What an intriguing group of individuals you are ... to a psychologist.
Çfarë grupi njerëzish intrigues që jeni... për një psikolog.
(Laughter)
(Të qeshura)
I've had the opportunity over the last couple of days of listening in on some of your conversations and watching you interact with each other. And I think it's fair to say, already, that there are 47 people in this audience, at this moment, displaying psychological symptoms I would like to discuss today.
Kam pasur rastin që gjatë këtyre ditëve të fundit t'i dëgjoj disa nga bisedat tuaja dhe të shikoj si ndërveproni me njëri-tjetrin. Dhe mendoj që është e drejtë të them, tashmë, se këtu janë 47 njerëz të pranishëm në audiencë, në këtë moment, që shfaqin simptoma psikologjike të cilat dua t'i diskutoj sot.
(Laughter)
(Të qeshura)
And I thought you might like to know who you are.
Dhe mendova që ju mund të doni të dini se kush jeni.
(Laughter)
(Të qeshura)
But instead of pointing at you, which would be gratuitous and intrusive, I thought I would tell you a few facts and stories, in which you may catch a glimpse of yourself.
Por në vend që t'ju drejtohem juve, gjë që do të ishte e paarsyeshme dhe e bezdisshme, Mendova t'ju tregoj disa fakte dhe histori në të cilat ju mund të gjeni një pjesë të vetes.
I'm in the field of research known as personality psychology, which is part of a larger personality science which spans the full spectrum, from neurons to narratives. And what we try to do, in our own way, is to make sense of how each of us -- each of you -- is, in certain respects, like all other people, like some other people and like no other person.
Unë jam në fushën e hulumtimit të njohur si psikologji e personalitetit, e cila është pjesë e një shkence më të madhe të personalitetit, e cila përfshin spektrin e gjerë, nga neuronet deri tek historitë. Dhe ajo që provojmë të bëjmë, në mënyrën tonë, është t'i japim kuptim asaj se si secili nga ne-- secili nga ju-- është, në disa aspekte, si të gjithë të tjerët, si disa njerëz të tjerë dhe si askush tjetër.
Now, already you may be saying of yourself, "I'm not intriguing. I am the 46th most boring person in the Western Hemisphere." Or you may say of yourself, "I am intriguing, even if I am regarded by most people as a great, thundering twit."
Tani, tashmë ju mund të jeni duke thënë në vete, ''Unë nuk jam intrigues. Unë jam personi i 46-të më i mërzitshmi në Hemisferën Perëndimore''. Ose ju mund t'i thoni vetes, ''Unë jam intrigues, edhe nëse vështrohem nga shumica e njerëzve si tallje e madhe,e zhurmshme''
(Laughter)
(Të qeshura)
But it is your self-diagnosed boringness and your inherent "twitiness" that makes me, as a psychologist, really fascinated by you. So let me explain why this is so.
Por është mërzitja juaj e vetë-përcaktuar dhe ''zgjuarsia'' juaj e natyrshme që më bën mua si psikolog vërtet të impresionuar nga ju. Kështu më lejoni të shpjegoj pse kjo është kështu.
One of the most influential approaches in personality science is known as trait psychology, and it aligns you along five dimensions which are normally distributed, and that describe universally held aspects of difference between people. They spell out the acronym OCEAN. So, "O" stands for "open to experience," versus those who are more closed. "C" stands for "conscientiousness," in contrast to those with a more lackadaisical approach to life. "E" -- "extroversion," in contrast to more introverted people. "A" -- "agreeable individuals," in contrast to those decidedly not agreeable. And "N" -- "neurotic individuals," in contrast to those who are more stable.
Një nga qasjet më me ndikim në shkencën e personalitetit njihet si psikologji e tipareve, dhe iu drejton ju drejt 5 dimensioneve, të cilat janë ndara normalisht dhe që përshkruajnë aspekte universale të dallimeve në mes njerëzve. Ato formojnë akronimin OCEAN. Pra, O përfaqëson hapjen ndaj eksperiencave kundrejt atyre që janë më të mbyllur. C përfaqëson ndërgjegjshmërinë në kontrast me ata që kanë një qasje më të tërhequr ndaj jetës. E, ekstraversioni në kontrast me njerëzit më introvert A, individët më të pajtueshëm në kontrast me ata të papajtueshëm. dhe N -- individët neurotikë në kontrast me ata më të qëndrueshëm.
All of these dimensions have implications for our well-being, for how our life goes. And so we know that, for example, openness and conscientiousness are very good predictors of life success, but the open people achieve that success through being audacious and, occasionally, odd. The conscientious people achieve it through sticking to deadlines, to persevering, as well as having some passion. Extroversion and agreeableness are both conducive to working well with people. Extroverts, for example, I find intriguing. With my classes, I sometimes give them a basic fact that might be revealing with respect to their personality: I tell them that it is virtually impossible for adults to lick the outside of their own elbow.
Të gjitha këto dimensione kanë ndikim në mirëqenien tonë, për ecurinë e jetës sonë. Dhe ne e dimë që për shembull, hapja dhe ndërgjegjshmëria janë përcaktues të mirë të suksesit në jetë, por njerëzit e hapur arrijnë suksesin nëpërmjet të qenurit të guximshëm, dhe herë pas here të cuditshëm. Njerëzit e ndërgjegjshëm arrijnë atë duke iu përmbajtur afateve, duke këmbëngulur si dhe duke pasur pak pasion. Ekstraversioni dhe pajtueshmëria janë të dyja ndihmuese për të punuar me njerzit Ekstravertët për shembull, më duket intriguese me mësimet e mija, unë nganjëherë u jap atyre një fakt themelor që mund të jetë zbulues për personalitetin e tyre. Unë u them atyre që është praktikisht e pamundur për adoleshentët që të lëpijnë pjesën e jashtme të bërrylit të tyre.
(Laughter)
(Të qeshura)
Did you know that? Already, some of you have tried to lick the outside of your own elbow. But extroverts amongst you are probably those who have not only tried, but they have successfully licked the elbow of the person sitting next to them.
A e keni ditur këtë? Tashmë, disa nga ju kanë provuar të lëpijnë bërrylin e tyre. Por midis jush, ekstravertët janë ata të cilët jo vetëm që e kanë provuar, por e kanë bërë me sukses këtë ndaj personit të ulur afër tyre.
(Laughter)
(Të qeshura)
Those are the extroverts.
Këta janë ekstravertët.
Let me deal in a bit more detail with extroversion, because it's consequential and it's intriguing, and it helps us understand what I call our three natures. First, our biogenic nature -- our neurophysiology. Second, our sociogenic or second nature, which has to do with the cultural and social aspects of our lives. And third, what makes you individually you -- idiosyncratic -- what I call your "idiogenic" nature.
Më lejoni të merrem pak më në detaje me ekstraversionin, sepse është i rëndësishëm, intrigues, dhe na ndihmon ne të kuptojmë atë që unë e quaj tri natyrat tona. E para, natyrën tonë biogjenike -- neurofiziologjinë tonë. E dyta, natyra jonë sociogjenike, e cila ka të bëjë me aspektet kulturore dhe sociale të jetës sonë. Dhe e treta, ajo që na bën ata që jemi -- idiosinkratike -- ajo që e quaj natyra juaj ''idiogjenike''.
Let me explain. One of the things that characterizes extroverts is they need stimulation. And that stimulation can be achieved by finding things that are exciting: loud noises, parties and social events here at TED -- you see the extroverts forming a magnetic core. They all gather together. And I've seen you. The introverts are more likely to spend time in the quiet spaces up on the second floor, where they are able to reduce stimulation -- and may be misconstrued as being antisocial, but you're not necessarily antisocial. It may be that you simply realize that you do better when you have a chance to lower that level of stimulation.
Më lejoni të shpjegoj. Një nga gjërat që i karakterizon ekstravertët është që u duhet stimulim. Dhe ky stimulim mund të arrihet duke gjetur gjëra eksituese: zhurma të larta, festa dhe evente sociale këtu në TED -- i shikoni ekstravertët duke formuar një mbështjellës magnetik. Ata të gjithë mblidhen së bashku. Dhe unë i'u kam parë juve. Introvertët priren më shumë të shpenzojnë kohën në hapësira të qeta. lart në katin e dytë, ku ata mund t'a reduktojnë stimulimin -- dhe ku mund të jenë të lirë nga të qenurit antisocial, por ju nuk jeni domosdo antisocial. Mund të jetë që ju thjesht e kuptoni se bëni më mirë kur keni një mundësi për t'a ulur atë nivel të stimulimit.
Sometimes it's an internal stimulant, from your body. Caffeine, for example, works much better with extroverts than it does introverts. When extroverts come into the office at nine o'clock in the morning and say, "I really need a cup of coffee," they're not kidding -- they really do. Introverts do not do as well, particularly if the tasks they're engaged in -- and they've had some coffee -- if those tasks are speeded, and if they're quantitative, introverts may give the appearance of not being particularly quantitative. But it's a misconstrual.
Nganjëherë është një stimul i brendshëm, nga trupi juaj. Kafeina, për shembull, ka efekt më të mirë tek ekstravertët sesa tek introvertët. Kur ekstravertët vijnë në zyrë në orën nëntë në mëngjes dhe thonë, ''kam vërtet nevojë për një filxhan kafe'', ata nuk po bëjnë shaka-- ata kanë vërtet nevojë. Introvertët nuk janë kështu, veçanërisht nëse detyrat në të cilat ata angazhohen -- dhe nëse kanë pirë kafe -- nëse këto detyra kërkojnë shpejtësi, dhe nëse janë kuantitative, introvertët mund të lënë përshtypjen e të mos qenurit veçanërisht kuantitativë. Por është një keqinterpretim.
So here are the consequences that are really quite intriguing: we're not always what seem to be, and that takes me to my next point. I should say, before getting to this, something about sexual intercourse, although I may not have time. And so, if you would like me to -- yes, you would? OK.
Kështu ja ku janë disa përfundime që janë mjaft intriguese: ne nuk jemi gjithmonë si dukemi, dhe kjo më con në një pikë tjetër. Duhet të them, para kësaj, diçka për marrëdhënien seksuale, edhe pse mund të mos kem kohë. Pra, nëse ju doni -- po, do të donit? Në rregull.
(Laughter)
(Të qeshura)
There are studies done on the frequency with which individuals engage in the conjugal act, as broken down by male, female; introvert, extrovert. So I ask you: How many times per minute -- oh, I'm sorry, that was a rat study --
Janë bërë studime në frekuencën me të cilën individët përfshihen në aktin bashkëshortor, të ndarë si meshkuj, femra; introvertë, ekstravertë. Pra, ju pyes juve: Sa herë për minutë-- më falni, ky ishte një studim me minjë.
(Laughter)
(Të qeshura)
How many times per month do introverted men engage in the act? 3.0. Extroverted men? More or less? Yes, more. 5.5 -- almost twice as much. Introverted women: 3.1. Extroverted women? Frankly, speaking as an introverted male, which I will explain later -- they are heroic. 7.5. They not only handle all the male extroverts, they pick up a few introverts as well.
Sa herë në muaj burrat introvertë angazhohen në akt? 3.0. Po burrat ekstravertë? më pak apo më shumë? Po, më shumë. 5.5 -- gati dy herë më shumë. Gratë introverte: 3.1. Gratë ekstraverte? Sinqerisht, duke folur si një mashkull introvert, të cilën do t'a shpjegoj më vonë -- ato janë të jashtëzakonshme. 7.5. Ato jo vetëm që i përballojnë meshkujt ekstravertë, ato madje zgjedhin edhe disa introvertë.
(Laughter)
(Të qeshura)
(Applause)
(Duartrokitje)
We communicate differently, extroverts and introverts. Extroverts, when they interact, want to have lots of social encounter punctuated by closeness. They'd like to stand close for comfortable communication. They like to have a lot of eye contact, or mutual gaze. We found in some research that they use more diminutive terms when they meet somebody. So when an extrovert meets a Charles, it rapidly becomes "Charlie," and then "Chuck," and then "Chuckles Baby."
Ne komunikojmë ndryshe, si ekstravertë dhe si introvertë. Ekstravertët,kur bashkëveprojnë duan të kenë shumë takime sociale nga afër. Ata duan të kenë afërsi për një komunikim më të rehatshëm. Ata pëlqejnë të kenë kontakt me sy, ose vështrim reciprok. Në disa hulumtime gjetëm se ata përdorin terma më të shkurtër, kur ata takojnë dikë. Kur një ekstravert takon një Charles, ai shumë shpejt bëhet ''Charlie'', pastaj ''Chuck'', dhe më vonë ''Chuckles Baby''.
(Laughter)
(Të qeshura)
Whereas for introverts, it remains "Charles," until he's given a pass to be more intimate by the person he's talking to. We speak differently. Extroverts prefer black-and-white, concrete, simple language. Introverts prefer -- and I must again tell you that I am as extreme an introvert as you could possibly imagine -- we speak differently. We prefer contextually complex, contingent, weasel-word sentences --
Kurse për introvertët, ai nënkupton''Charles'', derisa t'i lejohet të bëhet me i afërt nga personi me të cilin po bisedon. Ne flasim ndryshe. Ekstrovertët preferojnë bardhë e zi, konkretisht, gjuhë të thjeshtë. Introvertët preferojnë -- duhet t'ju tregoj sërish që unë jam aq introvert sa nuk mund t'a imagjinoni -- ne flasim ndryshe. Ne preferojmë kontekstualisht fjali më komplekse, rastësore, dhe të gërshetuara.
(Laughter)
(Të qeshura)
More or less.
Më pak apo më shumë.
(Laughter)
(Të qeshura)
As it were.
Sido që të thuash.
(Laughter)
(Të qeshura)
Not to put too fine a point upon it -- like that.
Për të mos shtuar një pikë më të mirë në të si kjo.
When we talk, we sometimes talk past each other. I had a consulting contract I shared with a colleague who's as different from me as two people can possibly be. First, his name is Tom. Mine isn't.
Kur ne flasim, Ne nganjëherë flasim me rradhë. Kisha një kontrate konsultimi së bashku me kolegun tim i cili është kaq i ndryshëm prej meje sa është e mundur të jetë. Së pari, emri i tij është Tom. I imi nuk është ashtu.
(Laughter)
(Të qeshura)
Secondly, he's six foot five. I have a tendency not to be.
Së dyti, ai është gati dy metra. Unë kam tendencë të mos jem.
(Laughter)
(Të qeshura)
And thirdly, he's as extroverted a person as you could find. I am seriously introverted. I overload so much, I can't even have a cup of coffee after three in the afternoon and expect to sleep in the evening.
Dhe së treti, ai është personi më ekstravert që mund të gjeni. Unë jam seriozisht introvert. Unë jam i mbingarkuar, Nuk mund madje as të pij një filxhan kafe pas orës tre pasdite dhe të pres të më zërë gjumi në mbrëmje.
We had seconded to this project a fellow called Michael. And Michael almost brought the project to a crashing halt. So the person who seconded him asked Tom and me, "What do you make of Michael?" Well, I'll tell you what Tom said in a minute. He spoke in classic "extrovert-ese." And here is how extroverted ears heard what I said, which is actually pretty accurate. I said, "Well Michael does have a tendency at times of behaving in a way that some of us might see as perhaps more assertive than is normally called for."
Ne kishim punuar në këtë projekt me një djalë të quajtur Michael. Dhe Michael pothuajse e solli projektin në një krizë. Personi që na e propozoi atë pyeti Tomin dhe mua, ''Çfarë shikoni tek Michael?'' Do t'ju tregoj çka, tha Tom njëherësh. Ai foli tipikisht ''ekstravertist'' Dhe ja si e dëgjuan veshët e ekstravertëve atë që thashë unë, e cila është mjaft e saktë. Unë thash,'' Michael ka tendencë kohë pas kohe të sillet në një mënyrë që disa prej nesh mund t'a shohin ndoshta si më të sigurtë sesa normalja''.
(Laughter)
(Të qeshura)
Tom rolled his eyes and he said, "Brian, that's what I said: he's an asshole!"
Tomi rrotulloi sytë dhe tha, ''Brian, ja çfarë thash unë: ai është një idiot''.
(Laughter)
(Të qeshura)
(Applause)
(Duartrokitje)
Now, as an introvert, I might gently allude to certain "assholic" qualities in this man's behavior, but I'm not going to lunge for the a-word.
Tani, si një introvert, unë mund të përmend me siguri disa cilësi ''idiotësie'' në sjelljen e këtij burri, por nuk do të kapem për fjalën a.
(Laughter)
(Të qeshura)
But the extrovert says, "If he walks like one, if he talks like one, I call him one." And we go past each other.
Por ekstravertët thonë, ''Nëse ecën si gomar, nëse flet si gomar, e thërras gomar''. Dhe e kalojmë njëri-tjetrin.
Now is this something that we should be heedful of? Of course. It's important that we know this. Is that all we are? Are we just a bunch of traits? No, we're not. Remember, you're like some other people and like no other person. How about that idiosyncratic you? As Elizabeth or as George, you may share your extroversion or your neuroticism. But are there some distinctively Elizabethan features of your behavior, or Georgian of yours, that make us understand you better than just a bunch of traits? That make us love you? Not just because you're a certain type of person.
A është kjo një gjë për të cilën duhet të jemi të vëmendshëm? Sigurisht. Është e rëndësishme që e dimë këtë A është kjo e tëra çfarë jemi? A jemi vetëm një grumbull i tipareve? Jo, ne nuk jemi. Mbaje mend, ti je disa njerëz por si asnjë tjetër. Çfarë në lidhje me veten idiosinkratike? Sikur Elizabeth ose sikur George, ju mund ta ndani ekstraversionin ose neuroticizmin tuaj. Por a ka disa karakteristika të dallueshme Elizabethiane në sjelljen tuaj, ose Georgiane që na bëjnë t'u shohim më tepër sesa vetëm një grumbull tiparesh? Kjo na bën t'ju duam juve Jo vetëm se jeni i takoni një tipi të caktuar të personit.
I'm uncomfortable putting people in pigeonholes. I don't even think pigeons belong in pigeonholes. So what is it that makes us different? It's the doings that we have in our life -- the personal projects. You have a personal project right now, but nobody may know it here. It relates to your kid -- you've been back three times to the hospital, and they still don't know what's wrong. Or it could be your mom. And you'd been acting out of character. These are free traits. You're very agreeable, but you act disagreeably in order to break down those barriers of administrative torpor in the hospital, to get something for your mom or your child.
Nuk ndihem rehat ti vë njerëzit në pozitë të vështirë. Madje nuk mendoj që pëllumbat u përkasin foleve të tyre Pra, çfarë na bën ne të ndryshëm? Janë veprat që i bëjmë në jetë -- projektet personale. Ju mund të keni një projekt personal por askush këtu nuk e di. Kjo lidhet me fëmijët tuaj -- you keni shkuar tri herë në spital, dhe ata akoma nuk e dinë çka nuk shkon. Ose mund të jetë nëna juaj. Dhe ju do të dilnit nga vetja juaj. Këto janë tipare të lira. You mund të jeni i pajtueshëm, por veproni papajtueshëm në vend që t'i thyeni këto barriera të ngathtësisë në spital, për të marrë diçka për nënën ose fëmijën tuaj.
What are these free traits? They're where we enact a script in order to advance a core project in our lives. And they are what matters. Don't ask people what type you are; ask them, "What are your core projects in your life?" And we enact those free traits. I'm an introvert, but I have a core project, which is to profess. I'm a professor. And I adore my students, and I adore my field. And I can't wait to tell them about what's new, what's exciting, what I can't wait to tell them about. And so I act in an extroverted way, because at eight in the morning, the students need a little bit of humor, a little bit of engagement to keep them going in arduous days of study.
Çka janë këto tipare të lira? Ato janë kur ne hartojmë një skenar që të arrijmë me sukses një projekt thelbësor në jetë. Dhe këto janë ato që kanë rëndësi. Mos i pyesni njerëzit çfarë tipi jeni; pyesni,''Cilat janë projektet thelbësore në jetën tuaj? Dhe ne i zbatojmë këto tipare. Unë jam introvert, por kam një projekt thelbësor, që është të jap leksione. Unë jam profesor. Dhe unë i admiroj studentët e mi, dhe e admiroj fushën time. Dhe mezi pres t'i tregoj atyre të rejat, çka është emocionuese, çka nuk mund të pres për t'i treguar. Kështu veproj në mënyrë ekstraverte sepse në orën 8 në mëngjes, studentët kanë nevojë për pak humor, pak angazhim për t'i motivuar të vazhdojnë në ditët të rënda të studimeve.
But we need to be very careful when we act protractedly out of character. Sometimes we may find that we don't take care of ourselves. I find, for example, after a period of pseudo-extroverted behavior, I need to repair somewhere on my own. As Susan Cain said in her "Quiet" book, in a chapter that featured the strange Canadian professor who was teaching at the time at Harvard, I sometimes go to the men's room to escape the slings and arrows of outrageous extroverts.
Por duhet të jemi t'kujdesshëm kur veprojmë jashtë vetes sonë. Nganjëherë mund të ndjehemi sikur nuk po kujdesemi për veten. Mendoj, për shembull, pas një kohe duke u sjellur si ekstravertë, Kam nevojë për ta qartësuar veten diku vetëm. Siç ka thënë Susan Cain në librin e saj ''Quiet'', në një kapitull ku paraqiti profesorin e cuditshëm Kanadez i cili jepte mësim në Harvard, nganjëherë shkoj në banjon e burrave për të shmangur llastiqet dhe shigjetat e ekstravertëve mizorë.
(Laughter)
(Të qeshura)
I remember one particular day when I was retired to a cubicle, trying to avoid overstimulation. And a real extrovert came in beside me -- not right in my cubicle, but in the next cubicle over -- and I could hear various evacuatory noises, which we hate -- even our own, that's why we flush during as well as after.
Më kujtohet një ditë kur isha vecuar në një kubik, për ta shmangur stimulimin e tepërt. Dhe një ekstrovert i vërtetë erdhi afer, jo ne kubikun tim, në kubikun ngjitur -- dhe mund të dëgjoja zhurma evakuuese, të cilat ne i urrejmë -- edhe nëse janë tonat, që është arsyeja pse ne e shkarkojme tualetin pas por edhe gjatë.
(Laughter)
(Të qeshura)
And then I heard this gravelly voice saying, "Hey, is that Dr. Little?"
Dhe pastaj dëgjova këtë zë të ashpër duke thënë, ''Hej, a është aty Dr. Little?''
(Laughter)
(Të qeshura)
If anything is guaranteed to constipate an introvert for six months, it's talking on the john.
Nëse ka një gjë që e garanton irritimin e një introverti për gjashtë muaj, është e folura në nevojtore.
(Laughter)
(Të qeshura)
That's where I'm going now. Don't follow me.
Ky është vendi ku po shkoj tani. Mos më ndiqni.
Thank you.
Falemnderit.
(Applause)
(Duartrokitje)