I'd like to start with a short story. It's about a little boy whose father was a history buff and who used to take him by the hand to visit the ruins of an ancient metropolis on the outskirts of their camp. They would always stop by to visit these huge winged bulls that used to guard the gates of that ancient metropolis, and the boy used to be scared of these winged bulls, but at the same time they excited him. And the dad used to use those bulls to tell the boy stories about that civilization and their work.
Tôi xin được bắt đầu với một câu chuyện ngắn. Câu chuyện về một cậu bé. Cha cậu ấy là một người say mê lịch sử. Ông thường nắm tay cậu bé dắt đi tham quan những di tích của một thủ đô cổ đại ở ngoại thành nơi họ dựng trại. Họ luôn dừng lại để thăm những con bò có cánh đã từng canh gác những cánh cổng của thủ đô cổ ấy, và cậu bé từng cảm thấy rất sợ những con bò có cánh này, nhưng đồng thời cũng bị kích động lắm. Người cha thường dùng những con bò để kể cho câu bé nghe những câu chuyện về nền văn minh đó và những công trình của họ.
Let's fast-forward to the San Francisco Bay Area many decades later, where I started a technology company that brought the world its first 3D laser scanning system. Let me show you how it works. Female Voice: Long range laser scanning by sending out a pulse that's a laser beam of light. The system measures the beam's time of flight, recording the time it takes for the light to hit a surface and make its return. With two mirrors, the scanner calculates the beam's horizontal and vertical angles, giving accurate x, y, and z coordinates. The point is then recorded into a 3D visualization program. All of this happens in seconds. Ben Kacyra: You can see here, these systems are extremely fast. They collect millions of points at a time with very high accuracy and very high resolution. A surveyor with traditional survey tools would be hard-pressed to produce maybe 500 points in a whole day. These babies would be producing something like ten thousand points a second. So, as you can imagine, this was a paradigm shift in the survey and construction as well as in reality capture industry.
Hãy tua nhanh đến khu vực Vịnh San Francisco nhiều thập kỉ sau đó, nơi tôi bắt đầu một công ty kĩ thuật mang đến cho thế giới hệ thống quét bằng la-de 3 chiều đầu tiên. Để tôi cho các bạn biết nó hoạt động thế nào. "Quét la-de diện rộng bằng cách gửi đi những tia la-de. Hệ thống đo tín hiệu thời gian di chuyển của tia sáng, đo quãng thời gian để ánh sáng chạm vào mặt vật chất và quay trở về. Với hai cái gương, chiếc máy quét tính số đo các góc ngang và dọc, rồi đưa ra chính xác tọa độ x, y, z. Điểm này sau đó được ghi lại trong chương trình 3 chiều hóa. Tất cả đều xảy ra trong vài giây. Bạn có thể thấy là hệ thống này cực kì nhanh. Chúng thu thập hàng ngàn điểm cùng một lúc với độ chính xác rất cao và độ phân giải rất cao. Một nhà giám định với công cụ giám định truyền thống sẽ phải vất vả để giám định 500 điểm trong một ngày. Những chiếc máy này có thể giám định khoảng 10.000 điểm trong một giây. Vì thế, các bạn có thể tưởng tượng được rằng đây là một sự thay đổi về nguyên tắc trong giám định và xây dựng cũng như trong cả ngành công nghiệp tái hiện thực tế.
Approximately ten years ago, my wife and I started a foundation to do good, and right about that time, the magnificent Bamiyan Buddhas, hundred and eighty foot tall in Afghanistan, were blown up by the Taliban. They were gone in an instant. And unfortunately, there was no detailed documentation of these Buddhas. This clearly devastated me, and I couldn't help but wonder about the fate of my old friends, the winged bulls, and the fate of the many, many heritage sites all over the world. Both my wife and I were so touched by this that we decided to expand the mission of our foundation to include digital heritage preservation of world sites. We called the project CyArk, which stands for Cyber Archive.
Khoảng 10 năm trước, tôi và vợ bắt đầu một tổ chức từ thiện, và ngay lúc đó, những tượng phật lớn ở Bamiyan, cao 180 feet ở Afghanistan, bị bọn Taliban làm cho nổ tung. Những tượng phật đó biến mất trong chớp mắt. Và thật không may là, không hề có một tài liệu chi tiết nào về những tượng Phật đó. Điều này làm tôi đau lòng vô cùng. Tôi không thể không nghĩ đến số phận của người bạn cũ của tôi -- những con bò có cánh kia, và cả số phận của rất rất nhiều những di sản khác trên toàn thế giới. Cả tôi và vợ đều xúc động đến nỗi chúng tôi quyết định mở rộng sứ mệnh của tổ chức của mình để bao gồm việc bảo vệ gìn giữ những di sản thế giới bằng cách số hóa chúng. Chúng tôi gọi dự án này là CyArk, viết tắt của Cyber Archive (Hệ thống lưu trữ điện tử).
To date, with the help of a global network of partners, we've completed close to fifty projects. Let me show you some of them: Chichen Itza, Rapa Nui -- and what you're seeing here are the cloud of points -- Babylon, Rosslyn Chapel, Pompeii, and our latest project, Mt. Rushmore, which happened to be one of our most challenging projects. As you see here, we had to develop a special rig to bring the scanner up close and personal. The results of our work in the field are used to produce media and deliverables to be used by conservators and researchers. We also produce media for dissemination to the public -- free through the CyArk website. These would be used for education, cultural tourism, etc.
Ngày nay, với sự giúp đỡ của những cộng sự trên mạng lưới toàn cầu, chúng tôi đã hoàn tất gần 50 dự án. Để tôi cho các bạn xem một vài cái trong số đó: Chichen Itza, Rapa Nui -- cái các bạn đang nhìn thấy ở đây chính là những đám mây điểm -- Babylon, Rosslyn Chapei, Pompeii, và dự án gần đây nhất , Núi Rushmore, một trong những dự án thách thức nhất của chúng tôi. Các bạn thấy đấy, chúng tôi phải phát triển một cái cần để mang chiếc máy quét lên gần nhất. Kết quả công trình của chúng tôi được sử dụng để sản xuất các sản phẩm truyền thông và các bản mô hình để gửi đến những nhà bảo vệ môi trường và các nhà nghiên cứu. Chúng tôi cũng sản xuất truyền thông để truyền bá trong công chúng -- miễn phí thông qua trang web của CyArk. Những hình ảnh này có thể dùng trong giáo dục du lịch văn hóa v.v..
What you're looking at in here is a 3D viewer that we developed that would allow the display and manipulation of [the] cloud of points in real time, cutting sections through them and extracting dimensions. This happens to be the cloud of points for Tikal. In here you see a traditional 2D architectural engineering drawing that's used for preservation, and of course we tell the stories through fly-throughs. And here, this is a fly-through the cloud of points of Tikal, and here you see it rendered and photo-textured with the photography that we take of the site. And so this is not a video. This is actual 3D points with two to three millimeter accuracy. And of course the data can be used to develop 3D models that are very accurate and very detailed. And here you're looking at a model that's extracted from the cloud of points for Stirling Castle. It's used for studies, for visualization, as well as for education.
Cái bạn đang nhìn thấy đây là chương trình phân tích hình ảnh 3 chiều mà chúng tôi chế tạo ra. Nó có thể hiển thị và kiểm soát các đám mây điểm trong thời gian thực, cắt chúng thành nhiều phần, và tách ra từng chiều. Đây là đám mây điểm của Tikal. Ở đây các bạn thấy hình 2 chiều truyền thống, hình vẽ bởi các kĩ sư kiến trúc dùng cho mục đích bảo tồn, và dĩ nhiên chúng tôi kể chuyện bằng cách cho người xem bay xuyên qua. Đây là một thước phim bay xuyên qua đám điểm của Tikal, và đây bạn thấy nó phô bày toàn bộ và ghi lại kết cấu trên ảnh bằng những tấm ảnh của địa điểm mà chúng tôi ghi lại. Vì thế đây thực ra không phải là một đoạn video mà thật sự là những điểm 3D với độ chính xác đến 2-3mm. Và dĩ nhiên dữ liệu có thể sử dụng để phát triển mô hình 3 chiều đặc biệt chính xác và chi tiết. Đây, bạn đang xem một mô hình được triết xuất từ đám điểm của lâu đài Stirling. Nó được sử dụng cho nghiên cứu, trong mô phỏng, và trong giáo dục.
And finally, we produce mobile apps that include narrated virtual tools. The more I got involved in the heritage field, the more it became clear to me that we are losing the sites and the stories faster than we can physically preserve them. Of course, earthquakes and all the natural phenomena -- floods, tornadoes, etc. -- take their toll. However, what occurred to me was human-caused destruction, which was not only causing a significant portion of the destruction, but actually it was accelerating. This includes arson, urban sprawl, acid rain, not to mention terrorism and wars. It was getting more and more apparent that we're fighting a losing battle. We're losing our sites and the stories, and basically we're losing a piece -- and a significant piece -- of our collective memory. Imagine us as a human race not knowing where we came from.
Cuối cùng, chúng tôi sản xuất phần mềm cho di động bao gồm những công cụ ảo có thuyết minh. Tôi càng đến làm việc ở nhiều khu di sản, tôi càng nhận ra rằng chúng ta đang mất dần những di tích và những câu chuyện kể nhanh hơn là chúng ta có thể bảo vệ chúng. Dĩ nhiên, động đất và tất cả những thiên tai như lũ lụt, lốc xoáy, v.v.. gây ra thiệt hại của chúng. Tuy nhiên, điều tôi nhận ra là sự hủy diệt của con người, nó không chỉ gây ra những hủy hoại đáng kể, mà thực chất còn đang ngày càng tăng lên. Như là đốt phá, sự bành trướng của đô thị, mưa axit, đấy là chưa kể đến khủng bố và chiến tranh. Ngày càng rõ ràng hơn rằng chúng ta đang thua trong trận chiến này. Chúng ta đang mất dần những địa danh, những câu chuyện, và đơn giản là chúng ta đang mất đi một mảnh -- một mảnh quan trọng -- trong kí ức chung của tất cả chúng ta. Thử tưởng tượng khi loài người không biết mình đến từ đâu.
Luckily, in the last two or three decades, digital technologies have been developing that have helped us to develop tools that we've brought to bear in the digital preservation, in our digital preservation war. This includes, for example, the 3D laser scanning systems, ever more powerful personal computers, 3D graphics, high-definition digital photography, not to mention the Internet. Because of this accelerated pace of destruction, it became clear to us that we needed to challenge ourselves and our partners to accelerate our work. And we created a project we call the CyArk 500 Challenge -- and that is to digitally preserve 500 World Heritage Sites in five years.
May mắn thay, trong gần 2, 3 thập kỉ gần đây công nghệ số phát triển đã giúp chúng ta chế tạo ra những công cụ giúp chúng ta trong công cuộc bảo tồn bằng kĩ thuật số, trong cuộc chiến bảo tồn bằng kĩ thuật số. Ví dụ như những hệ thống quét la-de 3 chiều, những chiếc máy tính cá nhân mạnh hơn bao giờ hết, đồ họa 3D, ảnh số với độ phân giải cao, và cả Internet. Vì mức độ huy diệt ngày càng tăng, chúng tôi nhận ra là mình cần phải thử thách chính mình và các cộng sự để tăng tốc công việc. Chúng tôi tạo ra một dự án chúng tôi gọi là thử thách CyArk 500 -- làm sao bảo tồn bằng kĩ thuật số 500 di sản thế giới trong vòng 5 năm.
We do have the technology that's scaleable, and our network of global partners has been expanding and can be expanded at a rapid rate, so we're comfortable that this task can be accomplished. However, to me, the 500 is really just the first 500. In order to sustain our work into the future, we use technology centers where we partner with local universities and colleges to take the technology to them, whereby they then can help us with digital preservation of their heritage sites, and at the same time, it gives them the technology to benefit from in the future.
Chúng tôi có đủ kĩ thuật cần thiết có thể đo đạt được, và mạng lưới cộng sự của chúng tôi trên khắp thế giới đang được mở rộng và có thể mở rộng nữa với tốc độ rất nhanh, vì thế chúng tôi tự tin cho rằng dự án này có thể được hoàn thành. Tuy nhiên, với tôi con số 500 này thực sự chỉ là con số 500 đầu tiên. Để bảo quản những công trình của chúng tôi đến tương lai, chúng tôi sử dụng những trung tâm kĩ thuật nơi chúng tôi cộng tác với những trường đại học và cao đẳng để mang kĩ thuật của chúng tôi đến cho họ, để họ có thể giúp chúng tôi bảo tồn những di sản của họ, và cùng lúc đó, họ có được một kĩ thuật có ích trong tương lai.
Let me close with another short story. Two years ago, we were approached by a partner of ours to digitally preserve an important heritage site, a UNESCO heritage site in Uganda, the Royal Kasubi Tombs. The work was done successfully in the field, and the data was archived and publicly disseminated through the CyArk website. Last March, we received very sad news. The Royal Tombs had been destroyed by suspected arson. A few days later, we received a call: "Is the data available and can it be used for reconstruction?" Our answer, of course, was yes.
Để tôi kết thúc với một câu chuyện ngắn khác. Hai năm trước, một trong những cộng sự của chúng tôi yêu cầu chúng tôi bảo tồn bằng kĩ thuật số một di sản quan trọng -- một di tích UNESCO ở Uganda, những lăng mộ hoàng gia Kasubi. Công trình được hoàn tất thành công và dữ liệu được lưu trữ và quảng bá cho công chúng qua trang web của CyArt. Tháng ba vừa qua chúng tôi nhận được một tin buồn rằng lăng mộ hoàng gia Royal Tombs đã bị phá hủy người ta nghi ngờ là do đốt phá. Vài ngày sau đó, chúng tôi nhận được một cuộc gọi: "Dữ liệu đó có còn không? Có thể dùng nó để xây dựng lại khu lăng mộ không?" Câu trả lời của chúng tôi, dĩ nhiên, là có.
Let me leave you with a final thought. Our heritage is much more than our collective memory -- it's our collective treasure. We owe it to our children, our grandchildren and the generations we will never meet to keep it safe and to pass it along. Thank you.
Để tôi kết thúc bằng một suy nghĩ cuối cùng này. Di sản của chúng ta có giá trị hơn một kí ức tập thể -- nó là kho báu tập thể. Chúng ta có trách nhiệm với con cái của chúng ta, cháu chắt và những thế hệ sau mà chúng ta sẽ không bao giờ gặp là phải đảm bảo an toàn và truyền lại cho chúng kho báu này. Cảm ơn.
(Applause) Thank you.
(tiếng vỗ tay) Cảm ơn
Thank you.
Cảm ơn.
Thank you.
Cảm ơn.
Well, I'm staying here because we wanted to demonstrate to you the power of this technology and so, while I've been speaking, you have been scanned. (Laughter) The two wizards that I have that are behind the curtain will help me bring the results on the screen. (Applause)
Vâng, tôi vẫn còn ở đây bởi vì chúng tôi muốn cho các bạn xem sức mạnh của công nghệ này. Trong khi tôi đang nói các bạn đều đã bị quét. (Cười) Hai nhà pháp sư của tôi ở cánh gá sẽ giúp tôi đưa kết quả lên màn hình. (Vỗ tay)
This is all in 3D and of course you can fly through the cloud of points. You can look at it from on top, from the ceiling. You can look from different vantage points, but I'm going to ask Doug to zoom in on an individual in the crowd, just to show the amount of detail that we can create. So you have been digitally preserved in about four minutes. (Laughter)
Tất cả đều là 3D và dĩ nhiên bạn có thể băng ngang qua đám điểm. Bạn có thể nhìn từ phía trên, từ trần nhà. Bạn có thể nhìn từ nhiều góc độ khác nhau, nhưng tôi sẽ nhờ Doug phóng to vào một cá thể trong đám đông, để xem chúng tôi có thể có những chi tiết nhỏ cỡ nào. Vậy là bạn đã được bảo tồn bằng kĩ thuật số. chỉ trong khỏang 4 phút. (Cười)
I'd like to thank the wizards here. We were very lucky to have two of our partners participate in this: the Historic Scotland, and the Glasgow School of Art. I'd like to also thank personally the efforts of David Mitchell, who is the Director of Conservation at Historic Scotland. David. (Applause) And Doug Pritchard, who's the Head of Visualization at the Glasgow School of Art. Let's give them a hand.
Tôi muốn cảm ơn những nhà pháp sư đây. Chúng ta may mắn có 2 trong số những cộng sự của chúng tôi tham gia ngày hôm nay: tổ chức Historic Scotland, và Trường Nghệ thuật Glasgow. Tôi muốn đặc biệt cảm ơn những nỗ lực của David Mitchell, Giám đốc Bảo tồn tại Historic Scotland. David. (Vỗ tay) Và xin cảm ơn Doug Pritchard, Trưởng ban Mô phỏng tại Trường Nghệ thuật Glasgow. Hãy cho họ một tràng pháo tay.
(Applause)
(Vỗ tay)
Thank you.
Cảm ơn.