I am a conductor, and I'm here today to talk to you about trust. My job depends upon it. There has to be, between me and the orchestra, an unshakable bond of trust, born out of mutual respect, through which we can spin a musical narrative that we all believe in.
Unë jam një dirigjent dhe jam këtu sot të flas me ju mbi besimin. Profesioni im është i bazuar mbi të. Mes meje dhe orkestrës nuk mund të mungojë, një lidhje e palëkundur besimi, që vjen nga respekti reciprok, përmes të cilit ne mund të thurim një tregim muzikor të cilës të gjithë i besojmë, në mënyrë të vendosur.
Now in the old days, conducting, music making, was less about trust and more, frankly, about coercion. Up to and around about the Second World War, conductors were invariably dictators -- these tyrannical figures who would rehearse, not just the orchestra as a whole, but individuals within it, within an inch of their lives. But I'm happy to say now that the world has moved on, music has moved on with it. We now have a more democratic view and way of making music -- a two-way street. I, as the conductor, have to come to the rehearsal with a cast-iron sense of the outer architecture of that music, within which there is then immense personal freedom for the members of the orchestra to shine.
Tani një herë e një kohë, të dirigjoje, të bëje muzikë, bazohej me shumë me detyrimin se sa me besimin. Deri në kohën e Luftës së Dytë Botërore, dirigjentët ishin pa dyshim diktatorë – këto figura tiranike të cilët nuk drejtonin vetëm orkestrën në tërërsi, por edhe individëd në brëndësi, në çdo aspekt të jetës së tyre. Por sot jam i lumtur t'ju them që bota ka ecur para, muzika ka ecur para me të. Tani ne kemi një këndvështrim dhe mënyrë më demoktratike për të bërë muzikë -- një rrugë me dy kalime. Unë, si dirigjent, duhet të vij në prova me një sens të ngurtë të arkitekturës së jashtme të muzikës, por brenda saj liria personale është e pamasë për tu lejuar anëtarëve të orkestrës të shkelqejnë.
For myself, of course, I have to completely trust my body language. That's all I have at the point of sale. It's silent gesture. I can hardly bark out instructions while we're playing.
Për veten time, natyrisht kam krejtësisht besim tek gjuha e trupit tim. Kjo është e gjitha ajo që unë mund të ofroj. Është gjest i heshtur. Sa mezi jap udhëzime gjatë ekzekutimit.
(Music)
(Muzikë)
Ladies and gentlemen, the Scottish Ensemble.
Zonja dhe zotërinj, Ansambli Skocez
(Applause)
(Duartrokitje)
So in order for all this to work, obviously I have got to be in a position of trust. I have to trust the orchestra, and, even more crucially, I have to trust myself. Think about it: when you're in a position of not trusting, what do you do? You overcompensate. And in my game, that means you overgesticulate. You end up like some kind of rabid windmill. And the bigger your gesture gets, the more ill-defined, blurry and, frankly, useless it is to the orchestra. You become a figure of fun. There's no trust anymore, only ridicule.
Pra, në mënyrë që e gjitha kjo të funksionojë, padyshim duhet të gjendem në një pozicion besimi. Duhet ti besoj orkestrës, dhe, ç'është më e rëndësishmja, duhet ti besoj vetevetes. Mendojeni: kur jeni në një pozitë që mungon mirëbesimi, çfarë do të bëni? E mbi-kompensoni. Dhe në fushën time, do të thotë që ekzagjeroni me gjeste. Dhe përfundoni që ngjani si një lloj mulliu me erë i çmendur. Dhe më të mëdhej behen gjestet, me shumë të papërcaktuar, të paqartë dhe, sinqerisht, bëhen të padobishëm për orkestrën. Ju ktheheni në një klloun. Besimi zhduket, vetëm tallje.
And I remember at the beginning of my career, again and again, on these dismal outings with orchestras, I would be going completely insane on the podium, trying to engender a small scale crescendo really, just a little upsurge in volume. Bugger me, they wouldn't give it to me. I spent a lot of time in those early years weeping silently in dressing rooms. And how futile seemed the words of advice to me from great British veteran conductor Sir Colin Davis who said, "Conducting, Charles, is like holding a small bird in your hand. If you hold it too tightly, you crush it. If you hold it too loosely, it flies away." I have to say, in those days, I couldn't really even find the bird.
Dhe kujtoj fillimin i karierës sime, gjatë këtyre shfaqjeve të mjera me orkestrën, duhet të isha kthyer një i marrë ne podium, në të vërtetë po përpiqesha ti jepja jetë një kreshendoje të vogël, veç se një rritje e vogël volumi. I shkreti unë, ata nuk po ma jepnin atë. Kalova shumë kohë në ato vite të hershme duke qarë në heshtje në dhomat e veshjes. Dhe sa të kota më dukeshin këshillat e të madhit të vjetër dirigjent Britanik, Ser Colin Davis që thosh, "Të drejtosh orkestrën, Charles, është një lloj si të mbash një zog të vogël në dorë. Nëse e shtrëngon fort, e shtyp. Nëse e mban shumë lirë, ai fluturon tutje." Më duhet t'ju them që, në atë kohë, nuk e kisha gjetur zogun ndonjëherë.
Now a fundamental and really viscerally important experience for me, in terms of music, has been my adventures in South Africa, the most dizzyingly musical country on the planet in my view, but a country which, through its musical culture, has taught me one fundamental lesson: that through music making can come deep levels of fundamental life-giving trust. Back in 2000, I had the opportunity to go to South Africa to form a new opera company. So I went out there, and I auditioned, mainly in rural township locations, right around the country. I heard about 2,000 singers and pulled together a company of 40 of the most jaw-droppingly amazing young performers, the majority of whom were black, but there were a handful of white performers.
Tani një përvojë kryesore dhe vërtet e thellë, e rëndësishme për mua në drejtim të muzikës, kanë qenë aventurat e mia në Afrikën e Jugut vendi më marramendës muzikor në planet sipas meje, por vend i cili, ndermjet kulturës së tij muzikore, më dha një mësim thelbesor: që përmes bërjes së muzikës mund të vijnë nivele të thellë të bazës së jetëdhënies te besimit. Në vitin 2000, pata mundësinë të shkoj në Afrikën e Jugut për të formuar një kompani opere të re. Kështu vajta atje, dhe bëra prova zëri, kryesisht në zonat rurale, rreth e rrotull vendit. Dëgjova rreth 2.000 këngëtare dhe ngrita një kompani opere me 40 artistë të rinj më të shkëlqyerit që gjeta, shumica e tyre ishin zezakë, megjithëse kishte edhe disa interpretues të bardhë.
Now it emerged early on in the first rehearsal period that one of those white performers had, in his previous incarnation, been a member of the South African police force. And in the last years of the old regime, he would routinely be detailed to go into the township to aggress the community. Now you can imagine what this knowledge did to the temperature in the room, the general atmosphere. Let's be under no illusions. In South Africa, the relationship most devoid of trust is that between a white policeman and the black community. So how do we recover from that, ladies and gentlemen? Simply through singing. We sang, we sang, we sang, and amazingly new trust grew, and indeed friendship blossomed. And that showed me such a fundamental truth, that music making and other forms of creativity can so often go to places where mere words cannot.
Tani, në fillim të provave të para doli në pah që njëri nga interpretuesit e bardhë në mishërimin e jetës së tij të mëparshme kish qënë një anëtar i policisë afrikano jugore. Dhe në vitet e fundit të atij regjimi të vjetër, rregullisht, e zgjidhnin për të vajtur nëpër komunitetet zezake për të ushtruar dhunë. Tani, mund të përfytyroni se si ky lajm nxehu temperaturën në dhomë, atmosferën në përgjithësi. Le të mos iludojmë veten. Në Afrikën e Jugut, marrëdhënia ku pothuajse mungon besimi është ajo midis një polici të bardhë dhe komunitetit zezak. Pra, si ja dolëm mbanë nga kjo, zonja e zotërinj? Thjesht me anë të këngës. Ne kënduam, kënduam, dhe kënduam, dhe çuditërisht, një besim i ri u rrit, dhe në fakt miqësia lulëzoi. Dhe ajo më tregoi një të vërtetë në mënyrë thelbësore, faktin që realizimi i muzikës dhe formave të tjera të krijimtarisë mund të arrijnë kaq shpesh nëpër vende ku fjalët e thjeshta nuk munden.
So we got some shows off the ground. We started touring them internationally. One of them was "Carmen." We then thought we'd make a movie of "Carmen," which we recorded and shot outside on location in the township outside Cape Town called Khayelitsha. The piece was sung entirely in Xhosa, which is a beautifully musical language, if you don't know it. It's called "U-Carmen e-Khayelitsha" -- literally "Carmen of Khayelitsha." I want to play you a tiny clip of it now for no other reason than to give you proof positive that there is nothing tiny about South African music making.
Kështu ja arritëm të jepnim shfaqje. Ne filluam me të, turne ndërkombëtare. Njëra nga këto shfaqe ishte "Karmen". Menduam të bënim një film nga "Karmen" të cilën ne regjistruam dhe filmuam jashtë dhe në vend në qytezën jashte Cape Town që quhet Khayelitsha. Pjesa u këndua tërësisht në xhosisht, gjuhë dhe është shumë musikale, n.q.s nuk e dini. Vepra u qualjt "U-Carmen e-Khayelitsha" -- fjalë per fjalë "Karmen e Khayelitshes". Dëshiroj të shfaq një klip të vogël per ju tani vetëm për arsyen që t'ju jap dëshmi pozitive se asgjë nuk është e vogël në mënyrën e bërjes së musikës ne Afrikën e Jugut.
(Music)
(Muzikë)
(Applause)
(Duartrokitje)
Something which I find utterly enchanting about South African music making is that it's so free. South Africans just make music really freely. And I think, in no small way, that's due to one fundamental fact: they're not bound to a system of notation. They don't read music. They trust their ears. You can teach a bunch of South Africans a tune in about five seconds flat. And then, as if by magic, they will spontaneously improvise a load of harmony around that tune because they can. Now those of us that live in the West, if I can use that term, I think have a much more hidebound attitude or sense of music -- that somehow it's all about skill and systems. Therefore it's the exclusive preserve of an elite, talented body. And yet, ladies and gentlemen, every single one of us on this planet probably engages with music on a daily basis.
Diçka të cilën e gjej tërësisht mahnitëse rreth interpretimit të musikës në Afrikën e Jugut është se është kaq e lirë. Afrikanët e Jugut bëjnë muzikë të vërtetë të lirë. Dhe mendoj, pa dyshim, që kjo është për shkak të një fakti themelor: ata nuk janë të lidhur me një sistem notash muzikore. Ata nuk e lexojnë muzikën. Ata kanë besim tek veshët e tyre. Mund ti mësoni një grupi muzikor të Afrikës së Jugut, një melodi per vetëm pesë seconda. Dhe kështu, si për magji, ata do të improviziojne vetvetiu, një seri harmonish rreth asaj melodie sepse ata janë në gjendje, ta bëjnë atë. Tani ne që jetojmë në Perëndim, në qoftë se mund të përdor këtë term, unë mendoj se kemi një qëndrim më të ngurtë ose një ndjenjë të muzikës -- që disi redukton gjithçka tek teknika dhe sistemet. Si pasoje kjo është eksklusivitet e një elite njerëzish të talentuar. Veçse, zonja dhe zotërinj, secili nga ne në këtë planet ndoshta ka të bëjë me muzikën çdo ditë.
And if I can broaden this out for a second, I'm willing to bet that every single one of you sitting in this room would be happy to speak with acuity, with total confidence, about movies, probably about literature. But how many of you would be able to make a confident assertion about a piece of classical music? Why is this? And what I'm going to say to you now is I'm just urging you to get over this supreme lack of self-confidence, to take the plunge, to believe that you can trust your ears, you can hear some of the fundamental muscle tissue, fiber, DNA, what makes a great piece of music great. I've got a little experiment I want to try with you.
dhe në qoftë se do e zgjeroj këtë për një sekond, jam gati të vë bast që secili nga ju në këtë sallë mund të jetë i lumtur të flasë me mprehtësi, me siguri totale, rreth filmave, ndofta rreth letërsisë. Por sa prej jush do të jenë në gjendje për të bërë një afirmim të sigurt rreth një pasazhi të musikës klasike? Pse ndodh kjo? Dhe çfarë jam duke ju thënë tani, është që vetëm ju bëj thirrje të kapërceni këtë mungesë të madhe tek vetëbesimi, të merni fluturimin, ti bindeni që ju mund ti besoni veshëve tuaj, ju mund të dëgjoni disa nga indet e muskujve bazë, fibër, ADN, çfarë e bën një pasazh të madh të muzikës se madhe. Dëshiroj të provoj një eksperiment me ju.
Did you know that TED is a tune? A very simple tune based on three notes -- T, E, D. Now hang on a minute. I know you're going to say to me, "T doesn't exist in music." Well ladies and gentlemen, there's a time-honored system, which composers have been using for hundreds of years, which proves actually that it does. If I sing you a musical scale: A, B, C, D, E, F, G -- and I just carry on with the next set of letters in the alphabet, same scale: H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T -- there you go. T, see it's the same as F in music. So T is F. So T, E, D is the same as F, E, D. Now that piece of music that we played at the start of this session had enshrined in its heart the theme, which is TED. Have a listen.
A e dini që TED-i është një melodi? Është nje melodi e thjeshtë e bazuar ne tre nota muzikore -- T, E, D. Prisni një minutë. E di që ju jeni duke më thënë, "T-ja nuk është një notë muzikore." E pra zonja dhe zotërinj, ekziston një sistem i respektuar prej kohësh, i përdorur nga kompozitorët prej qindra vjetësh, i cili vërteton faktin që T-ja është një notë muzikore. Nëse unë ju këndoj një shkallë muzikore: A, B, C, D, E, F, G -- dhe të vazhdoj me grupin pasardhës të gërmave sipas alfabetit, e njëjta shkallë muzikore: H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T -- arritët tek T-ja gërma T, e vëreni, është e njëjtë si gërma F , në muzikë. Keshtu T është F. Pra T, E, D është e njëjtë si F, E, D. Tani, pasazhi muzikor që luajtëm në fillim të këtij sesioni mban në zemrën e tij temën, cili është TED. Dëgjoni!
(Music)
(Muzikë)
Do you hear it? Or do I smell some doubt in the room? Okay, we'll play it for you again now, and we're going to highlight, we're going to poke out the T, E, D. If you'll pardon the expression.
E dëgjoni? O po nuhat ndonjë dyshim në dhomë? Mirë pra, do e luajmë sërisht këtë pasazh për ju, dhe do theksojmë, do nxjerrim në pah T, E, D. Nëse më lejoni shprehjen.
(Music)
(Muzikë)
Oh my goodness me, there it was loud and clear, surely. I think we should make this even more explicit. Ladies and gentlemen, it's nearly time for tea. Would you reckon you need to sing for your tea, I think? I think we need to sing for our tea. We're going to sing those three wonderful notes: T, E, D. Will you have a go for me?
Oh perëndi, ishte e lartë dhe e qartë, me të vërtetë. Duhet t'ja u bëj ende më të hollësishme. Zonja dhe zotërinj, thuajse erdhi ora e çajit. Mendoni se keni nevojë të këndoj gjatë kohës së çajit, them unë? Mendoj ne duhet të këndojmë gjatë çajit tonë. Do luajmë tre nota muzikore të mrekullueshme: T, E, D. Dëshironi të provoni për mua?
Audience: T, E, D.
Publiku: T, E, D.
Charles Hazlewood: Yeah, you sound a bit more like cows really than human beings. Shall we try that one again? And look, if you're adventurous, you go up the octave. T, E, D.
Charles Hazlewood: tingëllimi ngjet me shumë si i lopeve sesa i njerëzve. Duhet ta provojmë edhe një herë? Dhe nëse jeni aventurier, shkoni një oktavë më lart. T, E, D.
Audience: T, E, D.
Publiku: T, E, D.
CH: Once more with vim. (Audience: T, E, D.)
Charles Hazlewood: Një më shumë me vrull.
There I am like a bloody windmill again, you see. Now we're going to put that in the context of the music. The music will start, and then at a signal from me, you will sing that. (Music) One more time, with feeling, ladies and gentlemen. You won't make the key otherwise. Well done, ladies and gentlemen. It wasn't a bad debut for the TED choir, not a bad debut at all.
E shihni, ngjaj përsëri si dreqi i mulliut me erë. Tani do të vënë këtë në kontekstin e muzikës. Muzika do fillojë, dhe me signalin tim do këndoni. (Muzikë) Edhe një herë tjetër, me ndjenja, zonja dhe zotërinj. Se ndryshe nuk mund ta kapni notën melodike. Ju lumtë, zonja dhe zotërinj. Nuk ishte një debutim i keq për korin e TED-it, jo i keq mbi të gjitha.
Now there's a project that I'm initiating at the moment that I'm very excited about and wanted to share with you, because it is all about changing perceptions, and, indeed, building a new level of trust. The youngest of my children was born with cerebral palsy, which as you can imagine, if you don't have an experience of it yourself, is quite a big thing to take on board. But the gift that my gorgeous daughter has given me, aside from her very existence, is that it's opened my eyes to a whole stretch of the community that was hitherto hidden, the community of disabled people. And I found myself looking at the Paralympics and thinking how incredible how technology's been harnessed to prove beyond doubt that disability is no barrier to the highest levels of sporting achievement. Of course there's a grimmer side to that truth, which is that it's actually taken decades for the world at large to come to a position of trust, to really believe that disability and sports can go together in a convincing and interesting fashion.
Tani është një projetk që jam duke nisur më entuzjasmon shumë dhe dëshiroj ta ndaj me ju, sepse ka të bëjë me ndryshimin e perceptimit dhe sigurisht, ndërton një livel të ri te besimit. Fëmija im më e vogël ka lindur me paralizë cerebrale, që si mund ta imagjinoni, nëse nuk e keni përjetuar vetë, është mjaft e vështirë. Por dhuratë që vajza ime e mrekullueshme më ka dhënë, veç ekzistencën e saj, është që më hapi sytë mbi një shtrirje të tërë e komunitetit që deri tani ishte fshehur, komuniteti i personave me aftësi të kufizuara. Dhe gjeta veten duke ndjekur Lojërat Paralimpike dhe mendoja sa e pabesueshme sa shrytëzimi i teknollogjise ka demonstruar pa dyshim që aftesia e kufizuar nuk është pengesë për nivelet më të larta të arritjeve sportive. Sigurisht, ka një anë të errët për këtë të vërtetë, e cila në fakt mori dekada për botën në tërësi të zërë një pozicion besimi, të mendohet me të vërtetë, që aftësia e kufizuar dhe sporti mund të hecin bashkë në një mënyrë bindëse dhe interesante.
So I find myself asking: where is music in all of this? You can't tell me that there aren't millions of disabled people, in the U.K. alone, with massive musical potential. So I decided to create a platform for that potential. It's going to be Britain's first ever national disabled orchestra. It's called Paraorchestra.
Kështu pyeta veten: ku është muzika në gjithë këtë? Ju nuk mund të më thoni se nuk janë miliona persona me aftësi të kufizuara, vetëm ne Mbretërinë e Bashkuar, me një potencial të madh muzikor. Kështu vendosa të krijoj një platformë për këtë potencial. Që do të jetë e para orkestër kombëtare e personave me aftësi të kufizuar ne Britani. Quhet Paraorchestra.
I'm going to show you a clip now of the very first improvisation session that we had. It was a really extraordinary moment. Just me and four astonishingly gifted disabled musicians. Normally when you improvise -- and I do it all the time around the world -- there's this initial period of horror, like everyone's too frightened to throw the hat into the ring, an awful pregnant silence. Then suddenly, as if by magic, bang! We're all in there and it's complete bedlam. You can't hear anything. No one's listening. No one's trusting. No one's responding to each other. Now in this room with these four disabled musicians, within five minutes a rapt listening, a rapt response and some really insanely beautiful music.
Po ju paraqes një klip të vogël e sesionit të parë improvizim që kemi pasur. Është në të vërtetë një moment i jashtëzakonshëm. Vetëm unë dhe katër muzikantë handikapatë me dhunti të befasueshme. Normalisht kur ju improvizoni -- dhe unë e bëj gjithnjë nëpër botë -- është periudha fillestare e horrorit, ku të gjithë janë të frikësuar të hyjnë ne arenë, një heshtje tmerrësisht e mbartur. Pastaj papritmas, si me magji, bang! Ne jemi të gjithë atje dhe është tërësisht shamatë. Nuk mund të kuptoni asgjë. Asnjë nuk dëgjon. Asnjë nuk ka besim. Asnjë nuk i përgjigjet njëri tjetrit. Tani ne atë dhomë me muzikantët handikapatë, brenda pesë minutave një dëgjim i mahnitshëm, një përgjigje e mahniteshme dhe muzika, vërtet marrëzisht e bukur.
(Video) (Music)
(Video) (Muzikë)
Nicholas:: My name's Nicholas McCarthy. I'm 22, and I'm a left-handed pianist. And I was born without my left hand -- right hand. Can I do that one again?
Nicholas:: Unë quhem Nicholas McCarthy. Jam 22 vjeç, dhe jam pianist i mërgjër. Dhe kam lindur pa dorë të majtë -- dorë te djathtë. Mund ta bëj edhe një herë?
(Music)
"Lyn është 51 vjeçe dhe ka kaluar një paralizë cerebrale" (Muzikë)
Lyn: When I'm making music, I feel like a pilot in the cockpit flying an airplane. I become alive.
Lyn: Kur bëj muzikë ndihem si një pilot në kabinë duke komanduar avionin. Ndihem e gjallë.
(Music)
"Clarence i binte trombës me Courtney Pine. Por në vitin 1995 pësoi një aksident të rëndë automobilistik" (Muzikë)
Clarence: I would rather be able to play an instrument again than walk. There's so much joy and things I could get from playing an instrument and performing. It's removed some of my paralysis.
Clarence: Dëshiroj shumë të mund ti bie një instrumenti muzikor përsëri sesa të heci. Sa shumë hare dhe gjëra ti biesh një instrumenti muzikor dhe të japësh shfaqe. Kjo shëroi një pjesë të paralizes time.
(Music)
(Muzikë)
(Applause)
(Duartrokitje)
CH: I only wish that some of those musicians were here with us today, so you could see at firsthand how utterly extraordinary they are. Paraorchestra is the name of that project. If any of you thinks you want to help me in any way to achieve what is a fairly impossible and implausible dream still at this point, please let me know. Now my parting shot comes courtesy of the great Joseph Haydn, wonderful Austrian composer in the second half of the 18th century -- spent the bulk of his life in the employ of Prince Nikolaus Esterhazy, along with his orchestra. Now this prince loved his music, but he also loved the country castle that he tended to reside in most of the time, which is just on the Austro-Hungarian border, a place called Esterhazy -- a long way from the big city of Vienna.
Charles Hazlewood: Dëshiroja që disa nga këta muzikantë të ishin këtu sot, kështu ju mund të shihnit me sytë tuaj sa të jashtëzakonshëm janë ata. Paraorchestra është emri i projektit. Nëse ndonjëri nga ju dëshiron te më ndihrmoje në një mënyre apo tjetër për të arritur atë që ende në këtë pikë është një ëndërr mjaft e pamundur dhe papranueshme, ju lutem më njoftoni. Tani para se të largohem një kontribut i të madhit Joseph Haydn, një kompozitor i mrekullueshëm austriak i gjysmës së dytë të shekullit të 18-të -- kaloi pjesën më madhe të jetës së tij në shërbim të princit Nikolaus Esterhazy, sëbashku me orkestrën e vet. Tani, ky princ e donte muzikën e tij, por po ashtu donte edhe kështjellën e tij ne fshat ku mundohej të qëndronte pjesën më të madhe të kohës, që ndodhet pranë kufirit austro-hungarez. në një vend që quhet Esterhazy -- larg nga qyteti i Vienës.
Now one day in 1772, the prince decreed that the musicians' families, the orchestral musicians' families, were no longer welcome in the castle. They weren't allowed to stay there anymore; they had to be returned to Vienna -- as I say, an unfeasibly long way away in those days. You can imagine, the musicians were disconsolate. Haydn remonstrated with the prince, but to no avail. So given the prince loved his music, Haydn thought he'd write a symphony to make the point.
Tani një ditë në vitin 1772, princi dekretoi që familjet e muzikantëve, familjet e muzikantëve orkestralë, nuk ishin më të mirëpritur në kështjellë. Atyre nuk i lejohesh të qëndronin më aty, duhet të ktheheshin në Vienë -- Siç thashë, një distancë e pamundur, për atë kohë. Ju mund të imagjinoni, muzikantët ishin të pangushëllueshëm. Haydn protestoi me princin, por pa sukses. Duke ditur që princi e donte muzikën e tij, Haydn mendoi të shkruante një sinfoni që demonstronte pikëpamjen e tij.
And we're going to play just the very tail end of this symphony now. And you'll see the orchestra in a kind of sullen revolt. I'm pleased to say, the prince did take the tip from the orchestral performance, and the musicians were reunited with their families. But I think it sums up my talk rather well, this, that where there is trust, there is music -- by extension life. Where there is no trust, the music quite simply withers away.
Dhe tani do luajmë fundin e kësaj sinfonie. Dhe ju do të shihni orkestrën në një farë revolte të ngrysur. Me kënaqësi ju them, princi e kuptoi aludimin nga performanca e orkestrës, dhe orkestrantët u ribashkuan me familjet e tyre. Por unë mendoj se ajo që pëmbledh bisedën time mjaft mirë, aty ku është besimi, aty është muzika -- si vazhdim jeta. Ku nuk ka besim, Muzika thjesht humbet larg.
(Music)
(Muzikë)
(Applause)
(Duartrokitje)