Έκανα κάποιες σκέψεις πρόσφατα. Θα σκοτώσω τον πατέρα μου. Κάλεσα την αδερφή μου,
I've been doing some thinking. I'm going to kill my dad. I called my sister.
«Άκου, Έκανα κάποιες σκέψεις πρόσφατα. Θα σκοτώσω τον μπαμπά. Θα τον πάρω μαζί μου στο Όρεγκον, θα βρω λίγη ηρωίνη και θα του τη δώσω».
"Listen, I've been doing some thinking. I'm going to kill Dad. I'm going to take him to Oregon, find some heroin, and give it to him."
Ο πατέρας μου πάσχει από μετωποκροταφική άνοια ή FTD. Είναι μια πνευματική ασθένεια που προσβάλλει άτομα 50 ή 60 ετών. Μπορεί να αλλάξει τελείως την προσωπικότητα κάποιου, κάνοντάς τον παρανοϊκό ή ακόμη και βίαιο. Ο πατέρας μου πάσχει εδώ και 10 χρόνια, αλλά τα τελευταία τρία χρόνια χειροτέρεψε και έπρεπε να τον πάρουμε από το σπίτι του - το σπίτι στο οποίο μεγάλωσα, το σπίτι που έχτισε με τα χέρια του. O γεροδεμένος και φοβερός πατέρας μου που τραγουδούσε με φωνή φαλσέτο, έπρεπε να εισαχθεί σε ίδρυμα 24ωρης φροντίδας όταν ήταν μόλις 65 ετών.
My dad has frontotemporal lobe dementia, or FTD. It's a confusing disease that hits people in their 50s or 60s. It can completely change someone's personality, making them paranoid and even violent. My dad's been sick for a decade, but three years ago he got really sick, and we had to move him out of his house -- the house that I grew up in, the house that he built with his own hands. My strapping, cool dad with the falsetto singing voice had to move into a facility for round-the-clock care when he was just 65.
Στην αρχή, κάναμε οικογενειακώς το λάθος να τον βάλουμε σε ένα κανονικό γηροκομείο. Ήταν πολύ όμορφο. Είχε πολυτελείς μοκέτες και απογευματινά μαθήματα τέχνης και ένα σκύλο που λεγόταν Νταϊάν. Όμως, κάποια στιγμή έλαβα ένα τηλεφώνημα.
At first my mom and sisters and I made the mistake of putting him in a regular nursing home. It was really pretty; it had plush carpet and afternoon art classes and a dog named Diane. But then I got a phone call.
«Δις Μαλόουν, συλλάβαμε τον πατέρα σας».
"Ms. Malone, we've arrested your father."
«Τι;»
"What?"
«Απείλησε τους πάντες με ένα μαχαίρι, και μετά έσκισε τις κουρτίνες από τον τοίχο και προσπάθησε να πετάξει τα φυτά από το παράθυρο. Και μετά, σήκωσε όλες τις ηλικιωμένες από τα καροτσάκια τους».
"Well, he threatened everybody with cutlery. And then he yanked the curtains off the wall, and then he tried to throw plants out the window. And then, well, he pulled all the old ladies out of their wheelchairs."
«Όλες τις ηλικιωμένες;»
"All the old ladies?"
(Γέλια)
(Laughter)
«Μα, τι κατεργάρης».
"What a cowboy."
(Γέλια)
(Laughter)
Αφού τον έδιωξαν από εκεί, τον στείλαμε σε διάφορα κρατικά γηροκομεία μέχρι να βρούμε ένα ίδρυμα ειδικά για ανθρώπους με άνοια. Στην αρχή του άρεσε κάπως, αλλά με τον καιρό η υγεία του χειροτέρευε, και μια μέρα μπήκα μέσα και τον βρήκα σκυφτό στο πάτωμα, φορώντας μια ολόσωμη φόρμα, από αυτές που έχουν φερμουάρ στην πλάτη. Τον κοιτούσα για μια ώρα περίπου, καθώς το τραβούσε με δύναμη, προσπαθώντας να το βγάλει. Παρόλο που υποτίθεται ότι είναι πρακτικό ρούχο, εμένα μου έμοιαζε με ζουρλομανδύα. Γι' αυτό έφυγα τρέχοντας. Τον άφησα εκεί μέσα. Μπήκα στο φορτηγό μου, -το παλιό του φορτηγό- έσκυψα, κι άρχισα να κλαίω σπαρακτικά. Δεν μπορούσα να πιστέψω πως ο πατέρας μου, ο Άδωνις της νιότης μου, ο πολυαγαπημένος μου φίλος, θα θεωρούσε πως αυτή η ζωή έχει πλέον νόημα.
After he got kicked out of there, we bounced him between a bunch of state-run facilities before finding a treatment center specifically for people with dementia. At first, he kind of liked it, but over time his health declined, and one day I walked in and found him sitting hunched over on the ground wearing a onesie -- those kinds of outfits that zip in the back. I watched him for about an hour as he yanked at it, trying to find a way out of this thing. And it's supposed to be practical, but to me it looked like a straightjacket. And so I ran out. I left him there. I sat in my truck -- his old truck -- hunched over, this really deep guttural cry coming out of the pit of my belly. I just couldn't believe that my father, the Adonis of my youth, my really dear friend, would think that this kind of life was worth living anymore.
Προγραμματιστήκαμε να είμαστε παραγωγικοί. Έτσι, όταν ένα άτομο, ένας Άδωνις σε αυτή την περίπτωση, δεν είναι πλέον παραγωγικός, όπως εμείς θέλουμε, ή όπως θέλει ο ίδιος να είναι, τι αξία έχει πλέον αυτή η ζωή; Εκείνη τη μέρα στο φορτηγό, το μόνο που φανταζόμουν ήταν πως ο πατέρας μου βασανιζόταν και πως το σώμα του ήταν το μέσο αυτού του μαρτυρίου. Πρέπει να τον βγάλω από αυτό το σώμα. Πρέπει να τον βγάλω, θα σκοτώσω τον μπαμπά.
We're programmed to prioritize productivity. So when a person -- an Adonis in this case -- is no longer productive in the way we expect him to be, the way that he expects himself to be, what value does that life have left? That day in the truck, all I could imagine was that my dad was being tortured and his body was the vessel of that torture. I've got to get him out of that body. I've got to get him out of that body; I'm going to kill Dad.
Τηλεφωνώ στην αδερφή μου.
I call my sister.
«Μπεθ», είπε. «Δεν θες να ζήσεις την υπόλοιπη ζωή σου, ξέροντας ότι σκότωσες τον πατέρα σου. Και νομίζω θα σε συλλάβουν, επειδή δεν μπορεί να συναινέσει. Και ούτε καν ξέρεις πώς να αγοράσεις ηρωίνη».
"Beth," she said. "You don't want to live the rest of your life knowing that you killed your father. And you'd be arrested I think, because he can't condone it. And you don't even know how to buy heroin."
(Γέλια)
(Laughter)
Αλήθεια είναι, δεν ξέρω.
It's true, I don't.
(Γέλια) Η αλήθεια είναι ότι μιλάμε συχνά για τον θάνατό του. Πότε θα συμβεί; Πώς θα είναι; Αλλά εύχομαι να μιλούσαμε για αυτό όταν ήμασταν όλοι υγιείς. Πώς θα είναι ο καλύτερος θάνατός μου; Πώς θα είναι ο καλύτερος θάνατός σου; Άλλα δεν σκεφτήκαμε να το κάνουμε. Και η αδερφή μου είχε δίκιο. Δεν πρέπει να σκοτώσω τον μπαμπά με ηρωίνη, αλλά πρέπει να τον βγάλω από το σώμα του.
(Laughter) The truth is we talk about his death a lot. When will it happen? What will it be like? But I wish that we would have talked about death when we were all healthy. What does my best death look like? What does your best death look like? But my family didn't know to do that. And my sister was right. I shouldn't murder Dad with heroin, but I've got to get him out of that body.
Έτσι πήγα σε ένα μέντιουμ. Και μετά σε ιερέα, και σε μια ομάδα υποστήριξης, και όλοι είπαν το ίδιο: Μερικές φορές οι άνθρωποι μένουν στη ζωή όταν ανησυχούν για κάποιον δικό τους. Απλώς πες τους ότι είσαι ασφαλής και μπορούν να φύγουν όταν είναι έτοιμοι.
So I went to a psychic. And then a priest, and then a support group, and they all said the same thing: sometimes people hang on when they're worried about loved ones. Just tell them you're safe, and it's OK to go when you're ready.
Έτσι, πήγα να δω τον πατέρα μου. Τον βρήκα σκυφτό στο πάτωμα, φορώντας τη φόρμα. Δεν μου έδωσε σημασία και απλώς κοιτούσε το πάτωμα. Του έδωσα μια τζιτζιμπύρα και άρχισα να του μιλάω για διάφορα, αλλά καθώς του μιλούσα, φτερνίστηκε από την τζιτζιμπύρα. Και από το φτέρνισμα, το σώμα του ίσιωσε απότομα, επαναφέροντας λίγο τη ζωντάνια πάνω του. Συνέχισε να πίνει, να φτερνίζεται και να ζωντανεύει ξανά και ξανά, μέχρι που σταμάτησε. Και τότε άκουσα, «Χεχεχε, χεχεχε... αυτό είναι τόσο υπέροχο. Αυτό είναι τόσο υπέροχο».
So I went to see Dad. I found him hunched over on the ground in the onesie. He was staring past me and just kind of looking at the ground. I gave him a ginger ale and just started talking about nothing in particular, but as I was talking, he sneezed from the ginger ale. And the sneeze -- it jerked his body upright, sparking him back to life a little bit. And he just kept drinking and sneezing and sparking, over and over and over again until it stopped. And I heard, "Heheheheheh, heheheheheh ... this is so fabulous. This is so fabulous."
Τα μάτια του άνοιξαν και με κοιτούσε, και είπα, «Γεια σου, μπαμπά»! και είπε, «Γεια σου, Μπεθ». Και άνοιξα το στόμα μου να του το πω. «Μπαμπά, αν θες να πεθάνεις, μπορείς. Είμαστε όλοι εντάξει». Άλλα όταν άνοιξα το στόμα μου, το μόνο που είπα ήταν, «Μπαμπά! Μου λείπεις». Και μου είπε, «Και έμενα μου λείπεις». Και τότε έπεσα κάτω, γιατί ήμουν ένα χάλι.
His eyes were open and he was looking at me, and I said, "Hi, Dad!" and he said, "Hiya, Beth." And I opened my mouth to tell him, right? "Dad, if you want to die, you can die. We're all OK." But as I opened my mouth to tell him, all I could say was, "Dad! I miss you." And then he said, "Well, I miss you, too." And then I just fell over because I'm just a mess.
Έπεσα κάτω κι έκατσα μαζί του, γιατί μετά από πολύ καιρό, φαινόταν κάπως εντάξει. Και απομνημόνευσα τα χέρια του, νιώθοντας ευγνωμοσύνη που το πνεύμα του βρισκόταν ακόμη στο σώμα του. Και τότε συνειδητοποίησα, πως δεν είμαι υπεύθυνη για αυτό το άτομο. Δεν είμαι η γιατρός του, ούτε η μητέρα του, και δεν είμαι σίγουρα ο Θεός στον οποίο πιστεύει. Ίσως ο καλύτερος τρόπος, για να βοηθήσω αυτό κι εμένα είναι να επαναλάβουμε τους ρόλους μας, ως πατέρας και κόρη.
So I fell over and I sat there with him because for the first time in a long time he seemed kind of OK. And I memorized his hands, feeling so grateful that his spirit was still attached to his body. And in that moment I realized I'm not responsible for this person. I'm not his doctor, I'm not his mother, I'm certainly not his God, and maybe the best way to help him and me is to resume our roles as father and daughter.
Έτσι απλώς καθίσαμε εκεί, ήρεμα και ήσυχα όπως κάναμε πάντα. Κανένας δεν ήταν παραγωγικός. Και οι δύο μας ακόμα δυνατοί.
And so we just sat there, calm and quiet like we've always done. Nobody was productive. Both of us are still strong.
«ΟΚ, μπαμπά φεύγω, αλλά θα σε δω αύριο».
"OK, Dad. I'm going to go, but I'll see you tomorrow."
«ΟΚ», είπε. «Έι, πολύ ωραία είναι εδώ μέσα».
"OK," he said. "Hey, this is a pretty nice hacienda."
Σας ευχαριστώ.
Thank you.
(Χειροκρότημα)
(Applause)