I have one more reason for optimism: climate change. Maybe you don't believe it, but here is the fact.
Mam kolejny powód, żeby być optymistką: zmiana klimatu. Może mi nie wierzycie, ale oto fakty.
On December 12, 2015, in Paris, under the United Nations, 195 governments got together and unanimously -- if you've worked with governments, you know how difficult that is -- unanimously decided to intentionally change the course of the global economy in order to protect the most vulnerable and improve the life of all of us. Now, that is a remarkable achievement.
12 grudnia 2015 roku w Paryżu, pod auspicjami ONZ, spotkały się rządy 195 krajów i jednogłośnie, jeśli współpracowaliście z rządami, wiecie, jakie to trudne, jednogłośnie zadecydowały o celowej zmianie kierunku światowej gospodarki, żeby chronić najsłabszych i poprawić życie nas wszystkich. To znaczące osiągnięcie.
(Applause)
(Brawa)
But it is even more remarkable if you consider where we had been just a few years ago. 2009, Copenhagen. Who remembers Copenhagen? Well, after years of working toward a climate agreement, the same governments convened in Copenhagen and failed miserably.
A tym bardziej znaczące, jeśli wziąć pod uwagę, gdzie byliśmy jeszcze parę lat temu, w 2009 roku w Kopenhadze. Kto pamięta Kopenhagę? Po latach starań o zawarcie umowy klimatycznej te same rządy spotkały się w Kopenhadze i poniosły straszną porażkę.
Why did it fail miserably? For many different reasons, but primarily because of the deeply entrenched divide between the global North and the global South. So now, six months after this failure, I was called in to assume the responsibility of the global climate change negotiations. You can imagine, the perfect moment to start this new job. The global mood on climate change was in the trash can. No one believed that a global agreement could ever be possible. In fact, neither did I. If you promise not to tell anyone outside of this wonderful TED audience, I'm going to divulge a secret that has been gratefully buried by history. On my first press conference, a journalist asked, "Um, Ms. Figueres, do you think that a global agreement is ever going to be possible?" And without engaging brain, I heard me utter, "Not in my lifetime." Well, you can imagine the faces of my press team who were horrified at this crazy Costa Rican woman who was their new boss. And I was horrified, too. Now, I wasn't horrified at me, because I'm kind of used to myself. I was actually horrified at the consequences of what I had just said, at the consequences for the world in which all our children are going to have to live. It was frankly a horrible moment for me, and I thought, well, no, hang on, hang on. Impossible is not a fact, it's an attitude. It's only an attitude. And I decided right then and there that I was going to change my attitude and I was going to help the world change its attitude on climate change.
Czemu zawiodły? Z wielu różnych powodów, głównie ze względu na zakorzeniony podział między globalną Północą a Południem. Sześć miesięcy po tej porażce poproszono mnie o wzięcie odpowiedzialności za negocjacje w sprawie zmiany klimatu. Doskonały moment na rozpoczęcie pracy. Globalne podejście do zmiany klimatu było negatywne. Nikt nie wierzył, że globalne porozumienie będzie możliwe. Sama w to nie wierzyłam. Jeśli obiecacie nikomu o tym nie mówić, spoza wspaniałej publiczności TED, ujawnię wam sekret, który został ukryty przez historię. Na mojej pierwszej konferencji prasowej dziennikarz zapytał mnie: "Pani Figueres, czy uważa pani, że globalne porozumienie będzie możliwe?". Bez głębszego zastanowienia powiedziałam: "Nie za mojego życia". Można sobie wyobrazić twarze mojego zespołu z działu prasowego zaszokowanych przez wariatkę z Kostaryki i zarazem ich nową szefową. Również byłam zaszokowana. Nie byłam zaszokowana sobą, bo przywykłam do siebie, ale konsekwencjami tego, co właśnie powiedziałam. Konsekwencjami dla świata, w którym przyjdzie żyć naszym dzieciom. Szczerze mówiąc, to był przerażający moment, pomyślałam sobie, że "niemożliwe" to nie fakt, ale postawa. To tylko postawa. Dokładnie wtedy zdecydowałam, że zmienię swoje nastawienie i pomogę zmienić światopogląd dotyczący zmiany klimatu.
So I don't know -- No, just this? Thanks. I don't know -- what you would do if you were told your job is to save the planet. Put that on the job description. And you have full responsibility, but you have absolutely no authority, because governments are sovereign in every decision that they take.
Nie wiem. Tylko tyle? Dzięki. Nie wiem, co byście zrobili, gdyby wam powiedziano, że waszym zadaniem jest uratowanie planety. Taki jest zakres waszych obowiązków, za który bierzecie całkowitą odpowiedzialność. Jednak nie macie żadnej władzy, bo rządy są niezależne w każdej decyzji, jaką podejmują.
Well, I would really love to know what you would do on the first Monday morning, but here's what I did: I panicked.
Chciałabym wiedzieć, co byście zrobili w pierwszy poniedziałek rano. Oto, co zrobiłam.
(Laughter)
Spanikowałam. (Śmiech)
And then I panicked again, because I realized I have no idea how we're going to solve this problem. And then I realized I have no idea how we're going to solve this problem, but I do know one thing: we have got to change the tone of this conversation. Because there is no way you can deliver victory without optimism.
I później znowu. Nie wiedziałam, jak rozwiązać ten problem. Nie miałam pojęcia, jak rozwiązać ten problem. Ale jedno wiedziałam na pewno. Musimy zmienić ton tej rozmowy. Nie osiągnie się sukcesu bez optymizmu.
And here, I use optimism as a very simple word, but let's understand it in its broader sense. Let's understand it as courage, hope, trust, solidarity, the fundamental belief that we humans can come together and can help each other to better the fate of mankind. Well, you can imagine that I thought that without that, there was no way we were going to get out of the paralysis of Copenhagen. And for six years, I have stubbornly, relentlessly injected optimism into the system, no matter what the questions from the press -- and I have gotten better at those -- and no matter what the evidence to the contrary. And believe you me, there has been a lot of contrary evidence. But relentless optimism into the system.
Słowo "optymizm" ma dla mnie proste znaczenie. Spróbujmy je zrozumieć w szerszym znaczeniu jako odwagę, nadzieję, zaufanie, solidarność oraz fundamentalną wiarę w to, że możemy zjednoczyć się i pomóc sobie nawzajem, żeby poprawić los ludzkości. Możecie sobie wyobrazić, że myślałam, że bez tego nie dało się wyjść z impasu w Kopenhadze. Przez sześć lat uparcie i nieubłaganie starałam się podawać sporą dawkę optymizmu do systemu, bez względu na pytania od prasy, i byłam w tym coraz lepsza, bez względu na kontrargumenty. Wierzcie mi, że kontrargumentów jest dużo. Bezwzględny optymizm włączony do systemu.
And pretty soon, we began to see changes happening in many areas, precipitated by thousands of people, including many of you here today, and I thank you. And this TED community will not be surprised if I tell you the first area in which we saw remarkable change was ... technology. We began to see that clean technologies, in particular renewable energy technologies, began to drop price and increase in capacity, to the point where today we are already building concentrated solar power plants that have the capacity to power entire cities, to say nothing of the fact of what we are doing on mobility and intelligent buildings. And with this shift in technologies, we were able to begin to understand that there was a shift in the economic equation, because we were able to recognize that yes, there are huge costs to climate change, and yes, there are compounded risks. But there also are economic advantages and intrinsic benefits, because the dissemination of the clean technologies is going to bring us cleaner air, better health, better transportation, more livable cities, more energy security, more energy access to the developing world. In sum, a better world than what we have now.
Niedługo potem zaczęliśmy zauważać zmiany zachodzące w wielu sferach, w których brało udział tysiące ludzi, włączając w to wielu z was. Dziękuję wam za to. Społeczność TED nie będzie zaskoczona, jeśli powiem, że pierwszą sferą, w której zauważyliśmy ogromną zmianę, była technologia. Zaczęliśmy zauważać, że czyste technologie, zwłaszcza technologie energii odnawialnej, zaczęły tanieć i stały się wydajniejsze do takiego stopnia, że dzisiaj już powstają elektrownie słoneczne typu CSP zdolne do zasilania całych miast. Nie mówiąc już o tym, co robione jest w kwestii transportu i inteligentnego budownictwa. Dzięki postępowi w technologii zaczęliśmy zauważać zmiany w sferze ekonomicznej. Walka ze zmianą klimatu jest kosztowna i nie jest pozbawiona ryzyka. Ma jednak ekonomiczne zalety i idące za tym korzyści, które niosą ze sobą czyste technologie, jak czyściejsze powietrze, lepsze zdrowie, lepszy transport, bardziej przyjazne życiu miasta, większe bezpieczeństwo energetyczne, lepszą dostępność energii dla krajów rozwijających się, świat dużo lepszy od tego, w którym żyjemy obecnie.
And with that understanding, you should have witnessed, in fact, part of you were, the spread of ingenuity and excitement that went through, first through nonnational governments, the private sector, captains of industry, insurance companies, investors, city leaders, faith communities, because they all began to understand, this actually can be in their interest. This can actually improve their bottom line.
Wiedząc o tym, wielu z was pewnie dostrzegło rozprzestrzeniającą się innowacyjność i entuzjazm, zaczynając od samorządów, sektor prywatny, liderów biznesu, firmy ubezpieczeniowe, inwestorów, prezydentów miast aż po społeczności religijne. Wszyscy zaczęli rozumieć, że to leży w ich interesie i może wpłynąć na poprawę ich dochodów.
And it wasn't just the usual suspects. I have to tell you I had the CEO of a major, major oil and gas company come to me at the beginning of last year and say -- privately, of course -- he did not know how he was going to change his company, but he is going to change it, because he's interested in long-term viability. Well, now we have a shift in the economic equation, and with that, with broader support from everyone, it did not take very long before we saw that national governments woke up to the fact that this is in their national interest. And when we asked countries to begin to identify how they could contribute to global efforts but based on their national interest, 189 countries out of 195, 189 countries sent their comprehensive climate change plans, based on their national interest, concurrent with their priorities, consistent with their national sustainable development plans.
Nie tylko ci zazwyczaj zainteresowani. Jeden z szefów dużej spółki naftowo-gazowej przyszedł do mnie na początku zeszłego roku i w prywatnej rozmowie przyznał, że nie wie, jak zmienić spółkę, ale to zrobi, bo chce, żeby przetrwała na rynku. Pojawia się zmiana myślenia w sferze ekonomicznej. Nie trzeba było długo czekać, żeby zauważyć zainteresowanie rządów dostrzegające w tym narodowy interes. Kiedy zaczęliśmy pytać kraje o możliwości pomocy, ich potencjalny wkład w walkę ze zmianą klimatu w oparciu o ich interes narodowy, 189 krajów ze 195, 189 krajów przedstawiło dokładne plany walki ze zmianą klimatu, mając na względzie interes narodowy, zbieżne z ich priorytetami, spójne z narodowymi planami zrównoważonego rozwoju.
Well, once you protect the core interests of nations, then you can understand that nations were ready to begin to converge onto a common path, onto a common direction of travel that is going to take us probably several decades, but over those several decades is going to take us into the new economy, into a decarbonized, highly resilient economy, And the national contributions that are currently on the table on behalf of national governments are insufficient to get us to a stabilized climate, but they are only the first step, and they will improve over time. And the measurement, reporting and verification of all of those efforts is legally binding. And the checkpoints that we're going to have every five years to assess collective progress towards our goal are legally binding, and the path itself toward a decarbonized and more resilient economy is legally binding.
Wraz z ochroną interesu narodowego narody stają się bardziej otwarte do podjęcia wspólnej drogi we wspólnym kierunku. Pewnie zabierze nam to kilka dekad, ale w ciągu kilku dekad stworzymy nową światową gospodarkę, zdekarbonizowaną i odporną na zawirowania. Wkład, jaki proponowany jest obecnie przez rządy państw, jest niewystarczający, żeby ustabilizować klimat, ale to tylko pierwsze kroki, które później zostaną usprawnione. A pomiar, obowiązek raportowania i weryfikacja wszystkich tych wysiłków jest prawnie wiążąca. Podobnie jak obowiązkowe kontrole co pięć lat, żeby ocenić wspólny postęp w kierunku naszego celu. Ustalenia odnośnie drogi do osiągnięcia zdekarbonizowanej i odpornej gospodarki są również prawnie wiążące.
And here's the more important part: What did we have before? A very small handful of countries who had undertaken very reduced, short-term emission reduction commitments that were completely insufficient and furthermore, largely perceived as a burden. Now what do we have? Now we have all countries of the world contributing with different intensities from different approaches in different sectors, but all of them contributing to a common goal and along a path with environmental integrity. Well, once you have all of this in place and you have shifted this understanding, then you see that governments were able to go to Paris and adopt the Paris agreement.
Najważniejsze z tego wszystkiego: Co mieliśmy wcześniej? Garstkę państw, które zobowiązały się do niewielkich, krótkoterminowych redukcji emisji, które były niewystarczające i w większości postrzegane jako ciężar. Co osiągnęliśmy? Obecnie wszystkie kraje w różnym stopniu, z różnymi podejściami w różnych sektorach, starają się przyczynić do osiągnięcia wspólnego celu, podążając wspólną ścieżką do osiągnięcia spójności ekologicznej. Kiedy udało się tego dokonać i zmienić podejście, rządy gotowe były spotkać się w Paryżu i podpisać porozumienie paryskie.
(Applause)
(Brawa)
So, as I look back over the past six years, first I remember the day the Paris agreement was adopted. I cannot tell you the euphoria in the room. 5,000 people jumping out of their seats, crying, clapping, screaming, yelling, torn between euphoria and still disbelief at what they had just seen, because so many people had worked for years towards this, and this was finally their reality.
Patrząc wstecz na minione sześć lat, pierwsze, co przychodzi mi na myśl, to dzień przyjęcia porozumienia. Niewyobrażalna euforia w sali obrad, 5000 osób wyskakujących ze swoich miejsc, płaczących, klaszczących, krzyczących, targanych przez emocje od euforii po niedowierzanie, bo tyle osób pracowało nad tym przez lata i w końcu stało się to rzeczywistością.
And it wasn't just those who had participated directly. A few weeks ago, I was with a colleague who was trying to decide on a Tahitian pearl that he wanted to give to his wonderful wife Natasha. And once he had finally decided what he was going to buy, the jeweler said to him, "You know, you're very lucky that you're buying this now, because these pearls could go extinct very soon because of climate change." "But," the jeweler said, "have you heard, the governments have just come to a decision, and Tahiti could have a chance." Well, what a fantastic confirmation that perhaps, perhaps here is hope, here is a possible chance. I'm the first one to recognize that we have a lot of work still to do. We've only just started our work on climate change. And in fact, we need to make sure that we redouble our efforts over the next five years that are the urgent five years. But I do believe that we have come over the past six years from the impossible to the now unstoppable. And how did we do that? By injecting transformational optimism that allowed us to go from confrontation to collaboration, that allowed us to understand that national and local interests are not necessarily at odds with global needs, and that if we understand that, we can bring them together and we can merge them harmoniously.
Byli to nie tylko ci zaangażowani bezpośrednio w rozmowy. Kilka tygodni wcześniej jeden z kolegów myślał nad kupnem tahitańskich pereł dla wspaniałej żony Nataszy. Kiedy się w końcu zdecydował na zakup, jubiler powiedział mu, że ma ogromne szczęście, bo perły mogą niebawem zniknąć ze względu na zmianę klimatu. Spytał: "Czy słyszał pan, że przedstawiciele rządów właśnie podjęli decyzję w tej sprawie i może Tahiti ma szansę ocaleć?". Wspaniałe potwierdzenie, że jeszcze jest nadzieja, jest jeszcze szansa. Pierwsza przyznam, że przed nami dużo pracy. Zaczęliśmy walkę ze zmianą klimatu. Musimy jednak podwoić nasze starania w ciągu kolejnych pięciu lat i to szybko. Myślę, że w ciągu ostatnich sześciu lat pokonaliśmy drogę od "niemożliwego" do "nie do powstrzymania". Dokonaliśmy tego dzięki sporej dawce optymizmu, co pozwoliło nam przejść od konfrontacji do współpracy oraz zrozumieć, że narodowe i regionalne interesy niekoniecznie stoją w sprzeczności z potrzebami globalnymi i można je połączyć w harmonijną całość.
And as I look forward to other global issues that will require our attention this century -- food security, water security, home security, forced migration -- I see that we certainly do not know how we are going to solve those problems yet. But we can take a page out of what we have done on climate change and we can understand that we have got to reinterpret the zero-sum mentality. Because we were trained to believe that there always are winners and losers, and that your loss is my gain. Well, now that we're in a world in which we have reached planetary boundaries and that we are not just so interconnected, but increasingly interdependent on each other, your loss is no longer my gain. We're either all losers or we all can be winners. But we are going to have to decide between zero and sum. We're going to have to decide between zero benefit for all or living life as the sum of all of us. We've done it once. We can do it again.
Patrząc na pozostałe problemy natury globalnej, te wymagające naszej uwagi w tym stuleciu, jak bezpieczeństwo żywnościowe, wodne, narodowe, przymusowa migracja, wiem, że na razie nie mamy pojęcia, jak je rozwiązać. Jednak możemy wzorować się na osiągnięciach dotyczących zmian klimatu i zrozumieć, że musimy zmienić myślenie, bo nie gramy w grę o sumie zerowej. Nauczono nas, że zawsze są wygrani i przegrani, moja strata to twoja wygrana. Żyjemy w świecie, gdzie przekroczone zostały granice zrównoważonego rozwoju, nie tylko jesteśmy ze sobą połączeni, ale również bardzo współzależni, twoja strata nie jest już moją wygraną. W tej grze albo stracimy wszyscy, albo wszyscy wygramy. Będziemy zmuszeni zdecydować pomiędzy stratą a wygraną. Będziemy zmuszeni zdecydować pomiędzy zerowym zyskiem dla każdego a całościowym dla wszystkich. Już raz tego dokonaliśmy. Możemy to powtórzyć.
Thanks.
Dzięki.
(Applause)
(Brawa)