Beverly Joubert: We are truly passionate about the African wilderness and protecting the African wilderness, and so what we've done is we've focused on iconic cats. And I know, in the light of human suffering and poverty and even climate change, one would wonder, why worry about a few cats? Well today we're here to share with you a message that we have learned from a very important and special character -- this leopard.
Beverli Žuber: Mi smo zaista pasionirani prema afričkoj divljini i očuvanju afričke divljine. I ono što smo učinili jeste da smo se fokusirali na ikoničke mačke. I znam, u poređenju s ljudskom patnjom i siromaštvom čak i klimatskim promenama, neki će se pitati zašto brinuti o nekoliko mačaka? Danas smo ovde kako bismo sa vama podelili poruku koju smo naučili od veoma važnog i posebnog lika - ovog leoparda.
Dereck Joubert: Well, our lives have basically been like a super long episode of "CSI" -- something like 28 years. In essence, what we've done is we've studied the science, we've looked at the behavior, we've seen over 2,000 kills by these amazing animals. But one of the things that science really lets us down on is that personality, that individual personality that these animals have. And here's a prime example. We found this leopard in a 2,000-year-old baobab tree in Africa, the same tree that we found her mother in and her grandmother. And she took us on a journey and revealed something very special to us -- her own daughter, eight days old. And the minute we found this leopard, we realized that we needed to move in, and so we basically stayed with this leopard for the next four-and-a-half years -- following her every day, getting to know her, that individual personality of hers, and really coming to know her. Now I'm destined to spend a lot of time with some unique, very, very special, individualistic and often seductive female characters. (Laughter) Beverly's clearly one of them, and this little leopard, Legadema, is another, and she changed our lives.
Derek Žouber: Naši životi su, zapravo, kao jedna veoma dugačka epizoda serije "CSI" - nekih 28 godina. U suštini, ono što smo učinili jeste da smo proučavali nauku, posmatrali smo ponašanje, videli smo više od 2.000 ubistava od stane ovih zadivljujućih životinja. Ali jedna od stvari u kojima nas nauka izneverava jeste ta ličnost, ta individualna ličnost koju te životinje imaju. A ovo je najbolji primer. Pronašli smo ovu ženku leoparda na 2.000 godina starom drvetu baobaba u Africi, na istom drvetu gde smo pronašli njenu majku i njenu baku. I ona nas je povela na putovanje i otkrila nam nešto veoma posebno -- njenu vlastitu ćerku, osam dana staru. I u trenutku kada smo otkrili tu ženku leoparda, shvatili smo kako moramo da se približimo. I zapravo, ostali smo s tom ženkom leoparda sledeće četiri i po godine -- prateći je svaki dan, upoznajući je, tu njenu individualnu ličnost, i zaista smo počeli da je poznajemo. Predodređen sam da provodim mnogo vremena s nekim jedinstvenim, vrlo, vrlo posebnim individualnim i često zavodljivim ženskim likovima. (Smeh) Beverli je, očigledno, jedna od njih, a ova mala ženka leoparda, Lahadima, je druga i ona je promenila naše živote.
BJ: Well we certainly did spend a lot of time with her -- in fact, more time than even her mother did. When her mother would go off hunting, we would stay and film. And early on, a lightning bolt hit a tree 20 paces away from us. It was frightening, and it showered us with leaves and a pungent smell. And of course, we were stunned for a while, but when we managed to get our wits about us, we looked at it and said, "My gosh, what's going to happen with that little cub? She's probably going to forever associate that deafening crash with us." Well, we needn't have worried. She came charging out of the thicket straight towards us, sat next to us, shivering, with her back towards Dereck, and looking out. And actually from that day on, she's been comfortable with us. So we felt that that day was the day that she really earned her name. We called her Legadema, which means, "light from the sky."
BŽ: Zaista smo proveli mnogo vremena s njom -- zapravo, više vremena nego njena majka. Kada bi njena majka otišla u lov, mi bismo ostali i snimali. Ranije, grom je udario u drvo 20 koraka od nas. Bilo je zastrašujuće. I zasuo nas je s lišćem i oporim mirisom. I naravno, stajali smo neko vreme, ali kada smo uspeli da se trgnemo iz straha koji je bio u nama, pogledali smo i rekli, "Moj Bože, šta će se dogoditi s tim malim mladunčetom? Verovatno će uvek povezivati taj zaglušujući udar sa nama." Nije trebalo da brinemo. Dotrčala je iz šipražja pravo ka nama, sela pored nas, drhteći, leđima okrenutim prema Dereku, sa pogledom prema napolje. I zapravo, od tog dana nadalje, ona se navikla na nas. Zbog toga smo osetili kako je taj dan bio dan kada je zaista zaslužila svoje ime. Nazvali smo je Lahadima, što znači "svetlo s neba".
DJ: Now we've found these individualisms in all sorts of animals, in particular in the cats. This particular one is called Eetwidomayloh, "he who greets with fire," and you can just see that about him, you know -- that's his character. But only by getting up close to these animals and spending time with them can we actually even reach out and dig out these personal characters that they have.
DŽ: Pronašli smo tu vrstu individualizma u svim vrstama životinja, naročito u mačkama. Ovaj je nazvan Itvajdumelou, "onaj koji pozdravlja sa vatrom". I upravo to možete videti u njemu, znate -- to je njegov karakter. Ali, samo približavanjem tim životinjama i provođenjem vremena s njima, možemo u stvari posegnuti napolje i iskopati te specifične karaktere koje imaju.
BJ: But through our investigation, we have to seek the wildest places in Africa. And right now this is in the Okavango Delta in Botswana. Yes, it is swamp. We live in the swamp in a tent, but I must tell you, every day is exhilarating. But also, our hearts are in our throats a huge amount of the time, because we're driving through water, and it's an unknown territory. But we're really there seeking and searching and filming the iconic cats.
BŽ: Ali tokom naše istrage, moramo tražiti najdivljija mesta u Africi. A ovo ovde je u Delti Okivango u Bocvani. Da, to je močvara. Živimo u močvari u šatoru. Ali moram vam reći, svaki dan je stimulativan. Ali ujedno, naša srca su nam u petama ogroman deo vremena, jer se vozimo kroz vodu, a to je nepoznato područje. Ali, zapravo, mi tamo tražimo i snimamo ikoničke mačke.
DJ: Now one of the big things, of course, everybody knows that cats hate water, and so this was a real revelation for us. And we could only find this by pushing ourselves, by going where no sane person should go -- not without some prompting, by the way, from Beverly -- and just pushing the envelope, going out there, pushing our vehicle, pushing ourselves. But we've managed to find that these lions are 15 percent bigger than any others, and they specialize in hunting buffalo in the water.
DŽ: Jedna od velikih stvari, naravno, svi znamo kako mačke mrze vodu. Zbog toga je ovo bilo pravo otkriće za nas. A to smo mogli naći samo provlačeći se, odlazeći gde nijedna prisebna osoba ne bi trebalo da ide -- ne bez malo posticaja, usput rečeno, od Beverli -- i jednostavno pomerajući granice odlazeći tamo, gurajući naše vozilo, podstičući se. Uspeli smo da otkrijemo da su ti lavovi 15 posto veći od ostalih, i da su specijalizovani za lov na bizone u vodi.
BJ: And then of course, the challenge is knowing when to turn around. We don't always get that right, and on this particular day, we seriously underestimated the depth. We got deeper and deeper, until it was at Dereck's chest-height. Well then we hit a deep depression, and we seriously submerged the vehicle. We actually managed to drown two million dollars' worth of camera gear. We drowned our pride, I must tell you, which was really serious, and we seized the engine.
BŽ: I tada, naravno, izazov je znati kada se treba okrenuti nazad. Ne polazi nam uvek to za rukom. A ovog konkretnog dana, ozbiljno smo podcenili dubinu. Išli smo dublje i dublje, do dubine Derekovih grudi. Zatim smo došli u jako duboki deo, i ozbiljno potopili vozilo. Uspeli smo, zapravo, da potopimo opremu za kameru u vrednosti od dva miliona dolara. Potopili smo naš ponos, moram vam reći, što je bilo zaista ozbiljno, i onesposobili smo motor.
DJ: And of course, one of the rules that we have in the vehicle is that he who drowns the vehicle gets to swim with the crocodiles. (Laughter) You will notice also that all of these images here are taken from the top angle by Beverly -- the dry top angle, by the way. (Laughter) But all the places we get stuck in really have great views. And it wasn't a moment, and these lions came back towards us, and Beverly was able to get a great photograph.
DŽ: I naravno, jedno od pravila koje imamo u vozilu je da onaj ko potopi vozilo pliva s krokodilima. (Smeh) Primetićete, takođe, da je sve ove slike ovde Beverli slikala iz gornjeg ugla -- suvog gornjeg ugla, usput rečeno. (Smeh) Ali sva mesta na kojima se zaglavimo imaju predivne poglede. I nije prošao ni trenutak, a ti lavovi su krenuli nazad prema nama, i Beverli je uspela da uslika odličnu fotografiju.
BJ: But we truly do spend day and night trying to capture unique footage. And 20 years ago, we did a film called "Eternal Enemies" where we managed to capture this unusual disturbing behavior across two species -- lions and hyenas. And surprisingly, it became a cult film. And we can only work that out as people were seeing parallels between the thuggish side of nature and gang warfare.
BŽ: Ali zaista, provodimo dan i noć pokušavajući da uhvatimo jedinstvene slike. Pre 20 godina, snimili smo film zvani "Večni neprijatelji" gde smo uspeli da uhvatimo ovo neobično uznemiravajuće ponašanje dve vrste -- lavova i hijena. Iznenađujuće, postao je kultni film. I jedini način na koji to možemo uraditi je kao ljudi koji vide paralele između daviteljske strane prirode i ratnog sukoba između bandi.
DJ: It was amazing, because you can see that this lion is doing exactly what his name, Eetwidomayloh, represents. He's focused on this hyena, and he is going to get it. (Animal sounds) But that's, I think, what this is all about, is that these individuals have these personalities and characters. But for us to get them, not only do we push ourselves, but we live by certain rules of engagement, which mean we can't interfere. This sort of behavior has been going on for three, four, five million years, and we can't step in and say, "That's wrong, and that's right." But that's not always easy for us.
DŽ: Bilo je neverovatno, jer možete videti kako ovaj lav čini upravo ono što njegovo ime, Itvajdumelou, predstavlja. On je fokusiran na ovu hijenu, i uloviće je. (Životinjski zvukovi) Ali to je, mislim, ono o čemu se radi, da ti pojedinci imaju te ličnosti i karaktere. Ali da ih dobijemo, ne samo da se trudimo, već i živimo prema određenim pravilima angažmana, što znači da ne smemo da se mešamo. Taj oblik ponašanja postoji već tri, četiri, pet miliona godina i ne možemo upadnemo i da kažemo, "To je pogrešno, a to je pravilno." Ali to nam nije uvek lako.
BJ: So, as Dereck says, we have to work through extremes -- extreme temperatures, push ourselves at night. Sleep deprivation is extreme. We're on the edge through a large part of the time. But, for 10 years, we tried to capture lions and elephants together -- and never ever managed until this particular night. And I have to tell you that it was a disturbing night for me. I had tears rolling down my cheeks. I was shaking with anxiety, but I knew that [I had] to capture something that had never been seen before, had never been documented. And I do believe you should stay with us.
BŽ: Kao što Derek kaže, moramo da radimo u ekstremnim uslovima -- ekstremne temperature, preživljavanje noći. Nedostatak sna je ekstreman. Na ivici smo veliki deo vremena. 10 godina smo pokušavali da uhvatimo lavove i slonove zajedno -- i nikad, nikad nismo uspeli sve do baš ove noći. I moram da vam kažem da je to bila uznemirujuća noć za mene. Suze su mi klizile niz obraze. Tresla sam se od anksioznosti. Ali znala sam, da bi se uhvatilo nešto što nikad pre nije viđeno, što nikad pre nije dokumentovano. I verujem da treba da ostanete sa nama.
DJ: The amazing thing about these moments -- and this is probably a highlight of our career -- is that you never know how it's going to end. Many people believe, in fact, that death begins in the eyes, not in the heart, not in the lungs, and that's when people give up hope, or when any life form gives up hope. And you can see the start of it here. This elephant, against overwhelming odds, simply gives up hope. But by the same token, you can get your hope back again. So just when you think it's all over, something else happens, some spark gets into you, some sort of will to fight -- that iron will that we all have, that this elephant has, that conservation has, that big cats have. Everything has that will to survive, to fight, to push through that mental barrier and to keep going. And for us, in many ways, this elephant has become a symbol of inspiration for us, a symbol of that hope as we go forward in our work.
DŽ: Nevetovatna stvar o tim trenucima -- a to je verovatno vrhunac naše karijere -- jeste da nikada ne znate kako će završiti. Mnogi ljudi veruju, u stvari, da smrt počinje u očima, ne u srcu, ne u plućima. I tada se ljudi odreknu nade ili bilo koji oblik života se odrekne nade. I možete videti početak toga ovde. Ovaj slon, nasuprot pobedničkim izgledima, se jednostavo odrekao nade. Ali, pomoću istog znaka, možete vratiti svoju nadu. Zato, kada mislite da je sve gotovo, nešto drugo se dogodi, neka iskra uđe u vas, neka vrsta volje za borbom -- ta gvozdena volja koju svi imamo, koju ovaj slon ima, koju očuvanje ima, koju velike mačke imaju. Sve ima tu volju za preživljavanjem, za borbom, za probijanjem mentalne barijere da se ide dalje. I za nas, na mnoge načine, ovaj slon je postao simbol naše inspiracije, simbol nade za napredak u našem poslu.
(Applause)
(Aplauz)
Now back to the leopard. We were spending so much time with this leopard and getting to understand her individualism, her personal character, that maybe we were taking it a little bit far. We were perhaps taking her for granted, and maybe she didn't like that that much. This is about couples working together, and so I do need to say that within the vehicle we have quite strict territories, Beverly and I. Beverly sits on the one side where all her camera gear is, and I'm on the other side where my space is. These are precious to us, these divides.
Sada, nazad na ženku leoparda. Provodili smo tako mnogo vremena s tom ženkom leoparda i počeli smo da shvatamo njen individualizam, njen lični karakter, da smo, možda, otišli malo predaleko. Možda smo je uzimali zdravo za gotovo, a njoj se možda to i nije previše sviđalo. Ovde je reč o parovima koji rade zajedno, i zato moram reći kako Beverli i ja unutar vozila imamo prilično stroge teritorije. Beverli sedi na jednoj strani gde se nalazi sva njena kamermanska oprema, a ja sam na drugoj strani gde je moj prostor. Ta podela je dragocena za nas.
BJ: But when this little cub saw that I had vacated my seat and climbed to the back to get some camera gear, she came in like a curious cat to come and investigate. It was phenomenal, and we felt grateful that she trusted us to that extent. But at the same time, we were concerned that if she created this as a habit and jumped into somebody else's car, it might not turn out the same way -- she might get shot for that. So we knew we had to react quickly. And the only way we thought we could without scaring her is to try and simulate a growl like her mother would make -- a hiss and a sound. So Dereck turned on the heater fan in the car -- very innovative.
BŽ: Ali kada je to malo mladunče videlo da sam ja napustila svoje mesto i otišla iza po još kamermanske opreme, ušla je unutra poput radoznale mačke da dođe i istraži. Bilo je fenomenalno i osećali smo zahvalnost što nam je verovala do te granice. Ali, u isto vreme, bili smo zabrinuti da ako ona to pretvori u naviku i skoči u nečiji drugi auto, da se ne bi možda završilo na isti način -- mogla bi biti upucana zbog toga. Zato smo znali da moramo brzo da reagujemo. I jedini način kog smo se setili, a da je ne uplašimo, je da pokušamo da simuliramo režanje njene majke -- siktanje i zvuk. Derek je zato upalio grejanje u autu -- veoma inovativno.
DJ: It was the only way for me to save the marriage, because Beverly felt she was being replaced, you see. (Laughter) But really and truly, this was how this little leopard was displaying her individual personality. But nothing prepared us for what happened next in our relationship with her, when she started hunting.
DŽ: Bio je to jedini način za mene da spasim brak, jer, vidite, Beverli se osećala zamenjenom. (Smeh) Ali, zaista, ovako je ova mala ženka leoparda pokazivala svoju individualnu ličnost. Ali ništa nas nije pripremilo za ono što se sledeće dogodilo u našoj vezi s njom, kada je počela da lovi.
BJ: And on this first hunt, we truly were excited. It was like watching a graduation ceremony. We felt like we were surrogate parents. And of course, we knew now that she was going to survive. But only when we saw the tiny baby baboon clinging to the mother's fur did we realize that something very unique was taking place here with Legadema. And of course, the baby baboon was so innocent, it didn't turn and run. So what we watched over the next couple of hours was very unique. It was absolutely amazing when she picked it up to safety, protecting it from the hyena. And over the next five hours, she took care of it. We realized that we actually don't know everything, and that nature is so unpredictable, we have to be open at all times.
BŽ: Na tom prvom lovu, bili smo zaista uzbuđeni. Kao da gledam ceremoniju mature. Osećali smo se kao da smo surogat roditelji. I naravno, sada smo znali da će preživeti. Ali tek kada smo videli ovu sićušnu bebu babuna, zakačenu za majčino krzno shvatili smo da se nešto veoma jedinstveno dešava ovde s Lahadimom. I naravno, beba babuna je bila toliko nevina, da se nije okrenula i otrčala. Ono što smo posmatrali sledećih par sati bilo je veoma jedinstveno. Bilo je potpuno zadivljujuće kada ga je odnela na sigurno, štiteći ga od hijena. I sledećih pet sati, brinula je o njemu. Shvatili smo da, zapravo, ne znamo sve, i da je priroda toliko nepredvidiva, da moramo da budemo otvoreni prema njoj sve vreme.
DJ: Okay, so she was a little bit rough. (Laughter) But in fact, what we were seeing here was interesting. Because she is a cub wanting to play, but she was also a predator needing to kill, and yet conflicted in some way, because she was also an emerging mother. She had this maternal instinct, much like a young girl on her way to womanhood, and so this really took us to this new level of understanding that personality.
DŽ: U redu, bila je pomalo gruba. (Smeh) Ali, u stvari, ono što gledamo ovde je bilo zanimljivo. Jer ona je mladunče željno igre, ali istovremeno je bila i grabljivica s instinktom za ubijanje, i donekle u konfliktu, jer je bila još i majka u nastajanju. Imala je taj materinski instinkt, kao što ima i mlada devojka na svom putu ka odrasloj ženi. I tako nas je to zaista odvelo na novi nivo razumevanja te ličnosti.
BJ: And of course, through the night, they lay together. They ended up sleeping for hours. But I have to tell you -- everybody always asks, "What happened to the baby baboon?" It did die, and we suspect it was from the freezing winter nights.
BŽ: I naravno, tokom noći, ležali su zajedno. Završili su spavajući satima. Ali, moram da vam kažem -- svi uvek pitaju, "Šta se dogodilo bebi babunu?" Uginula je. I mi sumnjamo da je to zbog ledenih zimskih noći.
DJ: So at this stage, I guess, we had very, very firm ideas on what conservation meant. We had to deal with these individual personalities. We had to deal with them with respect and celebrate them. And so we, with the National Geographic, formed the Big Cats Initiative to march forward into conservation, taking care of the big cats that we loved -- and then had an opportunity to look back over the last 50 years to see how well we had all collectively been doing. So when Beverly and I were born, there were 450,000 lions, and today there are 20,000. Tigers haven't fared any better -- 45,000 down to maybe 3,000.
DŽ: Dakle, na ovom stadijumu, mislim, imali smo jako, jako čvrste ideje o značenju očuvanja. Morali smo da se nosimo sa tim individualnim ličnostima. Morali smo da se odnosimo prema njima s poštovanjem i da ih slavimo. I tako smo s "Nacionalnom georafijom" pokrenuli Inicijativu velikih mačaka kako bi koračali napred prema očuvanju, čuvanju velikih mačaka koje smo voleli -- i onda imali priliku da pogledamo 50 godina unazad i da vidimo kakav smo napredak zajednički ostvarili. Kada smo Beverli i ja rođeni, bilo je 450.000 lavova, a danas ih ima 20.000. Ni tigrovi nisu imali bolji put - sa 45.000 na možda 3.000.
BJ: And then cheetahs have crashed all the way down to 12,000. Leopards have plummeted from 700,000 down to a mere 50,000. Now in the extraordinary time that we have worked with Legadema -- which is really over a five-year period -- 10,000 leopards were legally shot by safari hunters. And that's not the only leopards that were being killed through that period. There's an immense amount of poaching as well, and so possibly the same amount. It's simply not sustainable. We admire them, and we fear them, and yet, as man, we want to steal their power. It used to be the time where only kings wore a leopard skin, but now throughout rituals and ceremonies, traditional healers and ministers. And of course, looking at this lion paw that has been skinned, it eerily reminds me of a human hand, and that's ironic, because their fate is in our hands.
BŽ: I gepardi su se smanjili na svega 12.000. Leopardi su pali sa 700.000 na pukih 50.000. U ovom izvanrednom vremenu u kom smo radili s Lahadimom, što je zapravo period od pet godina -- 10.000 leoparda je bilo legalno ubijeno od strane safari lovaca. A to nisu jedini leopardi koji su ubijeni u tom periodu. Postoji neizmerna količina lovokrađe. Moguće čak i u istoj količini. Jednostavno nije održivo. Divimo im se, i bojimo ih se. A ipak, kao ljudi, želimo da ukrademo njihove moći. Bila su vremena kada su samo kraljevi nosili kožu leoparda, ali sada kroz rituale i ceremonije i tradicionalni iscelitelji i sveštenici. I naravno, gledajući ovu lavlju šapu kojoj je skinuta koža, jezivo me podseća na ljudsku ruku. A to je ironično, jer je njihova sudbina u našim rukama.
DJ: There's a burgeoning bone trade. South Africa just released some lion bones onto the market. Lion bones and tiger bones look exactly the same, and so in a stroke, the lion bone industry is going to wipe out all the tigers. So we have a real problem here, no more so than the lions do, the male lions. So the 20,000 lion figure that you just saw is actually a red herring, because there may be 3,000 or 4,000 male lions, and they all are actually infected with the same disease. I call it complacency -- our complacency. Because there's a sport, there's an activity going on that we're all aware of, that we condone. And that's probably because we haven't seen it like we are today.
DŽ: Trgovina kostima je u procvatu. Južna Afrika je upravo izbacila nekoliko lavljih kosti na tržište. Kosti lava i kosti tigra izgledaju potpuno isto, i u jednom potezu, industrija lavljih kosti će izbrisati sve tigrove. Dakle, imamo stvarni problem ovde, ne veći od onog koji imaju lavovi, muški lavovi. Brojka od 20.000 lavova koju ste upravo videli je zapravo crvena haringa, jer postoji možda tri ili 4.000 muških lavova, i svi su, zapravo, zaraženi istom bolešću. Zove se samozadovoljstvo -- naše samozadovoljstvo. Jer postoji sport, postoji aktivnost u toku koje smo svi svesni, a koju opraštamo. A to je, verovatno, jer je nismo videli kao danas.
BJ: And you have to know that, when a male lion is killed, it completely disrupts the whole pride. A new male comes into the area and takes over the pride, and, of course, first of all kills all the cubs and possibly some of the females that are defending their cubs. So we've estimated that between 20 [and] 30 lions are killed when one lion is hanging on a wall somewhere in a far-off place.
BŽ: A morate da znate da, kada je muški lav ubijen, potpuno se poremeti ceo čopor. Novi mužjak dođe na to područje i preuzme čopor, i naravno, prvo ubije sve mladunce i moguće neke ženke koje štite svoje mladunce. Dakle, mi procenjujemo da je između 20 do 30 lavova ubijeno kada jedan lav visi na zidu negde na dalekom mestu.
DJ: So what our investigations have shown is that these lions are essential. They're essential to the habitat. If they disappear, whole ecosystems in Africa disappear. There's an 80-billion-dollar-a-year ecotourism revenue stream into Africa. So this is not just a concern about lions; it's a concern about communities in Africa as well. If they disappear, all of that goes away. But what I'm more concerned about in many ways is that, as we de-link ourselves from nature, as we de-link ourselves spiritually from these animals, we lose hope, we lose that spiritual connection, our dignity, that thing within us that keeps us connected to the planet.
DŽ: Ono što su naša istraživanja pokazala je da su ti lavovi suštinski važni. Oni su suštinski važni za stanište. Ako oni nestanu, celi ekosistemi u Africi nestanu. 80 milijardi dolara godišnje se sliva u Afriku u obliku prihoda od eko-turizma. Dakle, to nije samo zabrinutost za lavove, to je istovremeno, zabrinutost za zajednice u Africi. Ako oni nestanu, sve to će nestati. Ali ono oko čega sam više zabrinut u mnogo pogleda je da, kako se odvajamo od prirode, kako se duhovno odvajamo od tih životinja, gubimo nadu, gubimo tu duhovnu povezanost, naše dostojansvo, tu stvar u nama koja nas povezuje s planetom.
BJ: So you have to know, looking into the eyes of lions and leopards right now, it is all about critical awareness. And so what we are doing, in February, we're bringing out a film called "The Last Lion," and "The Last Lion" is exactly what is happening right now. That is the situation we're in -- the last lions. That is, if we don't take action and do something, these plains will be completely devoid of big cats, and then, in turn, everything else will disappear. And simply, if we can't protect them, we're going to have a job protecting ourselves as well.
BŽ: Morate da znate da, gledajući u oči lavovima i leopardima upravo sada, se radi o kritičnoj osvešćenosti. I ono što radimo, u februaru objavljujemo film nazvan "Poslednji lav". A "Poslednji lav" je upravo ono što se događa baš sada. To je situacija u kojoj se nalazimo -- poslednji lavovi. To jest, ukoliko ne preuzmemo akciju i napravimo nešto, ove ravnice će biti u potpunosti lišene velikih mačaka, a onda, zauzvrat, sve ostalo će nestati. I jednostavno, ako ne možemo da ih zaštimo, imaćemo posla štiteći sebe takođe.
DJ: And in fact, that original thing that we spoke about and designed our lives by -- that conservation was all about respect and celebration -- is probably true. That's really what it needs. We need it. We respect and celebrate each other as a man and a woman, as a community and as part of this planet, and we need to continue that.
DŽ: I zapravo, osnovna stvar o kojoj smo pričali i prema kojoj smo dizajnirali naše živote -- je to da je očuvanje bilo uvek o poštovanju i slavlju -- je verovatno istina; to je ono što je potrebno. Nama to treba. Poštujemo i slavimo jedni druge kao muškarca i kao ženu, kao zajednicu i kao deo ove planete i moramo da nastavimo to.
And Legadema? Well we can report, in fact, that we're grandparents.
A Lahadima? Možemo saopštiti, zapravo, da smo baka i deka.
(Laughter)
(Smeh)
BJ/DJ: Thank you very much.
BŽ/DŽ: Hvala vam mnogo.
(Applause)
(Aplauz)