I essentially drag sledges for a living, so it doesn't take an awful lot to flummox me intellectually, but I'm going to read this question from an interview earlier this year: "Philosophically, does the constant supply of information steal our ability to imagine or replace our dreams of achieving? After all, if it is being done somewhere by someone, and we can participate virtually, then why bother leaving the house?"
Alapvetően szánkók húzásából élek, nem kell szörnyen sok ahhoz, hogy intellektuálisan meghökkentsenek, de felolvasom ezt a kérdést egy idei korábbi interjúból: Filozofikusan nézve, az állandó információáramlás megfoszt bennünket a képzelet képességétől, vagy helyettesíti a fizikai teljesítmény iránti vágyainkat? Végül is, valaki máshol véghez viszi a kihívást, mi pedig virtuálisan részt vehetünk benne. Miért vállaljuk hát a kellemetlenséget, hogy kilépjünk a házból?"
I'm usually introduced as a polar explorer. I'm not sure that's the most progressive or 21st-century of job titles, but I've spent more than two percent now of my entire life living in a tent inside the Arctic Circle, so I get out of the house a fair bit. And in my nature, I guess, I am a doer of things more than I am a spectator or a contemplator of things, and it's that dichotomy, the gulf between ideas and action that I'm going to try and explore briefly.
Általában úgy mutatnak be, mint sarkkutatót. Nem biztos, hogy ez a legfejlődőbb, legmodernebb foglalkozás, de mostanra az eddigi életem több mint két százalékát egy sátorban élve töltöttem az Északi-sarkkörön túl, szóval éppen eleget vagyok kint a házból. Természetemnél fogva úgy érzem, hogy én "csináljuk meg" ember vagyok, sokkal inkább, mint egy szemlélődő vagy nézelődő ember, és ez a kettősség, a szakadék az ötlet és megvalósítás közt az, amit kipróbálok és felfedezek.
The pithiest answer to the question "why?" that's been dogging me for the last 12 years was credited certainly to this chap, the rakish-looking gentleman standing at the back, second from the left, George Lee Mallory. Many of you will know his name. In 1924 he was last seen disappearing into the clouds near the summit of Mt. Everest. He may or may not have been the first person to climb Everest, more than 30 years before Edmund Hillary. No one knows if he got to the top. It's still a mystery. But he was credited with coining the phrase, "Because it's there." Now I'm not actually sure that he did say that. There's very little evidence to suggest it, but what he did say is actually far nicer, and again, I've printed this. I'm going to read it out.
A legtömörebb válasz arra a kérdésre, hogy: "miért?", ami nem hagyott nyugodni az elmúlt 12 évben, biztosan e férfinak a nevéhez köthető, a hetyke úriember hátul, balról a második, George Lee Mallory. Sokan ismerni fogják a nevét. 1924-ben akkor látták utoljára, amikor eltűnt a felhőkben a Mount Everest csúcsa felé tartva. Talán ő volt, talán nem, az első ember, aki megmászta az Everestet több mint 30 évvel Edmund Hillary előtt. Senki nem tudja, hogy elért-e a csúcsra. Máig rejtély. De az ő nevéhez fűződik e mondás megalkotása: "Mert ott van." De nem vagyok egészen biztos benne, hogy ezt mondta, Nagyon kevés bizonyíték van rá, de amit tényleg mondott, az sokkal szebb volt, és ezt is kinyomtattam. Most pedig felolvasom.
"The first question which you will ask and which I must try to answer is this: What is the use of climbing Mt. Everest? And my answer must at once be, it is no use. There is not the slightest prospect of any gain whatsoever. Oh, we may learn a little about the behavior of the human body at high altitudes, and possibly medical men may turn our observation to some account for the purposes of aviation, but otherwise nothing will come of it. We shall not bring back a single bit of gold or silver, and not a gem, nor any coal or iron. We shall not find a single foot of earth that can be planted with crops to raise food. So it is no use. If you cannot understand that there is something in man which responds to the challenge of this mountain and goes out to meet it, that the struggle is the struggle of life itself upward and forever upward, then you won't see why we go. What we get from this adventure is just sheer joy, and joy, after all, is the end of life. We don't live to eat and make money. We eat and make money to be able to enjoy life. That is what life means, and that is what life is for."
"Az első kérdés, amit feltesznek és amire muszáj megpróbálnom válaszolni: Mi haszna van a Mount Everest megmászásának? És elsőre azt kell válaszolnom, hogy semmi. A legcsekélyebb kilátás sincs semmilyen haszonra. Megtudhatunk egy kicsit az emberi szervezet viselkedéséről nagy magasságokban, és esetleg az orvosok a megfigyeléseinket valami módon hasznosítják például a repülés területén, de egyébként semmi hasznunk nem lesz belőle. Nem hozunk vissza se aranyat se ezüstöt, se drágakövet, se szenet vagy vasat. Valószínűleg nem találunk beültethető földet se hogy élelmiszert termeljünk. Szóval semmi haszon. Ha nem érted, hogy az emberben valami reagál a hegynek a kihívására, és elindul, hogy találkozzon vele, hogy a küzdelem az maga az élet küzdelme fölfelé és örökké fölfelé, akkor nem érted meg, hogy mi miért vágunk neki. Amit ebből a kalandból nyerünk, az puszta boldogság, és a boldogság számít végül is az életben. Nem azért élünk, hogy együnk és pénzt keressünk. Azért eszünk és keresünk pénzt, hogy élvezhessük az életet. Ezt jelenti az élet, és erre való az élet."
Mallory's argument that leaving the house, embarking on these grand adventures is joyful and fun, however, doesn't tally that neatly with my own experience. The furthest I've ever got away from my front door was in the spring of 2004. I still don't know exactly what came over me, but my plan was to make a solo and unsupported crossing of the Arctic Ocean. I planned essentially to walk from the north coast of Russia to the North Pole, and then to carry on to the north coast of Canada. No one had ever done this. I was 26 at the time. A lot of experts were saying it was impossible, and my mum certainly wasn't very keen on the idea. (Laughter)
Mallory érvelése, hogy kilépni a házból, és nekivágni nagy kalandoknak örömteli és szórakoztató, viszont ez nem igazán egyezik meg az én tapasztalataimmal. A legtávolabbi pont, ahova a bejárati ajtómtól jutottam, 2004 tavaszán volt. Még most sem tudom pontosan, mi ütött belém, de az volt a tervem, hogy egyedül és támogatás nélkül átszeljem a Jeges-tengert. Terveim szerint gyalog mentem az északi orosz partoktól az Északi-Sarkra, majd folytatom Kanada északi partjáig. Ezt még senki nem teljesítette. 26 éves voltam akkor. Sok szakértő mondta, hogy lehetetlen, és anyukám természetesen nem rajongott az ötletért. (Nevetés)
The journey from a small weather station on the north coast of Siberia up to my final starting point, the edge of the pack ice, the coast of the Arctic Ocean, took about five hours, and if anyone watched fearless Felix Baumgartner going up, rather than just coming down, you'll appreciate the sense of apprehension, as I sat in a helicopter thundering north, and the sense, I think if anything, of impending doom. I sat there wondering what on Earth I had gotten myself into. There was a bit of fun, a bit of joy. I was 26. I remember sitting there looking down at my sledge. I had my skis ready to go, I had a satellite phone, a pump-action shotgun in case I was attacked by a polar bear. I remember looking out of the window and seeing the second helicopter. We were both thundering through this incredible Siberian dawn, and part of me felt a bit like a cross between Jason Bourne and Wilfred Thesiger. Part of me felt quite proud of myself, but mostly I was just utterly terrified.
Az út egy Szibéria északi partvidékén lévő kis meteorológiai állomástól a kiindulási pontomig, a jégtáblák pereméig, a Jeges-tenger partjáig kb. 5 óráig tartott. És ha valaki látta a rettenthetetlen Felix Baumgartnert felmenni, nem csak lejönni, az érteni fogja azt a nyugtalanító érzést, amit az észak felé tartó helikopterben ülve éreztem. És ez az érzés, bárhogy is nézem, a közelgő végzet érzete. Ott ültem, azon tűnődve, hogy mégis mibe kevertem magam. Volt benne egy kis vidámság, egy kis öröm, 26 éves voltam. Emlékszem, ott ültem, lenézve a szánkómra. A sílécek is készen álltak. Volt egy műholdas telefonom, egy vadászpuskám ha esetleg megtámadna egy jegesmedve. Emlékszem, ahogy megláttam a második helikoptert. Mindkettő küzdötte át magát a hihetetlen szibériai hajnalban, és úgy éreztem, mintha kicsit bennem lenne Jason Bourne és Wilfred Thesiger. Egy részről büszkének éreztem magam, de inkább csak rettenetesen féltem.
And that journey lasted 10 weeks, 72 days. I didn't see anyone else. We took this photo next to the helicopter. Beyond that, I didn't see anyone for 10 weeks. The North Pole is slap bang in the middle of the sea, so I'm traveling over the frozen surface of the Arctic Ocean. NASA described conditions that year as the worst since records began. I was dragging 180 kilos of food and fuel and supplies, about 400 pounds. The average temperature for the 10 weeks was minus 35. Minus 50 was the coldest. So again, there wasn't an awful lot of joy or fun to be had.
Ez az utazás 10 hétig, 72 napig tartott. Ezt a képet a helikopter mellől csináltuk. Ezt követően senkivel nem találkoztam 10 hétig. Az Északi-Sark a tenger közepén van, így utazok a Jeges-tenger fagyott felszínén. Abban az évben a NASA rekorddöntő időjárási körülményeket regisztrált. 180 kilogramm ételt, üzemanyagot és felszerelést vonszoltam. Az átlaghőmérséklet 10 héten át mínusz 35 fok volt. Mínusz 50 volt a leghidegebb. Szóval nem volt rettenetesen sok lehetőség örömre vagy vidámságra.
One of the magical things about this journey, however, is that because I'm walking over the sea, over this floating, drifting, shifting crust of ice that's floating on top of the Arctic Ocean is it's an environment that's in a constant state of flux. The ice is always moving, breaking up, drifting around, refreezing, so the scenery that I saw for nearly 3 months was unique to me. No one else will ever, could ever, possibly see the views, the vistas, that I saw for 10 weeks. And that, I guess, is probably the finest argument for leaving the house. I can try to tell you what it was like, but you'll never know what it was like, and the more I try to explain that I felt lonely, I was the only human being in 5.4 million square-miles, it was cold, nearly minus 75 with windchill on a bad day, the more words fall short, and I'm unable to do it justice. And it seems to me, therefore, that the doing, you know, to try to experience, to engage, to endeavor, rather than to watch and to wonder, that's where the real meat of life is to be found, the juice that we can suck out of our hours and days. And I would add a cautionary note here, however. In my experience, there is something addictive about tasting life at the very edge of what's humanly possible. Now I don't just mean in the field of daft macho Edwardian style derring-do, but also in the fields of pancreatic cancer, there is something addictive about this, and in my case, I think polar expeditions are perhaps not that far removed from having a crack habit. I can't explain quite how good it is until you've tried it, but it has the capacity to burn up all the money I can get my hands on, to ruin every relationship I've ever had, so be careful what you wish for.
Egy varázslatos dolog az utazásban viszont, hogy azért, mert a tenger felett sétálok, ezen az úszó, sodródó, változó jégpáncélon, ami a Jeges-tenger felszínén sodródik, ez a környezet állandó mozgásban van. A jég mindig mozog, törik, sodródik, újrafagy, szóval a táj, amiben közel 3 hónapig éltem, egyedülálló volt számomra. Senki nem fogja, nem tudja, ugyanazt a látványt, látképet átélni, amit én a 10 hét alatt. És úgy gondolom, ez a legtökéletesebb érv amellett, hogy kilépjünk a házból. Megpróbálhatom elmesélni önöknek, hogy milyen volt, de soha nem fogják megtudni, hogy milyen volt. És minél inkább próbálom elmagyarázni, hogy egyedül éreztem magam, én voltam az egyetlen emberi lény 14 millió négyzetkilométeren belül. Hideg volt, majdnem mínusz 75 fok jeges szélben rosszabb napokon, több szó már kevesebbet tenne, és nem tudom így valóságosan lefesteni. És ezért úgy tűnik nekem, hogy csinálni, megtapasztalni, elkötelezni magunkat, igyekezni, inkább mint nézni és csodálni, hogy ott van az, ahol a valódi élet található, a nektár, amit kiszívhatunk az óráinkból és napjainkból. De inkább hozzátennék itt egy óva intő megjegyzést. Tapasztalataim alapján függőséget okoz belekóstolni az életbe az emberi teljesítőképesség határán. Ez alatt nem csak valami őrült, vakmerő kalandra gondolok, hanem mondjuk a hasnyálmirigyrák elleni küzdelemre is. Ez valami függőséget okoz, és az én esetemben azt hiszem, a sarki expedíciók valamiféle rossz szokások. Nem tudom elmagyarázni, milyen jó, anélkül, hogy kipróbálnák. Ellenben képes minden pénzt felemészteni, és minden kapcsolatot lerombolni, amihez valaha is közöm volt. Szóval csak óvatosan kívánjon az ember!
Mallory postulated that there is something in man that responds to the challenge of the mountain, and I wonder if that's the case whether there's something in the challenge itself, in the endeavor, and particularly in the big, unfinished, chunky challenges that face humanity that call out to us, and in my experience that's certainly the case. There is one unfinished challenge that's been calling out to me for most of my adult life.
Mallory azt említette, hogy valami az emberben a hegyek kihívására megmozdul, és azon tűnődöm, hogy ez vajon magában a kihívásban van, az erőfeszítésben, és különösen az emberiség előtti nagy, befejezetlen, vaskos kihívásokban, az én tapasztalataim szerint biztosan ez a helyzet. Van egy befejezetlen kihívás, ami felnőtt életem nagy részében hívogató a számomra.
Many of you will know the story. This is a photo of Captain Scott and his team. Scott set out just over a hundred years ago to try to become the first person to reach the South Pole. No one knew what was there. It was utterly unmapped at the time. We knew more about the surface of the moon than we did about the heart of Antarctica. Scott, as many of you will know, was beaten to it by Roald Amundsen and his Norwegian team, who used dogs and dogsleds. Scott's team were on foot, all five of them wearing harnesses and dragging around sledges, and they arrived at the pole to find the Norwegian flag already there, I'd imagine pretty bitter and demoralized. All five of them turned and started walking back to the coast and all five died on that return journey.
Sokan ismerhetik a történetet. Ez egy fotó Scott kapitányról és a csapatáról. Éppen 100 éve tervezte el, hogy megpróbál az első ember lenni, aki eléri a Déli-Sarkot. Nem tudták, mi van ott. Teljesen feltérképezetlen volt abban az időben. Többet tudtunk a Hold felszínéről, mint Antarktisz szívéről. Scott-ot, amiről sokan tudnak, legyőzte Roald Amundsen és norvég csapata, akik kutyaszánokat használtak. Scott csapata gyalog ment, mind az öten felkantározva húztak magukkal szánkókat, és a Sarkhoz érve döbbentek rá, hogy a norvég zászló már ott van. Képzelem azt a keserűséget és kiábrándultságot. Mind az öten visszaindultak a part felé, és mind az öten odavesztek a visszaúton.
There is a sort of misconception nowadays that it's all been done in the fields of exploration and adventure. When I talk about Antarctica, people often say, "Hasn't, you know, that's interesting, hasn't that Blue Peter presenter just done it on a bike?" Or, "That's nice. You know, my grandmother's going on a cruise to Antarctica next year. You know. Is there a chance you'll see her there?" (Laughter)
Valamiféle félreértés van manapság, hogy mindez a felfedezésért és a kalandért volt. Az Antarktiszról beszélve kérdezik: "Ez érdekes, tudod, az a Blue Peter előadó nem ezt csinálta meg most biciklivel?" Vagy: "Az szép, a nagymamám is megy egy utazásra Antarktiszra következő évben. Lehet, hogy találkozni fogtok ott?" (Nevetés)
But Scott's journey remains unfinished. No one has ever walked from the very coast of Antarctica to the South Pole and back again. It is, arguably, the most audacious endeavor of that Edwardian golden age of exploration, and it seemed to me high time, given everything we have figured out in the century since from scurvy to solar panels, that it was high time someone had a go at finishing the job. So that's precisely what I'm setting out to do.
De Scott utazása befejezetlen maradt. Senki nem sétált el Antarktisz partvidékéről az Déli-Sarkig és vissza. Ez vitathatatlanul a legmerészebb kihívás a felfedezések aranykorában, és ez a megfelelő időnek tűnik nekem, minden adva van amit megfejtettünk az elmúlt évszázadban a skorbuttól a napelemekig, szóval épp itt az ideje, hogy valaki befejezze ezt a munkát. Pontosan ez az, amit magamnak célul tűztem ki.
This time next year, in October, I'm leading a team of three. It will take us about four months to make this return journey. That's the scale. The red line is obviously halfway to the pole. We have to turn around and come back again. I'm well aware of the irony of telling you that we will be blogging and tweeting. You'll be able to live vicariously and virtually through this journey in a way that no one has ever before. And it'll also be a four-month chance for me to finally come up with a pithy answer to the question, "Why?"
Következő októberben egy háromfős csapatot vezetek majd. Körülbelül 4 hónapunk lesz, hogy teljesítsük az utazást. Ez a térkép. A piros vonal egyértelműen félúton a sarkig van. Majd megfordulunk és visszajövünk. Teljesen átérzem az iróniát, hogy elmondom, hogy blogolni és tweetelni fogunk. Önök majd virtuálisan átélhetik ezt az utazást oly módon, ahogy senki korábban. Nekem pedig ez egy négy hónapnyi lehetőség lesz, hogy végre előálljak egy ütős válasszal arra a kérdésre, hogy: "Miért?".
And our lives today are safer and more comfortable than they have ever been. There certainly isn't much call for explorers nowadays. My career advisor at school never mentioned it as an option. If I wanted to know, for example, how many stars were in the Milky Way, how old those giant heads on Easter Island were, most of you could find that out right now without even standing up. And yet, if I've learned anything in nearly 12 years now of dragging heavy things around cold places, it is that true, real inspiration and growth only comes from adversity and from challenge, from stepping away from what's comfortable and familiar and stepping out into the unknown. In life, we all have tempests to ride and poles to walk to, and I think metaphorically speaking, at least, we could all benefit from getting outside the house a little more often, if only we could summon up the courage. I certainly would implore you to open the door just a little bit and take a look at what's outside. Thank you very much. (Applause)
Az életünk ma biztonságosabb és kényelmesebb, mint valaha. Természetesen nincs akkora kihívás a felfedezőknek manapság. A karriertanácsadóm az iskolában soha nem említette ezt lehetőségként. Ha meg akartam tudni, például, mennyi csillag van a tejúton, milyen idősek a fejek a Húsvét-szigeten, szinte mindenki ki tudná ezt most deríteni anélkül, hogy felállna a helyéről. És mégis, ha valamit megtanultam az elmúlt közel 12 évben nehéz dolgokat vonszolva hideg helyeken, az az őszinte, igazi inspiráció és fejlődés, ami csak viszontagságok és kihívások árán, a kényelmes és megszokott dolgoktól való eltávolodás és az ismeretlenbe való belépés révén érhető el. Az életben, mindegyikünknek vannak leküzdendő viharai és legyőzendő sarkai, és metaforikusan mondva, legalább is mindannyiunknak hasznos, ha kimozdulunk a házból kicsit gyakrabban, ha csak össze tudjuk szedni minden bátorságunkat. Én biztosan bátorítanám önöket, hogy nyissák ki az ajtót kicsit jobban, és vessenek egy pillantást a kinti világra. Nagyon szépen köszönöm. (Taps)