How do you know what's happening in your world? The amount of information just a click away may be limitless, but the time and energy we have to absorb and evaluate it is not. All the information in the world won't be very useful unless you know how to read the news. To your grandparents, parents, or even older siblings, this idea would have sounded strange. Only a few decades ago, news was broad-based. Your choices were limited to a couple of general interest magazines and newspaper of record, and three or four TV networks where trusted newscasters delivered the day's news at the same reliable time every evening. But the problems with this system soon became apparent as mass media spread. While it was known that authoritarian countries controlled and censored information, a series of scandals showed that democratic governments were also misleading the public, often with media cooperation. Revelations of covert wars, secret assassinations, and political corruption undermined public faith in official narratives presented by mainstream sources. This breakdown of trust in media gatekeepers lead to alternative newspapers, radio shows, and cable news competing with the major outlets and covering events from various perspectives. More recently, the Internet has multiplied the amount of information and viewpoints, with social media, blogs, and online video turning every citizen into a potential reporter. But if everyone is a reporter, nobody is, and different sources may disagree, not only opinions, but on the facts themselves. So how do you get the truth, or something close? One of the best ways is to get the original news unfiltered by middlemen. Instead of articles interpreting a scientific study or a politician's speech, you can often find the actual material and judge for yourself. For current events, follow reporters on social media. During major events, such as the Arab Spring or the Ukrainian protests, newscasters and bloggers have posted updates and recordings from the midst of the chaos. Though many of these later appear in articles or broadcasts, keep in mind that these polished versions often combine the voice of the person who was there with the input of editors who weren't. At the same time, the more chaotic the story, the less you should try to follow it in real time. In events like terrorist attacks and natural disasters, today's media attempts continuous coverage even when no reliable new information is available, sometimes leading to incorrect information or false accusations of innocent people. It's easy to be anxious in such events, but try checking for the latest information at several points in the day, rather than every few minutes, allowing time for complete details to emerge and false reports to be refuted. While good journalism aims for objectivity, media bias is often unavoidable. When you can't get the direct story, read coverage in multiple outlets which employ different reporters and interview different experts. Tuning in to various sources and noting the differences lets you put the pieces together for a more complete picture. It's also crucial to separate fact from opinion. Words like think, likely, or probably mean that the outlet is being careful or, worse, taking a guess. And watch out for reports that rely on anonymous sources. These could be people who have little connection to the story, or have an interest in influencing coverage, their anonymity making them unaccountable for the information they provide. Finally, and most importantly, try to verify news before spreading it. While social media has enabled the truth to reach us faster, it's also allowed rumors to spread before they can be verified and falsehoods to survive long after they've been refuted. So, before you share that unbelievable or outrageous news item, do a web search to find any additional information or context you might have missed and what others are saying about it. Today, we are more free than ever from the old media gatekeepers who used to control the flow of information. But with freedom comes responsibility: the responsibility to curate our own experience and ensure that this flow does not become a flood, leaving us less informed than before we took the plunge.
Әлемде не болып жатқанын қайдан оқисыз? Интернетте ақпараттың саны шексіз болғанымен, оны оқуға және қорытуға арналған энергия мен уақыт санаулы-ақ. Жаңалықты дұрыс оқи алмасаңыз, қолдағы бар ақпараттың пайдасы жоқ. Бұл сөздер ата-әжеңізге, әке-шешеңізге, тіпті аға-әпкеңізге оғаш естілуі мүмкін. Бұрындары жаңалықтар бір жерден таралатын. Ол кезде таңдау бірнеше қоғамдық газет-журналдар мен тексерілген ақпаратты бір уақытта жеткізетін үш-төрт телевизиялық желімен шектелінетін. Бірақ ақпараттың көзі көбейген сайын жүйедегі проблема анық көрінді. Авторитарлы үкімет ақпаратты бақылап, шектейтіні белгілі болғанымен, демократиялық үкіметтердің де медиа компаниялармен бірлесіп ақпаратты құрал ретінде қолданатынын бірқатар жанжалдар көрсетті. Құпия соғыс, кісі өлтіру және саяси сыбайлас жемқорлыққа қатысты жаңалықтар халықтың ресми ақпарат көздеріне деген сенімді жойды. Басты ақпарат көздеріне деген сенімнің құлдырауы өзге балама газет, журнал және арналарға жаңалықты өзге қырдан көрсетуге мүмкіндік берді. Интернет ақпарат көзін көбейтіп, әр адамға репортер ретінде жаңалықты әлеуметтік желілер, блог, видео арқылы таратуға мүмкіндік берді. Бірақ сан көбейгеннен сапа жақсармайды. Әрбір “репортер” ұқсас пікір мен бірдей ақпаратты таратпайды. Сонда біз шындыққа қалай қол жеткіземіз? Ең жақсы тәсілдердің бірі — жаңалықтың түпнұсқасын табу. Өзге тұлға баяндап берген ғылыми, не ресми ақпаратты оқығанша, сол ақпараттың түпнұсқасын оқыған абзал. Болатын іс-шаралар жайлы ақпаратты әлеуметтік желіде іздеңіз. Араб көктемі, не Украинадағы протестер секілді ірі оқиғалар туралы сол жерде болған блогерлер мен репортерлер жазады. Әрине, кейін оқиға жайлы ірі ақпарат көздері де жазады. Алайда, ол жазбалардың сапасына көбінесе өзі қатыспаған үшінші тарап әсер етуі мүмкін екенін есте сақтаңыз. Бірақ оқиға шиелінісіп кетсе, келген ақпаратты бірден оқымаған абзал. Террористік шабуыл, не табиғи апат сияқты оқиғалар барысында, расталған ақпараттың болмағанына қарамай ірі медиа өкілдері қолда бар ақпаратты дұрыс тексермей жалған, не кінәсі жоқ адамды айыптайтын ақпаратты таратып қоюы мүмкін. Апат болған кезде сабыр сақтау өте қиын. Сонда да, әрбір жаңалықты лезде оқығанша, оның тексеруден өткенін күтіп, қатесі түзелгеннен кейін ғана бір рет асықпай оқып шығыңыз. Журналистиканың жақсысы бейтарап болғанымен, медиа көбінесе біржақты болады. Ақпараттың түпнұсқасы болмаса, әртүрлі сарапшылардың пікірі жазылған, авторлары және басылымдары бөлек мақалаларды оқыңыз. Әртүрлі ақпарат көздерін салыстыру арқылы сіз оқиға тізбегін құдды пазл сияқты құрастыра аласыз. Фактілерді пікірден ажырата білу де өте маңызды. Жаңалықта “мүмкін“, “сияқты” деген сөздер болса, мақала авторы сақтық танытқан немесе жай болжам жасай салған деп айтуға болады. Анонимді дереккөзге сүйенген жаңалықты сақтықпен оқыңыз. Мұндай жаңалықтың шын мәніңде оқиғаға қатысы жоқ, не жаңалықтың сапасына жауап бермейтін, және жеке мүддесі үшін ақпаратты таратып жүрген адамдар тұруы мүмкін. Ең бастысы, жаңалықты таратпас бұрын, оны тексеріп алыңыз. Әлеуметтік желілер шындықты тез таратуға мүмкіндік береді. Алайда шындықпен қоса, ол жақта тексерістен өтпеген жалған ақпарат та тез таратылып, ары қарай өрши береді. Соңдықтан, интернетте көрген шок-жаңалықты таратпас бұрын, жаңалыққа қатысты қосымша ақпарат іздеп, өзгелердің пікірін оқып, ақпаратты бір тексеріп алыңыз. Бүгінде ақпартты бақылауда ұстайтын дәстүрлі ақпарат көздерінен барынша тәуелсізбіз. Бірақ тәуілсіздіктің өз ережелері бар. Қолдағы бар ақпаратты қолдана білү үшін және жаңалықтар толқынында батып кетпес үшін, адам әрбір ісіне жауапкершілікпен қарауы тиіс.