I don't know if you've noticed, but there's been a spate of books that have come out lately contemplating or speculating on the cognition and emotional life of dogs. Do they think, do they feel and, if so, how? So this afternoon, in my limited time, I wanted to take the guesswork out of a lot of that by introducing you to two dogs, both of whom have taken the command "speak" quite literally.
نازانم گەر زانیبێتان، بەڵام ژمارەیەکی زۆرپەڕتووک هەن کە بەم دوایانە هاتونەتە ڕوو پێشبینی وهەڵهێنان دەکەن لەسەر تێگەیشتن وژیانی سۆزداری سەگەکان. ئایا ئەوان بیردەکەنەوە، ئەوان هەست دەکەن، گەر وایە ،چۆن؟ بۆیە ئەم ئێوارەیە، لەکاتێکی سنورداردا، من ویستم زۆرێک لەمانە مەزندەبکەم لەڕێگەی ناساندنی ئێوە بە دوو سەگ، هەردوکیان کە فرمانی قسەکردنیان وەرگرتوە وەک خۆی بەتەواوی.
The first dog is the first to go, and he is contemplating an aspect of his relationship to his owner, and the title is "A Dog on His Master."
یەکەم سەگ یەکەمە دەستپێدەکا، بەوردی سەیری لایەنێکی پەیوەندیەکەی دەکات لەگەڵ خاوەنەکەی، سەگ لەسەر خاوەنەکەی "سەردێڕەکەیەتی".
"As young as I look, I am growing older faster than he. Seven to one is the ratio, they tend to say. Whatever the number, I will pass him one day and take the lead, the way I do on our walks in the woods, and if this ever manages to cross his mind, it would be the sweetest shadow I have ever cast on snow or grass."
هەرچەندە گەنج دیارم" من زووتر بەتەمەن دادەچم لە ئەو. بە ڕێژەی حەوت بۆ یەک،وەک ئەوان دەیڵێن. هەرچی ژمارەیەک بێت،ڕۆژێک پێشی دەکەومەوە و ڕابەرایەتیەکە دەگرمەدەست، هەمان شێوەی لەکاتی ڕۆشتنمان بە دارستان دەیکەم، و ئەگەر ئەمە بە مێشکیدا تێپەڕی ئەوە دەبێتە دڵگیرترین سێبەر کە هەمبووبێت لەسەر بەفر وگیادا."
(Applause)
(چەپڵە لێدان)
Thank you.
سوپاس.
And our next dog speaks in something called the revenant, which means a spirit that comes back to visit you.
و سەگی دواترمان بەشێوەی گیانێکی گەڕاوەی مردوو قسەدەکات، واتە گیانێک کەگەڕاوەتەوە بۆ سەردانی تۆ.
"I am the dog you put to sleep, as you like to call the needle of oblivion, come back to tell you this simple thing: I never liked you." (Laughter) "When I licked your face, I thought of biting off your nose. When I watched you toweling yourself dry, I wanted to leap and unman you with a snap. I resented the way you moved, your lack of animal grace, the way you would sit in a chair to eat, a napkin on your lap, a knife in your hand. I would have run away but I was too weak, a trick you taught me while I was learning to sit and heel and, greatest of insults, shake hands without a hand. I admit the sight of the leash would excite me, but only because it meant I was about to smell things you had never touched. You do not want to believe this, but I have no reason to lie: I hated the car, hated the rubber toys, disliked your friends, and worse, your relatives. The jingling of my tags drove me mad. You always scratched me in the wrong place." (Laughter) "All I ever wanted from you was food and water in my bowls. While you slept, I watched you breathe as the moon rose in the sky. It took all of my strength not to raise my head and howl. Now, I am free of the collar, free of the yellow raincoat, monogrammed sweater, the absurdity of your lawn, and that is all you need to know about this place, except what you already supposed and are glad it did not happen sooner, that everyone here can read and write, the dogs in poetry, the cats and all the others in prose."
من ئەو سەگەبووم تۆ خەواندووتە، وەک تۆ حەزدەکەیت بەدەرزی بێ ئاگای ناوی ببەیت، هاتوومەوە بۆ ئەوەی شتێکی سادەت پێ بڵێم: من هەرگیز تۆم بەدڵ نەبووە. (پێکەنین) کاتێک دەموچاوتم دەلێسیەوە، بیرم لەگازگرتن لەلوتت دەکردەوە. کاتێک سەیرم دەکردیت خۆت وشک دەکردەوە بە خاولی دەمویست کەپەلامارت بدەم وبە قەپێک لەپیاوەتیت بخەم. من بێزاربووم لەو شێوەی تۆ دەجوڵایەوە، نەبوونی نەرم ونیانی ئاژەڵ ئاسا، ئەو شێوەیەی کە دادەنیشتیت لەسەر کورسی بۆ خواردن، دەسڕێک لەسەر کۆشت ،چەقویەک بەدەستەوە. من هەڵدەهاتم بەڵام من لاواز بووم ئەو فێڵەی تۆ فێرت کردم کاتێک من فێری دانیشتن ولاربوونەوە دەبووم و،گەورەترین ڕسوایەکان، دەست ڕاوەشاندن بێ هەبوونی دەست. دان بەوە دەنێم کە دیتنی لغاوە دەیوروژاندم، بەڵام تەنها لەبەر ئەوەی خەریک بوو بۆنی شتم دەکرد کە تۆ هەرگیز دەستت لێنەدابوو. تۆ ناتەوێت باوەڕ بەوە بکەت، بەڵام من هیچ هۆکارێکم نیە بۆ درۆکردن: ڕقم لەئۆتۆمبێلەکە بوو، ڕقم لەیاریە لاستیکیەکان بوو، حەزم بە هاوڕێکانت نەدەکرد،ولەوەش خراپتر خزمەکانت. زرنگانەوەی کارتەکەم شێتی کردبووم. تۆ هەمیشە شوێنی هەڵەی منت دەخوراند." (پێکەنین) هەموو ئەوەی لەتۆم دەویست خۆراک و ئاو بوو لەناو دەفرەکەم. کاتێک خەوتبوویت،سەیری هەناسەدانی تۆم دەکرد وەک بەرزبوونەوەی مانگ لەئاسمان. هەموو توانامی دەویست بۆ ئەوەی سەربرند نەکەم و نەلورێنم. من ئێستا ئازادم لەو ملوانکە، ئازادم لەبارانپۆشە زەردەکە، لەبلوزە مۆنۆگرامەکەت، لەنابەجێی چیمەنەکەت، و ئەوە هەموویەتی کە پێویستە بزانی لەسەر ئەم شوێنە، جگە لەوەی کەخۆت بەرلەوە واتزانیبوو و ئاسودەن کەزووتر ڕوینەداوە، هەمووکەس لێرە دەتوانێت بخوێنێت و بنوسێت، سەگەکان لەهۆنراوەدا، و پشیلەو ئەوانی تر لەپەخشاندا"
Thank you.
سووپاس.
(Applause)
(چەپڵە لێدان)