When we're young, we're innocently brave, and we fearlessly dream about what our lives might be like. Maybe you wanted to be an astronaut or a rocket scientist. Maybe you dreamed of traveling to every continent. Since I was very young, I dreamed of working for the United Nations in some of the most difficult countries in the world. And thanks to a lot of courage that dream came true.
Khi còn trẻ, chúng ta dũng cảm một cách hồn nhiên. và ta mơ về cuộc sống của mình sẽ ra sao mà không hề sợ hãi gì. Có thể bạn từng muốn làm phi hành gia hoặc nhà khoa học về tên lửa. Có thể bạn từng mơ ước được đi du lịch khắp các châu lục. Từ khi còn rất trẻ, tôi mơ ước được làm việc cho Liên Hợp Quốc tại một vài quốc gia khó khăn nhất trên thế giới. Và nhờ vào lòng dũng cảm, ước mơ đó đã trở thành hiện thực.
But here's the thing about courage: it doesn't just appear whenever we need it. It's the result of tough reflection and real work, involving the balance between fear and bravery. Without fear, we'll do foolish things. And without courage, we'll never step into the unknown. The balance of the two is where the magic lies, and it's a balance we all deal with every day.
Nhưng có điều quan trọng về lòng dũng cảm: nó không chỉ xuất hiện bất cứ khi nào chúng ta cần nó. Đó là kết quả của nhìn nhận nghiêm túc và làm việc thực tế, bao gồm việc cân bằng giữa nỗi sợ và sự can đảm. Không có nỗi sợ, chúng ta sẽ làm những làm điều ngu ngốc. Và thiếu đi dũng cảm, ta sẽ không bao giờ dấn thân vào điều chưa biết. Điểm cân bằng giữa hai thứ là nơi điều kì diệu an ngự, và tất cả chúng ta đều đối mặt với sự cân bằng ấy mỗi ngày.
First, a word about my fancy wheels. I haven't always used a wheelchair. I grew up like many of you, running, jumping and dancing. I love to dance. However, in my mid-twenties, I began to experience a series of inexplicable falls. And a few years later, I was diagnosed with a recessive genetic condition called hereditary inclusion body myopathy, or HIBM. It's a progressive muscle wasting disease that affects all of my muscles from head to toe. HIBM is very rare. In the United States there are less than 200 people diagnosed. To date, there is no proved treatment or cure, and within 10 to 15 years of its onset, HIBM typically leads to quadriplegia, which is why I now use a wheelchair.
Trước hết, vài điều về chiếc xe lăn đặc biệt của tôi. Tôi không phải lúc nào cũng dùng xe lăn. Tôi lớn lên giống như các bạn, được chạy, nhảy, và nhảy múa. Tôi yêu nhảy múa. Tuy nhiên, ở độ giữa những năm 20 tuổi, tôi bắt đầu liên tục bị ngã không lí do. Và vài năm sau, tôi được chuẩn đoán mắc phải căn bệnh di truyền lặn gọi là viêm cơ thể vùi di truyền, hay HIBM. Nó là tiến trình các cơ bắp thoái hóa dần gây ảnh hưởng đến tất cả các cơ của tôi từ đầu đến chân. HIBM rất hiếm gặp. Ở Hoa Kỳ, chỉ có dưới 200 người mắc hội chứng này. Đến ngày nay, vẫn chưa có phương thức điều trị hoặc chữa khỏi căn bệnh này, và trong 10 đến 15 năm của quá trình này, HIBM thường dẫn tới liệt tứ chi, và đó là vì sao tôi phải dùng đến xe lăn.
When I was first diagnosed, everything changed. It was frightening news because I had no experience with chronic illness or disabilities. And I had no idea how the disease might progress. But what was most disheartening was to listen to other people advise me to limit my ambitions and dreams, and to change my expectations of what to expect from life. "You should quit your international career." "No one will marry you this way." "You would be selfish to have children." The fact that someone who wasn't me was putting limitations on my dreams and ambitions was preposterous. And unacceptable. So I ignored them.
Khi tôi mới được chẩn đoán mắc bệnh, mọi thứ đều thay đổi. Nó là một tin tức rất đáng sợ vì tôi không hề có kinh nghiệm với bệnh mãn tính hay khuyết tật. Tôi không hề biết căn bệnh này sẽ phát triển ra sao. Nhưng điều nản lòng nhất là lắng nghe người khác khuyên tôi, giới hạn tham vọng và mơ ước của tôi, và thay đổi nguyện vọng của chính tôi về cuộc sống. “Cô nên từ bỏ sự nghiệp quốc tế của mình đi.” “Thế này thì chẳng ai cưới cô đâu.” "Cô thật là ích kỉ nếu muốn có con." VIệc mà ai đó không phải tôi áp đặt giới hạn lên ước mơ và tham vọng của tôi thật vô lý. Và không thể chấp nhận được. Vì thế, tôi phớt lờ họ.
(Cheers and applause)
(Reo hò và vỗ vay)
I did get married. And I decided for myself not to have children. And I continued my career with the United Nations after my diagnosis, going to work for two years in Angola, a country recovering from 27 years of brutal civil war. However, it would be another five years until I officially declared my diagnosis to my employer. Because I was afraid that they would question my capacity to manage and I'd lose my job. I was working in countries where polio had been common, so when I overheard someone say that they thought I might have survived polio, I thought my secret was safe. No one asked why I was limping. So I didn't say anything.
Tôi đã kết hôn. Và bản thân tôi quyết định mình sẽ không có con. Và tôi tiếp tục công việc của mình tại Liên Hợp Quốc sau khi nhận chẩn đoán, và làm việc hai năm ở Angola, đất nước đang hồi phục sau cuộc nội chiến tàn khốc kéo dài 27 năm. Tuy nhiên, phải mất năm năm nữa thì tôi mới chính thức thông báo bệnh tình của mình với cấp trên. Vì tôi sợ rằng họ sẽ chất vấn về khả năng quản lí của tôi và tôi sẽ mất việc. Tôi làm việc ở những quốc gia nơi mà sốt bại liệt rất phổ biến nên khi tôi vô tình nghe ai nói họ nghĩ có lẽ tôi vừa qua khỏi cơn sốt bại liệt, tôi nghĩ bí mật của mình vẫn được giữ kín. Không ai hỏi tại sao tôi đi khập khiễng. Nên tôi cũng không nói gì.
It took me over a decade to internalize the severity of HIBM, even as basic tasks and functions became increasingly difficult. Yet, I continued to pursue my dream of working all over the world, and was even appointed as a disability focal point for UNICEF in Haiti, where I served for two years after the devastating 2010 earthquake. And then my work brought me to the United States. And even as the disease progressed significantly and I needed leg braces and a walker to get around, I still longed for adventure. And this time, I started dreaming of a grand outdoor adventure. And what's more grand than the Grand Canyon?
Tôi mất gần cả thập kỉ để làm quen với tình trạng nghiệm trọng của HIBM, dù một hành động hay động tác cơ bản đều dần khó khăn hơn. Vâng, tôi vẫn tiếp tục ước mơ của mình là làm việc ở khắp nơi trên thế giới, và thậm chí được bổ nhiệm làm đầu mối về quyết tật cho UNICEF ở Haiti, nơi mà tôi làm việc trong hai năm sau trận động đất kinh hoàng năm 2010. Và công việc đưa tôi đến Hoa Kỳ. Và ngay cả khi căn bệnh đang trở nên nghiêm trọng và tôi cần nạng và công cụ hỗ trợ chân để di chuyển, tôi vẫn khao khát được phiêu lưu. Và lần này, tôi bắt đầu mơ về cuộc thám hiểm ngoài trời hoành tráng. Và còn gì hoàng tráng hơn dãy Grand Canyon kì vĩ?
Did you know that for every five million people who visit the Rim only one percent go down to the canyon's base? I wanted to be a part of that one percent. The only thing is --
Bạn có biết rằng cứ mỗi năm triệu du khách đến với dãy Rim, chỉ có 1% đi xuống tận chân hẻm Canyon? Tôi muốn là một phần trong 1% đó. Điều duy nhất --
(Applause)
(Vỗ tay)
The only thing is that the Grand Canyon isn't exactly accessible. I was going to need some assistance to get down the 5,000-foot descent of vertical loose terrain. Now, when I face obstacles, fear doesn't necessarily immediately set in because I assume that one way or another, I'll figure it out. And in this case, my thought was, well, if I can't walk down, I could learn to ride a horse. So that's what I did.
Vấn đề duy nhất là Grand Canyon không dễ dàng tiếp cận. Tôi cần phải có sự hỗ trợ để đi xuống độ sâu 5.000 feet của địa hình dốc thoải đứng. Khi tôi phải đối mặt với chướng ngại, nỗi sợ không cần thiết xuất hiện ngay lúc này vì tôi nghĩ bằng cách này hay cách khác, tôi sẽ vượt qua nó. Và trong trường hợp này, tâm trí tôi mách bảo nếu tôi không thể đi xuống, tôi có thể học cưỡi ngựa. Và đó là cách tôi làm.
And with that fateful decision began a four-year commitment, tossing back and forth between fear and courage to undertake a 12-day expedition. Four days on horseback to cross Grand Canyon rim to rim, and eight days rafting 150 miles of the Colorado River, all with a film crew in tow. Spoiler alert -- we made it. But not without showing me how my deepest fear can somehow manifest a mirror response of equal courage. On April 13, 2018, sitting eight feet above the ground, riding a mustang horse named Sheriff, my first impression of Grand Canyon was one of shock and terror. Who knew I had a fear of heights.
Và quyết định định mệnh đó bắt đầu bằng cam kết dài bốn năm, luân chuyển giữa nỗi sợ và lòng dũng cảm để tham gia hành trình 12 ngày. Bốn ngày cưỡi ngựa vượt Grand Canyon, từ vành núi này sang vành núi khác, và tám ngày trên bè vượt 150 dặm Sông Colorado, mọi lúc đều có đoàn làm phim đi theo. Xin tiết lộ -- chúng tôi đã thành công. Và không thể thiếu việc cho tôi thấy nỗi sợ hãi sâu thẳm nhất bằng cách nào đó đã phản chiếu mức độ dũng cảm tương tự của tôi. Ngày 13 tháng 4 năm 2018, ngồi cách mặt đất tám feet, cưỡi một con ngựa mustang tên Sheriff, ấn tượng đầu tiên của tôi với dãy Grand Canyon là sốc và sợ hãi. Ai mà biết được tôi lại sợ độ cao.
(Laughter)
(Cười)
But there was no giving up now. I mustered up every ounce of courage inside me to not let my fear get the best of me. Embarking on the South Rim, all I could do to keep myself composed was to breathe deeply, stare up into the clouds and focus on my team's voices. But then, in the first hour, disaster struck. Unable to hold myself upright in the saddle, going down an oversized step, I flung forward and smacked my face on the back of the horse's head. There was panic, my head hurt fiercely, but the path was too narrow for us to dismount. Only at the halfway point at 2,300 feet, at least another two hours down, could we stop and remove my helmet and see the egg-sized bump protruding from my forehead. For all of that planning and gear, how is it that we didn't even have an ice pack?
Nhưng không sẽ không có chuyện từ bỏ lúc này. Tôi gom từng mảnh dũng khí trong mình để khiến nỗi sợ không thể xâm chiếm tôi. Bắt đầu chuyến đi ở South Rim, tất cả điều tôi có thể làm là giữ bản thân mình tập trung vào việc thở sâu, nhìn lên các đám mây và tập trung nói giọng nói của đội ngũ đi chung. Nhưng rồi một giờ sau đó, tại nạn xảy đến. Không thể giữ mình ngồi thẳng trên yên ngựa, khi bước xuống một bậc thềm khá lớn, tôi ngã về phía trước và đập mặt vào gáy của con ngựa. Cơn hoảng loạn ập tới, đầu tôi nhức kinh khủng, và con đường thì quá hẹp để chúng tôi đi xuống. Chỉ khi ở đoạn giữa chặng đường dài 2.300 feet, còn ít nhất hai tiếng nữa mới đến nơi, chúng tôi mới có thể dừng lại và cởi mũ bảo hộ ra và nhìn cục u như quả trứng đang sưng trên trán tôi. Kế hoạch và rèn luyện đều được chuẩn bị nhưng tại sao chúng tôi chẳng có nỗi một túi đá chườm chứ?
(Laughter)
(Cười)
Luckily for all of us, the swelling came outwards, and would drain into my face as two fantastic black eyes which is an amazing way to look in a documentary film.
May mắn thay cho cả nhóm, phần bị sưng dần xẹp xuống, và dần thu lại thành đôi mắt gấu trúc tuyệt vời này, thật là ấn tượng khi được ghi lại trong đoạn phim tài liệu này.
(Laughter)
(Cười)
(Applause and cheers)
(Vỗ tay và reo hò)
This was not an easy, peaceful journey, and yet, that was exactly the point. Even though I was afraid to get back into the saddle, I got back in. The descent alone to the canyon floor took a total of 10 hours and that was just day one of four riding.
Nó không phải là một hành trình dễ dàng và thanh bình, và cú ngã là minh chứng rõ ràng nhất. Dù tôi sợ phải quay trở lại trên yên ngựa, tôi vẫn quay lại. Chỉ có việc đi xuống chân hẻm núi đã mất tổng cộng mười tiếng và đó mới chỉ là ngày đầu tiên trong bốn ngày cưỡi ngựa.
Next came the mighty rapids. The Colorado River in the Grand Canyon has some of the highest white water in the country. And just to be prepared in case we should capsize, we'd practice having me swim through a smaller rapid. And it's safe to say it wasn't glamorous.
Tiếp đến là những ghềnh thác hùng vĩ. Sông Colorado của dãy Grand Canyon có nước chảy siết nhất cả nước. Và để chuẩn bị cho trường hợp chúng tôi bị lật thuyền, tôi đã tập bơi xuyên qua những dòng nước chảy chậm hơn. Và nói thật thì cũng không thu hút là mấy.
(Laughter)
(Cười)
I took my breath in the wrong part of the wave, choked on river water and was unable to steer myself. Yes, it was scary, but it was also fantastic. Waterfalls, slick canyons and a couple billion years of bedrock that seemed to change color throughout the day. The Grand Canyon is true wilderness and worthy of all of its accolades.
Tôi lấy hơi thở sai nhịp với dòng nước, bị sặc nước sông và không thể tự rẽ hướng. Vâng, rất đáng sợ, nhưng cũng rất tuyệt vời. Thác nước, những hẻm núi trơn trượt và vài thảm đá vài tỷ năm tuổi dường như sẽ đổi màu theo từng thời điểm trong ngày. Dãy Grand Canyon thật sự hoang sơ và vô cùng xứng với cái tên của nó.
(Applause)
(Vỗ tay)
The expedition, all that planning and the trip itself, showed me a level of fear I had never experienced before. But more importantly, it showed me how boldly courageous I can be. My Grand Canyon journey was not easy. This was not a vision of an Amazonian woman effortlessly making her way through epic scenery. This was me crying, exhausted and beat up with two black eyes. It was scary, it was stressful, it was exhilarating.
Chuyến thám hiểm, tất cả quá trình chuẩn bị và chính chuyến đi, đã cho tôi thấy một cấp độ sợ hãi mà tôi chưa từng biết trước kia. Nhưng quan trọng hơn hết, nó giúp tôi thấy mình có thể dũng cảm đến mức thế nào. Hành trình Grand Canyon của tôi không hề dễ dàng. Nó không phải là một viễn cảnh một phụ nữ Amazon thong thả thăm quan một cảnh tượng kì vĩ. Nó làm tôi rơi nước mắt, kiệt sức và gục ngã với đôi mắt thâm đen. Nó đáng sợ, áp lực, và vui vẻ.
Now that the trip is over, it's easy to be blasé about what we achieved. I know I want to raft the river again. This time, all 277 miles of it.
Giờ đây, chuyến đi đã kết thúc, thật dễ để thấy nhàm chán về những gì mà chúng tôi đạt được. Tôi biết mình muốn đi thuyền trên dòng sông đó lần nữa. Lần này sẽ đi hết 277 dặm của dòng sông.
(Applause)
(Vỗ tay)
But I also know that I would never do the horseback-riding part again.
Nhưng tôi cũng biết mình sẽ không bao giờ leo lên lưng ngựa lần nữa.
(Laughter)
(Cười)
It's just too dangerous. And that's my real point. I'm not just here to show you my film footage. I'm here to remind us all that life is really just a lesson in finding the balance between fear and courage. And understanding what is and what isn't a good idea.
Quá sức nguy hiểm. Và đó là quan điểm thật của tôi. Tôi không chỉ ở đây để cho bạn xem đoạn phim của mình. Tôi ở đây để nhắc nhở bạn rằng cuộc sống thật ra chỉ là một bài học về đi tìm sự cân bằng giữa sự sợ hãi và lòng dũng cảm. Và để hiểu được điều gì là hoặc không phải là một ý tưởng hay.
(Laughter)
(Cười)
Life is already scary, so for our dreams to come true, we need to be brave. In facing my fears and finding the courage to push through them, I swear my life has been extraordinary. So live big and try to let your courage outweigh your fear. You never know where it might take you.
Cuộc sống đã vốn rất đáng sợ, và để biến ước mơ thành sự thật, chúng ta cần phải dũng cảm. Trong việc đối mặt với nỗi sợ của mình và tìm thấy can đảm để vượt qua nỗi sợ, tôi cam đoan cuộc sống của tôi luôn phi thường như vậy. Vì thế hãy sống đầy hoài bão và cố gắng để lòng dũng cảm lấn át nỗi sợ hãi của bạn. Bạn sẽ chẳng biết nó sẽ đưa bạn đến những nơi nào đâu. Cảm ơn.
Thank you.
(Vỗ tay và reo hò)
(Applause and cheers)