Some people think that there's a TED Talk formula:
Bazıları TED Konuşması'nın bir formülü olduğunu düşünüyor:
"Give a talk on a round, red rug."
"Konuşmayı yuvarlak, kırmızı bir halı üstünde yap."
"Share a childhood story."
"Çocukluk hikâyesi paylaş."
"Divulge a personal secret."
"Kişisel bir sırrı açıkla."
"End with an inspiring call to action."
"Harekete geçmek için ilham verici bir sonla bitir."
No. That's not how to think of a TED Talk. In fact, if you overuse those devices, you're just going to come across as clichéd or emotionally manipulative.
Hayır. Bir TED Konuşması'nı düşünmenin yolu bu değil. Aslında bu araçları çok fazla kullanırsanız, sadece klişe veya duygusal olarak manipülatif görüneceksiniz.
But there is one thing that all great TED Talks have in common, and I would like to share that thing with you,
Ama bütün harika TED Konuşmaları'nın ortak bir yanı var ve bunu sizinle paylaşmak istiyorum.
because over the past 12 years, I've had a ringside seat, listening to many hundreds of amazing TED speakers, like these. I've helped them prepare their talks for prime time, and learned directly from them their secrets of what makes for a great talk.
Çünkü son 12 yıldır bunlar gibi yüzlerce müthiş TED konuşmacısını dinleyerek olaya yakından şahit oldum. Konuşmalarını ana yayına hazırlamalarına yardım ettim ve harika bir konuşmanın ne olduğuna dair sırları direkt onlardan öğrendim.
And even though these speakers and their topics all seem completely different, they actually do have one key common ingredient. And it's this: Your number one task as a speaker is to transfer into your listeners' minds an extraordinary gift -- a strange and beautiful object that we call an idea.
Bu konuşmacılar ve konuları tamamen farklı gelse de, aslında bir ortak ana bileşene sahipler. Ve işte bu: Konuşmacı olarak bir numaralı göreviniz dinleyicilerinizin akıllarına olağanüstü bir hediye aktarmak -- fikir adını verdiğimiz ilginç ve güzel şey.
Let me show you what I mean. Here's Haley. She is about to give a TED Talk and frankly, she's terrified.
Ne demek istediğimi size göstereyim. İşte Haley. Kendisi bir TED Konuşması vermek üzere ve dürüst olmak gerekirse korkmuş durumda.
(Video) Presenter: Haley Van Dyck!
(Video) Sunucu: Haley Van Dyck!
(Applause)
(Alkış)
Over the course of 18 minutes, 1,200 people, many of whom have never seen each other before, are finding that their brains are starting to sync with Haley's brain and with each other. They're literally beginning to exhibit the same brain-wave patterns. And I don't just mean they're feeling the same emotions. There's something even more startling happening.
18 dakika boyunca çoğu daha önce hiç birbirini görmemiş 1.200 kişi beyinlerinin Haley'nin beyni ve birbirlerininkiyle hizalandığını anlıyor. Cidden aynı beyin dalgası örüntüsünü göstermeye başladıklarını görüyorlar. Sadece aynı duyguları hissettiklerini söylemiyorum. Daha da ürkütücü bir şey oluyor.
Let's take a look inside Haley's brain for a moment. There are billions of interconnected neurons in an impossible tangle. But look here, right here -- a few million of them are linked to each other in a way which represents a single idea. And incredibly, this exact pattern is being recreated in real time inside the minds of everyone listening. That's right; in just a few minutes, a pattern involving millions of neurons is being teleported into 1,200 minds, just by people listening to a voice and watching a face.
Bir dakikalığına Haley'nin beynine bakalım. Karmakarışık şekilde birbirine bağlı milyarlarca nöron var. Ama buraya bakın, işte burada -- birkaç milyon tanesi tek bir fikri temsil edecek şekilde birbirine bağlanmış durumda. Ve inanılmaz bir şekilde aynı model gerçek zamanlı olarak dinleyen herkesin aklında yaratılıyor. Bu doğru, birkaç dakika içinde milyonlarca nöronu içeren bir model sadece bir sesi dinleyen ve bir yüzü izleyen insanlarla 1.200 aklın içine ışınlanıyor.
But wait -- what is an idea anyway? Well, you can think of it as a pattern of information that helps you understand and navigate the world. Ideas come in all shapes and sizes, from the complex and analytical to the simple and aesthetic.
Ama bekleyin -- o zaman fikir nedir? Dünyayı anlamanıza ve yönlendirmenize yardımcı olan bilgi örüntüleri olarak düşünebilirsiniz. Fikirler karmaşık ve analitik olandan basit ve estetik olana kadar tüm şekil ve büyüklüklerde olurlar.
Here are just a few examples shared from the TED stage. Sir Ken Robinson -- creativity is key to our kids' future.
İşte TED sahnesinden paylaştığımız birkaç örnek. Sör Ken Robinson -- yaratıcılık çocuklarımızın geleceği için anahtardır.
(Video) Sir Ken Robinson: My contention is that creativity now is as important in education as literacy, and we should treat it with the same status.
(Video) Sör Ken Robinson: Benim iddiam eğitimde artık yaratıcılığın okuryazarlık kadar önemli olduğu ve aynı seviyede görmemiz gerektiği.
Chris Anderson: Elora Hardy -- building from bamboo is beautiful.
Chris Anderson: Elora Hardy -- bambuyla inşa etmek güzeldir.
(Video) Elora Hardy: It is growing all around us, it's strong, it's elegant, it's earthquake-resistant.
(Video) Elora Hardy: Her yerde büyürler, güçlüdürler, zariftirler, depreme dayanıklıdırlar.
CA: Chimamanda Adichie -- people are more than a single identity.
CA: Chimamanda Adichie -- insanlar tek bir kimlikten fazlasıdırlar.
(Video) Chimamanda Adichie: The single story creates stereotypes, and the problem with stereotypes is not that they are untrue, but that they are incomplete.
(Video) Chimamanda Adichie: Tek bir hikâye klişeler yaratır ve klişelerle ilgili sorun doğru olmamaları değil, eksik olmalarıdır.
CA: Your mind is teeming with ideas, and not just randomly. They're carefully linked together. Collectively they form an amazingly complex structure that is your personal worldview. It's your brain's operating system. It's how you navigate the world. And it is built up out of millions of individual ideas.
CA: Aklınız fikirlerle kaynaşıyor ve sadece tesadüfen değil. Dikkatli bir şekilde birbirine bağlanır. Hep beraber kişisel dünya görüşünüz olan inanılmaz karmaşık yapıları oluştururlar. Beyninizin işletim sistemidirler. Dünyaya nasıl yön verdiğinizdir. Milyonlarca kişisel fikrin bileşiminden oluşurlar.
So, for example, if one little component of your worldview is the idea that kittens are adorable, then when you see this, you'll react like this. But if another component of your worldview is the idea that leopards are dangerous, then when you see this, you'll react a little bit differently. So, it's pretty obvious why the ideas that make up your worldview are crucial. You need them to be as reliable as possible -- a guide, to the scary but wonderful real world out there.
Yani, örneğin, eğer dünya görüşünüzün küçük bir bileşeni yavru kedilerin çok sevilesi olduğu düşüncesiyse, bunu gördüğünüzde bu şekilde tepki verirsiniz. Ancak eğer dünya görüşünüzün diğer bir bileşeni leoparların tehlikeli olduğu düşüncesiyse, bunu gördüğünüzde, biraz farklı tepki verirsiniz. Bundan dolayı dünya görüşünüzü oluşturan düşüncelerin neden gerekli olduğu oldukça açıktır. Mümkün olduğunca güvenilir olmalarını istersiniz -- dışarıdaki korkutucu ama harika gerçek dünyaya bir rehber.
Now, different people's worldviews can be dramatically different. For example, how does your worldview react when you see this image:
Farklı insanların dünya görüşleri dramatik şekilde farklı olabilir. Örneğin, bu resmi gördüğünüzde dünya görüşünüz nasıl tepki verir:
(Video) Dalia Mogahed: What do you think when you look at me? "A woman of faith," "an expert," maybe even "a sister"? Or "oppressed," "brainwashed," "a terrorist"?
(Video) Dalia Mogahed: Bana baktığınızda ne düşünüyorsunuz? "İnançlı bir kadın," "bir uzman," hatta belki "bir rahibe"? Ya da "baskılanmış," "beyni yıkanmış," "bir terörist"?
CA: Whatever your answer, there are millions of people out there who would react very differently. So that's why ideas really matter. If communicated properly, they're capable of changing, forever, how someone thinks about the world, and shaping their actions both now and well into the future. Ideas are the most powerful force shaping human culture.
CA: Cevabınız ne olursa olsun, farklı şekillerde tepki verecek olan milyonlarca insan var. Bu yüzden fikirler gerçekten önemlidir. Eğer doğru aktarılırlarsa, birinin dünya hakkındaki görüşünü ve davranışlarını hem şimdi, hem de gelecekte sonsuza dek değiştirmeye muktedirdirler. Fikirler insan kültürüne şekil veren en güçlü kudrettir.
So if you accept that your number one task as a speaker is to build an idea inside the minds of your audience, here are four guidelines for how you should go about that task:
Eğer bir konuşmacı olarak bir numaralı görevinizin seyircilerin akıllarında bir fikir oluşturmak olduğunu kabul ederseniz, bu görevi gerçekleştirmek için işte size dört rehber:
One, limit your talk to just one major idea. Ideas are complex things; you need to slash back your content so that you can focus on the single idea you're most passionate about, and give yourself a chance to explain that one thing properly. You have to give context, share examples, make it vivid. So pick one idea, and make it the through-line running through your entire talk, so that everything you say links back to it in some way.
Bir, konuşmanızı sadece bir tek büyük fikirle sınırlayın. Fikirler karmaşık şeylerdir; en çok tutkun olduğunuz tek bir fikre odaklanmanız için içeriğinizi kısaltmanız ve bir şeyi doğru şekilde açıklamak için kendinize bir şans vermeniz lazım. İçerik sağlamanız, örnekler paylaşmanız, inandırıcı hâle getirmeniz lazım. Yani bir fikir seçin ve tüm konuşmanız boyunca aynı temada gitmeyi sağlayın, böylece söylediğiniz her şey bir şekilde ona bağlanır.
Two, give your listeners a reason to care. Before you can start building things inside the minds of your audience, you have to get their permission to welcome you in. And the main tool to achieve that? Curiosity. Stir your audience's curiosity. Use intriguing, provocative questions to identify why something doesn't make sense and needs explaining. If you can reveal a disconnection in someone's worldview, they'll feel the need to bridge that knowledge gap. And once you've sparked that desire, it will be so much easier to start building your idea.
Dinleyicilerinize umurlarında olacak bir şey verin. Seyircilerinizin akıllarında bir şeyler inşa etmeye başlamadan önce, sizi davet etmeleri için izinlerini almalısınız. Ve buna ulaşmak için ana araç? Merak. İzleyicilerinizin merakını çekin. Neden bir şeyin mantıksız olduğunu ve açıklama gerektirdiğini tanımlamak için ilgi çekici, kışkırtıcı sorular kullanın. Eğer birinin dünya görüşünde bir bağlantısızlığı ortaya koyarsanız, o bilgi açığını kapatmaya ihtiyaç duyarlar. O arzuyu bir kez uyandırınca fikrinizi oluşturmaya başlamak çok daha kolay olacaktır.
Three, build your idea, piece by piece, out of concepts that your audience already understands. You use the power of language to weave together concepts that already exist in your listeners' minds -- but not your language, their language. You start where they are. The speakers often forget that many of the terms and concepts they live with are completely unfamiliar to their audiences. Now, metaphors can play a crucial role in showing how the pieces fit together, because they reveal the desired shape of the pattern, based on an idea that the listener already understands.
Üç, hâlihazırda izleyicinizin anladığı kavramlarla adım adım fikrinizi inşa edin. Dinleyicinizin akıllarında hâlihazırda mevcut olan kavramları bir araya getirmek için dilin gücünü kullanın -- sizin dilinizi değil, onların dilini. Onların olduğu yerden başlayın. Konuşmacılar hayatlarındaki birçok terim ve kavramın izleyicilere tamamen yabancı olduğunu çoğunlukla unuturlar. Metaforlar bu parçaların nasıl birbirine uyduğunu göstermede önemli bir rol oynayabilir, çünkü dinleyicinin hâlihazırda anladığı fikre dayanarak modelin arzulanan şeklini ortaya koyarlar.
For example, when Jennifer Kahn wanted to explain the incredible new biotechnology called CRISPR, she said, "It's as if, for the first time, you had a word processor to edit DNA. CRISPR allows you to cut and paste genetic information really easily." Now, a vivid explanation like that delivers a satisfying aha moment as it snaps into place in our minds. It's important, therefore, to test your talk on trusted friends, and find out which parts they get confused by.
Örneğin, Jennifer [Kahn] CRISPR adı verilen müthiş yeni bir biyoteknolojiyi açıklamak istediğinde şöyle dedi, "Sanki ilk defa DNA'yı düzenlemek için bir sözlük işlemciniz var. CRISPR genetik bilgiyi gerçekten de kolayca kesip yapıştırmanızı sağlar." Bunun gibi inandırıcı açıklamalar, akıllarınızda hemen yer ederken, doyurucu bir keşfetme anı da sunar. Bundan dolayı konuşmanızı güvendiğiniz arkadaşlarla deneme yapmanız ve hangi kısımlarda karmaşa yaşadıklarını bulmanız önemli.
Four, here's the final tip: Make your idea worth sharing. By that I mean, ask yourself the question: "Who does this idea benefit?" And I need you to be honest with the answer. If the idea only serves you or your organization, then, I'm sorry to say, it's probably not worth sharing. The audience will see right through you. But if you believe that the idea has the potential to brighten up someone else's day or change someone else's perspective for the better or inspire someone to do something differently, then you have the core ingredient to a truly great talk, one that can be a gift to them and to all of us.
Dört, işte son ipucu: Fikrinizi paylaşmaya değer yapın. Bununla demek istediğim, kendinize şu soruyu sorun: "Bu fikir kime yararlı?" Cevabınızı dürüstçe vermenizi istiyorum. Eğer fikir sadece size veya organizasyonunuza hizmet ediyorsa, o zaman üzgünüm ki muhtemelen paylaşmaya değer değil. İzleyiciler bunu fark edecektir. Ama eğer fikrin birinin gününü şenlendireceğine veya birinin bakış açısını daha iyiye götüreceğine veya birine bir şeyi farklı yapmak üzere ilham vereceğine inanıyorsanız, o zaman gerçekten harika bir konuşma için temel içeriğiniz var, ki bu hem onlara, hem bize bir armağan olabilir.