë. Ne e rregullojmë bazën tonë në një nivel tjetër, dhe nuk e kujtojmë atë që ishte atje. Nëse e përgjithësoni këtë, diqka si kjo ndodh. Në ordinatë ka diqka të mirë: biodiversiteti, numrat e orcas, gjelbërimi i vendit tuaj, furnizimi i ujit. Dhe me kalimin e kohës ndryshon. Ndryshon sepse njerëzit i bëjnë gjërat natyrisht Secila gjeneratë do ti përdorë fotografitë që i morën në fillimin e jetës së ndërgjegjshme si një standard dhe do të nxjerrë përpara. Atëherë ndryshimin, e perceptojnë si një humbje. Por nuk e perceptojnë atë qka ndodhi me parë si humbje. Mund të kesh një varg ndyshime. Në fund ti dëshiron të mbështeshës të lënat e mjerueshme. Dhe kjo, në masë te madhe, është qka ne dëshirojmë të bëjmë. Ne dëshirojmë të mbështesim gjërat që kanë ikur apo gjërat që nuk janë siç kanë qenë më parë.
Now one should think this problem affected people certainly when in predatory societies, they killed animals and they didn't know they had done so after a few generations. Because, obviously, an animal that is very abundant, before it gets extinct, it becomes rare. So you don't lose abundant animals. You always lose rare animals. And therefore they're not perceived as a big loss. Over time, we concentrate on large animals, and in a sea that means the big fish. They become rarer because we fish them. Over time we have a few fish left and we think this is the baseline.
Tani dikush mendon ky problem ka prekur njerëzit sigurisht kur në shoqëritë grabitqare, ata vranë kafshët dhe nuk ishin të vetëdijshëm pas shumë brezave. Sepse, siç duket, një kafshë që është shumë e bollshme, para se të zhduket, bëhet e rrallë. Kështu që ju nuk do të humbni kafshët e bollshme. Ju gjithmonë humbi kafshët e rralla. Dhe prandaj ato nuk perceptohen si një humbje e madhe. Me kalimin e kohës, ne përqendrohemi ne kafshët e mëdha, dhe në det kjo do të thotë peshk i madh. Ata bëhen më të rrallë sepse ne i peshkojmë. Me kalimin e kohës pak peshq kanë mbetur dhe ne mendojmë se kjo osht baza.
And the question is, why do people accept this? Well because they don't know that it was different. And in fact, lots of people, scientists, will contest that it was really different. And they will contest this because the evidence presented in an earlier mode is not in the way they would like the evidence presented. For example, the anecdote that some present, as Captain so-and-so observed lots of fish in this area cannot be used or is usually not utilized by fishery scientists, because it's not "scientific." So you have a situation where people don't know the past, even though we live in literate societies, because they don't trust the sources of the past.
Dhe pyetja është, pse njerëzit e pranojnë këtë? Sepse ata nuk e dinë se ajo ishte ndryshe. Dhe në fakt, shume njerëz, shkencëtarë, do të diskutojnë se ishte me të vërtetë ndryshe. Dhe do të diskutojnë këtë sepse provat e prezantuara me parë nuk janë te prezantuara në atë mënyrë siç ata dëshirojnë që provat të prezantohen. Për shembull, anekdota se disa të pranishëm, si Kapiten filani ka vërejtur se shumë peshq në këtë zonë nuk mund të përodren ose nuk shfrytëzohen shpesh nga shkenctarët e peshkimit, sepse nuk është "shkencore." Tani kemi situatën ku njerëzit nuk e dinë të kaluarën, edhe pse jetojmë në një shoqëri të shkolluar, sepse ata nuk besojnë burimet e të kaluarës.
And hence, the enormous role that a marine protected area can play. Because with marine protected areas, we actually recreate the past. We recreate the past that people cannot conceive because the baseline has shifted and is extremely low. That is for people who can see a marine protected area and who can benefit from the insight that it provides, which enables them to reset their baseline.
Dhe prandaj, një zonë e mbrojtur detare mund të luaj një rol të madh. Sepse me zonat e mbrojtura detare, ne e rikrijojmë të kaluarën. Ne e rikrijojmë të kaluarën që njerëzit nuk mund ta krijojnë sepse baza është zhvendosur dhe është shumë poshtë. Kjo është për njerëzit që mund ta shohin një zonë të mbrojtur detare dhe të cilët mund të përfitojnë nga njohuria që ajo ofron, e cila i mundëson atyre për të rivendosur bazën
How about the people who can't do that because they have no access -- the people in the Midwest for example? There I think that the arts and film can perhaps fill the gap, and simulation. This is a simulation of Chesapeake Bay. There were gray whales in Chesapeake Bay a long time ago -- 500 years ago. And you will have noticed that the hues and tones are like "Avatar." (Laughter) And if you think about "Avatar," if you think of why people were so touched by it -- never mind the Pocahontas story -- why so touched by the imagery? Because it evokes something that in a sense has been lost. And so my recommendation, it's the only one I will provide, is for Cameron to do "Avatar II" underwater.
Çfarë për njerëzit të cilët nuk mund ta bëjnë këtë sepse nuk kanë mundësi njerëzit e Perëndimit të Mesëm për shembull? Atje mendoj se artet dhe filmi mund të mbushin boshllëkun dhe simulimin. Kjo është një simulim i gjirit Chesapeake. Në gjirin Chesapeake kishte balena gri shumë kohë më parë 500 vjet më parë. Dhe ju keni mundur të vëreni ngjyrimin dhe tonet janë si "Avatar." (Të qeshura) Dhe nëse mendon për "Avatar," nëse mendon pse njerëzit ishin shumë të prekur nga ai mos u mërzitni për ngjarjen e Pocahontas pse aq të prekur prej shëmbëlltyrës? Sepse ngjall diqka që në njëfarë mënyre kishte humbur. Dhe kështu rekomandimi im, është i vetmi që unë do te jap, është për Kamerunin që të bëjë "Avatar II" nënujor.
Thank you very much.
Ju faleminderit shumë.
(Applause)
(Duartrokitje)