Economists have been exploring people's behavior for hundreds of years: how we make decisions, how we act individually and in groups, how we exchange value. They've studied the institutions that facilitate our trade, like legal systems, corporations, marketplaces. But there is a new, technological institution that will fundamentally change how we exchange value, and it's called the blockchain.
ეკონომისტები ასობით წლებია ხალხის ქცევას სწავლობენ: როგორ ვიღებთ გადაწვეტილებებს, როგორ ვიქცევით, მარტო და როგორ ვიქცევით ჯგუფში, როგორ ვცვლით ღირებულებებს. მათ შეისწავლეს ინსტიტუციები, რომლებიც გვიადვილებს ვაჭრობას, მაგალითად სამართლებრივი სისტემა, კორპორაციები, ბაზრები. თუმცა, ახალი ტექნოლოგიური ინსტიტუცია გამოჩნდა, რომელიც მთლიანად შეცვლის ღირებულების გაცვლის გზას და ეს არის "ბლოკჩეინი".
Now, that's a pretty bold statement, but if you take nothing else away from this talk, I actually want you to remember that while blockchain technology is relatively new, it's also a continuation of a very human story, and the story is this. As humans, we find ways to lower uncertainty about one another so that we can exchange value.
შეიძლება ეს ზედმეტად თამამად ჟღერდეს, მაგრამ თუ ამ ლაპარაკიდან თქვენთვის საინტერესოს ვერაფერს გაიგებთ, ერთი რამ მაინც დაიმახსოვრეთ: მიუხედავად იმისა, რომ "ბლოკჩეინის" ტექნოლოგია შედარებით ახალია, ეს ერთი ადამიანური ისტორიის გაგრძელებაა და ისტორია შემდეგია. ჩვენ, როგორც ადამიანები, გაურკვევლობის შემცირების გზებს ვეძებთ, იმისთვის რომ ღირებულებები გავცვალოთ.
Now, one of the first people to really explore the idea of institutions as a tool in economics to lower our uncertainties about one another and be able to do trade was the Nobel economist Douglass North. He passed away at the end of 2015, but North pioneered what's called "new institutional economics." And what he meant by institutions were really just formal rules like a constitution, and informal constraints, like bribery. These institutions are really the grease that allow our economic wheels to function, and we can see this play out over the course of human history.
ერთ-ერთი პირველი ადამიანი ვინც გადაწყვიტა, რომ ინსტიტუციებისთვის შეეხედა როგორც საშუალებისთვის ეკონომიკაში, რომელიც ერთმანეთის შესახებ გაურკვევლობას შეამცირებდა და ვაჭრობის საშუალებას მოგვცემდა, იყო ეკონომისტი, ნობელის პრემიის ლაურიატი, დუგლას ნორთი. იგი 2015 წლის ბოლოს გარდაიცვალა, თუმცა მან მოასწრო და წამოიწყო ე.წ."ახალი ინსტიტუციონალური ეკონომიკა". ინსტიტუციებში კი იგი უბრალოდ გულისხმობდა ფორმალურ წესებს, როგორიცაა კონსტიტუცია და არაფორმალურ შეზღუდვებს, მაგალითად მექრთამეობას. ეს ინსტიტუციები რეალურად არის ზეთი, რომელიც ჩვენი ეკონომიკის ძრავს მუშაობის საშუალებას აძლევს. ამას ჩვენ მთელი ისტორიის განმავლობაში ვხედავთ.
If we think back to when we were hunter-gatherer economies, we really just traded within our village structure. We had some informal constraints in place, but we enforced all of our trade with violence or social repercussions. As our societies grew more complex and our trade routes grew more distant, we built up more formal institutions, institutions like banks for currency, governments, corporations. These institutions helped us manage our trade as the uncertainty and the complexity grew, and our personal control was much lower. Eventually with the internet, we put these same institutions online. We built platform marketplaces like Amazon, eBay, Alibaba, just faster institutions that act as middlemen to facilitate human economic activity.
წარსულს თუ გადავხედავთ, როცა მონადირე-შემგროვებლების ეკონომიკა გვქონდა ჩვენ რეალურად საკუთარი სოფლის ფარგლებში ვვაჭრობდით. ჩვენ გვქონდა რაღაც არაფორმალური შეზღუდვები, ვვაჭრობდით აგრესიის, ან სოციალური წნეხის მოშველიებით. როცა ჩვენი საზოგადოებები გაიზარდა და გართულდა, ამასთან ერთად ჩვენი სავაჭრო მანძილებიც გაიზარდა. ჩამოვაყალიბეთ ფორმალური ინსტიტუციები, როგორიცაა ბანკი გაცვლითი კურსისთვის, მთავრობა, კორპორაციები. ეს დაწესებულებები ჩვენ დაგვეხმარა ვაჭრობის მართვაში, როცა გაურკვევლობამ და სირთულემ იმატა და ჩვენ მიერ პროცესის პირადი კონრტოლიც საგრძნობლად შემცირდა. საბოლოოდ, ინტერნეტის შექმნასთან ერთად, იგივე ინსტიტუციები ონლაინ სივრცეშიც გაჩნდა. ჩვენ შევქმენით სავაჭრო პლატფორმები, როგორიცაა Amazon, eBay, Alibaba, უფრო სწრაფი ინსტიტუციები, რომლებიც შუალედური რგოლია და ადამიანის ეკონომიკურ აქტივობას ამარტივებს.
As Douglass North saw it, institutions are a tool to lower uncertainty so that we can connect and exchange all kinds of value in society. And I believe we are now entering a further and radical evolution of how we interact and trade, because for the first time, we can lower uncertainty not just with political and economic institutions, like our banks, our corporations, our governments, but we can do it with technology alone.
დუგლას ნორთის აზრით, ინსტიტუცია არის საშუალება, შეამცირო გაურკვევლობა იმისთვის, რომ საზოგადოების წევრები დავკავშირდეთ და გავცვალოთ ყველა სახის ღირებულება. ვფიქრობ, ახლა გადავდივართ ჩვენი ურთიერთქმედების და ვაჭრობის, მომდევნო, რადიკალური ევოლუციის ეტაპზე, რადგან პირველად შეგვიძლია გაურკვევლობა შევამციროთ, არა მხოლოდ პოლიტიკური და ეკონომიკური ინსტიტუციების მეშვეობით, როგორიცაა ბანკი, კორპორაციები და მთავრობა, არამედ მხოლოდ ტექნოლოგიის საშუალებით.
So what is the blockchain? Blockchain technology is a decentralized database that stores a registry of assets and transactions across a peer-to-peer network. It's basically a public registry of who owns what and who transacts what. The transactions are secured through cryptography, and over time, that transaction history gets locked in blocks of data that are then cryptographically linked together and secured. This creates an immutable, unforgeable record of all of the transactions across this network. This record is replicated on every computer that uses the network.
მაშ, რა არის "ბლოკჩეინი"? "ბლოკჩეინის" ტექნოლოგია დეცენტრალიზებული ბაზაა, რომელიც P2P ქსელში აქტივებისა და ტრანზაქციების მონაცემებს ინახავს. ფაქტიურად მფლობელების და მათი ტრანზაქციების საჯარო რეესტრია ტრანზაქციები კრიპტოგრაფიულადაა დაცული და დროთა განმავლობაში ამ ტრანზაქციების ისტორია მონაცემთა ბლოკში იკეტება, რომლებიც კრიპტოგრაფიულიად უკავშირდება ერთმანეთს და ხდება დაცული. ეს ყველაფერი, ამ ქსელში ყველა ტრანზაქციის, უცვლელ და გაუტეხავ ჩანაწერს ქმნის. შემდეგ ეს ჩანაწერი, დუბლირდება ყველა კომპიუტერზე, რომელიც ამ ქსელშია.
It's not an app. It's not a company. I think it's closest in description to something like Wikipedia. We can see everything on Wikipedia. It's a composite view that's constantly changing and being updated. We can also track those changes over time on Wikipedia, and we can create our own wikis, because at their core, they're just a data infrastructure. On Wikipedia, it's an open platform that stores words and images and the changes to that data over time. On the blockchain, you can think of it as an open infrastructure that stores many kinds of assets. It stores the history of custodianship, ownership and location for assets like the digital currency Bitcoin, other digital assets like a title of ownership of IP. It could be a certificate, a contract, real world objects, even personal identifiable information. There are of course other technical details to the blockchain, but at its core, that's how it works. It's this public registry that stores transactions in a network and is replicated so that it's very secure and hard to tamper with.
ეს არ არის აპლიკაცია. ეს არ არის კომპანია. აღწერით, მასთან ყველაზე ახლო ალბათ Wikipedia თუ იქნება. ჩვენ ყველაფერს ვხედავთ Wikipedia-ზე, ეს არის ნაწილების კომპოზიცია, რომელიც მუდმივად განახლებდი და ცვლადია. Wikipedia-ზე ჩვენ შეგვიძლია ვნახოთ დროში ცვლილებების ისტორია. შეგვიძლია საკუთარი Wiki-ები შევქმნათ, რადგან ისინი საფუძველში, უბრალოდ მონაცმეთა ინფრასტრუქტურაა Wikipedia ღია პლატფორმაა, რომელიც სიტყვებსა და სურათებს ინახავს და მათ ცვლილებას დროში. რაც შეეხება ბლოკჩეინს, შეგიძლიათ ისე შეხედოთ, როგორც ღია ინფრასტრუქტურას, რომელიც მრავალი სახის აქტივს ინახავს. იქ ინახება მეურვეობის, მფლობელობის და ადგილმდებარეობის ისტორია, ისეთი აქტივებისთვის, როგორიცაა ელექტრონული ვალუტა ბიტკოინი, ან სხვა ელექტრონული აქტივები. მაგალითად, IP-ის მფლობელობა. ეს შეიძლება იყოს მოწმობა, კონტრაქტი, რეალური სამყაროს ნივთები, პირადი საიდენთიფიკაციო ინფორმაციაც კი. რა თქმა უნდა, ბლოკჩეინს სხვა უამრავი ტექნიკური დეტალი აქვს, თუმცა ძირითადად ის ასე მუშაობს. ეს არის საჯარო რეესტრი, რომელიც ქსელის ტრანზაქციებს ინახავს და შემდეგ ამრავლებს, რომ იყოს დაცული და ძნელად შეღწევადი.
Which brings me to my point of how blockchains lower uncertainty and how they therefore promise to transform our economic systems in radical ways. So uncertainty is kind of a big term in economics, but I want to go through three forms of it that we face in almost all of our everyday transactions, where blockchains can play a role. We face uncertainties like not knowing who we're dealing with, not having visibility into a transaction and not having recourse if things go wrong.
ამას მივყავარ ჩემ მთავარ აზრამდე, თუ როგორ ამცირებს გაურკვევლობას "ბლოკჩეინი" და შედეგად როგორ შეცვლის ის რადიკალურად ჩვენს ეკონომიკას. გაურკვევლობა საკმაოდ ფართე ტერმინია ეკონომიკაში, თუმცა მე მინდა მის სამ სახეზე ვილაპარაკო, რომელსაც თითქმის ყოველდღიურ ტრანზაქციებში ვაწყდებით და რომელშიც ბლოკჩეინს შეუძლია თავისი როლი შეასრულოს. გაურკვევლობა ჩნდება, როცა არ ვიცით ვისთან გვაქვს საქმე. როცა ვერ ვხედავთ ტრანზაქციას და საქმის ცუდად წასვლის შემთხვევაში არ გვაქვს საჭირო რესურსი.
So let's take the first example, not knowing who we're dealing with. Say I want to buy a used smartphone on eBay. The first thing I'm going to do is look up who I'm buying from. Are they a power user? Do they have great reviews and ratings, or do they have no profile at all? Reviews, ratings, checkmarks: these are the attestations about our identities that we cobble together today and use to lower uncertainty about who we're dealing with. But the problem is they're very fragmented. Think about how many profiles you have. Blockchains allow for us to create an open, global platform on which to store any attestation about any individual from any source. This allows us to create a user-controlled portable identity. More than a profile, it means you can selectively reveal the different attributes about you that help facilitate trade or interaction, for instance that a government issued you an ID, or that you're over 21, by revealing the cryptographic proof that these details exist and are signed off on. Having this kind of portable identity around the physical world and the digital world means we can do all kinds of human trade in a totally new way.
მოდით მივყვეთ პირველ მაგალითს, როცა არ ვიცით ვისთან გვაქვს საქმე. ვთქვათ, რომ მსურს მეორადი ტელეფონის ყიდვა eBay-ზე. პირველი რასაც ვაკეთებ, შევამოწმებ თუ ვისგან ვყიდულობ ამ ტელეფონს. გამოცდილი მომხმარებელია? კარგი კომენტარები და შეფასებები აქვს, თუ საერთოდ არ აქვს პროფილი? კომენტარები, შეფასებები, დახასიათებები: ეს ყველაფერი ჩვენი იდენტობის დამადასტურებელი საშუალებებია, რომლებსაც თავს ვუყრით და ვიყენებთ იმის გასარკვევად, თუ ვისთან გვაქვს საქმე. მაგრამ პრობლემა ისაა რომ ეს ინფორმაცია ძალიან დანაწევრებულია. დაფიქრდით, რამდენი პროფილი არსებობს. "ბლოკჩეინი" საშუალებას გვაძლევს, ღია, გლობალური პლატფორმა შევქმნათ, რომელზეც შეგვიძლია შევინახოთ ნებისმიერი დოკუმენტი, ნებისმიერ ადამიანზე, ნებისმიერი წყაროდან. ამით საშუალება გვეძლევა შევქმნათ მომხმარებლის მიერ მართვადი პორტაბელური იდენტობა. უფრო მეტი ვიდრე პროფილი, ეს იმას ნიშნავს, რომ სურვილისამებრ შეგიძლიათ სხვადასხვა დეტალი წარადგინოთ თქვენს შესახებ, რომელიც გაგიადვილებთ ვაჭრობას, და ურთიერთობას. მაგალითად, სახელმწიფოს მიერ გაცემული ID ბარათის არსებობა, ან რომ 21 წელზე მეტის ხართ, კრიპტოგრაფიული საბუთის წარდგენით, რითიც დასტურდება ამ მონაცემების არსებობა. ასეთი პორტაბელური იდენტობის ქონა ფიზიკურ და ციფრულ მსოფლიოში ნიშნავს, რომ სრულიად ახლებურად შეგვიძლია ვაწარმოოთ ყველა სახის ვაჭრობა,
So I've talked about how blockchains could lower uncertainty in who we're dealing with. The second uncertainty that we often face is just not having transparency into our interactions. Say you're going to send me that smartphone by mail. I want some degree of transparency. I want to know that the product I bought is the same one that arrives in the mail and that there's some record for how it got to me. This is true not just for electronics like smartphones, but for many kinds of goods and data, things like medicine, luxury goods, any kind of data or product that we don't want tampered with.
უკვე ვილაპარაკე თუ როგორ ამცირებს გაურკვევლობას "ბლოკჩეინი", იმასთან დაკავშირებით, თუ ვისთან გვაქვს საქმე. შემდეგი გაურკვევლობა, რომელსაც ხშირად ვაწყდებით არის ტრანზაქციების არასაკმარისი გამჭირვალობა. ვთქვათ, გინდათ, რომ სმარტფონი ფოსტით გამომიგზვანოთ. მე გარკვეული გამჭირვალობა მჭრიდება. მინდა ვიცოდე, რომ პროდუქტი, რომელიც ფოსტით მომივა, სწორედ ისაა რაც ვიყიდე და რომ არსებობს ჩანაწერები, თუ როგორ მოვიდა ის ჩემამდე. ეს მხოლოდ სმარტფონებს და სხვა ელექრონულ მოწყობილობებს არ ეხება, არამედ ნებისმიერ სხვა პროდუქტსა და მონაცემს. მაგალითად, წამლებს, ფუფუნების საგნებს, ნებმისმიერ მონაცემს, ან პროდუქტს, რომელსაც არ გვინდა რომ შეეხონ.
The problem in many companies, especially those that produce something complicated like a smartphone, is they're managing all of these different vendors across a horizontal supply chain. All of these people that go into making a product, they don't have the same database. They don't use the same infrastructure, and so it becomes really hard to see transparently a product evolve over time.
ბევრ კომპანიასთან, განსაკუთრებით ისეთთან, რომელიც სმარტფონისნაირ რთულ პროდუქტებს აწარმოებს, პრობლემა ისაა, რომ მათ საკუთარ მომარაგების ჰორიზონტალურ ქსელში, საქმე ბევრ სხვადასხვა მწარმოებელთან აქვთ ყველა იმ ადამიანს, რომელიც პროდუქტის კეთების პროცესშია ჩართული, ერთი მონაცემთა ბაზა არ აქვს. ისინი არ იყენებენ ერთ ინფრასტრუქტურას. ასე რომ, ძალიან რთულია ცხადად დაინახოთ პროდუქტის შექმნის პროცესი.
Using the blockchain, we can create a shared reality across nontrusting entities. By this I mean all of these nodes in the network do not need to know each other or trust each other, because they each have the ability to monitor and validate the chain for themselves. Think back to Wikipedia. It's a shared database, and even though it has multiple readers and multiple writers at the same time, it has one single truth. So we can create that using blockchains. We can create a decentralized database that has the same efficiency of a monopoly without actually creating that central authority. So all of these vendors, all sorts of companies, can interact using the same database without trusting one another. It means for consumers, we can have a lot more transparency. As a real-world object travels along, we can see its digital certificate or token move on the blockchain, adding value as it goes. This is a whole new world in terms of our visibility.
"ბლოკჩეინის" გამოყენებით, ჩვენ შეგვიძლია არასანდო ერთეულებს შორის საზიარო რეალობა შევქმნათ. იმას ვგულისხმობ, რომ არ არის საჭირო ამ ქსელის კვანძებმა ერთმანეთის შესახებ იცოდნენ. ან ერთმანეთს ენდობოდნენ, რადგან მათ აქვთ შესაძლებლობა თავისთვის აკონტროლონ და დაამოწმონ ჯაჭვის კვანძები. დავუბრუნდეთ Wikipedia-ს. ეს არის საზიარო მონაცემთა ბაზა და მიუხედავად იმისა, რომ მას ერთდროულად მრავალი მკითხველი და რედაქტორი ჰყავს, მას გააჩნია ერთადერთი ჭეშმარიტება. ასე რომ, იგივე შეგვიძლია "ბლოკჩეინით" შევქმნათ. ჩვენ შეგვიძლია შევქმნათ დეცენტრალიზებული მონაცემთა ბაზა, რომელიც მონოპოლიისნაირად ეფექტურია. თუმცა, ცენტრალური ძალაუფლების გარეშე შესაბამისად ყველა მწარმოებელს, ყველა სახის კომპანიას, შეუძლია ერთი და იგივე ბაზის გამოყენებით ურთიერთნდობის გარეშე იურთიერთოს. მომხმარებლისთვის ეს მეტ გამჭირვალობას ნიშნავს. ნამდვილი საგნის ტრანსპორტირებისას, მისი ელექტრონულ სერტიფიკატის, ან თოქენის, ბლოკჩეინში გადაადილებას ვხედავთ, რომელსაც თან ღირებულება ემატება. ხილვადობის მხრივ ეს სრულიად ახალი სამყაროა.
So I've talked about how blockchains can lower our uncertainties about identity and how they change what we mean about transparency in long distances and complex trades, like in a supply chain. The last uncertainty that we often face is one of the most open-ended, and it's reneging. What if you don't send me the smartphone? Can I get my money back? Blockchains allow us to write code, binding contracts, between individuals and then guarantee that those contracts will bear out without a third party enforcer. So if we look at the smartphone example, you could think about escrow. You are financing that phone, but you don't need to release the funds until you can verify that all the conditions have been met. You got the phone.
ვილაპარაკე თუ როგორ ამცირებს "ბლოკჩეინი" იდენტობასთან დაკავშირებულ გაურვევლობას და როგორ აუმჯობესებს გამჭირვალობას. დისტანციურ და რთულ ვაჭრობაში, როგორიც მომარაგების ჯაჭვია. ბოლო გაურკვევლობა რასაც ვაწყდებით, არის ვალდებულების შეუსრულებლობის შესაძლებლობა. რა ვქნა სმარტფონი რომ არ გამომიგზავნონ? ფულს დავიბრუნებ? "ბლოკჩეინი" კოდების ჩაწერის, ადამიანებს შორის დამავალდებულებელი ხელშეკრულებების და შემდეგ მესამე პირის ჩარევის გარეშე, მათი შესრულების გარანტირების საშუალებას იძლევა. ასე რომ, ტელეფონის მაგალითში ლაპარაკია გარკვეულ დეპოზიტზე, რომელიც სმარტფონისთვის გაქვთ გამოყოფილი, მაგრამ ფულს იქამდე არ აგზავნით, სანამ პირობები სრულად არ იქნება დაკმაყოფილებული. სანამ არ მიიღებთ ტელეფონს.
I think this is one of the most exciting ways that blockchains lower our uncertainties, because it means to some degree we can collapse institutions and their enforcement. It means a lot of human economic activity can get collateralized and automated, and push a lot of human intervention to the edges, the places where information moves from the real world to the blockchain.
ჩემი აზრით, ეს "ბლოკჩეინის" მიერ გაურკვევლობის შემცირების ერთ-ერთი შთამბეჭდავი გზაა, რადგან ეს იმას ნიშნავს, რომ რაღაც დონეზე შეგვიძლია ინსტიტუციები და მათი გავლენა დავანგრიოთ. შესაბამისად, ბევრი ეკონომიკური აქტივობა გახდება დაზღვეული და ავტომატური. ადამიანური ჩარევა კი, მინიმუმამდე დავა. მხოლოდ იქ, სადაც ინფრომაცია რეალური სამყაროდან ბლოკჩეინში გადადის.
I think what would probably floor Douglass North about this use of technology is the fact that the very thing that makes it work, the very thing that keeps the blockchain secure and verified, is our mutual distrust. So rather than all of our uncertainties slowing us down and requiring institutions like banks, our governments, our corporations, we can actually harness all of that collective uncertainty and use it to collaborate and exchange more and faster and more open.
ვფიქრობ დუგლას ნორთს ამ ტექნოლოგიაში ის გააოგნებდა, რომ სწორედ ის რაც მას ამუშავებს, რაც ბლოკჩეინს უსაფრთხოს და დამოწმებადს ხდის, ჩვენი ურთიერთნდობის ნაკლებობაა. იმის მაგივრად, რომ გაურკვევლობებმა შეგვაყოვნონ და გვაიძულონ მივმართოთ ინსტიტუციებს, როგორიცაა ბანკი, ჩვენი მთავრობა, ჩვენი კომპანიები, ჩვენ ეს კოლექტიური უნდობლობა უფრო სწრაფი და ღია თანამშრომლობის და გაცვლისთვის უნდა გამოვიყენოთ
Now, I don't want you to get the impression that the blockchain is the solution to everything, even though the media has said that it's going to end world poverty, it's also going to solve the counterfeit drug problem and potentially save the rainforest. The truth is, this technology is in its infancy, and we're going to need to see a lot of experiments take place and probably fail before we truly understand all of the use cases for our economy. But there are tons of people working on this, from financial institutions to technology companies, start-ups and universities. And one of the reasons is that it's not just an economic evolution. It's also an innovation in computer science.
არ მინდა შეგექმნათ შთაბეჭდილობა, თითქოს "ბლოკჩეინი" ჩვენი ყველა პრობლემის გადაწყვეტაა, მიუხედევად იმისა, რომ მედიაში უკვე გაჟღერდა, რომ "ბლოკჩეინი" მსოფლიო სიღარიბეს დაამარცხებს, გადაჭრის წამლების გაყალბების პრობლემას და პოტენციურად გადაარჩენს ტროპიკულ ტყეებს. სინამდვილეში ეს ტექნოლოგია, ჯერ კიდევ ჩვილია, უამრავი ექსპერიმენტი უნდა ჩატარდეს, რომელთაგანაც ბევრი კრახით დასრულდება, სანამ მის ყველა შესაძლო შედეგს ვნახავთ ჩვენი ეკონომიკისთვის უამრავი ადამიანი მუშაობს ამ საკითხზე, ფინანსური დაწესებულებებიდან დაწყებული, ტექნოლოგიური კომპანიებით, სტარტ აპებით და უნივერსიტეტებით დამთავრებული. ამის ერთ-ერთი მიზეზი ისაა, რომ ეს მხოლოდ ეკონომიკური ევოლუცია არ არის, ეს არის ინოვაცია კომპიუტერულ მეცნიერებებში.
Blockchains give us the technological capability of creating a record of human exchange, of exchange of currency, of all kinds of digital and physical assets, even of our own personal attributes, in a totally new way. So in some ways, they become a technological institution that has a lot of the benefits of the traditional institutions we're used to using in society, but it does this in a decentralized way. It does this by converting a lot of our uncertainties into certainties.
"ბლოკჩეინი" გვაძლევს ტექნოლოგიურ შესაძლებლობას გვქონდეს ინფორმაცია ადამიანებს შორის გაცვლაზე, ვალუტის გაცვლაზე, ნებისმიერ ციფრულ თუ ფიზიკურ აქტივზე, პირად მახასიათებლებზეც კი და ეს ყველაფერი სრულიად ახლებურად. გარკვეულწილად ის ტექნოლოგიური ინსტიტუციაა, და მას უამრავი ისეთი დადებითი მხარე აქვს, რომლის გამოყენებასაც ჩვეულებრივ ტრადიციულ ინსტიტუციებში მივეჩვიეთ, თუმცა ეს ყველაფერი არაცენტრალიზებულია. ეს ყველაფერი ჩვენი გაურკვევლობების გარკვევის ხარჯზე ხდება.
So I think we need to start preparing ourselves, because we are about to face a world where distributed, autonomous institutions have quite a significant role.
ამიტომ, ჩემი აზრით, უნდა მოვემზადოთ, რადგან მალე ისეთი მსოფლიოს წინაშე ვიქნებით, რომელშიც გადანაწილებულ, ავტონომიურ ინსტიტუციებს, საკმაოდ დიდი გავლენა ექნებათ.
Thank you.
მადლობა.
(Applause)
(აპლოდისმენტები)
Bruno Giussani: Thank you, Bettina. I think I understood that it's coming, it offers a lot of potential, and it's complex. What is your estimate for the rate of adoption?
ბრუნო ჯუსანი: ბეტინა, მადლობა. მგონი ვხვდები, რომ ის უკვე მოდის, ძალიან დიდი პოტენციალი აქვს და რთულია. შენი აზრით, რა დრო დასჭირდება ამ ყველაფრის დანერგვას?
Bettina Warburg: I think that's a really good question. My lab is pretty much focused on going the enterprise and government route first, because in reality, blockchain is a complex technology. How many of you actually understand how the internet works? But you use it every day, so I think we're sort of facing the same John Sculley idea of technology should either be invisible or beautiful, and blockchain is kind of neither of those things right now, so it's better suited for either really early adopters who kind of get it and can tinker around or for finding those best use cases like identity or asset tracking or smart contracts that can be used at that level of an enterprise or government.
ბეტინა უორბურგი: ძალიან კარგი კითხვაა. ჩემი ლაბორატორია ძირითადად კონცენტრირებულია მრეწველობასა და მთავრობაზე, რადგან "ბლოკჩეინი" რეალურად ძალიან რთული ტექნოლოგიაა. რამდენ თქვენგანს ესმის სინამდვილეში როგორ მუშაობს ინტერნეტი? მაგრამ მას ყოველდღე იყენებთ, ასე რომ, ვფიქრობ, ჯონ სკალის აზრს ვაწყდებით, რომ ტექნოლოგია ან უხილავი, ან მშვენიერი უნდა იყოს, "ბლოკჩეინი" კი მოცემულ მომენტში არც ერთია და არც მეორე, ამიტომ, ახლა უფრო შეეფერება ან ძალიან ადრეულ მიმდევარს, ვისაც ესმის და უყვარს ჩაღრმავება, ან იმას, კერძო გამოყენებისთვის, მაგალითად პირადობის ან აქტივების დასადასტურებლად, ან ე.წ. "ჭკვიან კონტრაქტებში", რომლებიც საწარმოების
ან მთავრობის დონეზე შეიძლება იქნას გამოყენებული
BG: Thank you. Thanks for coming to TED.
ბ.გ: მადლობა, მადლობა, რომ გვწევიე TED-ში.
BW: Thanks.
ბვ: მადლობა.
(Applause)
(აპლოდისმენტები)