You’re a biologist on a mission to keep the rare honeybee Apis Trifecta from going extinct. The last 60 bees of the species are in your terrarium. You’ve already constructed wire frames of the appropriate size and shape. Now you need to turn them into working beehives by helping the bees fill every hex with wax.
Bạn là một nhà Sinh vật học trên đường cứu loài ong mật Apis Trifecta khỏi sự tuyệt chủng. 60 cá thể cuối cùng của loài đang nằm trong lọ thủy tinh của bạn. Bạn đã xây dựng nên những khung dây với kích thước và hình dạng phù hợp. Bây giờ bạn cần biến nó thành những tổ ong thực sự bằng cách giúp đàn ong lấp đầy những lỗ lục giác với sáp ong.
There are two ways to fill a given hex. The first is to place a bee into it. Once placed, a bee cannot be removed without killing it.
Có hai cách để lấp đầy một lỗ lục giác. Cách đầu tiên là đặt một con ong vào đó. Một khi đã đặt, con ong sẽ không thể bị di chuyển mà không bị giết.
The second: if at any point an unfilled hex has three or more neighboring wax-filled hexes, the bees already in the hive will move in and transform it.
Cách thứ hai: ở bất kỳ thời điểm nào một lỗ ong có ba hay nhiều lỗ liền kề đã có sáp, những con ong đã ở trong tổ sẽ bay đến và chuyển hoá chúng.
Once the bees have transformed every hex in a hive, you can place an additional bee inside and it’ll specialize into a queen. The hive, if well cared for, will eventually produce new bees and continue the species.
Một khi tất cả các con ong đã chuyển hoá tất cả các lỗ ong trong tổ, bạn có thể đặt thêm một con ong nữa vào tổ và nó sẽ trở thành con ong chúa. Cái tổ, nếu được chăm sóc kỹ càng, sẽ sản sinh nhiều con mới và giống loài sẽ tiếp tục phát triển.
If there are no hexes with three or more transformed neighbors, the bees will just sit and wait. And once a bee transforms a hex, it can never become a queen.
Nếu không có lỗ ong nào có ba lỗ ong liền kề đã được chuyển đổi, bầy ong sẽ chỉ ngồi và đợi. Và một khi con ong đã chuyển đổi một lỗ, nó sẽ không thể trở thành ong chúa.
You could put 59 bees in one wire hive, wait till they transform all the hexes, and then create a queen. But then just one collapse would end the species. The more viable hives you can make now, the better.
Bạn có thể đặt 59 con ong vào một tổ ong, chờ đến khi các lỗ đều được chuyển hoá, và tạo một con ong chúa. Thế nhưng chỉ một chút sơ sẩy sẽ làm cả loài ong bị diệt vong. Vì vậy tổ ong mà bạn xây dựng bây giờ càng chắc chắn thì sẽ tốt hơn.
So how many can you make with 60 bees?
Vậy bạn sẽ làm được bao nhiêu tổ ong từ 60 con ong?
Pause the video to figure it out yourself
Dừng video lại để tự tìm đáp án nhé. Đáp án trong: 3
Answer in 3
Answer in 2
Đáp án trong: 2
Answer in 1
Đáp án trong: 1
Answer in 0
0
What you're looking for here is some kind of self-sustaining chain reaction, where a small number of bees will transform an entire hive. The lower the number of bees needed, the better. So how low can we go, and how can we engineer a chain reaction?
Thứ mà bạn cần tìm ở đây chính là một chuỗi phản ứng dây chuyền bền vững, nơi mà một đàn ong nhỏ có thể chuyển đổi cả một tổ ong. Số ong cần càng thấp thì sẽ càng tốt. Vậy thì tối thiểu chúng ta cần bao nhiêu, và làm sao để tạo một chuỗi phản ứng?
Let’s start with the first question. There's a really clever approach to this, which involves counting the sides of the filled-in hexes, and examining their total perimeter.
Hãy bắt đầu với câu hỏi đầu tiên. Có một cách tiếp cận rất thông minh, bằng cách đếm số cạnh của các tổ đã được lấp đầy sáp, và kiểm tra tổng chu vi của các ô đó.
Let’s suppose we put bees in these three hexes. The total transformed perimeter has 18 sides. But the middle hex has three transformed neighbors, so the bees will transform it too. What happens to the perimeter?
Giả sử như chúng ta đặt ong vào ba lỗ này, tổng chu vi của các lỗ đã chuyển đổi là 18 cạnh. Thế nhưng lỗ ong ở giữa có ba lỗ liền kề đã được chuyển đổi, nên chúng sẽ chuyển đổi lỗ ong đó luôn. Vậy điều gì sẽ xảy ra với chu vi?
It’s still 18! And even after the bees transform the next sets of hexes with three neighbors, it still won’t change. What’s going on here?
Nó vẫn có giá trị là 18! Và kể cả sau khi đàn ong chuyển đổi các lỗ ong tiếp theo với ba lỗ liền kề, nó vẫn không đổi. Điều gì đang xảy ra vậy?
Each hex that has at least three sides touching the bee-friendly space will remove those sides from the perimeter when it transforms. Then it adds at most three new sides to the perimeter. So the perimeter of the transformed hexes will either stay the same or shrink. The final perimeter of the entire hive is 54, so the total perimeter of the hexes we place bees in at the start must be at least 54 as well. Dividing that 54 by the six sides on each non-adjacent hex tells us it’ll take at least 9 bees to transform the entire hive.
Mỗi lỗ ong có ít nhất ba cạnh tiếp giáp với các khu vực có thể được chuyển đổi sẽ giảm số cạnh đó trong chu vi sau khi nó được chuyển đổi. Sau đó nó sẽ thêm ba cạnh nữa vào chu vi. Thế nên chu vi của các tổ được chuyển đổi sẽ giữ nguyên hoặc là bị giảm bớt. Tổng chu vi của cả tổ ba đầu là 54, vậy tổng chu vi của các ô mà ta đặt ong vào ban đầu cũng phải tổi thiểu là 54. Chia 54 cho 6 cạnh ở những ô không liền kề cho ta thấy ta cần ít nhất 9 con ong để có thể chuyển đổi nguyên tổ ong.
That’s a great start, but we still have the tough question of where the nine bees should go, and if we’ll need more.
Đó là một khởi đầu tốt, nhưng chúng ta vẫn gặp một trở ngại rằng 9 con ong đấy sẽ đi như thế nào, và chúng ta có cần đặt thêm không.
Let’s think smaller. We already know that three bees could completely transform a hive this big. What about a slightly bigger one? The perimeter of this hive is 30, which means we’ll need at least 5 bees to fill it in. With 6 it’d be easy. Placing them like this would fill out the whole hive in just three steps. But we can do better! We don’t actually need to place a bee on this hex, since the other bees will transform that spot on their own.
Hãy suy nghĩ đơn giản hơn. Chúng ta đã biết rằng 3 con ong có thể chuyển đổi hoàn toàn cái tổ bự cỡ này. Vậy thì cái tổ lớn hơn tí xíu thì sao? Chu vi của chiếc tổ này là 30, có nghĩa là ta cần ít nhất 5 con ong để lấp đầy tổ. Với 6 con điều đó thật đơn giản. Đặt chúng như thế này sẽ lấp đầy tổ chỉ trong ba bước. Nhưng ta có thể làm tốt hơn! Chúng ta thực ra không cần đặt con ong nào vào lỗ ong này, khi mà những con ong khác sẽ lấp đầy lỗ ong đó.
It looks like we have the beginning of a pattern. Can we extend it to our full hive? That would mean placing our 9 bees like so. Once they get to work, they’ll create a chain reaction that fills in the center of the hive and extend it to its edges.
Có vẻ như chúng ta đang có khởi đầu của một quy luật. Chúng ta có thể áp dụng cho cả tổ không? Điều đó có nghĩa là đặt 9 con ong như thế này. Khi mà chúng bắt đầu làm việc, chúng sẽ tạo một chuỗi phản ứng lấp đầy tất cả các lỗ ở trung tâm và mở rộng đến các cạnh của chúng.
Add a 10th bee to the completed hive and it becomes a queen. Repeat that process five more times and you’ve helped the last 60 members of Apis trifecta create 6 producing hives.
Thêm con ong thứ mười vào và nó sẽ trở thành con ong chúa. Lặp lại quy trình đó năm lần nữa và bạn đã giúp đỡ 60 thành viên cuối cùng của loài ong Apis trifecta tạo nên sáu tổ ong.
All in all, it’s a pretty good bee-ginning.
Tóm lại, đây là một khởi đầu tốt.