Τι ωραίο καιρό που κάνει! Καταπληκτική δουλειά! Είσαι ασυναγώνιστος αθλητής! Φιλοφρονήσεις ή όχι; Ίσως. Με το ανάλογο ύφος και τόνο φωνής, θα μπορούσαν να είναι φιλοφρονήσεις. Θα μπορούσαν όμως να είναι δεικτικά και επιθετικά σχόλια. Το ύφος που συνοδεύει τις φράσεις μας αποκαλύπτει τι ονομάζουμε ειρωνεία. Γι' αυτό, όταν κάποιος λέει: «Τι ωραίος καιρός!», προφανώς το εννοεί. Αν έχει ήλιο, χωρίς αέρα και τα πουλάκια τραγουδούν. Αν ο καιρός όμως είναι χάλια με απειλητικά μαύρα σύννεφα, ο αέρας φυσά εξοργισμένα και κάποιος πει: «Τι ωραίος καιρός!», μάλλον δεν το εννοεί κυριολεκτικά. Εννοεί πως ο καιρός είναι χάλια αλλά λέει το αντίθετο από αυτό που εννοεί. Αυτό το γλωσσικό φαινόμενο -όταν κάποιος λέει το αντίθετο- ονομάζεται ειρωνεία. Ξέρω τι σκέφτεστε! Τον σαρκασμό. Μήπως ο ομιλητής είναι σαρκαστικός; -Ναι. Όταν ο ομιλητής λέει τα αντίθετα από αυτά που εννοεί, είναι ειρωνικός. Εάν ο ομιλητής εξακολουθήσει να λέει τα αντίθετα από αυτά που πιστεύει ενώ ταυτόχρονα δείχνει λίγο δεικτικός και κακοπροαίρετος, κοροϊδεύοντας κάτι, τότε διαπιστώνεται ο σαρκασμός. Για παράδειγμα: Φοβερή δουλεία! Κατάφερες και έκανες το όνειρό σου πραγματικότητα! Μπράβο! Όταν γίνεται κάποιος πρωταθλητής πάλι του λέμε «Μπράβο!» Όταν ένας οδηγός τρακάρει ένα άλλο αμάξι, δεν του λέμε «Μπράβο!». Εάν όμως ο συνοδηγός τού πει: «Μπράβο!», εννοεί το αντίθετο αλλά του κάνει πλάκα. Οπότε, το ένα είναι ειρωνεία και το άλλο σαρκασμός. Αν πεις σε έναν ολυμπιονίκη: «Είσαι χαρισματικός αθλητής!», είναι αυθεντικό σχόλιο. Δεν είναι ειρωνικό σχόλιο. Αν το πούμε όμως στον αδέξιο μαθητή που παραπάτησε και του έπεσαν τα βιβλία θα ήταν ένα σκληρό και ειρωνικό σχόλιο εφόσον δεν αντιπροσωπεύει ό,τι εννοούμε. Αυτό είναι ειρωνεία. Να λέμε το αντίθετο απ' ό,τι εννοούμε. Επιπλέον, εφόσον υπάρχει η πρόθεση να κοροϊδεύσουμε τον καημένο τον μαθητή, δεν είμαστε μόνο ειρωνικοί αλλά και σαρκαστικοί. Προσοχή, όμως. Ενώ τα σαρκαστικά σχόλια είναι ειρωνικά, τα ειρωνικά δεν είναι όλα σαρκαστικά. Ειρωνεία έχουμε όταν αυτό που εννοούμε είναι το αντίθετο από αυτό που λέμε, ενώ ο σαρκασμός προσδίδει ύφος και διάθεση. Παρ' όλ' αυτά, μερικές φορές επιπρόσθετα σχόλια δύναται να σχηματιστούν χωρίς να έχουν σαρκαστική διάθεση. Ωραία, τώρα βγείτε έξω να βρείτε ειρωνικά και σαρκαστικά παραδείγματα. Καλή τύχη! Αλήθεια, το εννοώ, καλή τύχη. Αλήθεια, το εννοώ, ειλικρινά σας εύχομαι καλή τύχη γι' αυτό το δύσκολο κατόρθωμα. Καλά - καλά, καλή τύχη, ειλικρινά. Μπορείτε να τα καταφέρετε! Δεν το λέω ειρωνικά.
Great weather we're having! Awesome job! You're a tremendous athlete! Compliments, right? Well, maybe. Depending on the attitude and tone of voice behind these lines, they very well may be compliments. They may also be, though, pointed and attacking lines. This slight change of attitude behind the lines reveals what we call verbal irony. So when someone says, "Great weather we're having," it is quite possible that the person really means that if the sun is shining, the birds are singing, and the wind is calm. But if the weather is horrible, the clouds are looming, and the wind is a raging tempest, and someone says, "Great weather we're having," he probably doesn't actually mean that. He probably means that the weather is horrible, but he has said the opposite. This is verbal irony when the speaker says the opposite of what he means. I know what you're thinking. Isn't this sarcasm, isn't the speaker being sarcastic? Yes. When a speaker says the opposite of what he means, that is verbal irony. When a speaker then goes the step farther to mean the opposite of what he says and seeks to be a little pointed and mean, like he's making fun of something, then you have sarcasm. Take the second example: "Awesome job!" Someone accomplishing his life-long dream: awesome! Someone winning a sports championship: awesome! Someone rear-ends another car: not awesome. So when the passenger says, "Awesome job!" they probably mean the opposite with a hint of poking fun. That is verbal irony and that is sarcastic. "You're a talented athlete," said to an Olympian: authentic, no verbal irony present. Said to the klutzy kid tripping into English class and spilling his books and pencil case all over the room, now that is just harsh and verbally ironic because what you said is not what you meant. That is verbal irony. You have said the opposite of what you mean. Additionally, since you have the intention of mocking this poor person, you have not only been verbally ironic, but sarcastic as well. Beware, though. While all sarcasm fits the definition of verbal irony, not all verbal irony is sarcastic. Verbal irony is where what is meant is the opposite of what is said, while sarcasm adds that little punch of attitude. There are times, though, where another layer of meaning can be present without that sarcastic tone. Alright, now go out there and find those examples of verbal irony and sarcasm. Good luck! No, seriously, I mean it, good luck. No, no, really, I truly want to wish you luck on this difficult task. Ok, ok, sincerely good luck. You can do it!