It's a great honor today to share with you The Digital Universe, which was created for humanity to really see where we are in the universe. And so I think we can roll the video that we have.
Голема чест ми е да ја споделам со вас Дигиталната вселена, која е создадена за човештвото за да видиме каде навистина се наоѓаме во вселената. Мислам дека може да го пуштиме филмот кој го имаме.
[The Himalayas.]
[Хималаи]
(Music)
(Музика)
The flat horizon that we've evolved with has been a metaphor for the infinite: unbounded resources and unlimited capacity for disposal of waste. It wasn't until we really left Earth, got above the atmosphere and had seen the horizon bend back on itself, that we could understand our planet as a limited condition. The Digital Universe Atlas has been built at the American Museum of Natural History over the past 12 years. We maintain that, put that together as a project to really chart the universe across all scales. What we see here are satellites around the Earth and the Earth in proper registration against the universe, as we see. NASA supported this work 12 years ago as part of the rebuilding of the Hayden Planetarium so that we would share this with the world.
Картер Емерт: Рамниот хоризонт со кој израснавме беше метафора за бесконечност, неограничени ресурси и неограничени капацитети за складирање на отпад. Се додека навистина не ја напуштивме земјата, и се издигнавме над атмосферата и го видовме хоризонтот како се витка назад самиот во себе не ја разбиравме нашата планета како ограничена состојба. Дигиталниот атлас на вселената е изграден во Американскиот музеј за историја на природата во изминативе 12 години. Ние ги одржуваме ги составуваме заедно како проект за да ја мапираме вселената во потполност. Она што овде го гледаме се сателитите околу земјата, и земјата во соодветен размер во однос на вселената, како што гледаме. НАСА го поддржа овој труд пред 12 години како дел од обновата на Хајден планетариумот за да го споделиме ова со светот.
The Digital Universe is the basis of our space show productions that we do -- our main space shows in the dome. But what you see here is the result of, actually, internships that we hosted with Linkoping University in Sweden. I've had 12 students work on this for their graduate work, and the result has been this software called Uniview and a company called SCISS in Sweden. This software allows interactive use, so this actual flight path and movie that we see here was actually flown live. I captured this live from my laptop in a cafe called Earth Matters on the Lower East Side of Manhattan, where I live, and it was done as a collaborative project with the Rubin Museum of Himalayan Art for an exhibit on comparative cosmology.
Дигиталната вселена е основа за нашите вселенски представи кои ги правиме -- нашите главни вселенски представи во планетариумската купола. Но ова што го гледате овде е всушност резултат на стажирањето кое ние го држевме со Линчепинг универзитетот во Шведска. Имав 12 студенти кои го изработија ова како нивна дипломска работа. Како резултат постои овој софтвер кој се вика Uniview и компанија SCISS во Шведска. Овој софтвер може да се користи интерактивно. Токму оваа патека на летот и филмот кој го гледаме всушност е летана во живо. Го снимив ова во живо на мојот лаптоп во кафе бар кој се вика "Земјата е важна" во долниот источен Менхетн, каде што живеам. Ова е направено како проект во соработка со Рубин музејот на Хималајска уметност за изложба на компаративна космологија.
And so as we move out, we see continuously from our planet all the way out into the realm of galaxies, as we see here, light-travel time, giving you a sense of how far away we are. As we move out, the light from these distant galaxies have taken so long, we're essentially backing up into the past. We back so far up we're finally seeing a containment around us -- the afterglow of the Big Bang. This is the WMAP microwave background that we see. We'll fly outside it here, just to see this sort of containment. If we were outside this, it would almost be meaningless, in the sense as before time. But this our containment of the visible universe. We know the universe is bigger than that which we can see.
И како што одиме подалеку, го гледаме пространството од нашата планета се до јатата од галаксии како што гледаме овде, времето на патување на светлината, ви дава чувство колку сме далеку. Како што одминуваме, на светлината од овие галаксии и треба толку многу време да стигне до нас, така што ние всушност патуваме во минатото. Се оддалечуваме толку многу што конечно го гледаме затворањето околу нас -- позадинското зрачење на големиот прасок. Оваа е WMAP микробранова позадина која ја гледаме. Ќе одлетаме надвор од него, само за да го видиме оваа ограничување. Доколку сме надвор од оваа, тоа би било бесмислено, во смисла како да се наоѓаме пред почеток на времето. Но оваа е ограничувањето на видливата вселена. Знаеме дека вселената е поголема од онаа што ние можеме да го видиме.
Coming back quickly, we see here the radio sphere that we jumped out of in the beginning, but these are positions, the latest positions of exoplanets that we've mapped, and our sun here, obviously, with our own solar system. What you're going to see -- we're going to have to jump in here pretty quickly between several orders of magnitude to get down to where we see the solar system -- these are the paths of Voyager 1, Voyager 2, Pioneer 11 and Pioneer 10, the first four spacecraft to have left the solar system. Coming in closer, picking up Earth, orbit of the Moon, and we see the Earth. This map can be updated, and we can add in new data.
Враќајќи се назад бргу, ја гледаме радиосферата која ја скокнавме на почетокот. Но оваа се позициите, последните позиции на егзопланетите кои што сме ги мапирале. И нашето сонце, очигледно со нашиот сончев систем. Она што ќе го видите -- ќе мора да прескокнете бргу помеѓу неколку редови на големина за да стигнеме да го видиме нашиот соларен систем. Оваа се патеките на Војаџер 1, Војаџер 2, Пионер 11 и Пионер 10, првите четири вселенски летала кои го напуштија сончевиот систем. Се доближуваме, одиме накај земјата. Орбитата на месечината, и ја гледаме земјата. Оваа мапа може да биде ажурирана. И можеме да внесеме нови податоци.
I know Dr. Carolyn Porco is the camera P.I. for the Cassini mission. But here we see the complex trajectory of the Cassini mission color coded for different mission phases, ingeniously developed so that 45 encounters with the largest moon, Titan, which is larger that the planet Mercury, diverts the orbit into different parts of mission phase.
Знам дека др. Каролин Порко ги испитуваше снимките од мисијата Касини. Но овде ја гледаме комплексната траекторија на Касини мисијата која е различно обоена за различни фази, генијално развиена така што 45 пресретнувања со најголемата месечина, Титан, кој е поголем од планетата Меркур, ја изменуваат орбитата кон различни фази на мисијата.
This software allows us to come close and look at parts of this. This software can also be networked between domes. We have a growing user base of this, and we network domes. And we can network between domes and classrooms. We're actually sharing tours of the universe with the first sub-Saharan planetarium in Ghana as well as new libraries that have been built in the ghettos in Columbia and a high school in Cambodia. And the Cambodians have actually controlled the Hayden Planetarium from their high school.
Овој софтвер ни овозможува да дојдеме поблиску и да ги разгледаме деловите од оваа мисија. Софтверот исто така може мрежно да се поврзе на повеќе планетариуми. Имаме растечка корисничка база за ова. И мрежно поврзуваме различни планетариуми. И можеме мрежно да се поврземе помеѓу планетариумите и училниците. Ние всушност ги споделуваме прошетките низ вселената со првиот планетариум во под-Сахарска Африка изграден во Гана како и со нови библиотеки кои се изградени во гетата во Колумбија и средните училишта во Камбоџа. Всушност луѓето од Камбоџа го контролираа Хајден планетариумот од нивното средно училиште.
This is an image from Saturday, photographed by the Aqua satellite, but through the Uniview software. So you're seeing the edge of the Earth. This is Nepal. This is, in fact, right here is the valley of Lhasa, right here in Tibet. But we can see the haze from fires and so forth in the Ganges valley down below in India. This is Nepal and Tibet.
Оваа е слика од Сабота, фотографирана од Аква сателитот, но со Uniview софтверот. И го гледате работ на земјата. Ова е Непал. Оваа, всушност, ова овде е долината Ласа, овде во Тибет. Можеме да ги видиме маглините од огновите и друго во долината на Ганг во Индија. Оваа се Непал и Тибет.
And just in closing, I'd just like to say this beautiful world that we live on -- here we see a bit of the snow that some of you may have had to brave in coming out -- so I'd like to just say that what the world needs now is a sense of being able to look at ourselves in this much larger condition now and a much larger sense of what home is. Because our home is the universe, and we are the universe, essentially. We carry that in us. And to be able to see our context in this larger sense at all scales helps us all, I think, in understanding where we are and who we are in the universe.
И за крај, само сакам да кажам дека овој убав свет во кој живееме -- Овде гледаме малку снег за кој некои од вас мораа да соберат храброст за да излезат. Би сакал само да кажам дека оноа што на светот му треба сега е чувство дека сме способни да се погледнеме себеси во многу поголеми услови и во многу поголема смисла за тоа што е наш дом. Затоа што нашиот дом е вселената, и ние сме вселената, во суштина. Тоа го носиме во нас. И да бидеме способни да го согледаме нашиот контекст во поголема смисла и на сите нивоа би ни помогнало на сите, мислам, во разбирање каде сме и кои сме во вселената.
Thank you.
Ви благодарам.
(Applause)
(Аплауз)