Our ability to create and sustain economic growth is the defining challenge of our time.
Umiejętność tworzenia i utrzymania wzrostu ekonomicznego jest głównym wyzwaniem naszych czasów.
Of course there are other challenges -- health care, disease burdens and pandemics, environmental challenges and, of course, radicalized terrorism. However, to the extent that we can actually solve the economic growth challenge, it will take us a long way to solving the challenges that I've just elucidated.
Oczywiście są i inne wyzwania - opieka zdrowotna, pandemie i obciążenia chorobowe, środowisko naturalne i oczywiście radykalny terroryzm. Jednakże solidne rozwiązanie problemu wzrostu gospodarczego bardzo pomoże w rozwiązaniu wszystkich innych problemów.
More importantly, unless and until we solve economic growth and create sustainable, long-term economic growth, we'll be unable to address the seemingly intractable challenges that continue to pervade the globe today, whether it's health care, education or economic development.
Co ważniejsze, dopóki nie poradzimy sobie z ekonomią i nie stworzymy stałego, długoterminowego wzrostu, nie da się zabrać za problemy pozornie nierozwiązywalne, które przenikają nasz świat, czy to za opiekę zdrowotną, edukację czy rozwój ekonomiczny.
The fundamental question is this: How are we going to create economic growth in advanced and developed economies like the United States and across Europe at a time when they continue to struggle to create economic growth after the financial crisis?
Fundamentalne pytanie brzmi: jak stworzyć wzrost ekonomiczny w rozwiniętych gospodarkach USA i państw Europy w chwili, gdy nadal zmagają się z osiągnięciem wzrostu po kryzysie finansowym?
They continue to underperform and to see an erosion in the three key drivers of economic growth: capital, labor and productivity. In particular, these developed economies continue to see debts and deficits, the decline and erosion of both the quality and quantity of labor and they also see productivity stalling.
Nadal nie wyszły na prostą. Widać spadek głównych czynników każdego rozwoju gospodarczego: kapitału, pracy i wydajności. W szczególności rozwinięte gospodarki zmagają się z długami i deficytami, spadkiem zarówno jakości, jak i ilości dostępnej pracy, a także zamieraniem wydajności.
In a similar vein, how are we going to create economic growth in the emerging markets, where 90 percent of the world's population lives and where, on average, 70 percent of the population is under the age of 25? In these countries, it is essential that they grow at a minimum of seven percent a year in order to put a dent in poverty and to double per capita incomes in one generation. And yet today, the largest emerging economies -- countries with at least 50 million people -- continue to struggle to reach that seven percent magic mark. Worse than that, countries like India, Russia, South Africa, Brazil and even China are falling below that seven percent number and, in many cases, actually regressing.
W podobnym duchu: jak stworzyć wzrost ekonomiczny rynków wschodzących, w których żyje 90% populacji naszego globu, gdzie średnio 70% ludzi ma mniej niż dwadzieścia pięć lat? Te kraje koniecznie potrzebują rocznego wzrostu gospodarki przynajmniej o siedem procent, żeby choć trochę zawalczyć z biedą i podwoić dochód na mieszkańca w czasie jednego pokolenia. Mimo to dzisiaj największe gospodarki rozwijające się - kraje mające co najmniej 50 milionów mieszkańców - mają problemy z osiągnięciem tych magicznych siedmiu procent. Co gorsza, kraje takie jak Indie, Rosja, RPA, Brazylia, a nawet Chiny spadają poniżej siedmiu procent, a w niektórych przypadkach panuje regres.
Economic growth matters. With economic growth, countries and societies enter into a virtuous cycle of upward mobility, opportunity and improved living standards. Without growth, countries contract and atrophy, not just in the annals of economic statistics but also in the meaning of life and how lives are lived. Economic growth matters powerfully for the individual. If growth wanes, the risk to human progress and the risk of political and social instability rises, and societies become dimmer, coarser and smaller.
Wzrost ekonomiczny ma znaczenie. Za jego pomocą kraje i społeczeństwa wchodzą w pomyślny cykl awansu społecznego, możliwości i poprawy standardów życia. Bez wzrostu kraje kurczą się i zanikają nie tylko w annałach statystyki, ale także w znaczeniu życia i sposobie jego przeżywania. Wzrost ekonomiczny ma duże znaczenie dla jednostek. Jeśli wartości ubywa, ryzyko dla rozwoju społecznego oraz ryzyko niestabilności społecznej i politycznej rośnie, a społeczeństwa stają się ciemne, małe i szorstkie.
The context matters. And countries in emerging markets do not need to grow at the same rates as developed countries.
Kontekst ma znaczenie. Rynki krajów wschodzących nie muszą rosnąć tak samo, jak kraje rozwinięte.
Now, I know some of you in this room find this to be a risky proposition. There are some people here who will turn around and be quite disillusioned by what's happened around the world and basically ascribe that to economic growth. You worry about the overpopulation of the planet. And looking at the UN's recent statistics and projections that the world will have 11 billion people on the planet before it plateaus in 2100, you're concerned about what that does to natural resources -- arable land, potable water, energy and minerals. You are also concerned about the degradation of the environment. And you worry about how man, embodied in the corporate globalist, has become greedy and corrupt.
Wiem, że niektórzy z was uznają to za ryzykowną propozycję. Są tutaj ludzie, którzy rozejrzą się wokół i będą bardzo rozczarowani wydarzeniami na świecie i przypiszą je wszystkie wzrostowi gospodarczemu. Boicie się, że Ziemia się przeludni. Patrzycie na badania i statystyki ONZ, według których na Ziemi będzie 11 miliardów ludzi, zanim wzrost ustanie w 2100 roku, martwicie się jego wpływem na zasoby naturalne, grunty orne, wodą pitną, energię i minerały. Martwicie się także degradacją środowiska. Martwicie się, że człowiek pod postacią korporacyjnego globalisty stał się chciwy i skorumpowany.
But I'm here to tell you today that economic growth has been the backbone of changes in living standards of millions of people around the world. And more importantly, it's not just economic growth that has been driven by capitalism.
Jestem tutaj, by powiedzieć wam, że wzrost gospodarczy jest podstawą zmian poziomu życia milionów ludzi na całej Ziemi. Co ważniejsze, nie chodzi tylko o wzrost ekonomiczny, napędzany przez kapitalizm.
The definition of capitalism, very simply put, is that the factors of production, such as trade and industry, capital and labor, are left in the hands of the private sector and not the state.
Definicja kapitalizmu jest prosta - czynniki produkcji, takie jak handel, przemysł, kapitał i siła robocza, pozostają w rękach nie państwa, ale sektora prywatnego.
It's really essential here that we understand that fundamentally the critique is not for economic growth per se but what has happened to capitalism. And to the extent that we need to create economic growth over the long term, we're going to have to pursue it with a better form of economic stance.
Trzeba zrozumieć, że krytyka nie dotyczy samego wzrostu gospodarczego, ale tego, co się stało z kapitalizmem. Aby stworzyć długotrwały wzrost gospodarczy, trzeba realizować go przez lepszą postawę ekonomiczną.
Economic growth needs capitalism, but it needs it to work properly. And as I mentioned a moment ago, the core of the capitalist system has been defined by private actors. And even this, however, is a very simplistic dichotomy. Capitalism: good; non-capitalism: bad. When in practical experience, capitalism is much more of a spectrum. And we have countries such as China, which have practiced more state capitalism, and we have countries like the Unites States which are more market capitalist.
Wzrost ekonomiczny potrzebuje kapitalizmu, ale musi on działać poprawnie. Tak, jak powiedziałam przed chwilą, główną część systemu kapitalistycznego wyznaczają podmioty prywatne. To jednak bardzo uproszczona dychotomia. Kapitalizm dobry, nie-kapitalizm zły. W praktyce kapitalizm to raczej spektrum. Mamy kraje takie jak Chiny, w których praktykuje się kapitalizm państwowy, a także takie jak USA, gdzie mamy kapitalizm rynkowy.
Our efforts to critique the capitalist system, however, have tended to focus on countries like China that are in fact not blatantly market capitalism.
Nasze wysiłki związane z krytykowaniem kapitalizmu skupiają się jednak raczej na państwach pokroju Chin, które w rzeczywistości nie są tak rażąco kapitalistyczne.
However, there is a real reason and real concern for us to now focus our attentions on purer forms of capitalism, particularly those embodied by the United States. This is really important because this type of capitalism has increasingly been afforded the critique that it is now fostering corruption and, worse still, it's increasing income inequality -- the idea that the few are benefiting at the expense of the many.
Jest jednak realny powód oraz prawdziwy problem, który powinien zwrócić naszą uwagę na czystsze formy kapitalizmu, zwłaszcza te w USA. To jest bardzo ważne, ponieważ ten typ kapitalizmu coraz częściej spotyka się z krytyką za sprzyjanie korupcji i, co jeszcze gorsze, za wzmaganie nierówność płac, czyli że nieliczni wykorzystują wielu.
The two really critical questions that we need to address is how can we fix capitalism so that it can help create economic growth but at the same time can help to address social ills.
Dwa naprawdę ważne pytania, które musimy zadać, brzmią: "Jak naprawić kapitalizm, żeby wspierał tworzenie wzrostu gospodarczego, ale równocześnie przyczyniał się do rozwiązania bolączek społecznych?".
In order to think about that framing, we have to ask ourselves, how does capitalism work today? Very simplistically, capitalism is set on the basis of an individual utility maximizer -- a selfish individual who goes after what he or she wants. And only after they've maximized their utility do they then decide it's important to provide support to other social contracts. Of course, in this system governments do tax, and they use part of their revenues to fund social programs, recognizing that government's role is not just regulation but also to be arbiter of social goods. But nevertheless, this framework -- this two-stage framework -- is the basis from which we must now start to think about how we can improve the capitalist model.
Żeby móc tak ująć pytanie, trzeba się dziś zastanowić, w jaki sposób działa kapitalizm. Bardzo upraszczając, kapitalizm opiera się na jednostkowej maksymalizacji użyteczności. Samolubne jednostki realizują własne cele. Dopiero gdy zmaksymalizują użyteczność, zaczynają przypisywać wagę wspieraniu innych umów społecznych. Oczywiście w tym systemie rząd pobiera podatki i wykorzystuje część przychodów na finansowanie programów społecznych, gdyż rolą rządu jest nie tylko regulacja, ale także rozdział dóbr społecznych. Niemniej jednak te ramy - te dwuetapowe ramy - są podstawą, od której trzeba zacząć rozważania o ulepszeniu modelu kapitalistycznego.
I would argue that there are two sides to this challenge. First of all, we can draw on the right-wing policies to see what could be beneficial for us to think about how we can improve capitalism.
Sądzę, że są dwie strony tego wyzwania. Po pierwsze, możemy oprzeć się na prawicowych regulacjach, żeby zobaczyć, co może może się przydać w rozważaniach o ulepszeniu modelu kapitalistycznego.
In particular, right-leaning policies have tended to focus on things like conditional transfers, where we pay and reward people for doing the things that we actually think can help enhance economic growth. For example, sending children to school, parents could earn money for that, or getting their children inoculated or immunized, parents could get paid for doing that.
W szczególności prawicowe regulacje mają tendencję skupiania się na rzeczach takich jak transfery warunkowe, gdzie płacimy i nagradzamy ludzi za robienie rzeczy, które według nas mogą przyczynić się do rozwoju gospodarczego. Na przykład za wysyłanie dzieci do szkoły można rodzicom płacić. Za robienie szczepień ochronnych można im płacić.
Now, quite apart from the debate on whether or not we should be paying people to do what we think they should do anyway, the fact of the matter is that pay for performance has actually yielded some positive results in places like Mexico, in Brazil and also in pilot programs in New York.
Niezależnie od debaty dotyczącej tego, czy należy płacić za zwykłe spełnianie obowiązków, wynagrodzenie za działanie faktycznie przyniosło pozytywne rezultaty w krajach takich jak Meksyk, Brazylia, a także pilotażowo w Nowym Jorku.
But there are also benefits and significant changes underway on left-leaning policies. Arguments that government should expand its role and responsibility so that it's not so narrowly defined and that government should be much more of an arbiter of the factors of production have become commonplace with the success of China. But also we've started to have debates about how the role of the private sector should move away from just being a profit motive and really be more engaged in the delivery of social programs. Things like the corporate social responsibility programs, albeit small in scale, are moving in that right direction. Of course, left-leaning policies have also tended to blur the lines between government, NGOs and private sector.
Zalety oraz znaczące zmiany widać też w regulacjach lewicowych. Argumenty, że rząd powinien rozszerzyć swoją rolę i odpowiedzialność, która nie powinna być tak wąsko zdefiniowana, i że rząd powinien więcej zajmować się rozdzielnictwem czynników produkcji, stały się powszechne w związku z sukcesem Chin. Zaczęły się też debaty o tym, jak odsunąć sektor prywatny od kierowania się wyłącznie zyskiem i bardziej zaangażować w realizację programów społecznych. Korporacyjne programy odpowiedzialności społecznej, choć mają niewielką skalę, idą w tym kierunku. Oczywiście lewicowe regulacje mają także tendencję do zacierania granic między rządem, NGO i sektorem prywatnym.
Two very good examples of this are the 19th-century United States, when the infrastructure rollout was really about public-private partnerships. More recently, of course, the advent of the Internet has also proven to the world that public and private can work together for the betterment of society.
Dwa dobre przykłady tego rozwiązania pochodzą z USA w XIX wieku, gdy rozwój infrastruktury oparto głównie na partnerstwie publiczno-prywatnym. Ostatnio, oczywiście, pojawienie się internetu także udowodniło światu, że oba sektory mogą działać razem na rzecz dobra całego społeczeństwa.
My fundamental message to you is this: We cannot continue to try and solve the world economic growth challenges by being dogmatic and being unnecessarily ideological. In order to create sustainable, long-term economic growth and solve the challenges and social ills that continue to plague the world today, we're going to have to be more broad-minded about what might work.
Mój główny przekaz do was brzmi: nie można kontynuować prób rozwiązania problemu światowego rozwoju gospodarczego przez dogmatyzm i niepotrzebną ideologię. Aby stworzyć stały, długofalowy wzrost ekonomiczny oraz rozwiązać problemy i bolączki społeczne, z którymi świat się dziś zmaga, musimy w szerszy sposób myśleć o tym, co zadziała.
Ultimately, we have to recognize that ideology is the enemy of growth.
Ostatecznie musimy uznać, że ideologia jest wrogiem wzrostu.
Thank you.
Dziękuję.
(Applause)
(Brawa)
Bruno Giussani: I want to ask a couple of questions, Dambisa, because one could react to your last sentence by saying growth is also an ideology, it's possibly the dominant ideology of our times. What do you say to those who react that way?
Bruno Giussani: Chciałbym zadać ci kilka pytań, Dambiso. Ktoś może odpowiedzieć na twoją prelekcję, że wzrost to także ideologia, prawdopodobnie dzisiaj dominująca. Co byś komuś takiemu odpowiedziała?
DM: Well, I think that that's completely legitimate, and I think that we're already having that discussion. There's a lot of work going on around happiness and other metrics being used for measuring people's success and improvements in living standards. And so I think that we should be open to what could deliver improvements in people's living standards and continue to reduce poverty around the world.
DM: Sądzę, że to całkowicie uzasadnione, już mieliśmy taką dyskusję. Wiele pracy poświęca się szczęściu i innym miarom używanym do badania sukcesu ludzi i wzrostu standardów życiowych. Sądzę, że trzeba być otwartym na to, co może przynieść wzrost standardów życia i co będzie zmniejszało biedę na świecie.
BG: So you're basically pleading for rehabilitating growth, but the only way for that happen without compromising the capacity of the earth, to take us on a long journey, is for economic growth somehow to decouple from the underlying use of resources. Do you see that happening?
BG: Zasadniczo więc namawiasz do uzdrowienia wzrostu, jednak jedyny możliwy sposób, żeby bez narażania wydajności Ziemi wyruszyć w tę długą podróż, to oddzielenie wzrostu gospodarczego od wykorzystywania zasobów naturalnych. Czy tak będzie?
DM: Well, I think that I'm more optimistic about human ability and ingenuity. I think if we start to constrain ourselves using the finite, scarce and depleting resources that we know today, we could get quite negative and quite concerned about the way the world is.
DM: Wydaje mi się, że patrzę z optymizmem na zdolności i pomysły ludzi. Jeśli zaczniemy się ograniczać, wykorzystując skąpe, ograniczone i wyczerpujące się zasoby, o których dzisiaj wiemy, wpadniemy w pesymizm i obawy co do stanu świata.
However, we've seen the Club of Rome, we've seen previous claims that the world would be running out of resources, and it's not to argue that those things are not valid. But I think, with ingenuity we could see desalination, I think we could reinvest in energy, so that we can actually get better outcomes. And so in that sense, I'm much more optimistic about what humans can do.
Widzieliśmy jednak Klub Rzymski, widzieliśmy poprzednie teorie, że światu skończą się zasoby, i nie stwierdzę, że to obawy bezpodstawne, ale dzięki pomysłowości być może zobaczymy odsalanie, reinwestujemy w energetykę, żeby uzyskać lepsze wyniki. W tym sensie optymistycznie patrzę na ludzkie możliwości.
BG: The thing that strikes me about your proposals for rehabilitating growth and taking a different direction is that you're kind of suggesting to fix capitalism with more capitalism -- with putting a price tag on good behavior as incentive or developing a bigger role for business in social issues. Is that what you're suggesting?
BG: Coś uderza mnie w twoich propozycjach dotyczących rehabilitacji wzrostu i pójścia w innym kierunku. W pewnym sensie sugerujesz naprawę kapitalizmu większym kapitalizmem, nalepienie dla zachęty metki z ceną na dobrym zachowaniu lub zwiększenie roli biznesu w sprawach społecznych. Czy to właśnie sugerujesz?
DM: I'm suggesting we have to be open-minded. I think it is absolutely the case that traditional models of economic growth are not working the way we would like them to. And I think it's no accident that today the largest economy in the world, the United States, has democracy, liberal democracy, as it's core political stance and it has free market capitalism -- to the extent that it is free -- free market capitalism as its economic stance. The second largest economy is China. It has deprioritized democracy and it has state capitalism, which is a completely different model. These two countries, completely different political models and completely different economic models, and yet they have the same income inequality number measured as a Gini coefficient.
DM: Sugeruję, że musimy być otwarci. Zdecydowanie uważam, że tradycyjne modele wzrostu gospodarczego nie działają tak, jak byśmy chcieli. Chyba nieprzypadkowo największa gospodarka świata, USA, ma demokrację. Liberalna demokracja jest rdzeniem jej polityki, ma wolnorynkowy kapitalizm - na tyle, na ile jest wolny - opiera ekonomię na takim kapitalizmie. Drugą największą gospodarką są Chiny, gdzie demokracja nie jest priorytetem, gdzie jest kapitalizm państwowy, czyli zupełnie inny model. Te dwa kraje mają różne modele polityczne i kompletnie różne modele ekonomiczne, a mimo to mają taki sam wskaźnik nierówności dochodów mierzony w indeksie Giniego.
I think those are the debates we should have, because it's not clear at all what model we should be adopting, and I think there needs to be much more discourse and much more humility about what we know and what we don't know.
Sądzę, że trzeba o tym dyskutować, bo nie jest wcale oczywiste, który model należy przyjąć. Trzeba o tym dużo więcej dyskutować, mieć znacznie więcej pokory co do tego, co wiemy, a czego nie.
BG: One last question. The COP21 is going on in Paris. If you could send a tweet to all the heads of state and heads of delegations there, what would you say?
BG: Ostatnie pytanie. COP21 ma teraz miejsce w Paryżu. Gdybyś mogła wysłać tweeta do wszystkich głów państw i delegacji, co byś powiedziała?
DM: Again, I would be very much about being open-minded. As you're aware, the issues around the environmental concerns have been on the agenda many times now -- in Copenhagen, '72 in Stockholm -- and we keep revisiting these issues partly because there is not a fundamental agreement, in fact there's a schism between what the developed countries believe and want and what emerging market countries want. Emerging market countries need to continue to create economic growth so that we don't have political uncertainty in the those countries. Developed countries recognize that they have a real, important responsibility not only just to manage their CO2 emissions and some of the degradation that they're contributing to the world, but also as trendsetters in R&D. And so they have to come to the table as well. But in essence, it cannot be a situation where we start ascribing policies to the emerging markets without developed countries themselves also taking quite a swipe at what they're doing both in demand and supply in developed markets.
DM: Jak mówiłam, pisałabym o otwartości. Jak wiecie, zagadnienia i aspekty ekologiczne były już wiele razy na porządku dziennym. Kopenhaga, rok 1972 w Sztokholmie - wciąż do tego wracamy, częściowo dlatego, że nie ma zasadniczej zgody. Właściwie panuje schizma między tym, w co wierzą i czego chcą kraje rozwinięte, a tym, czego chcą rynki wschodzące. Rynki wschodzące chcą dalszego wzrostu gospodarczego, żeby znieść niepewność polityczną. Kraje rozwinięte uważają, że ponoszą prawdziwą, ważną odpowiedzialność nie tylko za zarządzanie emisją dwutlenku węgla oraz za degradację, którą częściowo powodują, ale także za badania i rozwój. Też muszą wziąć w tym udział. Ale nie może powstać sytuacja, w której rynkom wschodzącym zaczniemy narzucać rozwiązania, bez tego, żeby kraje rozwinięte wzięły się ostro za własną podaż i popyt.
BG: Dambisa, thank you for coming to TED. DM: Thank you very much.
BG: Dambisa, dziękuję za przybycie. DM: Bardzo dziękuję.
(Applause)
(Brawa)