Η θρησκεία είναι κάτι παραπάνω από την πίστη. Είναι δύναμη, επιρροή. Αυτή η επιρροή μας επηρεάζει όλους, καθημερινά, ανεξάρτητα από τα πιστεύω μας. Παρά την τεράστια επιρροή της θρησκείας στον κόσμο σήμερα, έχουμε γι' αυτήν διαφορετικές σταθερές ελέγχου και ευθύνης από τους άλλους τομείς της κοινωνίας μας. Για παράδειγμα, αν υπήρχε ένας πολυεθνικός οργανισμός, κυβέρνηση ή εταιρία σήμερα, που έλεγε ότι δεν θα δεχόταν καμία γυναίκα στο συμβούλιο διευθυντών, ούτε μία δεν θα μπορούσε να λαμβάνει αποφάσεις, ούτε μία που να διαχειρίζεται κανένα οικονομικό θέμα, θα εξοργιζόμασταν. Θα υπήρχαν κυρώσεις. Κι όμως είναι κάτι κοινό σχεδόν σε κάθε θρησκεία στον κόσμο σήμερα.
Religion is more than belief. It's power, and it's influence. And that influence affects all of us, every day, regardless of your own belief. Despite the enormous influence of religion on the world today, we hold them to a different standard of scrutiny and accountability than any other sector of our society. For example, if there were a multinational organization, government or corporation today that said no female could be on a leadership board, not one woman could have a decision-making authority, not one woman could handle any financial matter, we would have outrage. There would be sanctions. And yet this is a common practice in almost every world religion today.
Δεχόμαστε πράγματα στις θρησκευτικές ζωές μας που δεν δεχόμαστε στις κοσμικές, και το ξέρω γιατί το κάνω και εγώ τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Ήμουν ο τύπος της γυναίκας που πολεμούσε κάθε φυλετική διάκριση μεγαλώνοντας. Έπαιζα παιχνίδια καλαθοσφαίρισης με τα αγόρια. Έλεγα ότι θα γίνω η πρώτη γυναίκα πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Αγωνίζομαι για την Τροπολογία Ίσων Δικαιωμάτων, που είναι νεκρή τα τελευταία 40 χρόνια. Είμαι η πρώτη γυναίκα από όλη την οικογένειά μου που δούλεψε εκτός σπιτιού και έλαβε ανώτερη εκπαίδευση.
We accept things in our religious lives that we do not accept in our secular lives, and I know this because I've been doing it for three decades. I was the type of girl that fought every form of gender discrimination growing up. I played pickup basketball games with the boys and inserted myself. I said I was going to be the first female President of the United States. I have been fighting for the Equal Rights Amendment, which has been dead for 40 years. I'm the first woman in both sides of my family to ever work outside the home and ever receive a higher education.
Ποτέ δεν δέχτηκα να με αποκλείουν επειδή είμαι γυναίκα. Εκτός από τη θρησκεία. Όλο αυτό τον καιρό άνηκα σε μια πολύ πατριαρχική ορθόδοξη θρησκεία Μορμόνων. Μεγάλωσα σε μια τρομερά παραδοσιακή οικογένεια. Είχα οκτώ αδέλφια, μητέρα που έκανε οικιακά. Ο πατέρας μου ήταν ο θρησκευτικός ηγέτης της κοινότητας. Μεγάλωσα σε έναν κόσμο που πίστευε ότι η αξία μου και το κύρος μου ήταν στο να τηρώ αυτούς τους κανόνες που ήξερα σε όλη μου την ζωή. Παντρεύεσαι παρθένα, δεν πίνεις ποτέ αλκοόλ, δεν καπνίζεις, πάντα εξυπηρετείς, είσαι καλό παιδί. Κάποιοι κανόνες που είχαμε ήταν πολύ αυστηροί, αλλά τους ακολουθούσες γιατί αγαπούσες τους ανθρώπους και τη θρησκεία και πίστευες.
I never accepted being excluded because I was a woman, except in my religion. Throughout all of that time, I was a part of a very patriarchal orthodox Mormon religion. I grew up in an enormously traditional family. I have eight siblings, a stay-at-home mother. My father's actually a religious leader in the community. And I grew up in a world believing that my worth and my standing was in keeping these rules that I'd known my whole life. You get married a virgin, you never drink alcohol, you don't smoke, you always do service, you're a good kid. Some of the rules we had were strict, but you followed the rules because you loved the people and you loved the religion and you believed.
Οι Μορμόνοι αποφάσιζαν τι θα φορέσεις, με ποιον θα βγεις, ποιον θα παντρευτείς. Τι εσώρουχα θα φορούσες. Ήταν μια θρησκεία όπου καθένας που ήξερα έδινε το 10% όσων κέρδιζε στην εκκλησία, μαζί κι εγώ. Μοίραζα εφημερίδες, κράταγα παιδιά και έδινα το 10%. Όταν άκουγα γονείς να λένε στα παιδιά τους ότι όταν φεύγουν για μια διετή αποστολή προσηλυτισμού θα προτιμούσαν να τα δουν νεκρά παρά να επιστρέψουν χωρίς τιμή, αμαρτωλά. Ήταν ο τύπος της θρησκείας στον οποίο παιδιά αυτοκτονούν κάθε χρόνο επειδή φοβούνται να παραδεχτούν ότι είναι ομοφυλόφιλα. Αλλά ήταν επίσης ο τύπος της θρησκείας στον οποίο δεν είχε σημασία πού ζούσα στον κόσμο, είχα τις φιλίες μου, άμεση αλληλοβοήθεια. Ένιωθα ασφαλής. Αυτό είναι σιγουριά και σαφήνεια για τη ζωή. Είχα βοήθεια στην ανατροφή της μικρής μου κόρης. Γι' αυτό αποδέχτηκα χωρίς ερωτήσεις ότι μόνο οι άντρες είναι οι αρχηγοί, και αποδέχτηκα χωρίς ερωτήσεις ότι οι γυναίκες δεν αντιπροσωπεύουν την εξουσία του Θεού στη Γη, κάτι που λέμε ιεροσύνη. Επέτρεψα τις διακρίσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών στους προϋπολογισμούς, πειθαρχικά, δυνατότητες λήψης αποφάσεων, και έδωσα το ελεύθερο στη θρησκεία μου γιατί την αγαπούσα.
Everything about Mormonism determined what you wore, who you dated, who you married. It determined what underwear we wore. I was the kind of religious where everyone I know donated 10 percent of everything they earned to the church, including myself. From paper routes and babysitting, I donated 10 percent. I was the kind of religious where I heard parents tell children when they're leaving on a two-year proselytizing mission that they would rather have them die than return home without honor, having sinned. I was the type and the kind of religious where kids kill themselves every single year because they're terrified of coming out to our community as gay. But I was also the kind of religious where it didn't matter where in the world I lived, I had friendship, instantaneous mutual aid. This was where I felt safe. This is certainty and clarity about life. I had help raising my little daughter. So that's why I accepted without question that only men can lead, and I accepted without question that women can't have the spiritual authority of God on the Earth, which we call the priesthood. And I allowed discrepancies between men and women in operating budgets, disciplinary councils, in decision-making capacities, and I gave my religion a free pass because I loved it.
Ώσπου σταμάτησα, και κατάλαβα ότι επέτρεπα να μου συμπεριφέρονται ως βοηθητικό προσωπικό της αληθινής δουλειάς που έκαναν οι άντρες. Αντιμετώπισα αυτή τη διαφορά στον εαυτό μου, μαζί με άλλους ακτιβιστές στην κοινότητά μου. Δουλεύαμε πολύ, πολύ, πολύ σκληρά την τελευταία δεκαετία.
Until I stopped, and I realized that I had been allowing myself to be treated as the support staff to the real work of men. And I faced this contradiction in myself, and I joined with other activists in my community. We've been working very, very, very hard for the last decade and more.
Το πρώτο που κάναμε ήταν να ενημερώσουμε. Δεν αλλάζεις κάτι που δεν ξέρεις. Αρχίσαμε τα podcast, να γράφουμε σε blog, να αρθρογραφούμε. Έφτιαξα λίστες με τους εκατοντάδες τρόπους ανισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών στην κοινότητά μας.
The first thing we did was raise consciousness. You can't change what you can't see. We started podcasting, blogging, writing articles. I created lists of hundreds of ways that men and women are unequal in our community.
Το επόμενο ήταν να δημιουργήσουμε συμβουλευτικούς οργανισμούς. Κάναμε πράγματα που ήταν αδύνατον να αγνοηθούν, όπως να φοράμε παντελόνια στην εκκλησία ή να πηγαίνουμε σε συναντήσεις ανδρών. Φαίνονται όλα απλά, αλλά για εμάς, τις οργανώτριες, είχαν τεράστιο κόστος. Καταστρέψαμε σχέσεις. Χάσαμε δουλειές. Παίρναμε γράμματα μίσους καθημερινά. Δεχόμασταν επιθέσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στον τύπο. Δεχόμασταν απειλές θανάτου. Χάσαμε κύρος στην κοινότητα. Κάποιες αφορίστηκαν. Οι περισσότερες περάσαμε πειθαρχικό, και απορριφθήκαμε από τις κοινότητες που αγαπούσαμε επειδή θέλαμε να τις κάνουμε καλύτερες, επειδή πιστεύαμε ότι μπορούσαν να γίνουν.
The next thing we did was build advocacy organizations. We tried to do things that were unignorable, like wearing pants to church and trying to attend all-male meetings. These seem like simple things, but to us, the organizers, they were enormously costly. We lost relationships. We lost jobs. We got hate mail on a daily basis. We were attacked in social media and national press. We received death threats. We lost standing in our community. Some of us got excommunicated. Most of us got put in front of a disciplinary council, and were rejected from the communities that we loved because we wanted to make them better, because we believed that they could be.
Άρχισα να περιμένω αυτή την αντίδραση από τους ανθρώπους μου. Ξέρω πως είναι να αισθάνεσαι ότι κάποιος προσπαθεί να σε αλλάξει ή να σε κριτικάρει. Αλλά αυτό που με σοκάρισε ήταν ότι κατά τη διάρκεια αυτής της δουλειάς έλαβα τις ίδιες ποσότητες βιτριολιού από την κοσμική πλευρά, και την ίδια σφοδρότητα όπως από τη θρησκευόμενη πλευρά. Οι κοσμικοί μου φίλοι δεν κατάλαβαν πως η θρησκευτική εχθρότητα, οι φράσεις όπως: «Όλοι οι θρησκευόμενοι είναι τρελοί ή χαζοί». «Μην δίνετε σημασία στη θρησκεία». «Είναι ομοφοβικοί και σεξιστές». Αυτό που δεν καταλάβαιναν ήταν πως αυτά δεν καταπολεμούσαν τον θρησκευτικό εξτρεμισμό, αλλά τον γεννούσαν. Τα επιχειρήματα δεν είχαν αποτέλεσμα, και το ξέρω γιατί θυμάμαι κάποιον να μου λέει πως ήμουν χαζή γιατί ήμουν Μορμόνος. Και αυτό με έκανε να θέλω να υπερασπιστώ τους ανθρώπους μου και όλα τα πιστεύω μας, επειδή δεν είμαστε χαζοί.
And I began to expect this reaction from my own people. I know what it feels like when you feel like someone's trying to change you or criticize you. But what utterly shocked me was throughout all of this work I received equal measures of vitriol from the secular left, the same vehemence as the religious right. And what my secular friends didn't realize was that this religious hostility, these phrases of, "Oh, all religious people are crazy or stupid." "Don't pay attention to religion." "They're going to be homophobic and sexist." What they didn't understand was that that type of hostility did not fight religious extremism, it bred religious extremism. Those arguments don't work, and I know because I remember someone telling me that I was stupid for being Mormon. And what it caused me to do was defend myself and my people and everything we believe in, because we're not stupid.
Η κριτική και η εχθρότητα δεν δουλεύουν, και δεν άκουγα αυτά τα επιχειρήματα. Όταν τα ακούω, ακόμη μπαίνω σε άμυνα, γιατί έχω οικογένεια και φίλους. Είναι οι άνθρωποί μου, και θα τους υπερασπιστώ, αλλά ο αγώνας είναι αληθινός. Πώς σεβόμαστε τα θρησκευτικά πιστεύω κάποιου ενώ παράλληλα τον καθιστούμε υπεύθυνο για τη ζημιά που αυτά τα πιστεύω μπορεί να προκαλούν σε άλλους; Είναι δύσκολη ερώτηση. Δεν έχω μια καλή απάντηση. Οι γονείς μου και εγώ βαδίζουμε σε αυτό το τεντωμένο σκοινί μια δεκαετία τώρα. Είναι έξυπνοι άνθρωποι. Είναι αξιαγάπητοι. Επιτρέψτε μου να σας βοηθήσω να καταλάβετε την δική τους οπτική. Οι Μορμόνοι πιστεύουμε ότι αφού πεθάνεις, αν ακολουθείς όλους τους κανόνες και τις τελετές, θα είσαι ξανά με την οικογένειά σου. Για τους γονείς μου, το να κάνω κάτι τόσο απλό όσο να φοράω μια αμάνικη μπλούζα τώρα, δείχνοντας τους ώμους μου, με κάνει ανάξια. Δεν θα είμαι με την οικογένειά μου μετά θάνατον. Είχα επίσης έναν αδερφό μου που πέθανε σε ένα ατύχημα στα 15, και κάτι τόσο απλό σαν αυτό σημαίνει ότι δεν θα είμαστε μαζί ως οικογένεια. Οι γονείς μου, δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί κάτι τόσο απλό όπως η μόδα ή τα δικαιώματα των γυναικών θα με εμποδίσουν από το να ξαναδώ τον αδερφό μου. Αυτός είναι ο τρόπος σκέψης που αντιμετωπίζουμε, και η κριτική δεν τον αλλάζει. Οι γονείς μου και εγώ ισορροπούμε στο τεντωμένο σκοινί, εξηγώντας τις οπτικές μας, σεβόμενοι ο ένας τον άλλον, ακυρώνοντας στην ουσία ο ένας τα βασικά πιστεύω του άλλου με τον τρόπο ζωής μας, και είναι δύσκολο. Το κάνουμε αυτό παρακάμπτωντας τις άμυνές μας και κατανοώντας τις ευαισθησίες των πιστεύω και των μη-πιστεύω, προσπαθώντας να σεβαστούμε ο ένας τον άλλο έχοντας παράλληλα ξεκάθαρα όρια.
So criticism and hostility doesn't work, and I didn't listen to these arguments. When I hear these arguments, I still continue to bristle, because I have family and friends. These are my people, and I'm the first to defend them, but the struggle is real. How do we respect someone's religious beliefs while still holding them accountable for the harm or damage that those beliefs may cause others? It's a tough question. I still don't have a perfect answer. My parents and I have been walking on this tightrope for the last decade. They're intelligent people. They're lovely people. And let me try to help you understand their perspective. In Mormonism, we believe that after you die, if you keep all the rules and you follow all the rituals, you can be together as a family again. And to my parents, me doing something as simple as having a sleeveless top right now, showing my shoulders, that makes me unworthy. I won't be with my family in the eternities. But even more, I had a brother die in a tragic accident at 15, and something as simple as this means we won't be together as a family. And to my parents, they cannot understand why something as simple as fashion or women's rights would prevent me from seeing my brother again. And that's the mindset that we're dealing with, and criticism does not change that. And so my parents and I have been walking this tightrope, explaining our sides, respecting one another, but actually invalidating each other's very basic beliefs by the way we live our lives, and it's been difficult. The way that we've been able to do that is to get past those defensive shells and really see the soft inside of unbelief and belief and try to respect each other while still holding boundaries clear.
Το άλλο που η κοσμική αριστερά, και οι άθεοι, και η ορθόδοξη, και η θρησκευόμενη δεξιά, αυτό που κανένας δεν καταλαβαίνει ήταν γιατί να νοιαστούμε για τον θρησκευτικό ακτιβισμό; Δεν σας λέω για τους εκατοντάδες ανθρώπους που έχουν πει, «Αν δεν σου αρέσει η θρησκεία, απλά φύγε. Γιατί να προσπαθείς να την αλλάξεις;» Γιατί αυτό που διδάσκεται στο Σάββατο περνά στην πολιτική, το σύστημα υγείας μας, τη βία στον κόσμο. Περνά στην παιδεία, την άμυνα, την οικονομία. Αυτοί οι νόμοι κωδικοποιούνται νομικά και πολιτισμικά. Η θρησκεία μου επηρέασε πάρα πολύ αυτό το έθνος. Παράδειγμα, κατά τη διάκεια του Prop 8, η εκκλησία μου μάζεψε 22 δις δολάρια για να καταπολεμήσει τους γάμους ομοφυλόφιλων στην Καλιφόρνια. Πριν 40 χρόνια, οι ιστορικοί της πολιτικής θα πουν, ότι αν δεν αντιτίθονταν οι Μορμόνοι στην Τροπολογία Ίσων Δικαιωμάτων, θα την είχαμε σήμερα στο Σύνταγμά μας. Πόσες ζωές επηρέασε αυτό; Και μπορούμε να ξοδεύουμε χρόνο πολεμώντας καθέναν από αυτούς του μικρούς κανόνες και τους νόμους ή να αναρωτηθούμε, γιατί η ανισότητα των φύλων είναι η νόρμα σε όλο τον κόσμο; Γιατί είναι η προϋπόθεση;
The other thing that the secular left and the atheists and the orthodox and the religious right, what they all don't understand was why even care about religious activism? I cannot tell you the hundreds of people who have said, "If you don't like religion, just leave." Why would you try to change it? Because what is taught on the Sabbath leaks into our politics, our health policy, violence around the world. It leaks into education, military, fiscal decision-making. These laws get legally and culturally codified. In fact, my own religion has had an enormous effect on this nation. For example, during Prop 8, my church raised over 22 million dollars to fight same-sex marriage in California. Forty years ago, political historians will say, that if it wasn't for the Mormon opposition to the Equal Rights Amendment, we'd have an Equal Rights Amendment in our Constitution today. How many lives did that affect? And we can spend time fighting every single one of these little tiny laws and rules, or we can ask ourselves, why is gender inequality the default around the world? Why is that the assumption?
Γιατί η θρησκεία δεν δημιουργεί απλά τις ρίζες της ηθικής, δημιουργεί τις ρίζες του κανονικού. Οι θρησκείες μπορούν να ελευθερώνουν ή να υποδουλώνουν, να ενδυναμώνουν ή να εκμεταλλεύονται, να ανακουφίζουν ή να καταστρέφουν, και οι άνθρωποι που αλλάζουν τις ισορροπίες της ηθικής συχνά δεν αυτοί που κάνουν κουμάντο. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις θρησκείες. Πρέπει να τις πάρουμε σοβαρά. Δεν είναι όμως εύκολο να επηρεάσεις τη θρησκεία, όπως είπαμε.
Because religion doesn't just create the roots of morality, it creates the seeds of normality. Religions can liberate or subjugate, they can empower or exploit, they can comfort or destroy, and the people that tip the scales over to the ethical and the moral are often not those in charge. Religions can't be dismissed or ignored. We need to take them seriously. But it's not easy to influence a religion, like we just talked about.
Θα σας πω όμως τι κάναμε. Οι ομάδες μου είναι μικρές, εκατοντάδες άτομα, αλλά έχουμε μεγάλα αποτελέσματα. Τώρα, φωτογραφίες γυναικών κρέμονται στο σπίτι δίπλα από των αντρών, για πρώτη φορά. Οι γυναίκες επιτρέπεται να προσεύχονται τώρα στις συναντήσεις της εκκλησίας, και πριν δεν επιτρεπόταν στις γενικές συναντήσεις. Την προηγούμενη εβδομάδα, σε μια ιστορική στιγμή, τρεις γυναίκες προσκαλέστηκαν σε τρεις επιτροπές που επιβλέπουν όλη την εκκλησία. Είδαμε αλλαγές στην κοινότητα των Μορμόνων που μας επιτρέπουν να μιλάμε για ανισότητα των φύλων. Ανοίξαμε νέες προοπτικές -άσχετα αν μας μισούν- για τις πιο συντηρητικές γυναίκες να κάνουν αληθινές αλλαγές, και οι λέξεις «γυναίκες» και «ιερέας» πλέον επιτρέπονται στην ίδια πρόταση. Δεν το είχα ποτέ αυτό. Η κόρη μου και οι ανηψιές μου κληρονομούν μια θρησκεία που εγώ δεν είχα ποτέ, πιο ίση - είχαμε αποτέλεσμα.
But I'll tell you what my people have done. My groups are small, there's hundreds of us, but we've had huge impact. Right now, women's pictures are hanging in the halls next to men for the first time. Women are now allowed to pray in our church-wide meetings, and they never were before in the general conferences. As of last week, in a historic move, three women were invited down to three leadership boards that oversee the entire church. We've seen perceptual shifts in the Mormon community that allow for talk of gender inequality. We've opened up space, regardless of being despised, for more conservative women to step in and make real changes, and the words "women" and "the priesthood" can now be uttered in the same sentence. I never had that. My daughter and my nieces are inheriting a religion that I never had, that's more equal -- we've had an effect.
Δεν ήταν εύκολο να περιμένουμε σε σειρές προσπαθώντας να μπούμε στις συναντήσεις ανδρών. Ήμασταν εκατοντάδες, και μία μία, όταν φτάναμε στην πόρτα, μας έλεγαν: «Συγγνώμη, η συνάντηση είναι μόνο για άντρες». Και έπρεπε να κάτσουμε στην άκρη και να βλέπουμε τους άντρες να μπαίνουν, οι νεότεροι ήταν 12 ετών, και μας προσπερνούσαν ενώ στεκόμασταν στην ουρά. Ούτε μία γυναίκα όμως δεν θα ξεχάσει την ημέρα, κι ούτε ένα αγόρι που μας προσπέρασε θα ξεχάσει εκείνη την ημέρα.
It wasn't easy standing in those lines trying to get into those male meetings. There were hundreds of us, and one by one, when we got to the door, we were told, "I'm sorry, this meeting is just for men," and we had to step back and watch men get into the meeting as young as 12 years old, escorted and walked past us as we all stood in line. But not one woman in that line will forget that day, and not one little boy that walked past us will forget that day.
Αν ήμασταν πολυεθνική ή κυβέρνηση, και συνέβαινε αυτό, θα υπήρχε οργή, αλλά είμαστε μόνο μια θρησκεία. Είμαστε όλοι μέρη θρησκειών. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να βλέπουμε έτσι τη θρησκεία, επειδή δεν επηρεάζει μόνο εμένα, επηρεάζει την κόρη μου και όλες τις κόρες σας και τι ευκαιρίες έχουν, και τι φοράνε, ποιον αγαπάνε και παντρεύονται, αν έχουν πρόσβαση σε κλινικές γονιμότητας. Πρέπει να κερδίσουμε την ηθική σε ένα κοσμικό πλαίσιο που δημιουργεί ηθικό έλεγχο και υπευθυνότητα για όλες τις θρησκείες του κόσμου, αλλά πρέπει να το κάνουμε με σεβασμό που δημιουργεί συνεργασία και όχι εξτρεμισμό. Να το κάνουμε με πράξεις γενναιότητας, υπερασπιζόμενοι την ισότητα των φύλων.
If we were a multinational corporation or a government, and that had happened, there would be outrage, but we're just a religion. We're all just part of religions. We can't keep looking at religion that way, because it doesn't only affect me, it affects my daughter and all of your daughters and what opportunities they have, what they can wear, who they can love and marry, if they have access to reproductive healthcare. We need to reclaim morality in a secular context that creates ethical scrutiny and accountability for religions all around the world, but we need to do it in a respectful way that breeds cooperation and not extremism. And we can do it through unignorable acts of bravery, standing up for gender equality.
Είναι καιρός ο μισός πληθυσμός του κόσμου να έχει φωνή και ισότητα μέσα στις θρησκείες του κόσμου, τις εκκλησίες, συναγωγές, τζαμιά και ιερά στον κόσμο. Εργάζομαι για τους ανθρώπους μου. Εσείς το κάνετε για τους δικούς σας;
It's time that half of the world's population had voice and equality within our world's religions, churches, synagogues, mosques and shrines around the world. I'm working on my people. What are you doing for yours?
(Χειροκρότημα)
(Applause)