When I knew I was going to come to speak to you, I thought, "I gotta call my mother." I have a little Cuban mother -- she's about that big. Four feet. Nothing larger than the sum of her figurative parts. You still with me? (Laughter) I called her up. "Hello, how're you doing, baby?" "Hey, ma, I got to talk to you." "You're talking to me already. What's the matter?" I said, "I've got to talk to a bunch of nice people." "You're always talking to nice people, except when you went to the White House." "Ma, don't start!" And I told her I was coming to TED, and she said, "What's the problem?" And I said, "Well, I'm not sure." I said, "I have to talk to them about stories. It's 'Technology, Entertainment and Design.'" And she said, "Well, you design a story when you make it up, it's entertainment when you tell it, and you're going to use a microphone." (Laughter) I said, "You're a peach, ma. Pop there?" "What's the matter? The pearls of wisdom leaping from my lips like lemmings is no good for you?" (Laughter) Then my pop got on there. My pop, he's one of the old souls, you know -- old Cuban man from Camaguey. Camaguey is a province in Cuba. He's from Florida. He was born there in 1924. He grew up in a bohio of dirt floors, and the structure was the kind used by the Tainos, our old Arawak ancestors. My father is at once quick-witted, wickedly funny, and then poignancy turns on a dime and leaves you breathless. "Papi, help." "I already heard your mother. I think she's right." (Laughter) "After what I just told you?" My whole life, my father's been there. So we talked for a few minutes, and he said, "Why don't you tell them what you believe?" I love that, but we don't have the time. Good storytelling is crafting a story that someone wants to listen to. Great story is the art of letting go. So I'm going to tell you a little story. Remember, this tradition comes to us not from the mists of Avalon, back in time, but further still, before we were scratching out these stories on papyrus, or we were doing the pictographs on walls in moist, damp caves. Back then, we had an urge, a need, to tell the story. When Lexus wants to sell you a car, they're telling you a story. Have you been watching the commercials? Because every one of us has this desire, for once -- just once -- to tell our story and have it heard. There are stories you tell from stages. There's stories that you may tell in a small group of people with some good wine. And there's stories you tell late at night to a friend, maybe once in your life. And then there are stories that we whisper into a Stygian darkness. I'm not telling you that story. I'm telling you this one. It's called, "You're Going to Miss Me." It's about human connection. My Cuban mother, which I just briefly introduced you to in that short character sketch, came to the United States one thousand years ago. I was born in 19 -- I forget, and I came to this country with them in the aftermath of the Cuban revolution. We went from Havana, Cuba to Decatur, Georgia. And Decatur, Georgia's a small Southern town. And in that little Southern town, I grew up, and grew up hearing these stories. But this story only happened a few years ago. I called my mom. It was a Saturday morning. And I was calling about how to make ajiaco. It's a Cuban meal. It's delicious. It's savory. It makes spit froth in the little corners of your mouth -- is that enough? It makes your armpits juicy, you know? That kind of food, yeah. This is the sensory part of the program, people. I called my mother, and she said, "Carmen, I need you to come, please. I need to go to the mall, and you know your father now, he takes a nap in the afternoon, and I got to go. I got an errand to run." Let me parenthetically pause here and tell you -- Esther, my mother, had stopped driving several years ago, to the collective relief of the entire city of Atlanta. Any vehicular outing with that woman from the time I was a young child, guys, naturally included flashing, blue lights. But she'd become adept at dodging the boys in blue, and when she did meet them, oh, she had wonderful, well, rapport. "Ma'am, did you know that was a light you just ran?" (Spanish) "You don't speak English?" "No." (Laughter) But eventually, every dog has its day, and she ended up in traffic court, where she bartered with the judge for a discount. There's a historical marker. But now she was a septuagenarian, she'd stopped driving. And that meant that everyone in the family had to sign up to take her to have her hair dyed, you know, that peculiar color of blue that matches her polyester pants suit, you know, same color as the Buick. Anybody? All right. Little picks on the legs, where she does her needlepoint, and leaves little loops. Rockports -- they're for this. That's why they call them that. (Laughter) This is her ensemble. And this is the woman that wants me to come on a Saturday morning when I have a lot to do, but it doesn't take long because Cuban guilt is a weighty thing. I'm not going political on you but ... And so, I go to my mother's. I show up. She's in the carport. Of course, they have a carport. The kind with the corrugated roof, you know. The Buick's parked outside, and she's jingling, jangling a pair of keys. "I got a surprise for you, baby!" "We taking your car?" "Not we, I." And she reaches into her pocket and pulls out a catastrophe. Somebody's storytelling. Interactive art. You can talk to me. Oh, a driver's license, a perfectly valid driver's license. Issued, evidently, by the DMV in her own county of Gwinnett. Blithering fucking idiots. (Laughter) I said, "Is that thing real?" "I think so." "Can you even see?" "I guess I must." "Oh, Jesus." She gets into the car -- she's sitting on two phone books. I can't even make this part up because she's that tiny. She's engineered an umbrella so she can -- bam! -- slam the door. Her daughter, me, the village idiot with the ice cream cone in the middle of her forehead, is still standing there, slack-jawed. "You coming? You no coming?" "Oh, my God." I said, "OK, fine. Does pop know you're driving?" "Are you kidding me?" "How are you doing it?" "He's got to sleep sometime." And so we left my father fast asleep, because I knew he'd kill me if I let her go by herself, and we get in the car. Puts it in reverse. Fifty-five out of the driveway, in reverse. I am buckling in seatbelts from the front. I'm yanking them in from the back. I'm doing double knots. I mean, I've got a mouth as dry as the Kalahari Desert. I've got a white-knuckle grip on the door. You know what I'm talking about? And she's whistling, and finally I do the kind of birth breathing -- you know, that one? Only a couple of women are going uh-huh, uh-huh, uh-huh. Right. And I said, "Ma, would you slow down?" Because now she's picked up the Highway 285, the perimeter around Atlanta, which encompasses now -- there's seven lanes, she's on all of them, y'all. I said, "Ma, pick a lane!" "They give you seven lanes, they expect you to use them." And there she goes, right. I don't believe for a minute she has been out and not been stopped. So, I think, hey, we can talk. It'll be a diversion. It'll help my breathing. It'll do something for my pulse, maybe. "Mommy, I know you have been stopped." "No, no, what you talking about?" "You have a license. How long have you been driving?" "Four or five days." "Yeah. And you haven't been stopped?" "I did not get a ticket." I said, "Yeah, yeah, yeah, yeah, but come on, come on, come on." "OK, so I stopped at a light and there's a guy, you know, in the back." "Would this guy have, like, a blue uniform and a terrified look on his face?" "You weren't there, don't start." "Come on. You got a ticket?" "No." She explained, "The man" -- I have to tell you as she did, because it loses something if I don't, you know -- "he come to the window, and he does a thing like this, which tells me he's pretty old, you know. So I look up and I'm thinking, maybe he's still going to think I'm kind of cute." "Ma, are you still doing that?" "If it works, it works, baby. So, I say, 'Perdon, yo no hablo ingles.' Well, wouldn't you know, he had been in Honduras for the Peace Corps." (Laughter) So he's talking to her, and at some point she says, "Then, you know, it was it. That was it. It was done." "Yeah? What? He gave you a ticket? He didn't give you a ticket? What?" "No, I look up, and the light, she change." (Laughter) You should be terrified. Now, I don't know if she's toying with me, kind of like a cat batting back a mouse, batting back a mouse -- left paw, right paw, left paw, right paw -- but by now, we've reached the mall. Now, you have all been at a mall during the holidays, yes? Talk to me. Yes. Yes. You can say yes. Audience: Yes. Carmen Agra Deedy: All right, then you know that you have now entered parking lot purgatory, praying to that saint of perpetual availability that as you join that serpentine line of cars crawling along, some guy's going to turn on the brake lights just as you pull up behind him. But that doesn't happen most of the time, right? So, first I say, "Ma, why are we here?" "You mean, like, in the car?" "No, don't -- why are we here today? It's Saturday. It's the holidays." "Because I have to exchange your father's underwear." Now, see, this is the kind of Machiavellian thinking, that you really have to -- you know, in my mind, it's a rabbit's warren, this woman's mind. Do I want to walk in, because unless I have Ariadne's thread to anchor -- enough metaphors for you? -- somewhere, I may not get out. But you know. (Laughter) "Why do we have to take pop's underwear back now? And why? What is wrong with his underwear?" "It will upset you." "It won't upset me. Why? What? Is something wrong with him?" "No, no, no. The only thing with him is, he's an idiot. I sent him to the store, which was my first mistake, and he went to buy underwear, and he bought the grippers, and he's supposed to buy the boxers." "Why?" "I read it on the Intersnet. You cannot have children." "Oh, my God!" (Laughter) Olivia? Huh? Huh? By now, we have now crawled another four feet, and my mother finally says to me, "I knew it, I knew it. I'm an immigrant. We make a space. What I tell you? Right there." And she points out the passenger window, and I look out, and three -- three -- aisles down, "Look, the Chevy." You want to laugh, but you don't know -- you're that politically corrected, have you noticed? Correct the other direction now, it's OK. "Look, the Chevy -- he's coming this way." "Mama, mama, mama, wait, wait, wait. The Chevy is three aisles away." She looks at me like I'm her, you know, her moron child, the cretin, the one she's got to speak to very slowly and distinctly. "I know that, honey. Get out of the car and go stand in the parking space till I get there." OK, I want a vote. Come on, come on. No, no. How many of you once in your -- you were a kid, you were an adult -- you stood in a parking space to hold it for someone? See, we're a secret club with a secret handshake. (Laughter) And years of therapy later, we're doing great. We're doing great. We're doing fine. Well, I stood up to her. This is -- you know, you'd think by now I'm -- and still holding? I said, "No way, ma, you have embarrassed me my entire life." Of course, her comeback is, "When have I embarrassed you?" (Spanish) And she's still talking while she puts the car in park, hits the emergency brake, opens the door, and with a spryness astounding in a woman her age, she jumps out of the car, knocks out the phone books, and then she walks around -- she's carrying her cheap Kmart purse with her -- around the front of the car. She has amazing land speed for a woman her age, too. Before I know it, she has skiddled across the parking lot and in between the cars, and people behind me, with that kind of usual religious charity that the holidays bring us, wah-wah wah-wah. "I'm coming." Italian hand signals follow. I scoot over. I close the door. I leave the phone books. This is new and fast, just so you -- are you still with us? We'll wait for the slow ones. OK. I start, and this is where a child says to me -- and the story doesn't work if I tell you about her before, because this is my laconic child. A brevity, brevity of everything with this child. You know, she eats small portions. Language is something to be meted out in small phonemes, you know -- just little hmm, hmm-hmm. She carries a mean spiral notebook and a pen. She wields great power. She listens, because that's what people who tell stories do first. But she pauses occasionally and says, "How do you spell that? What year? OK." When she writes the expose in about 20 years, don't believe a word of it. But this is my daughter, Lauren, my remarkable daughter, my borderline Asperger's kid. Bless you, Dr. Watson. She says, "Ma, you got to look!" Now, when this kid says I got to look, you know. But it isn't like I haven't seen this crime scene before. I grew up with this woman. I said, "Lauren, you know what, give me a play-by-play. I can't." "No, mama, you got to look." I got to look. You got to look. Don't you want to look? There she is. I look in bewildered awe: she's standing, those Rockports slightly apart, but grounded. She's holding out that cheap Kmart purse, and she is wielding it. She's holding back tons of steel with the sheer force of her little personality, in that crone-ish voice, saying things like, "Back it up, buddy! No, it's reserved!" (Laughter) Ready? Brace yourselves. Here it comes. "No, my daughter, she's coming in the Buick. Honey, sit up so they can see you." Oh, Jesus. Oh, Jesus. I finally come -- and now, it's the South. I don't know what part of the country you live in. I think we all secretly love stories. We all secretly want our blankie and our Boo Bear. We want to curl up and say, "Tell it to me, tell it to me. Come on, honey, tell it to me." But in the South, we love a good story. People have pulled aside, I mean, they've come out of that queue line, they have popped their trunks, pulled out lawn chairs and cool drinks. Bets are placed. "I'm with the little lady. Damn!" (Laughter) And she's bringing me in with a slight salsa movement. She is, after all, Cuban. I'm thinking, "Accelerator, break. Accelerator, break." Like you've never thought that in your life? Right? Yeah. I pull in. I put the car in park. Engine's still running -- mine, not the car. I jump out next to her going, "Don't you move!" "I'm not going anywhere." She's got front seat in a Greek tragedy. I come out, and there's Esther. She's hugging the purse. "Que?" Which means "what," and so much more. (Laughter) "Ma, have you no shame? People are watching us all around," right? Now, some of them you've got to make up, people. Secret of the trade. Guess what? Some of these stories I sculpt a little, here and there. Some, they're just right there, right there. Put them right there. She says this to me. After I say -- let me refresh you -- "have you no shame?" "No. I gave it up with pantyhose -- they're both too binding." (Laughter) (Applause) Yeah, you can clap, but then you're about 30 seconds from the end. I'm about to snap like a brittle twig, when suddenly someone taps me on the shoulder. Intrepid soul. I'm thinking, "This is my kid. How dare she? She jumped out of that car." That's OK, because my mother yells at me, I yell at her. It's a beautiful hierarchy, and it works. (Laughter) I turn around, but it's not a child. It's a young woman, a little taller than I, pale green, amused eyes. With her is a young man -- husband, brother, lover, it's not my job. And she says, "Pardon me, ma'am" -- that's how we talk down there -- "is that your mother?" I said, "No, I follow little old women around parking lots to see if they'll stop. Yes, it's my mother!" The boy, now, he says. "Well, what my sister meant" -- they look at each other, it's a knowing glance -- "God, she's crazy!" I said, (Spanish), and the young girl and the young boy say, "No, no, honey, we just want to know one more thing." I said, "Look, please, let me take care of her, OK, because I know her, and believe me, she's like a small atomic weapon, you know, you just want to handle her really gingerly." And the girl goes, "I know, but, I mean, I swear to God, she reminds us of our mother." I almost miss it. He turns to her on the heel of his shoe. It's a half-whisper, "God, I miss her." They turn then, shoulder to shoulder, and walk away, lost in their own reverie. Memories of some maddening woman who was the luck of their DNA draw. And I turn to Esther, who's rocking on those 'ports, and says, "You know what, honey?" "What, ma?" "I'm going to drive you crazy probably for about 14, 15 more years, if you're lucky, but after that, honey, you're going to miss me." (Applause)
Lúc tôi biết mình chuẩn bị đến đây và phát biểu trước các bạn, tôi đã nghĩ, "Mình phải gọi cho mẹ." Mẹ tôi là người phụ nữ Cuba nhỏ bé. Bà ấy chỉ lớn cỡ đó thôi Cao 4 feet. Cả người bà cộng lại cũng không hơn thế Các bạn vẫn hiểu tôi nói gì chứ? (Cười lớn) Tôi đã gọi cho bà. "Xin chào, con thế nào rồi, bé yêu?" "Chào mẹ, con muốn nói chuyện với mẹ" "Con đang nói với mẹ đó. Có chuyện gì?" Con được nói chuyện với vài người hay lắm "Ai nói chuyện chả hay ho, trừ khi con đến Nhà Trắng" "Mẹ à, đừng có bắt đầu đấy!" Và tôi nói rằng rôi sắp đến hội nghị TED và bà ấy bảo, "Thế thì làm sao?" Và tôi nói, "Ôi, con không chắc." Tôi nói, "Con phải kể chuyện cho họ nghe về Công nghệ, Giải trí và Thiết Kế." Và bà ấy nói, "À thì, con thiết kế một câu chuyện khi con bịa ra nó, nó mang tính giải trí khi con kể nó ra và con sẽ dùng một chiếc mi-cro." (Tiếng cười) Tôi nói, "Mẹ dễ thương quá. Bố đâu ạ?" "Vấn đề gì? Lời vàng ý ngọc tuôn trào từ miệng mẹ không đủ hay ho với mày à?" (Tiếng cười) Rồi bố tôi nghe máy. Bố tôi, kiểu người hoài cổ, bạn biết đấy -- một ông già Cuba ở Camaguey. Camaguey là một tỉnh ở Cuba. Ông ấy đến từ Florida. Ông sinh ra vào năm 1924. Ông lớn lên trong căn nhà sàn, và lối kiến trúc của người Tainos, tổ tiên Arawak của chúng tôi. Bố tôi có lúc khôn ngoan, vui tính kiểu quỷ quyệt, sau đó quay ngoắt một cách sâu cay khiến bạn nghẹt thở. "Bố, cứu." "Bố nghe mẹ nói rồi. Bố nghĩ mẹ đúng đấy" (Cười lớn) "Sau tất cả những gì con kể với bố á?" Bố đã ở bên tôi cả đời rồi. Chúng tôi nói chuyện vài phút, và bố nói, "Sao không kể cho họ về niềm tin của con?" Tôi cũng muốn thế, nhưng chúng ta không có thời gian. Kể chuyện hay là phải đẽo gọt câu chuyện mà ai đó muốn nghe. Câu chuyện hay là nghệ thuật của sự buông xả. Tôi sẽ kể các bạn nghe một câu chuyện nhỏ. Hãy nhớ, truyền thống này không bắt nguồn từ màn sương cổ xưa của Avalon, mà xưa hơn thế, trước khi chúng ta khắc những câu chuyện này lên giấy papyrus hay vẽ nghuệch ngoạc lên những vách động ẩm ướt. Ngày xưa, chúng ta có một động lực, một nhu cầu muốn kể chuyện. Khi Lexus muốn bán xe cho bạn, họ kể chuyện cho bạn nghe. Các bạn có xem quảng cáo chưa? Bởi vì tất cả chúng ta đều có khao khát, một lần, chỉ một lần thôi kể câu chuyện của mình và được lắng nghe Có những câu chuyện bạn kể trên sân khấu. Có những câu chuyện bạn có thể kể giữa một nhóm bạn với một ít rượu ngon. Và có những câu chuyện bạn kể vào đêm muộn với một người bạn, có thể chỉ một lần trong đời. Và rồi có những câu chuyện chúng ta thì thầm vào bóng đêm Stygian. Tôi sẽ không kể câu chuyện đó đâu. Tôi kể cho các bạn nghe chuyện này. Nó tên là, "Rồi con sẽ nhớ mẹ". Nói về mối quan hệ giữa người với người. Người mẹ Cuba, mà tôi đã giới thiệu sơ với các bạn bằng vài nét phác họa, bà đã đến nước Mỹ cả ngàn năm trước. Tôi sinh ra vào năm 19... không nhớ, và tôi đến đất nước này cùng bố mẹ sau cuộc khởi nghĩa Cuba. Chúng tôi đã đi từ Havana, Cuba đến Decatur, Georgia. Và Decatur, Georgia là một thị trấn nhỏ phía Nam. Và trong thị trấn nhỏ phía Nam đó, tôi đã lớn lên. và tôi đã lớn lên bằng những câu chuyện. Nhưng chuyện này chỉ vài năm trước thôi. Tôi đã gọi cho mẹ. Đó là một buổi sáng thứ Bảy. Và tôi hỏi cách làm ajiaco. Một món ăn Cuba Nó rất ngon. Nó rất vừa miệng. Nó khiến miệng bạn chảy đầy nước bọt - đủ chưa? Nó khiến vùng dưới cánh tay của bạn ướt luôn, bạn biết không? Loại thức ăn ấy đấy, đúng rồi. Đây là phần nhạy cảm của chương trình đấy. Tôi gọi mẹ và mẹ nói, "Carmen, mẹ cần con tới, xin con đấy. Mẹ cần đến siêu thị, và bố con con biết đấy, trưa nào ổng cũng ngủ, và mẹ phải đi. Mẹ có mấy việc vặt phải làm." Để tôi mở ngoặc đơn ở đây và nói cái này - Esther, mẹ tôi, đã không lái xe từ lâu rồi, trong sự nhẹ nhõm của toàn thể dân Atlanta. Bất cứ phương tiện giao thông nào bà lái từ khi tôi còn bé, mọi người, mặc nhiên thu hút những cái đèn chớp xanh. Nhưng bà ấy đã thông thạo việc né những chàng trai mặc áo xanh rồi, và khi bà gặp họ, ồ, bà ngoại giao tài tình lắm. "Thưa bà, bà có biết mình vừa vượt đèn đỏ không?" (Tiếng Tây Ban Nha) "Bà không nói tiếng Anh ạ?" "Không" (Cười lớn) Và rồi thì, đi đêm lắm có ngày gặp ma, và cuối cùng bà phải ra tòa án giao thông, ở đó bà còn trả giá với quan tòa nữa. Đó là một sự kiện lịch sử đấy. Nhưng giờ bà hơn 70 tuổi rồi, bà không lái xe nữa. Và điều đó nghĩa là mọi thành viên trong gia đình phải xung phong chở bà đi nhuộm tóc, bạn biết đấy, cái màu xanh kì dị, hợp với bộ vét polyester của bà, bạn biết không, giống màu Buick ấy. Ai biết không? Được rồi. Chọn một góc trên quần hoa bà tự thêu, thêm mấy cái vòng nhỏ vào, RockPorts--để làm thế này. Đó là lí do họ gọi chúng như thế đấy. (Cười lớn) Đây là ấn tượng chung về bà. Đây là người muốn tôi đến vào sáng thứ Bảy khi tôi rất bận, nhưng chẳng mất nhiều thời gian vì tinh thần trách nhiệm người Cuba cao lắm. Tôi không nói chuyện chính trị đâu nhưng. ...và thế là, tôi đến nhà mẹ. Tôi có mặt. Mẹ đang đứng ở nhà xe. Dĩ nhiên họ có nhà xe. Loại có cái mái gợn sóng, bạn biết đấy. Chiếc Buick ở ngoài, và bà ấy lúc lắc, leng keng chùm chìa khóa. "Mẹ có bất ngờ cho con đây, bé yêu!" "Mình đi xe của mẹ ạ?" "Không phải mình, mẹ." Rồi bà móc túi, lôi ra một thứ thảm họa. Có người đang kể chuyện. Nghệ thuật giao tiếp. Nói với tôi thế này. Ôi, bằng lái xe, giấy phép lái xe hợp lệ một cách hoàn hảo. Phát hành, rõ ràng, bởi Phòng quản lý giao thông tỉnh Gwinnett. Mấy thằng ngu toàn tập. (Cười lớn) Tôi nói "Thật hả mẹ?" "Mẹ nghĩ thế." "Mẹ nhìn được nó không?" "Chắc là phải nhìn" "Ôi, Chúa ơi." Bà nhảy vào xe - bà ngồi lên 2 quyển danh bạ. Tôi còn chả bịa đoạn này vì bà bé thế đấy. Bà chế ra một cái ô để bà có thể -- bam! -- sập cửa lại. Con gái bà, là tôi đây, con ngố của làng cầm kem ốc quế ngay giữa trán, vẫn đứng rớt hàm ra đó. "Đi không? Không đi sao?" "Ôi, Chúa ơi" Tôi nói, "Được rồi. Bố có biết mẹ lái xe không?" "Con đùa à?" "Thế mẹ làm thế nào?" "Bố con thỉnh thoảng cũng phải ngủ chứ." Và chúng tôi bỏ lại ông bố đang ngủ bởi tôi biết ông sẽ giết tôi nếu tôi để bà tự đi, và chúng tôi vào xe. Lái ngược. Tốc độ 55km/h ra khỏi lối đi, lái ngược. Tôi thắt dây an toàn từ đằng trước. Tôi kéo dây an toàn từ đằng sau. Tôi thắt hẳn 2 nút. Ý tôi là, miệng tôi khô như sa mạc Kalahari. Tôi nắm chặt cửa xe. Các bạn có hiểu tôi đang nói gì không? Còn bà thì huýt sáo, và cuối cùng tôi thở như kiểu sắp đẻ ấy -- bạn biết kiểu đấy không? Chỉ có vài chị đang ừ hử, ừ, ừ, đúng rồi. Tôi nói "Mẹ, chậm lại được không?" Vì bây giờ bà đang đi đường cao tốc 285, đường vành đai bao quanh Atlanta, mà bây giờ hoàn thiện rồi -- có 7 làn, mà bà đi vào cả 7. Tôi nói "Mẹ, chọn 1 làn thôi!" "Họ làm đến 7 làn thì mình phải dùng hết." Và cứ thế bà đi, đúng vậy đấy. Tôi không thể tin nổi bà ra ngoài một phút mà không bị tóm lại. Tôi nghĩ, hay mình nói chuyện. Đây sẽ là cách đánh trống lãng đây. Có thể nó sẽ giúp tôi thở đều. Có lẽ cũng giúp tôi bình tĩnh lại hơn. "Mẹ à, con biết mẹ đã bị phạt." "Không, không hề, con đang nói cái gì thế?" Mẹ có bằng lái. Mẹ đã lái xe được bao lâu rồi?" "4 5 ngày." "Vâng, thế mà chưa bị phạt ạ?" "Mẹ chả có cái vé phạt nào cả." Tôi nói, " Vâng, vâng, vâng, nhưng mà thôi nào, thôi nào, thôi nào." "Được rồi, mẹ dừng đèn đỏ sau đó có một ông con biết đó, ở đằng sau." "Ông này mặc đồng phục có màu tương tự màu xanh ấy và có cái mặt âm chì phải không mẹ?" "Con không ở đó, đừng có huyên thuyên." "Thôi nào. Mẹ dính một vé rồi phải không? "Không". Bà giải thích "Ông đó"--Tôi phải kể cái kiểu bà đã kể, không thì thiếu sót lắm, bạn biết đấy-- "Ổng đến cạnh cửa sổ, và ổng làm thế này, nghĩa là ổng cũng già rồi, con biết đấy. Vậy là mẹ nhìn lên và mẹ nghĩ, có khi ổng lại thấy mẹ dễ thương." "Mẹ, mẹ vẫn làm trò đó à?" Nếu được thì được thôi, bé yêu Vậy là, mẹ nói, "Xin lỗi, tôi không nói tiếng Anh." Chà, con không biết đâu, ổng từng đi Peace Corp ở Honduras." (Cười lớn) Vậy là họ nói chuyện, rồi mẹ tôi nói, "Sau đó, con biết đấy, thế thôi. Có thế thôi, thế là xong đấy." "Vâng? Cái gì ạ?" "Ông ấy có viết vé phạt cho mẹ không? Ông ấy không viết sao? Chuyện gì thế?" "Không, mẹ nhìn lên thì đèn xanh rồi." (Cười lớn) Có lẽ bạn sẽ phải khiếp sợ lắm đây. Tôi không biết liệu bà có trêu tôi, như kiểu mèo vờn chuột, mèo vờn chuột ấy - chân trái, chân phải chân trái, chân phải - nhưng ngay sau đó, chúng tôi đã đến siêu thị. Giờ, ai cũng đi siêu thị ngày lễ rồi nhỉ, hửm? Nói tôi nghe nào. Rồi. Rồi. Bạn có thể nói 'Rồi'. Khán giả: Rồi. Được rồi, vậy bạn biết là bây giờ phải đi vào bãi xe địa ngục, lạy thánh có chỗ trống liên tục khi bạn bò vào đoàn xe rồng rắn, sẽ có gã mở đèn phanh ngay khi bạn trờ tới sau hắn. Nhưng thường thì chuyện đó chẳng xảy ra, nhỉ? Đầu tiên tôi nói, "Mẹ, sao mình lại ở đây?" "Ý con là ở trong xe?" "Không, đừng--sao mình lại ở đây hôm nay? Thứ Bảy mà, hôm nay là ngày lễ mà." "Bởi vì mẹ phải đổi đồ lót cho bố con." Giờ, thấy không, đây gọi là không từ thủ đoạn đấy, thực tình -- tôi nghĩ, suy nghĩ của mẹ tôi rối như hang thỏ vậy. Tôi có muốn bước vào hay không, vì trừ khi tôi có sợi chỉ của Ariadne buộc vào neo -- đủ ẩn dụ chưa? -- thì đâu đó, tôi sẽ lạc không ra được Nhưng bạn biết rồi đấy. (Cười lớn) "Tại sao bây giờ mình phải đi mua đồ lót cho bố? Và tại sao? Đồ lót của bố bị làm sao ạ?" "Con sẽ khó chịu đấy." "Con sẽ không khó chịu,. Tại sao? Bố có gì không ổn ạ?" "Không, không, không. Vấn đề duy nhất là bố con bị ngốc thôi. Mẹ bảo bố đến cửa hàng, đó là cái lỗi đầu tiên của mẹ, và ông ấy đi mua đồ lót, và ông ấy mua cái kìm, trong khi đáng lẽ phải mua quần lót ống rộng." "Tại sao?" "Mẹ đọc trên mạng. Mặc vậy sẽ vô sinh đấy." "Ôi, Chúa ơi!" (Cười lớn) Olivia? Sao? Sao? Lúc này, chúng tôi đã bò thêm được 4 feet, và cuối cùng mẹ nói với tôi, "Mẹ biết mà, biết ngay mà. Ta là dân di cư. Ta biết tìm chỗ trống. Mẹ bảo sao nào? Ngay kia." Và bà chỉ qua cửa số, và tôi nhìn ra, và cách đó ba-- ba dãy, "Nhìn kìa, thằng Chevy." Bạn buồn cười, nhưng bạn không biết đâu - các bạn đã đúng hoàn toàn, các bạn có để ý không? Giờ hãy sửa theo hướng khác đi, không sao đâu. "Nhìn, thằng Chevy -- hắn đi hướng này." "Mẹ, mẹ, mẹ, đợi, đợi, đợi đã. Chiếc Chevy cách đó đúng 3 dãy" Mẹ nhìn tôi, như thể tôi vẫn là đứa con khờ dại của bà, con ngố, cái đứa mà bà phải nói chuyện thật chậm và rõ ràng. "Mẹ biết, con yêu. Giờ ra khỏi xe và đến đứng ở cái chỗ đỗ xe kia đến khi mẹ tới nhé." Được rồi, tôi cần bỏ phiếu. Thôi nào, thôi nào. Không, không. Bao nhiêu người trong số các bạn đã từng-- dù bé dù lớn-- đứng ở chỗ đỗ xe để chờ người khác? Thấy chưa, chúng ta cùng hội cùng thuyền đấy. (Cười lớn) Vài năm trị liệu tâm lý, chúng ta vẫn ổn. Chúng ta vẫn ổn. Chúng ta không sao. Thế là, tôi chống lại mẹ, Chuyện này -- bạn biết đấy, bạn nghĩ đến tuổi này mà tôi vẫn chịu được à? Tôi nói, "Không đâu, mẹ, mẹ làm con xấu hổ cả đời rồi." Tất nhiên, bà đáp trả rằng, "Mẹ làm con xấu hổ bao giờ?" (Tiếng Tây Ban Nha) Và bà vẫn nói khi bà dừng xe lại, nhấn phanh khẩn cấp, mở cửa xe, và với sự nhanh nhẹn đáng kinh ngạc ở một phụ nữ tuổi bà, bà nhảy khỏi xe, xô đổ 2 cuốn danh bạ, rồi bà bước vòng qua -- -- tay ôm cái ví Kmart rẻ tiền -- vòng ra trước cái xe. Bà cũng có một tốc độ đáng kinh ngạc ở tuổi đó luôn. Trước khi tôi kịp nhận ra, bà đã lướt qua bãi đỗ xe và giữa những chiếc xe, những người phía sau tôi, với ân điển tôn giáo thường tình mà ngày lễ này mang lại cho tất cả chúng ta, wah-wah-wah "Tôi tới đây". Chỉ ngữ Ý xổ ra. Tôi lỉnh qua. Tôi đóng cửa. Bỏ mấy cuốn danh bạ đi. Chỗ này mới và nhanh quá đấy, chỉ để các bạn -- các bạn còn hiểu không? Chúng ta sẽ chờ những người chậm hơn nhé. Tôi bắt đầu, và đây là lúc đứa trẻ lên tiếng -- sẽ mất vui nếu tôi nhắc đến nó ngay từ đầu, bởi vì đây là đứa con kiệm lời của tôi. Rất khúc chiết, mọi thứ đều ngắn gọn với đứa trẻ này. Bạn biết không, nó ăn cũng ít nữa. Ngôn ngữ cũng là một thứ có thể chia thành từng âm vị, bạn biết đó - chút một thôi hmm, hmm-hmm. Con bé mang theo một quyển sổ và một cây bút. Con bé có một sức mạnh to lớn. Nó biết lắng nghe, vì đó là việc đầu tiên mà một người kể chuyện phải làm. Nhưng thỉnh thoảng con bé dừng lại và hỏi, "Cái đó đánh vần thế nào ạ? Năm nào ạ? Được rồi" Khi con bé viết về sự khám phá trong 20 năm, đừng tin lời nào hết. Nhưng đây là con gái tôi, Lauren, cô bé tuyệt vời của tôi, cô bé hơi tự kỷ của tôi. Chúa phù hộ ông, bác sĩ Watson. Con bé nói, "Mẹ, mẹ phải xem cái này!" Giờ, khi nhóc này nói tôi cần phải xem, bạn biết không. Nhưng không phải là tôi chưa nhìn thấy hiện trường tội ác bao giờ. Tôi lớn lên với người phụ nữ này mà. Tôi nói, "Lauren, con biết không, con cứ kể mẹ nghe đi. Mẹ không thể nhìn đâu." "Không, mẹ ơi, mẹ phải nhìn đi." Tôi phải nhìn. Bạn phải nhìn. Bạn không muốn nhìn sao? Bà ấy kia. Tôi nhìn với sự hoang mang kính nể: mẹ tôi đứng dạng chân, xuống tấn. Bà cầm chặt chiếc ví Kmart rẻ tiền. và dùng nó như vũ khí. Bà dồn hết mọi sức lực với ý chí sắt đá từ cá tính nhỏ bé của bà, bằng giọng lụm khụm đó, bà nói, "Lùi lại đi, bạn hiền! Không, chỗ này đặt rồi nha!" (Cười lớn) Các bạn sẵn sàng chưa? Chuẩn bị nhé. Tới ngay đây "Không, con gái tôi, nó đang ở trong chiếc Buick kia kìa. Con yêu ơi, ngẩng lên cho người ta thấy đi." Ôi, Chúa ơi. Ôi, Chúa ơi. Cuối cùng tôi cũng tới - và giờ, đây là phía Nam. Tôi không biết các bạn sống ở vùng nào. Tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta đều bí mật thích những câu chuyện. Chúng ta đều bí mật thích trùm chăn và ôm gấu Boo. Chúng ta thích cuộn tròn lại và nói, "Kể đi, kể đi. Thôi mà, cưng ơi, kể đi mà." Nhưng mà ở phía Nam, chúng tôi thích một câu chuyện ngầu. Mọi người dạt ra 2 bên, Ý tôi là, họ bước ra khỏi hàng, họ mở hòm, lôi ghế bố và nước uống ra. Bày bàn cá cược luôn. "Tôi bắt bà già. Chết tiệt!" (Cười lớn) Rồi bà dẫn tôi vào bằng dáng đi salsa nhẹ nhàng. Bà, cuối cùng, cũng là một người Cuba. Tôi nghĩ, "Tăng tốc, thắng. Tăng tốc, thắng" Làm như bạn chưa bao giờ nghĩ vậy ấy? Phải không? Phải rồi. Tôi lái vào. Tôi đỗ xe. Máy vẫn nổ ầm ầm -- tôi ấy, không phải cái xe đâu. Tôi nhảy ra cạnh bà và nói, "Mẹ đứng yên cho con!" "Mẹ chả đi đâu cả." Bà có ghế đầu trong thảm kịch Hy Lạp đấy. Tôi bước ra, và kia là Esther. Bà ôm chiếc ví. "Que?" nghĩa là "cái gì" và nhiều thứ khác nữa. (Cười lớn) "Mẹ, mẹ không biết xấu hổ à?" Mọi người xung quanh đều đang nhìn chúng tôi, đúng không? Giờ, bạn phải bịa ra vài thứ, mọi người. Bí quyết thương mại. Đoán được không? Những câu chuyện này đã được tôi đẽo gọt vài chỗ. Vài chỗ, ở ngay đó, ngay đó. Để ngay chỗ đó. Bà nói với tôi thế này. Sau khi tôi nói -- Để tôi nhắc lại -- "Mẹ không biết xấu hổ à?" "Không. Mẹ bỏ nó cùng với quần tất rồi-- chúng nó gò bó quá" (Cười lớn) (Vỗ tay) Đúng rồi, các bạn vỗ tay đi nhưng chỉ còn 30 giây là hết chuyện đấy. Tôi chuẩn bị nhảy dựng lên thì có người vỗ nhẹ vai tôi. Gan quá nhỉ. Tôi nghĩ "Chắc là con tôi. Sao nó dám? Con bé nhảy ra khỏi chiếc xe đó." Không sao, vì mẹ tôi gào lên với tôi, tôi gào lên với nó. Đó là một trật tự hợp lý. (Cười lớn) Tôi quay lại nhưng không phải là đứa nhóc đó là một phụ nữ trẻ, cao hơn tôi một chút, hơi xanh, mắt tò mò. Cùng một chàng trai -- người chồng, người anh, người yêu, không phải chuyện của tôi. Và cô ấy nói, "Xin lỗi, thưa bà" -- đó là cách chúng tôi nói chuyện dưới đó -- "Đó là mẹ chị à?" Tôi nói, "Không, tôi chỉ đi theo mấy già bà nhỏ nhắn ở bãi đỗ xe xem họ có dừng lại không. Vâng, đây là mẹ tôi!" Chàng trai, giờ , cậu ta nói: "À, ý của chị tôi là" -- họ nhìn nhau, ánh mắt ngầm hiểu-- "Chúa ơi, bà ấy điên quá!" Tôi nói, (tiếng Tây Ban Nha), và cô cậu trẻ kia nói, "Không, không, chị ơi, bọn em chỉ muốn biết một điều nữa thôi." Tôi nói, "Xem này, làm ơn, để chị xử lí bà ấy, được chứ, vì chị hiểu bà ấy, và tin chị đi, bà là vũ khí nguyên tử loại nhỏ đấy, em biết đấy, em phải thận trọng xử lí bà thôi." Và cô gái nói, "Em biết, ý em là, em thề có Chúa, bà ấy làm bọn em nhớ tới mẹ." Tôi suýt đã lỡ mất. Cậu trai quay gót sang chị. gần như là thì thầm, "Chúa ơi, em nhớ mẹ." Bọn họ xoay người, sánh vai nhau bước đi, lạc vào những mơ màng riêng. Kí ức về một một người phụ nữ kiên rồ, người họ may mắn được thừa kế DNA. Và tôi quay sang Esther, đang nhảy nhót trên đôi giày, và nói "Con biết không, con yêu?" "Cái gì hả mẹ?" "Mẹ có lẽ sẽ làm con phát điên trong khoảng 14, 15 năm nữa, nếu con may mắn, nhưng sau đó, bé yêu, con sẽ phải nhớ mẹ." (Vỗ tay)