Θα ήθελα να αρχίσω μιλώντας για έναν από τους καλύτερούς μου φίλους, τον Οκολόμα Μαντουάγουεσι. Ο Οκολόμα έμενε στον ίδιο δρόμο με εμένα και με πρόσεχε σαν μεγαλύτερος αδελφός. Αν μου άρεσε ένα αγόρι, ρωτούσα τη γνώμη του Οκολόμα. Ο Οκολόμα πέθανε στο περιβόητο αεροπορικό δυστύχημα του Σοσολίσο στη Νιγηρία τον Δεκέμβριο του 2005. Σχεδόν ακριβώς επτά χρόνια πριν. Ο Οκολόμα ήταν ένας άνθρωπος με τον οποίο μπορούσα να διαφωνήσω, να γελάσω και να συζητήσω πραγματικά. Ήταν επίσης ο πρώτος άνθρωπος που με αποκάλεσε φεμινίστρια.
So I would like to start by telling you about one of my greatest friends, Okoloma Maduewesi. Okoloma lived on my street and looked after me like a big brother. If I liked a boy, I would ask Okoloma's opinion. Okoloma died in the notorious Sosoliso plane crash in Nigeria in December of 2005. Almost exactly seven years ago. Okoloma was a person I could argue with, laugh with and truly talk to. He was also the first person to call me a feminist.
Ήμουν περίπου δεκατεσσάρων, ήμασταν στο σπίτι του, τσακωνόμασταν. Τσαντισμένοι με τη λίγη γνώση από τα βιβλία που είχαμε διαβάσει. Δεν θυμάμαι ποια ήταν η συγκεκριμένη συζήτηση, αλλά θυμάμαι ότι καθώς τσακωνόμασταν, ο Οκολόμα με κοίταξε και είπε, «Ξέρεις κάτι; Είσαι φεμινίστρια». Δεν ήταν κομπλιμέντο. (Γέλια)
I was about fourteen, we were at his house, arguing. Both of us bristling with half bit knowledge from books that we had read. I don't remember what this particular argument was about, but I remember that as I argued and argued, Okoloma looked at me and said, "You know, you're a feminist." It was not a compliment. (Laughter)
Φάνηκε από τον τόνο της φωνής του, ήταν ο ίδιος τόνος που θα χρησιμοποιούσε για να πει, «Είσαι υποστηρικτής της τρομοκρατίας». (Γέλια)
I could tell from his tone, the same tone that you would use to say something like, "You're a supporter of terrorism." (Laughter)
Δεν ήξερα ακριβώς τι σήμαινε η λέξη «φεμινίστρια» αλλά δεν ήθελα ο Οκολόμα να μάθει ότι δεν το ήξερα. Έτσι τον αγνόησα και συνέχισα να λογομαχώ. Το πρώτο πράγμα που έκανα όταν έφτασα σπίτι ήταν να ψάξω τη λέξη «φεμινίστρια» στο λεξικό.
I did not know exactly what this word "feminist" meant, and I did not want Okoloma to know that I did not know. So I brushed it aside, and I continued to argue. And the first thing I planned to do when I got home was to look up the word "feminist" in the dictionary.
Μερικά χρόνια αργότερα, έγραψα ένα μυθιστόρημα για έναν άνδρα που μεταξύ άλλων χτυπά τη σύζυγό του και η ιστορία του δεν έχει καλό τέλος. Καθώς προωθούσα το μυθιστόρημα στη Νιγηρία, ένας δημοσιογράφος, καλοπροαίρετος άνδρας, μου είπε ότι ήθελε να με συμβουλέψει. Για τους Νιγηριανούς που βρίσκονται εδώ είμαι σίγουρη ότι είμαστε εξοικειωμένοι με το πόσο γρήγορα οι άνθρωποι δίνουν αυτόκλητες συμβουλές. Μου είπε ότι πολλοί αποκαλούσαν το μυθιστόρημά μου φεμινιστικό και η συμβουλή που μου έδωσε -κουνώντας λυπημένα το κεφάλι του καθώς μιλούσε- ήταν ότι δεν πρέπει να αυτοαποκαλούμαι φεμινίστρια επειδή οι φεμινίστριες είναι θλιμμένες γυναίκες που δεν μπορούν να βρουν συζύγους.
Now fast forward to some years later, I wrote a novel about a man who among other things beats his wife and whose story doesn't end very well. While I was promoting the novel in Nigeria, a journalist, a nice, well-meaning man, told me he wanted to advise me. And for the Nigerians here, I'm sure we're all familiar with how quick our people are to give unsolicited advice. He told me that people were saying that my novel was feminist and his advice to me -- and he was shaking his head sadly as he spoke -- was that I should never call myself a feminist because feminists are women who are unhappy because they cannot find husbands.
(Γέλια)
(Laughter)
Έτσι, αποφάσισα να αυτοαποκαλούμαι «ευτυχισμένη φεμινίστρια». Αργότερα, μια Νιγηριανή ακαδημαϊκός μου είπε πως ο φεμινισμός δεν ήταν μέρος της κουλτούρας μας, πως δεν ήταν Αφρικανικός, και ότι έλεγα πως είμαι φεμινίστρια επειδή ήμουν αλλοιωμένη από τα «δυτικά βιβλία». Το οποίο με διασκέδαζε, διότι πολλά από τα βιβλία που είχα διαβάσει ήταν επιλεκτικά μη φεμινιστικά. Είχα διαβάσει σχεδόν κάθε Άρλεκιν που είχε εκδοθεί πριν γίνω 16 χρονών. Κάθε φορά που προσπαθούσα να διαβάσω «τα κλασσικά φεμινιστικά βιβλία» βαριόμουνα και δυσκολευόμουν να τα τελειώσω. Αλλά αφού ο φεμινισμός δεν ήταν Αφρικανικός, αποφάσισα να αυτοαποκαλούμαι «ευτυχισμένη Αφρικάνα φεμινίστρια». Κάποια στιγμή ήμουν χαρούμενη Αφρικάνα φεμινίστρια που δεν μισεί τους άνδρες, που της αρέσει το λιπ-γκλος και που φοράει ψηλοτάκουνα για αυτήν και όχι για τους άνδρες.
So I decided to call myself "a happy feminist." Then an academic, a Nigerian woman told me that feminism was not our culture and that feminism wasn't African, and that I was calling myself a feminist because I had been corrupted by "Western books." Which amused me, because a lot of my early readings were decidedly unfeminist. I think I must have read every single Mills & Boon romance published before I was sixteen. And each time I tried to read those books called "the feminist classics," I'd get bored, and I really struggled to finish them. But anyway, since feminism was un-African, I decided that I would now call myself "a happy African feminist." At some point I was a happy African feminist who does not hate men and who likes lip gloss and who wears high heels for herself but not for men.
(Γέλια)
(Laughter)
Βεβαία πολλά απ' αυτά λέγονταν χαριτολογώντας, αλλά η λέξη φεμινίστρια είναι τόσο βαριά, κουβαλάει αρνητικό φορτίο. Μισείς τους άνδρες, μισείς τα σουτιέν, μισείς την αφρικανική κουλτούρα, τέτοιου είδους πράγματα. Θα σας διηγηθώ μια ιστορία από τα παιδικά μου χρόνια.
Of course a lot of this was tongue-in-cheek, but that word feminist is so heavy with baggage, negative baggage. You hate men, you hate bras, you hate African culture, that sort of thing. Now here's a story from my childhood.
Όταν πήγαινα Δημοτικό, η δασκάλα μου είπε ότι στο πρώτο τρίμηνο θα έβαζε ένα τεστ κι όποιος έπαιρνε τον μεγαλύτερο βαθμό θα γινόταν επιμελητής της τάξης. Το να είσαι επιμελητής της τάξης ήταν σημαντικό. Αν ήσουν επιμελητής της τάξης, κατέγραφες τα ονόματα των φασαριόζων --
When I was in primary school, my teacher said at the beginning of term that she would give the class a test and whoever got the highest score would be the class monitor. Now, class monitor was a big deal. If you were a class monitor, you got to write down the names of noisemakers --
(Γέλια)
(Laughter)
κάτι το οποίο κατείχε αρκετή δύναμη. Αλλά η δασκάλα μου θα σου έδινε να κρατάς και ένα μπαστούνι καθώς θα περπάταγες γύρω περιπολώντας την τάξη. Φυσικά δεν επιτρεπόταν να χρησιμοποιήσουμε το μπαστούνι. Αλλά ήταν μια συναρπαστική προοπτική για τον εννιάχρονο εαυτό μου. Ήθελα απεγνωσμένα να γίνω επιμελήτρια της τάξης. Και πήρα τον υψηλότερο βαθμό στο τεστ. Ξαφνιάστηκα όταν η δασκάλα είπε ότι ο επιμελητής θα έπρεπε να είναι αγόρι. Ξέχασε να το αποσαφηνίσει νωρίτερα γιατί θεώρησε ότι ήταν αυτονόητο.
which was having enough power of its own. But my teacher would also give you a cane to hold in your hand while you walk around and patrol the class for noisemakers. Now, of course you were not actually allowed to use the cane. But it was an exciting prospect for the nine-year-old me. I very much wanted to be the class monitor. And I got the highest score on the test. Then, to my surprise, my teacher said that the monitor had to be a boy. She had forgotten to make that clear earlier because she assumed it was ... obvious.
(Γέλια)
(Laughter)
Ένα αγόρι είχε τον δεύτερο καλύτερο βαθμό στο τεστ και αυτός έγινε επιμελητής. Αυτό που ήταν ακόμα πιο ενδιαφέρον ήταν ότι το αγόρι ήταν γλυκό, με τρυφερή ψυχή, που δεν ενδιαφερόταν να περιπολεί την τάξη με ένα μπαστούνι, ενώ εγώ ήμουν γεμάτη φιλοδοξία να το κάνω. Αλλά εγώ ήμουν θηλυκό και αυτός αρσενικό, και έτσι αυτός έγινε επιμελητής της τάξης. Δεν έχω ξεχάσει ποτέ αυτό το συμβάν.
A boy had the second highest score on the test, and he would be monitor. Now, what was even more interesting about this is that the boy was a sweet, gentle soul who had no interest in patrolling the class with the cane, while I was full of ambition to do so. But I was female and he was male, and so he became the class monitor. And I've never forgotten that incident.
Συχνά κάνω το λάθος να σκέφτομαι ότι κάτι που είναι αυτονόητο για εμένα είναι και για τους υπόλοιπους. Ας πάρουμε τον αγαπητό μου φίλο Λούι, για παράδειγμα. Ο Λούι είναι φανταστικός, προοδευτικός άνδρας. Όταν συζητούσαμε μου έλεγε: «Δεν ξέρω τι εννοείς λέγοντας ότι τα πράγματα είναι διαφορετικά ή πιο δύσκολα για τις γυναίκες. Ίσως στο παρελθόν να ήταν, αλλά όχι τώρα». Δεν καταλάβαινα πώς ο Λούι δεν μπορούσε να δει κάτι τόσο φανερό. Τότε ένα απόγευμα, στο Λάγος, ο Λούι και εγώ βγήκαμε με φίλους. Για τους ανθρώπους που δεν γνωρίζουν το Λάγος, υπάρχει μια κοινωνική δομή στο Λάγος, οι ενεργητικοί άνδρες που βρίσκονται έξω από τις εγκαταστάσεις και πολύ δραματικά σε «βοηθούν» να παρκάρεις το αμάξι σου. Εντυπωσιάστηκα με τα συγκεκριμένα κόλπα του άντρα που μας πάρκαρε το αμάξι εκείνο το απόγευμα. Και καθώς φεύγαμε, αποφάσισα να του δώσω φιλοδώρημα. Άνοιξα την τσάντα μου, έβαλα το χέρι μου μέσα, έβγαλα τα χρήματά μου, τα οποία είχα κερδίσει δουλεύοντας, και τα έδωσα στον άνδρα. Εκείνος, που ήταν πολύ ευγνώμων και χαρούμενος, πήρε τα λεφτά, κοίταξε τον Λουί και είπε: «Ευχαριστώ κύριε!» (Γέλια)
I often make the mistake of thinking that something that is obvious to me is just as obvious to everyone else. Now, take my dear friend Louis for example. Louis is a brilliant, progressive man, and we would have conversations and he would tell me, "I don't know what you mean by things being different or harder for women. Maybe in the past, but not now." And I didn't understand how Louis could not see what seems so self-evident. Then one evening, in Lagos, Louis and I went out with friends. And for people here who are not familiar with Lagos, there's that wonderful Lagos' fixture, the sprinkling of energetic men who hang around outside establishments and very dramatically "help" you park your car. I was impressed with the particular theatrics of the man who found us a parking spot that evening. And so as we were leaving, I decided to leave him a tip. I opened my bag, put my hand inside my bag, brought out my money that I had earned from doing my work, and I gave it to the man. And he, this man who was very grateful and very happy, took the money from me, looked across at Louis and said, "Thank you, sir!" (Laughter)
Ο Λούι με κοίταξε έκπληκτος και με ρώτησε: «Γιατί ευχαριστεί εμένα; Δεν του έδωσα εγώ τα χρήματα». Μετά είδα τη συνειδητοποίηση στο πρόσωπο του Λούι. Ο άνδρας υπέθεσε ότι τα χρήματα που είχα προέρχονταν αυτομάτως από τον Λούι. Επειδή ο Λούι είναι άνδρας.
Louis looked at me, surprised, and asked, "Why is he thanking me? I didn't give him the money." Then I saw realization dawn on Louis' face. The man believed that whatever money I had had ultimately come from Louis. Because Louis is a man.
Οι άνδρες και οι γυναίκες είναι διαφορετικοί. Έχουμε διαφορετικές ορμόνες, διαφορετικά σεξουαλικά όργανα και διαφορετικές βιολογικές ικανότητες. Οι γυναίκες μπορούν να κάνουν μωρά, ενώ οι άνδρες όχι. Τουλάχιστον όχι ακόμα.
Men and women are different. We have different hormones, we have different sexual organs, we have different biological abilities. Women can have babies, men can't. At least not yet.
(Γέλια)
(Laughter)
Οι άνδρες έχουν τεστοστερόνη και γενικά είναι πιο δυνατοί σωματικά. Υπάρχουν περισσότερες γυναίκες στον κόσμο παρά άνδρες, περίπου το 52% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι γυναίκες. Αλλά τις περισσότερες θέσεις εξουσίας και κύρους τις κατέχουν άνδρες.
Men have testosterone and are in general physically stronger than women. There's slightly more women than men in the world, about 52 percent of the world's population is female. But most of the positions of power and prestige are occupied by men.
Στα τελευταία Νόμπελ Ειρήνης στην Κένυα, η Ουανγκάρι Μαατάι, το διατύπωσε απλά και ορθά, λέγοντας: «Όσο υψηλότερα πηγαίνεις, τόσες λιγότερες γυναίκες υπάρχουν». Στις πρόσφατες εκλογές των Η.Π.Α. ακούγαμε συνεχώς για τον νόμο της Λίλι Λεντμπέτερ, και αν πάμε πέρα από το ηχητικά ωραίο όνομα αυτού του νόμου, αναφερόταν σε έναν άνδρα και μια γυναίκα που έκαναν την ίδια δουλειά, είχαν τα ίδια προσόντα, και ο άνδρας πληρωνόταν περισσότερο λόγω του φύλου του.
The late Kenyan Nobel Peace laureate, Wangari Maathai, put it simply and well when she said: "The higher you go, the fewer women there are." In the recent US elections we kept hearing of the Lilly Ledbetter law, and if we go beyond the nicely alliterative name of that law, it was really about a man and a woman doing the same job, being equally qualified, and the man being paid more because he's a man.
Άρα, κυριολεκτικά, οι άνδρες κυβερνούν τον κόσμο και αυτό είχε λογική πριν από χίλια χρόνια. Γιατί τότε τα ανθρώπινα όντα ζούσαν σε έναν κόσμο όπου η σωματική δύναμη ήταν ό,τι πιο απαραίτητο για την επιβίωση. Ο πιο δυνατός σωματικά άνθρωπος ήταν πιο πιθανό να ηγηθεί, και οι άνδρες, γενικά, είναι πιο δυνατοί. Ασφαλώς υπάρχουν πολλές εξαιρέσεις.
So in the literal way, men rule the world, and this made sense a thousand years ago because human beings lived then in a world in which physical strength was the most important attribute for survival. The physically stronger person was more likely to lead, and men, in general, are physically stronger. Of course there are many exceptions.
(Γέλια)
(Laughter)
Αλλά σήμερα ζούμε σε έναν πολύ διαφορετικό κόσμο. Το άτομο που είναι πιο πιθανό να ηγηθεί, δεν είναι το πιo δυνατό άτομο, μα το πιο δημιουργικό άτομο, το πιο έξυπνο άτομο, το πιο εφευρετικό άτομο, και δεν υπάρχουν ορμόνες για αυτά τα γνωρίσματα. Ένας άνδρας είναι εξίσου πιθανόν όσο μια γυναίκα να είναι έξυπνος, δημιουργικός και εφευρετικός. Έχουμε εξελιχθεί, αλλά μου φαίνεται ότι οι ιδέες των φύλων δεν έχουν εξελιχθεί.
But today we live in a vastly different world. The person more likely to lead is not the physically stronger person; it is the more creative person, the more intelligent person, the more innovative person, and there are no hormones for those attributes. A man is as likely as a woman to be intelligent, to be creative, to be innovative. We have evolved; but it seems to me that our ideas of gender had not evolved.
Πριν από μερικές εβδομάδες, μπήκα σε ένα από τα καλύτερα ξενοδοχεία της Νιγηρίας. Σκέφτηκα να το ονομάσω αλλά μάλλον δεν θα έπρεπε. Ένας φύλακας στην είσοδο με σταμάτησε και μου έκανε ενοχλητικές ερωτήσεις, επειδή αυτόματα υπέθεσε ότι μια Νιγηριανή γυναίκα που μπαίνει σε ένα ξενοδοχείο μόνη είναι πόρνη. Και παρεμπιπτόντως, γιατί αυτά τα ξενοδοχεία εστιάζουν στην εικονική προσφορά και όχι στη ζήτηση των σεξουαλικών εργαζομένων; Στο Λάγος δεν μπορώ να πάω μόνη σε πολλά «ευυπόληπτα» μπαρ και κλαμπ. Απλώς δεν σε αφήνουν να μπεις αν είσαι γυναίκα μόνη, πρέπει να σε συνοδεύει άνδρας. Όποτε μπαίνω σε ένα Νιγηριανό εστιατόριο με έναν άνδρα, ο σερβιτόρος καλωσορίζει τον άνδρα και αγνοεί εμένα. Οι σερβιτόροι είναι προϊόντα.
Some weeks ago, I walked into a lobby of one of the best Nigerian hotels. I thought about naming the hotel, but I thought I probably shouldn't. And a guard at the entrance stopped me and asked me annoying questions, because their automatic assumption is that a Nigerian female walking into a hotel alone is a sex worker. And by the way, why do these hotels focus on the ostensible supply rather than the demand for sex workers? In Lagos I cannot go alone into many "reputable" bars and clubs. They just don't let you in if you're a woman alone, you have to be accompanied by a man. Each time I walk into a Nigerian restaurant with a man, the waiter greets the man and ignores me. The waiters are products --
(Γέλια)
(Laughter)
Σε αυτό κάποιες αισθάνθηκαν: «Ναι! Το σκέφτηκα αυτό!» Οι σερβιτόροι είναι προϊόντα της κοινωνίας που τους έχει μάθει ότι οι άνδρες είναι πιο σημαντικοί από τις γυναίκες. Και γνωρίζω ότι οι σερβιτόροι δεν σκοπεύουν να μας βλάψουν. Όμως άλλο είναι να το γνωρίζεις και άλλο να το αισθάνεσαι. Κάθε φορά που με αγνοούν, νιώθω αόρατη. Εκνευρίζομαι. Θέλω να τους πω ότι κι εγώ είμαι άνθρωπος όπως οι άνδρες, ότι και εγώ αξίζω την ίδια αναγνώριση. Αυτές είναι λεπτομέρειες, αλλά μερικές φορές τα μικρά πράγματα είναι που βλάπτουν περισσότερο.
At this some women felt like, "Yes! I thought that!" The waiters are products of a society that has taught them that men are more important than women. And I know that waiters don't intend any harm. But it's one thing to know intellectually and quite another to feel it emotionally. Each time they ignore me, I feel invisible. I feel upset. I want to tell them that I am just as human as the man, that I'm just as worthy of acknowledgment. These are little things, but sometimes it's the little things that sting the most.
Όχι πολύ καιρό πριν, έγραψα ένα άρθρο για το τι σημαίνει να είσαι νέα γυναίκα στο Λάγος, και οι εκδότες μου είπαν: «Είχε τόσο θυμό!» Φυσικά και είχε τόσο θυμό!
And not long ago, I wrote an article about what it means to be young and female in Lagos, and the printers told me, "It was so angry." Of course it was angry!
(Γέλια)
(Laughter)
Πράγματι είμαι θυμωμένη. Τα φύλα όπως λειτουργούν σήμερα είναι ένας πολύ σοβαρή αδικία. Όλοι θα έπρεπε να είμαστε θυμωμένοι. Από την ιστορία ξέρουμε ότι ο θυμός φέρνει θετικές αλλαγές, αλλά, εκτός από το να είμαι θυμωμένη, είμαι επίσης αισιόδοξη. Επειδή πιστεύω βαθιά στην ικανότητα των ανθρώπων να φτιάχνουν και να επαναδιαμορφώνουν τον εαυτό τους προς το καλύτερο.
I am angry. Gender as it functions today is a grave injustice. We should all be angry. Anger has a long history of bringing about positive change; but, in addition to being angry, I'm also hopeful. Because I believe deeply in the ability of human beings to make and remake themselves for the better.
Το ζήτημα των φύλων είναι παντού στον κόσμο, αλλά εγώ θέλω να επικεντρωθώ στη Νιγηρία, και στην Αφρική γενικά, γιατί είναι το μέρος που γνωρίζω και η καρδιά μου ανήκει εκεί. Και θα ήθελα σήμερα να ζητήσω να ξεκινήσουμε να ονειρευόμαστε και να σχεδιάζουμε έναν διαφορετικό κόσμο, έναν πιο δίκαιο κόσμο, έναν κόσμο γεμάτο με πιο χαρούμενους και πιο αυθεντικούς άνδρες και γυναίκες. Έτσι θα ξεκινήσουμε: πρέπει να μεγαλώσουμε τις κόρες μας διαφορετικά. Πρέπει επίσης να μεγαλώσουμε τους γιους μας διαφορετικά. Κάνουμε φοβερή ζημιά στα αγόρια με την ανατροφή τους. Καταπνίγουμε την ανθρωπιά τους. Ορίζουμε την αρρενωπότητα με πολύ στενό τρόπο. Η αρρενωπότητα μετατρέπεται σε ένα μικρό κλουβί και κλειδώνουμε τα αγόρια μέσα στο κλουβί. Διδάσκουμε στα αγόρια να φοβούνται τον φόβο. Τους διδάσκουμε να φοβούνται τις αδυναμίες τους και την ευαισθησία. Τους διδάσκουμε να καλύπτουν τους πραγματικούς τους εαυτούς επειδή πρέπει να είναι, όπως λένε και οι Νιγηριανοί, «σκληρός άνδρας!» Στο Γυμνάσιο, ένα αγόρι και ένα κορίτσι, και οι δύο τους έφηβοι, και οι δύο τους με το ίδιο χαρτζιλίκι, αποφασίζουν να βγουν και το αγόρι είναι αναμενόμενο να πληρώσει για να αποδείξει την αρρενωπότητά του. Και αναρωτιόμαστε γιατί τα αγόρια κλέβουν χρήματα από τους γονείς τους. Τι θα γινόταν όμως αν και τα αγόρια και τα κορίτσια μεγάλωναν δίχως να συνδέουν την αρρενωπότητα με το χρήμα;
Gender matters everywhere in the world, but I want to focus on Nigeria and on Africa in general, because it is where I know, and because it is where my heart is. And I would like today to ask that we begin to dream about and plan for a different world, a fairer world, a world of happier men and happier women who are truer to themselves. And this is how to start: we must raise our daughters differently. We must also raise our sons differently. We do a great disservice to boys on how we raise them; we stifle the humanity of boys. We define masculinity in a very narrow way, masculinity becomes this hard, small cage and we put boys inside the cage. We teach boys to be afraid of fear. We teach boys to be afraid of weakness, of vulnerability. We teach them to mask their true selves, because they have to be, in Nigerian speak, "hard man!" In secondary school, a boy and a girl, both of them teenagers, both of them with the same amount of pocket money, would go out and then the boy would be expected always to pay, to prove his masculinity. And yet we wonder why boys are more likely to steal money from their parents. What if both boys and girls were raised not to link masculinity with money?
Τι θα γινόταν αν η νοοτροπία δεν ήταν «το αγόρι πρέπει να πληρώσει», αλλά «όποιος έχει τα περισσότερα χρήματα πρέπει να πληρώσει»; Βέβαια, εξαιτίας των ιστορικών πλεονεκτημάτων, κυρίως οι άνδρες έχουν περισσότερα σήμερα. Αλλά αν αρχίσουμε να ανατρέφουμε τα παιδιά μας διαφορετικά, τότε σε 50, σε 100 χρόνια από τώρα, τα αγόρια δεν θα έχουν το βάρος να αποδεικνύουν την αρρενωπότητά τους. Αλλά, μακράν, το χειρότερο πράγμα που κάνουμε στα αγόρια, θέτοντας ως αρχή τους ότι πρέπει να είναι σκληροί, είναι ότι τους αφήνουμε με ένα πολύ εύθραυστο εγώ. Όσο πιο «σκληρός άντρας» αισθάνεται υποχρεωμένο να είναι ένα αγόρι, τόσο πιο αδύναμο είναι το εγώ του. Και μετά κάνουμε μεγαλύτερη ζημιά στα κορίτσια επειδή τα μεγαλώνουμε να τροφοδοτούν τα εύθραυστα εγώ των ανδρών. Τους μαθαίνουμε να συρρικνώνουν τους εαυτούς τους, λέμε σε κοριτσάκια, «Μπορείς να έχεις φιλοδοξίες, αλλά όχι πολλές».
What if the attitude was not "the boy has to pay" but rather "whoever has more should pay?" Now, of course because of that historical advantage, it is mostly men who will have more today, but if we start raising children differently, then in fifty years, in a hundred years, boys will no longer have the pressure of having to prove this masculinity. But by far the worst thing we do to males, by making them feel that they have to be hard, is that we leave them with very fragile egos. The more "hard man" the man feels compelled to be, the weaker his ego is. And then we do a much greater disservice to girls because we raise them to cater to the fragile egos of men. We teach girls to shrink themselves, to make themselves smaller, we say to girls, "You can have ambition, but not too much."
(Γέλια)
(Laughter)
«Πρέπει να επιδιώκεις να γίνεις επιτυχημένη, αλλά όχι πολύ, αλλιώς θα είσαι απειλή προς τον άνδρα». Αν είσαι ο «κουβαλητής» μιας σχέσης, πρέπει να προσποιείσαι ότι δεν είσαι, ειδικά σε δημόσιο χώρο, αλλιώς θα αποδυναμώσεις τον άνδρα.
"You should aim to be successful, but not too successful, otherwise you would threaten the man." If you are the breadwinner in your relationship with a man, you have to pretend that you're not, especially in public, otherwise you will emasculate him.
Αλλά τι γίνεται αν αμφισβητούμε την ίδια την υπόθεση; Γιατί η επιτυχία μιας γυναίκας να αποτελεί απειλή για έναν άνδρα; Αν αποφασίσουμε να ξεφορτωθούμε αυτή την λέξη, δεν υπάρχει λέξη που να μην μου αρέσει περισσότερο από τον «ευνουχισμό». Μια Νιγηριανή γνωστή μου με ρώτησε αν ανησυχούσα από το γεγονός ότι εκφοβίζω άνδρες. Δεν με απασχολούσε καθόλου. Στην πραγματικότητα, δεν μου είχε περάσει από το μυαλό επειδή ένας άνδρας που νιώθει εκφοβισμένος από εμένα είναι ένας άνδρας για τον οποίο δεν ενδιαφέρομαι καθόλου.
But what if we question the premise itself? Why should a woman's success be a threat to a man? What if we decide to simply dispose of that word, and I don't think there's an English word I dislike more than "emasculation." A Nigerian acquaintance once asked me if I was worried that men would be intimidated by me. I was not worried at all. In fact, it had not occurred to me to be worried because a man who would be intimidated by me is exactly the kind of man I would have no interest in.
(Γέλια)
(Laughter)
(Χειροκρότημα)
(Applause)
Αλλά ήμουν πολύ έκπληκτη από αυτό. Επειδή είμαι γυναίκα, είναι αναμενόμενο να επιδιώξω το γάμο. Είναι αναμενόμενο να κάνω τέτοιες επιλογές στη ζωή μου θεωρώντας πάντα ότι ο γάμος είναι η πιο σημαντική απόφαση. Ένας γάμος μπορεί να είναι καλός, μπορεί να είναι πηγή χαράς, αγάπης και αλληλοϋποστήριξης. Αλλά γιατί μαθαίνουμε στα κορίτσια να λαχταρούν τον γάμο, ενώ δεν μαθαίνουμε το ίδιο στα αγόρια;
But still I was really struck by this. Because I'm female, I'm expected to aspire to marriage; I'm expected to make my life choices always keeping in mind that marriage is the most important. A marriage can be a good thing; it can be a source of joy and love and mutual support. But why do we teach girls to aspire to marriage and we don't teach boys the same?
Γνωρίζω μια γυναίκα που πούλησε το σπίτι της επειδή δεν ήθελε ο άνδρας που θα παντρευτεί να νιώθω κατώτερος. Γνωρίζω μια ανύπαντρη γυναίκα στη Νιγηρία που όταν πηγαίνει σε συνέδρια, φοράει βέρα γιατί σύμφωνα με εκείνη, θέλει οι άνθρωποι που συμμετέχουν να την «σέβονται». Γνωρίζω νέες κοπέλες που είναι τόσο πιεσμένες από οικογένεια, φίλους, ακόμα και από τη δουλειά να παντρευτούν, και ωθούνται να κάνουν απαίσιες επιλογές. Μια γυναίκα μιας συγκεκριμένης ηλικίας που είναι άγαμη, η κοινωνία την κάνει να το προβάλλει ως έντονη προσωπική αποτυχία. Ένας άνδρας μιας συγκεκριμένης ηλικίας που είναι άγαμος, πιστεύουμε ότι έχει καθυστερήσει με την επιλογή του. (Γέλια) Είναι εύκολο για μας να λέμε, «Οι γυναίκες μπορούν να πουν “όχι” σε όλο αυτό». Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο δύσκολη και περίπλοκη. Είμαστε όλοι κοινωνικά όντα. Εσωτερικεύουμε ιδέες από την κοινωνικοποίησή μας. Ακόμα και η γλώσσα που χρησιμοποιούμε μιλώντας για γάμους και σχέσεις το απεικονίζει. Η γλώσσα του γάμου είναι συχνά γλώσσα ιδιοκτησίας παρά γλώσσα συντροφικότητας. Χρησιμοποιούμε τη λέξη «σεβασμός», ως κάτι που η γυναίκα δείχνει στον άνδρα αλλά συχνά δεν είναι κάτι που ο άνδρας δείχνει στη γυναίκα.
I know a woman who decided to sell her house because she didn't want to intimidate a man who might marry her. I know an unmarried woman in Nigeria who, when she goes to conferences, wears a wedding ring because according to her, she wants the other participants in the conference to "give her respect." I know young women who are under so much pressure from family, from friends, even from work to get married, and they're pushed to make terrible choices. A woman at a certain age who is unmarried, our society teaches her to see it as a deep, personal failure. And a man at a certain age who is unmarried, we just think he hasn't come around to making his pick. (Laughter) It's easy for us to say, "Oh, but women can just say no to all of this." But the reality is more difficult and more complex. We're all social beings. We internalize ideas from our socialization. Even the language we use in talking about marriage and relationships illustrates this. The language of marriage is often the language of ownership rather than the language of partnership. We use the word "respect" to mean something a woman shows a man but often not something a man shows a woman.
Άνδρες και γυναίκες στην Νιγηρία θα πουν -μια φράση που με συναρπάζει ιδιαίτερα- «Το έκανα για την ηρεμία του γάμου μου». Όταν το λένε άνδρες αυτό, συνήθως αφορά κάτι που δεν πρέπει να κάνουν ούτως η άλλως.
Both men and women in Nigeria will say -- this is an expression I'm very amused by -- "I did it for peace in my marriage." Now, when men say it, it is usually about something that they should not be doing anyway.
(Γέλια)
(Laughter)
Κάποιες φορές το λένε στους φίλους τους. Είναι μια φράση που λένε αυτάρεσκα και με λίγη αγανάκτηση, κάτι που αποδεικνύει αυτομάτως πόσο αρρενωποί είναι, πόσο αναγκαίοι, πόσο αγαπητοί. «Η γυναίκα μου είπε να μην πηγαίνω στο κλαμπ κάθε βράδυ, και για να διασφαλίσω τον γάμο, βγαίνω μόνο τα σαββατοκύριακα». (Γέλια)
Sometimes they say it to their friends, it's something to say to their friends in a kind of fondly exasperated way, you know, something that ultimately proves how masculine they are, how needed, how loved. "Oh, my wife said I can't go to the club every night, so for peace in my marriage, I do it only on weekends." (Laughter)
Όταν μια γυναίκα λέει: «Το έκανα για την ηρεμία του γάμου μου»,
Now, when a woman says, "I did it for peace in my marriage,"
συνήθως αναφέρεται στο ότι παράτησε τη δουλειά της, ή τα όνειρά της, ή την καριέρα της. Μαθαίνουμε στις κοπέλες ότι στις σχέσεις τον συμβιβασμό τον κάνουν οι γυναίκες. Τις μαθαίνουμε να βλέπουν η μία την άλλη ανταγωνιστικά όχι για επαγγέλματα ή επιτεύγματα, κάτι που νομίζω ότι είναι καλό, αλλά για την προσοχή ενός άνδρα. Μαθαίνουμε στα κορίτσια ότι δεν μπορούν να είναι σεξουαλικά όντα σε σύγκριση με τους άνδρες. Αν έχουμε γιούς, δεν μας πειράζει αν αποκτήσουν κοπέλα. Αλλά αν η κόρη μας έχει αγόρι; Θεός φυλάξοι!
she's usually talking about giving up a job, a dream, a career. We teach females that in relationships, compromise is what women do. We raise girls to see each other as competitors -- not for jobs or for accomplishments, which I think can be a good thing, but for attention of men. We teach girls that they cannot be sexual beings in the way that boys are. If we have sons, we don't mind knowing about our sons' girlfriends. But our daughters' boyfriends? God forbid.
(Γέλια)
(Laughter)
Αλλά βέβαια την κατάλληλη στιγμή, περιμένουμε αυτά τα κορίτσια να φέρουν τους τέλειους άνδρες για γαμπρούς. Φυλάμε τα κορίτσια, επαινούμε την παρθενιά τους, αλλά δεν επαινούμε την παρθενιά των αγοριών. Και πάντα προβληματίζομαι πώς ακριβώς μπορεί αυτό να λειτουργήσει επειδή...
But of course when the time is right, we expect those girls to bring back the perfect man to be their husbands. We police girls, we praise girls for virginity, but we don't praise boys for virginity, and it's always made me wonder how exactly this is supposed to work out because ...
(Γέλια)
(Laughter)
(Χειροκρότημα)
(Applause)
Εννοώ ότι το να χάσει κάποιος την παρθενιά του είναι συνήθως μια διαδικασία που περιλαμβάνει...
I mean, the loss of virginity is usually a process that involves ...
Πρόσφατα μια συμμορία βίασε μια νέα κοπέλα στο πανεπιστήμιο της Νιγηρίας. Πιστεύω κάποιοι από εμάς το γνωρίζουμε. Η απάντηση των νέων Νιγηριανών, αρσενικών και θηλυκών, ήταν πάνω-κάτω αυτή: «Ναι, ο βιασμός είναι κακός. Αλλά τι κάνει μια κοπέλα σε ένα δωμάτιο με τέσσερα αγόρια;» Αν ξεχάσουμε την απάνθρωπη αυτή απάντηση, αυτοί οι Νιγηριανοί έχουν ανατραφεί πιστεύοντας ότι οι γυναίκες είναι εγγενώς ένοχες, κι έχουμε μεγαλώσει περιμένοντας ελάχιστα από το αρσενικό φύλο ώστε η αντίληψη ότι οι άνδρες είναι θηριώδη όντα χωρίς αυτοέλεγχο είναι κατά κάποιο τρόπο αποδεκτή. Μαθαίνουμε στα κορίτσια την ντροπή. «Κλείσε τα πόδια σου». «Καλύψου». Τις κάνουμε να νιώθουν ότι με το να είναι θηλυκά είναι ήδη ένοχες για κάτι. Οι κοπέλες μετατρέπονται σε γυναίκες που δεν αποδέχονται ότι έχουν επιθυμίες. Μετατρέπονται σε γυναίκες που σωπαίνουν. Μετατρέπονται σε γυναίκες που δεν λένε την πραγματική τους άποψη, και μεγαλώνουν -και το είναι χειρότερο που κάνουμε στις κοπέλες- γίνονται γυναίκες που έχουν κάνει την προσποίηση μορφή τέχνης.
Recently a young woman was gang raped in a university in Nigeria, I think some of us know about that. And the response of many young Nigerians, both male and female, was something along the lines of this: "Yes, rape is wrong. But what is a girl doing in a room with four boys?" Now, if we can forget the horrible inhumanity of that response, these Nigerians have been raised to think of women as inherently guilty, and they have been raised to expect so little of men that the idea of men as savage beings without any control is somehow acceptable. We teach girls shame. "Close your legs." "Cover yourself." We make them feel as though by being born female they're already guilty of something. And so, girls grow up to be women who cannot see they have desire. They grow up to be women who silence themselves. They grow up to be women who cannot say what they truly think, and they grow up -- and this is the worst thing we did to girls -- they grow up to be women who have turned pretense into an art form.
(Χειροκρότημα)
(Applause)
Ξέρω μια γυναίκα που μισεί τις δουλειές του σπιτιού, τις απεχθάνεται, αλλά προσποιείται ότι της αρέσουν επειδή έχει μάθει να είναι «καλή νοικοκυρά για τον σύζυγο», πρέπει να είναι -χρησιμοποιώντας τη Νιγηριανή λέξη- αρκετά «σπιτική». Και μετά παντρεύτηκε, και αργότερα η οικογένεια του συζύγου της παραπονιόταν ότι είχε αλλάξει.
I know a woman who hates domestic work, she just hates it, but she pretends that she likes it, because she's been taught that to be "good wife material" she has to be -- to use that Nigerian word -- very "homely." And then she got married, and after a while her husband's family began to complain that she had changed.
(Γέλια)
(Laughter)
Βασικά, δεν είχε αλλάξει, απλά βαρέθηκε να προσποιείται.
Actually, she had not changed, she just got tired of pretending.
Το πρόβλημα με τα φύλα είναι ότι υπαγορεύουν πώς θα έπρεπε να είμαστε, παρά να αναγνωρίζουν ποιοι είμαστε.
The problem with gender, is that it prescribes how we should be rather than recognizing how we are.
Φανταστείτε πόσο πιο χαρούμενοι θα ήμασταν, πόσο πιο ελεύθεροι για να είμαστε πραγματικοί, αν δεν είχαμε το βάρος των προσδοκιών λόγω φύλου. Τα αγόρια και τα κορίτσια αναμφισβήτητα διαφέρουν από βιολογική άποψη, αλλά η κοινωνία εντείνει τις διαφορές και μετά η διαδικασία αυτοτροφοδοτείται. Για παράδειγμα το μαγείρεμα. Σήμερα οι γυναίκες είναι πιο πιθανό από τους άνδρες να κάνουν δουλειές όπως το μαγείρεμα και το καθάρισμα. Αλλά γιατί;
Now imagine how much happier we would be, how much freer to be our true individual selves, if we didn't have the weight of gender expectations. Boys and girls are undeniably different biologically, but socialization exaggerates the differences and then it becomes a self-fulfilling process. Now, take cooking for example. Today women in general are more likely to do the housework than men, the cooking and cleaning. But why is that?
Μήπως οι γυναίκες έχουν στο γονίδιό τους το μαγείρεμα;
Is it because women are born with a cooking gene?
(Γέλια)
(Laughter)
Ή με τα χρόνια έφτασαν να αναγνωρίζουν το μαγείρεμα ως δικό τους ρόλο; Βασικά, θα έλεγα ότι οι γυναίκες μπορεί να έχουν γονίδιο το μαγείρεμα, μέχρι που θυμήθηκα ότι η πλειοψηφία των διάσημων μαγείρων του κόσμου, στους οποίους απονέμεται ο τίτλος «σεφ», είναι άνδρες.
Or because over years they have been socialized to see cooking as their role? Actually, I was going to say that maybe women are born with a cooking gene, until I remember that the majority of the famous cooks in the world, whom we give the fancy title of "chefs," are men.
Παλαιότερα θαύμαζα τη γιαγιά μου, μια υπέροχη, θαυμάσια γυναίκα, και αναρωτιόμουν πώς θα ήταν αν είχε τις ίδιες ευκαιρίες με τους άνδρες μεγαλώνοντας. Σήμερα υπάρχουν πολλές περισσότερες ευκαιρίες για τις γυναίκες από ό,τι υπήρχαν στη γενιά της γιαγιάς μου λόγω των πολιτικών αλλαγών, οι οποίες είναι πολύ σημαντικές. Αλλά αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι η διάθεση, ο τρόπος σκέψης, τα πιστεύω και οι αξίες μας. Τι θα γινόταν αν καθώς μεγαλώναμε τα παιδιά μας εστιάζαμε στις ικανότητές τους και όχι στο φύλο τους; Ή στα ενδιαφέροντά τους και όχι στο φύλο τους;
I used to look up to my grandmother who was a brilliant, brilliant woman, and wonder how she would have been if she had the same opportunities as men when she was growing up. Now today, there are many more opportunities for women than there were during my grandmother's time because of changes in policy, changes in law, all of which are very important. But what matters even more is our attitude, our mindset, what we believe and what we value about gender. What if in raising children we focus on ability instead of gender? What if in raising children we focus on interest instead of gender?
Γνωρίζω μια οικογένεια που έχει γιο και κόρη, και τα δύο είναι άριστοι μαθητές και υπέροχα, αξιαγάπητα παιδιά. Όταν το αγόρι πεινάει, οι γονείς λένε στο κορίτσι: «Πήγαινε και μαγείρεψε νούντλς Ιντομί για τον αδελφό σου».
I know a family who have a son and a daughter, both of whom are brilliant at school, who are wonderful, lovely children. When the boy is hungry, the parents say to the girl, "Go and cook Indomie noodles for your brother."
(Γέλια)
(Laughter)
Στην κόρη δεν αρέσει ιδιαίτερα να μαγειρεύει νούντλς Ιντομί, αλλά είναι κορίτσι, άρα πρέπει. Αν οι γονείς, μάθαιναν εξαρχής και στα δύο παιδιά πώς να μαγειρεύουν; Παρεμπιπτόντως, το μαγείρεμα είναι χρήσιμη ικανότητα για τα αγόρια. Ποτέ δεν πίστευα ότι ήταν λογικό να αφήσουμε ένα τόσο σημαντικό πράγμα, την ικανότητα να θρέφει τον εαυτό του -
Now, the daughter doesn't particularly like to cook Indomie noodles, but she's a girl, and so she has to. Now, what if the parents, from the beginning, taught both the boy and the girl to cook Indomie? Cooking, by the way, is a very useful skill for boys to have. I've never thought it made sense to leave such a crucial thing, the ability to nourish oneself --
(Γέλια)
(Laughter)
στα χέρια των άλλων.
in the hands of others.
(Χειροκρότημα)
(Applause)
Γνωρίζω μια γυναίκα με ίδιο πτυχίο και ίδια δουλειά με τον σύζυγό της. Όταν επιστρέφουν από τη δουλειά, αυτή κάνει τις δουλειές του σπιτιού, κάτι που ισχύει σε πολλές σχέσεις. Αυτό που με συγκλόνισε είναι ότι όταν ο άνδρας άλλαζε την πάνα του μωρού, η γυναίκα τον ευχαριστούσε. Αν αυτή όμως έβλεπε την κατάσταση ως κάτι απολύτως φυσιολογικό ότι δηλαδή αυτός πρέπει να νοιάζεται για το παιδί του;
I know a woman who has the same degree and the same job as her husband. When they get back from work, she does most of the housework, which I think is true for many marriages. But what struck me about them was that whenever her husband changed the baby's diaper, she said "thank you" to him. Now, what if she saw this as perfectly normal and natural that he should, in fact, care for his child?
(Γέλια)
(Laughter)
Προσπαθώ να ξεχάσω κάποια από τα πολλά χαρακτηριστικά των φύλων που εσωτερίκευσα μεγαλώνοντας. Κάποιες φορές νιώθω ευάλωτη με τις προσδοκίες των φύλων. Την πρώτη φορά που δίδαξα μάθημα έκθεσης σε λύκειο, ανησυχούσα. Δεν ανησυχούσα για την ύλη που θα δίδασκα επειδή ήμουν προετοιμασμένη, και θα δίδασκα κάτι που απολαμβάνω. Αντιθέτως ανησυχούσα για το τι θα φορούσα. Ήθελα να με σέβονται. Ήξερα ότι επειδή είμαι γυναίκα θα έπρεπε αυτομάτως να αποδείξω την αξία μου. Ανησυχούσα πως αν έδειχνα πολύ θηλυκή, δεν θα με έπαιρναν στα σοβαρά. Ήθελα πραγματικά να φορέσω το γυαλιστερό λιπ-γκλος και τη φούστα μου, αλλά αποφάσισα να μην το κάνω. Αντιθέτως, φόρεσα ένα πολύ σοβαρό, πολύ ανδρικό και άσχημο κοστούμι.
I'm trying to unlearn many of the lessons of gender that I internalized when I was growing up. But I sometimes still feel very vulnerable in the face of gender expectations. The first time I taught a writing class in graduate school, I was worried. I wasn't worried about the material I would teach because I was well-prepared, and I was going to teach what I enjoy teaching. Instead, I was worried about what to wear. I wanted to be taken seriously. I knew that because I was female I will automatically have to prove my worth. And I was worried that if I looked too feminine, I would not be taken seriously. I really wanted to wear my shiny lip gloss and my girly skirt, but I decided not to. Instead, I wore a very serious, very manly and very ugly suit.
(Γέλια)
(Laughter)
Η θλιβερή αλήθεια είναι ότι στο θέμα της εμφάνισης θεωρούμε τον άνδρα ως πρότυπο, ως τον φυσιολογικό. Αν ένας άνδρας ετοιμάζεται για επαγγελματική συνάντηση, δεν ανησυχεί αν θα δείχνει παραπάνω αρρενωπός και τότε δεν θα τον θεωρούν δεδομένο. Όταν μια γυναίκα ετοιμάζεται για επαγγελματική συνάντηση, πρέπει να ανησυχεί για το εάν δείχνει πολύ θηλυκή και αν θα την πάρουν στα σοβαρά ή όχι. Μακάρι να μην είχα φορέσει αυτό το άσχημο κοστούμι εκείνη την μέρα. Το εξαφάνισα από την ντουλάπα μου, παρεμπιπτόντως. Αν είχα τότε την αυτοπεποίθηση που έχω τώρα να είμαι ο εαυτός μου, οι μαθητές μου θα είχαν ωφεληθεί ακόμα περισσότερο από το μάθημά μου γιατί θα ήμουν πιο άνετη και πιο επαρκώς και αληθινά ο εαυτός μου. Έχω επιλέξει να μην είμαι πια απολογητική για τη γυναικεία μου μορφή και τη θηλυκότητά μου.
Because the sad truth is that when it comes to appearance we start off with men as the standard, as the norm. If a man is getting ready for a business meeting, he doesn't worry about looking too masculine and therefore not being taken for granted. If a woman has to get ready for business meeting, she has to worry about looking too feminine and what it says and whether or not she will be taken seriously. I wish I had not worn that ugly suit that day. I've actually banished it from my closet, by the way. Had I then the confidence that I have now to be myself, my students would have benefited even more from my teaching, because I would have been more comfortable and more fully and more truly myself. I have chosen to no longer be apologetic for my femaleness and for my femininity.
(Χειροκρότημα)
(Applause)
Θέλω να με σέβονται για όλη τη θηλυπρέπειά μου επειδή μου αξίζει. Δεν είναι εύκολη η συζήτηση για τα φύλα. Και για τους άνδρες και για τις γυναίκες, όταν εμφανίζεται το ζήτημα του φύλου, σημαίνει άμεση αντίσταση. Φαντάζομαι πως κάποιοι από εσάς εδώ σκέφτεστε, «Και οι γυναίκες το κάνουν». Κάποιοι άνδρες μπορεί να σκέφτονται, «Εντάξει, όλα αυτά είναι ενδιαφέροντα, αλλά εγώ δεν σκέφτομαι έτσι». Και αυτό είναι μέρος του προβλήματος.
And I want to be respected in all of my femaleness because I deserve to be. Gender is not an easy conversation to have. For both men and women, to bring up gender is sometimes to encounter almost immediate resistance. I can imagine some people here are actually thinking, "Women too do sef." Some of the men here might be thinking, "OK, all of this is interesting, but I don't think like that." And that is part of the problem.
Το ότι πολλοί άντρες δεν σκέφτονται το πρόβλημα των φύλων ή δεν παρατηρούν καν τα φύλα, είναι μέρος του προβλήματος. Πολλοί άνδρες, όπως ο φίλος μου ο Λούι, λένε ότι όλα είναι καλά τώρα. Πολλοί άνδρες δεν κάνουν τίποτα να το αλλάξουν. Αν είσαι άνδρας και πας σε ένα εστιατόριο με μια γυναίκα και ο σερβιτόρος καλωσορίσει μόνο εσένα, έχεις σκεφτεί ποτέ να ρωτήσεις τον σερβιτόρο: «Γιατί δεν καλωσόρισες τη γυναίκα;» Τα φύλα μπορούν να είναι -
That many men do not actively think about gender or notice gender is part of the problem of gender. That many men, say, like my friend Louis, that everything is fine now. And that many men do nothing to change it. If you are a man and you walk into a restaurant with a woman and the waiter greets only you, does it occur to you to ask the waiter, "Why haven't you greeted her?" Because gender can be --
(Γέλια)
(Laughter)
Θα μπορούσαμε να κάνουμε μια μεγαλύτερη εκδοχή αυτής της ομιλίας. Άρα, επειδή η συζήτηση για τα φύλα είναι μια άβολη συζήτηση, υπάρχουν πολλοί εύκολοι τρόποι να κλείσουμε την συζήτηση. Κάποιοι θα αναφέρουν την εξελικτική βιολογία και τους πιθήκους, πώς οι θηλυκοί πίθηκοι υποκλίνονται στους αρσενικούς πιθήκους και τέτοια πράγματα. Άλλα δεν είμαστε πίθηκοι.
Actually, we may repose part of a longer version of this talk. So, because gender can be a very uncomfortable conversation to have, there are very easy ways to close it, to close the conversation. So some people will bring up evolutionary biology and apes, how, you know, female apes bow down to male apes and that sort of thing. But the point is we're not apes.
(Γέλια)
(Laughter)
(Χειροκρότημα) Οι πίθηκοι ζουν σε δέντρα και τρώνε σκουλήκια για πρωινό, ενώ εμείς όχι. Κάποιοι θα πουν: «Οι κακόμοιροι άνδρες αντιμετωπίζουν δυσκολίες». Είναι αλήθεια. Αλλά αυτό δεν είναι -
(Applause) Apes also live on trees and have earthworms for breakfast, and we don't. Some people will say, "Well, poor men also have a hard time." And this is true. But that is not what this --
(Γέλια)
(Laughter)
Δεν είναι για την προκειμένη συζήτηση. Το φύλο και η τάξη είναι διαφορετικές μορφές καταπίεσης. Έχω μάθει αρκετά για το σύστημα καταπίεσης και για το πώς μπορείς να είσαι τυφλός όταν μιλάς με μαύρους άνδρες.
But this is not what this conversation is about. Gender and class are different forms of oppression. I actually learned quite a bit about systems of oppression and how they can be blind to one another by talking to black men.
Μια φορά μίλαγα σε έναν μαύρο για τις φυλετικές διακρίσεις και μου είπε, «Γιατί λες “η εμπειρία μου ως γυναίκα”; Γιατί δεν λες “η εμπειρία μου ως ανθρώπινο ον”;» Ήταν ο ίδιος άνδρας που αναφερόταν συχνά στην εμπειρία του ως μαύρος.
I was once talking to a black man about gender and he said to me, "Why do you have to say 'my experience as a woman'? Why can't it be 'your experience as a human being'?" Now, this was the same man who would often talk about his experience as a black man.
Το φύλο έχει σημασία. Οι άνδρες και οι γυναίκες αντιμετωπίζουν τον κόσμο διαφορετικά. Το φύλο διαμορφώνει τον τρόπο που βιώνουμε τον κόσμο. Όμως μπορούμε να το αλλάξουμε.
Gender matters. Men and women experience the world differently. Gender colors the way we experience the world. But we can change that.
Κάποιοι θα πουν, «Οι γυναίκες έχουν την πραγματική δύναμη, τη δύναμη από κάτω». Για τους μη Νιγηριανούς αυτή είναι μια έκφραση που περιγράφει μια γυναίκα που χρησιμοποιεί τη σεξουαλικότητά της για να της κάνουν χάρες οι άνδρες. Αλλά αυτό δεν είναι δύναμη. Σημαίνει ότι μια γυναίκα έχει καλή πρόσβαση πότε-πότε -- σε δύναμη κάποιου άλλου. Αργότερα αναρωτιόμαστε τι γίνεται όταν αυτός ο άλλος είναι κακόκεφος, άρρωστος ή ανίκανος.
Some people will say, "Oh, but women have the real power, bottom power." And for non-Nigerians, bottom power is an expression which I suppose means something like a woman who uses her sexuality to get favors from men. But bottom power is not power at all. Bottom power means that a woman simply has a good root to tap into, from time to time -- somebody else's power. And then, of course, we have to wonder what happens when that somebody else is in a bad mood, or sick or impotent.
(Γέλια)
(Laughter)
Μερικοί θα πουν ότι μια γυναίκα υποταγμένη σε έναν άνδρα είναι μέρος της κουλτούρας μας. Αλλά η κουλτούρα διαρκώς μεταβάλλεται. Έχω δυο πανέμορφες δίδυμες ανιψιές, είναι δεκαπέντε και μένουν στο Λάγος. Αν είχαν γεννηθεί πριν εκατό χρόνια, θα τις απήγαγαν και θα τις σκότωναν. Επειδή ήταν στην κουλτούρα μας να σκοτώνουμε τα δίδυμα.
Some people will say that a woman being subordinate to a man is our culture. But culture is constantly changing. I have beautiful twin nieces who are fifteen and live in Lagos. If they had been born a hundred years ago they would have been taken away and killed. Because it was our culture, it was our culture to kill twins.
Άρα, ποιος είναι ο σκοπός της κουλτούρας; Υπάρχει η λαογραφία, ο χορός. Στην πραγματικότητα, ο πολιτισμός είναι η διατήρηση και η συνέχεια ενός λαού. Στην οικογένειά μου, είμαι το παιδί που ενδιαφέρεται περισσότερο για την ιστορία, τις παραδόσεις, την γνώση για τα προγονικά εδάφη μας. Τα αδέλφια μου δεν ενδιαφέρονται όσο εγώ. Αλλά εγώ δεν μπορώ να συμμετέχω, δεν μπορώ να πάω σε συνέδρια, δεν μπορώ να έχω άποψη. Επειδή είμαι γυναίκα. Η κουλτούρα δεν δημιουργεί ανθρώπους. Οι άνθρωποι δημιουργούν την κουλτούρα. Άρα, αν είναι πράγματι αλήθεια -
So what is the point of culture? I mean there's the decorative, the dancing ... but also, culture really is about preservation and continuity of a people. In my family, I am the child who is most interested in the story of who we are, in our traditions, in the knowledge about ancestral lands. My brothers are not as interested as I am. But I cannot participate, I cannot go to umunna meetings, I cannot have a say. Because I'm female. Culture does not make people, people make culture. So if it is in fact true --
(Χειροκρότημα)
(Applause)
Άρα, αν είναι πράγματι αλήθεια ότι η ανθρωπιά των γυναικών δεν είναι μέρος της κουλτούρας, τότε πρέπει να την κάνουμε μέρος της κουλτούρας μας.
So if it is in fact true that the full humanity of women is not our culture, then we must make it our culture.
Σκέφτομαι συχνά τον αγαπητό μου φίλο, Οκολόμα Μαντουαγουέσι. Ας ελπίσουμε ότι αυτός και όλοι όσοι πέθαναν στο αεροπορικό δυστύχημα να συνεχίσουν να αναπαύονται εν ειρήνη. Θα παραμείνει για πάντα στη μνήμη εκείνων που τον αγαπούσαν. Είχε δίκιο εκείνη την μέρα πριν από πολλά χρόνια που με αποκάλεσε φεμινίστρια.
I think very often of my dear friend, Okoloma Maduewesi. May he and all the others who passed away in that Sosoliso crash continue to rest in peace. He will always be remembered by those of us who loved him. And he was right that day many years ago when he called me a feminist.
Είμαι φεμινίστρια. Όταν έψαξα την λέξη στο λεξικό, έγραφε αυτό: «Φεμινιστής: ο άνθρωπος που πιστεύει στην κοινωνική, πολιτική και οικονομική ισότητα των φύλων». Η προγιαγιά μου, από ιστορίες που μου έλεγαν, ήταν φεμινίστρια. Το έσκασε από το σπίτι του άνδρα που δεν ήθελε να παντρευτεί και τελικά παντρεύτηκε τον άνδρα της επιλογής της. Αρνήθηκε, διαμαρτυρήθηκε, εξέφρασε τη γνώμη της όταν ένιωθε στερημένη από πρόσβαση, από γη, τέτοιου είδους πράγματα.
I am a feminist. And when I looked up the word in the dictionary that day, this is what it said: "Feminist: a person who believes in the social, political and economic equality of the sexes." My great grandmother, from the stories I've heard, was a feminist. She ran away from the house of the man she did not want to marry and ended up marrying the man of her choice. She refused, she protested, she spoke up whenever she felt she was being deprived of access, of land, that sort of thing.
Η προγιαγιά μου δεν ήξερε τη λέξη «φεμινίστρια», αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν ήταν. Περισσότεροι πρέπει να διεκδικούν την λέξη αυτή. Ο δικός μου ορισμός της λέξης είναι: «Φεμινιστής είναι άνδρας ή γυναίκα που λέει -
My great grandmother did not know that word "feminist," but it doesn't mean that she wasn't one. More of us should reclaim that word. My own definition of feminist is: "A feminist is a man or a woman who says --
(Γέλια)
(Laughter)
(Χειροκρότημα)
(Applause)
Φεμινιστής είναι άνδρας ή γυναίκα που λέει «Ναι, υπάρχει πρόβλημα με τα φύλα σήμερα, και πρέπει να λυθεί, πρέπει να κάνουμε κάτι καλύτερο». Ο καλύτερος φεμινιστής που γνωρίζω είναι ο αδελφός μου ο Κενέ. Είναι ευγενικός, όμορφος, υπέροχος άνδρας και πολύ αρρενωπός.
A feminist is a man or a woman who says, "Yes, there's a problem with gender as it is today, and we must fix it. We must do better." The best feminist I know is my brother Kene. He's also a kind, good-looking, lovely man, and he's very masculine.
Ευχαριστώ.
Thank you.
(Χειροκρότημα)
(Applause)