Амаль нельга ўявіць сабе поўны дыяпазон ядзернага выбуху. Застаецца спадзявацца, што больш ніхто не сутыкнецца з падобнай катастрофай. Аднак існуе навукова абгрунтаваны план дзеянняў, які можа выратаваць сотні тысяч жыццяў на тэрыторыі, якая акружае месца паразы ядзерным выбухам. Дык што гэта за план, і ад чаго канкрэтна ён нас можа абараніць?
The full scope of a nuclear detonation is almost unimaginable. Hopefully, no one will ever experience another of these catastrophic incidents. But there is a scientifically supported plan of action that could save hundreds of thousands of lives in the area surrounding a nuclear explosion. So what is this plan, and what exactly would it protect us from?
Каб стварыць такі разбуральны выбух, ядзерная зброя задзейнічае сілу ядзернага распаду, гэта значыць, атам ядра падзяляецца на два. Падчас распаду ядра вылучаецца велізарная колькасць энергіі, і ў некаторых рэчывах нейтроны, атрыманыя ў выніку аднаго распаду, паглынаюцца бліжэйшымі атамамі, падзяляючыся на новыя ядры. Гэтыя ланцуговыя рэакцыі могуць выклікаць шэраг магутных выбухаў, аднак давайце будзем лічыць эквівалент выбуху роўным 10.000 тонам тратылу. Падобны выбух мог бы стварыць агнявы шар, здольны знішчыць некалькі гарадскіх кварталаў і стварыць ударную хвалю, якая разбурыць будынкі на некалькі кіламетраў.
To create their destructive blast, these weapons harness the power of nuclear fission– in which an atom’s nucleus is split in two. This process produces an incredible amount of energy, and in some materials the neutrons produced by one fission are absorbed by nearby atoms, splitting additional nuclei. These chain reactions can produce a range of explosive yields, but let’s consider an explosion equivalent to 10,000 tons of TNT. An explosion like this would create a fireball capable of decimating a few city blocks and a shockwave damaging buildings several kilometers away.
І, на жаль, нічога нельга зрабіць, каб выратаваць тых, хто знаходзіцца ў радыусе вогненнага шара. Аднак для тых, хто знаходзіцца ў межах ударнай хвалі, існуе навукова абгрунтаваны алгарытм дзеянняў, які можа выратаваць жыццё. І хоць гэта гучыць дзіўна, лепшы спосаб быць абароненым перад, падчас і пасля ядзернага выбуху — гэта быць унутры памяшкання.
There is tragically nothing that can be done to save those in the fireball’s radius. However, for those in the shockwave and beyond, our scientifically supported protocol could be life saving. And though it may sound surprising, the best way to stay protected before, during, and after a nuclear detonation, is getting inside.
Гэтак жа, як калі б вы абараняліся ад тарнада або ўраганаў, заставайцеся ўнутры трывалага будынка, і гэта абароніць вас ад ударнай хвалі, моцных тэмператур і радыяцыі. За першыя некалькі секунд ударная хваля энергіі дасягае адлегласці ў некалькі кіламетраў ад радыўсу самога ядзернага грыба. Моцныя будынкі на працягу гэтай дыстанцыі хутчэй за ўсё вытрымаюць ударную хвалю, і знаходжанне ў цэнтры і падвалах такіх будынкаў таксама дапаможа абараніць вас ад моцных тэмператур і лятучага смецця. Знайсці прытулак асабліва важна, калі агнявы шар блізка да зямлі, таму што гэта пацягне за сабой тысячы тон бруду і смецця на некалькі кіламетраў у атмасферу. Па меры астывання агнявога шару нестабільныя атамы, створаныя ядзерным расшчапленнем, змяшаюцца са смеццем і створаць самае небяспечнае i доўгатэрміновае наступства ядзернага выбуху: радыеактыўныя часціцы, названыя забруджваннем.
Similar to protecting yourself from tornadoes or hurricanes, getting and staying inside a sturdy building would offer protection from the explosion’s shockwave, heat, and radiation. The shockwave of energy would travel several kilometers beyond the fireball’s radius in the first few seconds. Sturdy buildings within that range should be able to withstand the shockwave, and staying in the centers and basements of these buildings also helps provide protection from heat and flying objects. Finding shelter is especially important if the fireball occurs close to the earth, as it will pull thousands of tons of dirt and debris several kilometers into the atmosphere. As the fireball cools, unstable atoms created by the nuclear fission mix with the debris to produce the most dangerous long-term effect of a nuclear detonation: radioactive particles called fallout. These sand-sized particles emit ionizing radiation,
Гэтыя памерам з пясчынку часцінкі вылучаюць іанізавальнае выпраменьванне, якое можа выклікаць аддзяленне электронаў ад малекул і атамаў. Вялікая колькасць апраменьвання радыяцыяй можа выклікаць унутрыклеткавыя пашкоджанні, апёкі ад радыяцыі, прамянёвую хваробу, рак і нават смерць . Калі небяспечныя канцэнтрацыі гэтага рэчыва падымуцца на некалькі кіламетраў уверх, яны будуць перанесены вятрамі верхніх пластоў атмасферы, што патэнцыйна вядзе да шкоднасных ападкаў на тэрыторыях, якія дасягаюць дзясяткі кіламетраў вакол.
capable of separating electrons from molecules and atoms. Exposure to massive amounts of this radiation can result in cell damage, radiation burns, radiation sickness, cancer, and even death. Created several kilometers up, dangerous concentrations of this material would be driven by upper atmospheric winds, potentially leading to hazardous levels of fallout in areas up to tens of kilometers downwind. Thankfully, the same buildings that offer protection from the blast
На шчасце, тыя ж будынкі, што абараняюць ад выбуху, нават лепшыя для абароны ад яго наступстваў. Радыяцыя зніжаецца па меры прасоўвання праз прастору і сутыкнення з рознымі аб'ектамі. Хаця і разбітае, і герметычнае акно маюць мінімальнае супрацьдзеянне радыяцыі, тоўстыя пласты сталі, бетону і затрамбаванай зямлі могуць даць сур'ёзную абарону. Паколькі радыёактыўныя ападкі вылучаюць палову сваёй энергіі ў першую гадзіну,
are even better at guarding against fallout. Radiation is reduced as it travels through space and mass. So while a broken window and sealed window both have the same minimal effect on radiation, thick layers of steel, concrete, and packed earth can offer serious protection. And since fallout gives off half of its energy in the first hour and 80% in the first day,
і 80% энергіі ў першы дзень, знаходжанне ўнутры будынка першыя 24 гадзіны можа значна павялічыць верагоднасць пазбягання сур'ёзных наступстваў радыяцыі.
staying inside for 24 hours could dramatically improve the odds of avoiding the most serious effects of radiation. Following the blast there would be at least 15 minutes to find shelter
Пасля выбуху ёсць як мінімум 15 хвілін, каб знайсці прытулак перад тым, як пачнецца распад. З-за таго, што самыя небяспечныя часцінкі цяжэйшыя за ўсе, яны не ўтрымліваюцца ў паветры і асядаюць на вуліцах і дахах, што робіць падземныя паверхі і сярэдзіны будынкаў лепшымі сховішчамі. Але калі ж хтосьці патрапіць у зону паражэння падчас распаду, то таксама існуюць меры, якія можна выканаць. Пасля пошуку бяспечнага месца варта зняць абутак і верхнюю вопратку, вымыць адкрытыя ўчасткі скуры, пазбавіцца ад забруджанага адзення .
before the fallout begins. Since the most hazardous fallout particles are the heaviest, they sink through the air and collect on streets and rooftops, making ideal shelters underground or in the middle of high-rise buildings. But if someone were to get caught in the fallout, there are still measures they could take. After finding a safe space, they should remove their shoes and outer layers, wash any exposed skin, and store the contaminated clothing far away.
Калі вы апынецеся ўнутры, плануйце застацца там як мінімум на суткі. Калі прытулак непрыгодны ці некаму патрэбна тэрміновая медыцынская дапамога, паспрабуйце пашукаць дапамогу звонку праз гадзіну. Але, вядома, лепш заставацца ўнутры да атрымання большай колькасці інфармацыі з першакрыніц. Хаця электраэнергія, сотавая сувязь і інтэрнэт будуць адключаны, большасць радыёстанцый напэўна будуць працаваць. Слухайце тых, хто займаецца аказаннем надзвычайнай дапамогі, каб ведаць далейшыя бяспечныя шляхі дзеянняў.
Once inside, plan on staying there for at least 24 hours. If the shelter is poor, or someone inside needs urgent medical attention, try seeking outside help after an hour. But ideally, stay inside and stay tuned for more information from first responders. While electric power, cell service, and Internet would be down, most radios would likely survive. So listen in for emergency responders to determine the safest course forward.
Ядзерная зброя — адно з самых магутных сродкаў разбурэння на Зямлі, і падаецца наіўным адразу паверыць у такія простыя спосабы абароны. Але даследаванні і сімулятары неаднаразова паказалі перавагі знаходжання ўнутры сховішчаў. Будзем спадзявацца, што гэта нам ніколі не спатрэбіцца, але ўсё ж памятайце, што трэба схавацца і заставацца ўнутры і быць на сувязі.
Nuclear weapons are some of the most powerful tools of destruction on Earth, and it may seem naive to put faith in these straightforward protective measures. But studies and simulations have repeatedly shown the benefits of getting inside. So while we’ll hopefully never need to, remember to Get Inside, Stay Inside, and Stay Tuned.