I'd like to start with a short story. It's about a little boy whose father was a history buff and who used to take him by the hand to visit the ruins of an ancient metropolis on the outskirts of their camp. They would always stop by to visit these huge winged bulls that used to guard the gates of that ancient metropolis, and the boy used to be scared of these winged bulls, but at the same time they excited him. And the dad used to use those bulls to tell the boy stories about that civilization and their work.
Կցանկանայի սկսել մի կարճ պատմությամբ: Խոսքը մի փոքրիկ տղայի մասին է, որի հայրը պատմաբան էր, ով, սովորաբար բռնելով տղայի ձեռքը, տանում էր նրան հինավուրց քաղաքի ավերակները դիտելու, որ գտնվում էր իրենց ճամբարից ոչ շատ հեռու: Նրանք միշտ կանգ էին առնում` տեսնելու համար այս հսկայական թևավոր ցլերին, որոնք պաշտպանում էին այդ հին քաղաքի դարպասները, իսկ տղան վախենում էր այդ թևավոր ցլերից, չնայած դրանք հիացնում էին նրան: Հայրը սովորություն ուներ օգտագործել այս ցլերին` տղային պատմություններ պատմելու համար այդ քաղաքակրթության և նրանց աշխատանքի մասին:
Let's fast-forward to the San Francisco Bay Area many decades later, where I started a technology company that brought the world its first 3D laser scanning system. Let me show you how it works. Female Voice: Long range laser scanning by sending out a pulse that's a laser beam of light. The system measures the beam's time of flight, recording the time it takes for the light to hit a surface and make its return. With two mirrors, the scanner calculates the beam's horizontal and vertical angles, giving accurate x, y, and z coordinates. The point is then recorded into a 3D visualization program. All of this happens in seconds. Ben Kacyra: You can see here, these systems are extremely fast. They collect millions of points at a time with very high accuracy and very high resolution. A surveyor with traditional survey tools would be hard-pressed to produce maybe 500 points in a whole day. These babies would be producing something like ten thousand points a second. So, as you can imagine, this was a paradigm shift in the survey and construction as well as in reality capture industry.
Եկեք արագ անցում կատարենք դեպի Սան Ֆրանցիսկոյի Ծովածոց մի քանի տասնամյակ անց, որտեղ իմ տեխնոլոգիական ընկերությունն է, որը աշխարհին տվեց առաջին 3D լազերային սկանավորման համակարգը: Թույլ տվեք ձեզ ցույց տալ, թե ինչպես է դա աշխատում: Կնոջ ձայն: Լազերային սկանավորման երկար շարք, որը արձակում է լույսի լազերային ճառագայթ: Համակարգը չափում է ճառագայթի արձակման ժամանակը` արձանագրելով լույսի արագության ընթացքը, հարվածելով մակերեսին, այնուհետև, վերադառնում ետ: Երկու հայելիների միջոցով սկաները հաշվարկում է ճառագայթի հորիզոնական և ուղղահայաց անկյունները` տալով ճշգրիտ x, y և z կոորդինատները: Բանն այն է, որ դա, այնուհետև, գրանցվում է 3D արտացոլման ծրագրի միջոցով: Այս ամենը կատարվում է վայրկենական: Բեն Քեյսայրա` Դուք կարող եք տեսնել դա այստեղ, այս համակարգերը չափազանց արագ են գործում: Դրանք միաժամանակ միլիոնավոր միավորներ են հավաքում, որոնք շատ ճշգրիտ են և ունեն ստույգ լուծման եղանակներ: Ավանդական հետազոտական գործիքներով հետազոտողի համար գուցե դժվար լինի արտադրել 500 միավոր ամբողջ օրվա ընթացքում: Այս մասնիկները կարտադրեն վայրկյանում տաս հազար միավոր: Այսպես, ինչպես տեսնում եք, սա տեղափոխության օրինակ էր հետազոտության և կառուցման մեջ, ինչպես նաև արդյունաբերությամբ գրավված իրականության մեջ:
Approximately ten years ago, my wife and I started a foundation to do good, and right about that time, the magnificent Bamiyan Buddhas, hundred and eighty foot tall in Afghanistan, were blown up by the Taliban. They were gone in an instant. And unfortunately, there was no detailed documentation of these Buddhas. This clearly devastated me, and I couldn't help but wonder about the fate of my old friends, the winged bulls, and the fate of the many, many heritage sites all over the world. Both my wife and I were so touched by this that we decided to expand the mission of our foundation to include digital heritage preservation of world sites. We called the project CyArk, which stands for Cyber Archive.
Մոտավորապես տաս տարի առաջ կինս և ես հիմնադրեցինք հիմնադրամ լավ գործեր իրականացնելու համար, և հենց այդ ժամանակի հրաշագեղ Բամիանական Բուդդայի արձանները հարյուր ութսուն ոտնաչափ բարձրությամբ, որ գտնվում են Աֆղանստանում, պայթեցվեցին Թալիբանների կողմից: Դրաք մի ակնթարթում հողին հավասարվեցվին: Դժբախտաբար ոչ մի հանգամանալից փաստաթուղթ չկա այս արձաների մասին: Սա ամբողջովին ջախջախեց ինձ, ես անկարող էի անել ինչ-որ բան, բացի մտածելուց իմ հին ընկերների, թևավոր ցլերի ճակատագրի մասին, և շատ շատ ուրիշ ժառանգությունների մասին, որ կան աշխարհում Ե'վ ես, և' կինս այնքան զգացված էինք դրանով, որ որոշեցինք ընդլայնել մեր հիմնադրամի առաքելությունը` ընդգրկելով աշխարհի պատմական վայրերի թվայնացված ժառանգության պահպանումը: Նախաgիծը անվանեցինք CyArk, այսինքն, Cyber Archive բառերի համադրումից:
To date, with the help of a global network of partners, we've completed close to fifty projects. Let me show you some of them: Chichen Itza, Rapa Nui -- and what you're seeing here are the cloud of points -- Babylon, Rosslyn Chapel, Pompeii, and our latest project, Mt. Rushmore, which happened to be one of our most challenging projects. As you see here, we had to develop a special rig to bring the scanner up close and personal. The results of our work in the field are used to produce media and deliverables to be used by conservators and researchers. We also produce media for dissemination to the public -- free through the CyArk website. These would be used for education, cultural tourism, etc.
Մինչ օրս, համընդհանուր ցանցային գործընկերների օգնությամբ, մենք ավարտին ենք հասցրել մոտավորապես 50 նախագիծ: Թույլ տվեք ձեզ ցույց տալ դրանցից մի քանիսը. Չիչեն Իցա, Ռապա Նուի իսկ այն ինչ տեսնւմ եք այստեղ միավորների բազմություն է, Բաբելոն, Սուրբ Մատթեոս Ռոսլինյան մատուռ Պոմպեյ և մեր վերջին ծրագիրը` Mt. Rushmore, որը, կարելի է ասել, ամենաբարդ ծրագրերից մեկն է: Ինչպես տենում եք, մենք պետք է օգտագործեինք հատուկ սարքավորում` սքաները դրան ավելի մոտեցնելու համար: Այս ոլորտում մեր աշխատանքի արդյունքը օգտագործվում էր լուսաբանելու մամուլ և ստացվելիք արդյունքը` պահպանողների և հետազոտողների կողմից օգտագործվելու նպատակով: Մենք նաև օգտագործում էինք մամուլը դա հանրության մեջ տարածելու համար. անվճար CyArk կայքի միջոցով: Սա կօգտագործվեր կրթության, մշակույթային զբոսաշրջիկության և այլնի համար:
What you're looking at in here is a 3D viewer that we developed that would allow the display and manipulation of [the] cloud of points in real time, cutting sections through them and extracting dimensions. This happens to be the cloud of points for Tikal. In here you see a traditional 2D architectural engineering drawing that's used for preservation, and of course we tell the stories through fly-throughs. And here, this is a fly-through the cloud of points of Tikal, and here you see it rendered and photo-textured with the photography that we take of the site. And so this is not a video. This is actual 3D points with two to three millimeter accuracy. And of course the data can be used to develop 3D models that are very accurate and very detailed. And here you're looking at a model that's extracted from the cloud of points for Stirling Castle. It's used for studies, for visualization, as well as for education.
Այն ինչ, դուք այստեղ տեսնում եք մեր ստեղծած 3D վյուերն է, որը մենք զարգացրեցինք այնպես, որ հնարավորություներ էր տալիս Էկրանի և միավորների բազմության մանիպուլյացիա ներկա ժամանակում, դրանց մեջ կապը տարանջատելով և բերելով որակական հարթության: Սա պատահեց Tikal-ի միավոր ամպերի հետ: Այստեղ դուք տեսնում եք ավանդական 2D ճարտարապետական նկարչություն, որը օգտագործվում է պահպանության, և, իհարկե, մենք պատմում ենք պատմություններ fly-throughs-ի միջոցով: Ահա Tikal-ի միավորների բազմության պանորաման, իսկ այստեղ դա արդեն ներկայացված է, ինչպես նաև պատրաստի լուսանկարով, որը մենք նկարել էինք: Այնպես որ սա տեսանյութ չէ: Սա իրական 3D միավորների համալիր է երկուսից երեք միլիմետր ճշգրտությամբ: Եվ իհարկե, մենք կարող ենք օգտագործել տվյալներ` մշակելով 3D մոդելներ, որոնք շատ ճշգրիտ ու շատ մանրամասն են: Ահա դուք նայում եք մի մոդելի, որը բաղկացած է Ստերլինգի ամրոցի միավոր ամպերից: Դա օգտագործվել է հետազոտությունների, արտացոլման համար, ինչպես նաև կրթության:
And finally, we produce mobile apps that include narrated virtual tools. The more I got involved in the heritage field, the more it became clear to me that we are losing the sites and the stories faster than we can physically preserve them. Of course, earthquakes and all the natural phenomena -- floods, tornadoes, etc. -- take their toll. However, what occurred to me was human-caused destruction, which was not only causing a significant portion of the destruction, but actually it was accelerating. This includes arson, urban sprawl, acid rain, not to mention terrorism and wars. It was getting more and more apparent that we're fighting a losing battle. We're losing our sites and the stories, and basically we're losing a piece -- and a significant piece -- of our collective memory. Imagine us as a human race not knowing where we came from.
Եվ վերջապես, մենք արտադրեցինք բջջային հեռախոս, որը ներառում է կարճ վիրտուալ գործիքներ Որքան շատ էի ներգրավվում ժառանգության ոլորտի մեջ, այնքան ինձ համար պարզ էր դառնում, որ մենք կորցնում ենք պատմական վայրերը և դրանց պատմությունները, շատ ավելի արագ, քան մենք կկարողանանք ֆիզիկապես պահպանել դրանք: Իհարկե, երկրաշարժերը և այլ բնական աղետները` ջրհեղեղներ, տորնադոներ, և այլն, իրենցն անում են: Ինչևիցե, իմ կարծիքով մարդու կողմից կատարված ավերածությունները ոչ միայն ոչնչացման զգալի մասի պատճառն են հանդիսանում, այլ նաև դրա արագացմանն էր նպաստում: Սա ներառում է հրդեհը ևս, ուրբանիզացիայի աճը, ծծմբական անձրևները, էլ չեմ խոսում ահաբեկչությունների ու պատերազմների մասին: Գնալով ավելի ակնհայտ էր դառնում, որ մենք պայքարում ենք պարտված ճակատամարտում: Մենք կորցնում ենք մեր տարածքները և պատմությունը, ըստ էության մենք կորցնում ենք մի հատված` նշանակալի հատված, մեր հավաքական հիշողությունը: Պատկերացրեք մեզ որպես մարդկային ցեղ, որ չգիտի իր ծագումը:
Luckily, in the last two or three decades, digital technologies have been developing that have helped us to develop tools that we've brought to bear in the digital preservation, in our digital preservation war. This includes, for example, the 3D laser scanning systems, ever more powerful personal computers, 3D graphics, high-definition digital photography, not to mention the Internet. Because of this accelerated pace of destruction, it became clear to us that we needed to challenge ourselves and our partners to accelerate our work. And we created a project we call the CyArk 500 Challenge -- and that is to digitally preserve 500 World Heritage Sites in five years.
Բարեբախտաբար, վերջի երկու կամ երեք տասնամյակների ընթացքում զարգացել են թվայնացված տեխնոլոգիաները, որ մեզ օգնել են մշակել այնպիսի միջոցներ, որ մենք կիրառում ենք թվայինացված պահմանություն իրականացնելու համար, մեր թվայինացված պահպանման պատերազում: Օրինակ, սա ներառում է 3D լազերային սքանավրման համակարգերը, ավելի հզոր համակարգիչները, 3D գրաֆիկաները, բարձր որակի թվային լուսանկարչությունը, ինտերնետն էլ չասած: Այս արագացված ոչնչացման տեմպերի պատճառով մենք հասկացանք, որ մենք կարիք ունենք ինքներս մեզ և մեր ծնողներին մարտահրավեր նետել` արագացնելու համար մեր աշխատանքը: Մենք սկսեցինք մի ծրագիր, որ անվանեցինք CyArk 500 Մարտահրավեր, այսինքն, թվայնացման միջոցով պահպանել 500 համաշխարհային ժառանգության տեսարժան վայրերը հինգ տարվա ընթացքում:
We do have the technology that's scaleable, and our network of global partners has been expanding and can be expanded at a rapid rate, so we're comfortable that this task can be accomplished. However, to me, the 500 is really just the first 500. In order to sustain our work into the future, we use technology centers where we partner with local universities and colleges to take the technology to them, whereby they then can help us with digital preservation of their heritage sites, and at the same time, it gives them the technology to benefit from in the future.
Մենք ունենք տեխնիկա, որը ընդլայնելի է, մեր ցանցի համընդհանուր գործընկերները ընդլայնվում էին և կարող են ընդլայնվել արագ տեմպով, այնպես որ մենք հանգիստ ենք, որ այս խնդիրը կարող է իրականացվել: Ինչևիցե, իմ կարծիքով, այս 500-ը, իրոք, առաջի 500-ն են: Մեր աշխատանքը ապագյում հաստատելու նպատակով, մենք օգտագործեցինք տեխնոլոգիական կենտրոններ, որտեղ համագործակցեցինք տեղական համալսարանների և քոլեջների հետ` տանելով տեխնոլոգիանները նրանց մոտ որտեղ նրանք, այնուհետև, կարող էին օգնել մեզ իրենց գեղատեսիլ վայրիերի ժառանգության թվայնացման գործում, միաժամանակ, դա նրանց տվեց ապագայում տեխնելեգիաներից օգտվելու հնարավորություն:
Let me close with another short story. Two years ago, we were approached by a partner of ours to digitally preserve an important heritage site, a UNESCO heritage site in Uganda, the Royal Kasubi Tombs. The work was done successfully in the field, and the data was archived and publicly disseminated through the CyArk website. Last March, we received very sad news. The Royal Tombs had been destroyed by suspected arson. A few days later, we received a call: "Is the data available and can it be used for reconstruction?" Our answer, of course, was yes.
Թույլ տվեք ավարտեմ հետևյալ պատմութմամբ: Երկու տարի առաջ մեր գործընկերոջ հետ գրեթե հասանք թվայնացման միջոցով պահպանման շատ կարևոր հուշահամալիրի, ՅՈՒՆԵՍԿ-ի ժառանգության մի հուշահամալիրի Ուգանդայում` Royal Kasubi Tombs-ը: Աշխատանքը հաջողությամբ իրականացվեց այս ոլորտում, իսկ տվյալները արխիվացվեցին և հասարակայնորեն տարածվեցին CyArk վեբ կայքի միջոցով: Անցյալ մարտ ամսին մենք շատ տխուր նորություն ստացանք: The Royal Tombs-ը ոչնչացվել էր հրդեհի պատճառով: Մի քանի օր անց մենք զանգ ստացանք. «Արդյոք տվյալները հասանելի՞ են, և դրանք կարելի՞ է օգտագործել վերակառուցման նպատակով»: Մեր պատասխանը, իհարկե, այո էր:
Let me leave you with a final thought. Our heritage is much more than our collective memory -- it's our collective treasure. We owe it to our children, our grandchildren and the generations we will never meet to keep it safe and to pass it along. Thank you.
Թույլ տվեք ավարտել հետևյալ մտքով: Մեր ժառանգությունը ավելի շատ է, քան մեր հավաքական հիշողությունը, դա մեր հավաքական գանձն է: Մենք դա թողնում ենք մեր երեխաներին, մեր թոռներին և նրանց հաջորդող սերունդներին, որոնց երբեք չենք հանդիպի, պահպանելում և փոխանցելում դա նրանց: Շնորհակալություն
(Applause) Thank you.
(Ծափահարություններ) Շնորհակալություն
Thank you.
Շնորհակալություն
Thank you.
Շնորհակալություն
Well, I'm staying here because we wanted to demonstrate to you the power of this technology and so, while I've been speaking, you have been scanned. (Laughter) The two wizards that I have that are behind the curtain will help me bring the results on the screen. (Applause)
Դե ես դեռ այստեղ եմ, քանի որ մենք ցանկանում ենք ձեզ ցուցադրել այս տեխնոլոգիայի ուժը, այնպես որ մինչ ես խոսում էի, դուք սքանավորվել եք: (Ծիծաղ) Երկու հրաշագործներին, որ ես ունեմ վարագույրի ետևում, ինձ կօգնեն արդյունքը ցույց տալ էկրանի վրա: (Ծափահարություններ)
This is all in 3D and of course you can fly through the cloud of points. You can look at it from on top, from the ceiling. You can look from different vantage points, but I'm going to ask Doug to zoom in on an individual in the crowd, just to show the amount of detail that we can create. So you have been digitally preserved in about four minutes. (Laughter)
Այս ամենը 3D ֆորմատով է, և իհարկե, դուք կարող եք ճախրել միավորների բազմության մեջ: Դուք կարող եք դրան վերևից նայել` առաստաղից: Դուք կարող եք տարբեր կոմերից դիտարկել այն, իսկ ես կխնդրեմ Դագին դուրս բերել ամբոխի մեջից մի անձի` պարզապես ցույց տալ համար մասնիկների քանակը, որը մենք կարող ենք ստեղծել: Այսպիսով, մենք ձեզ թվայնացրել ենք չորս րոպեի ընթացքում: (Ծիծաղ)
I'd like to thank the wizards here. We were very lucky to have two of our partners participate in this: the Historic Scotland, and the Glasgow School of Art. I'd like to also thank personally the efforts of David Mitchell, who is the Director of Conservation at Historic Scotland. David. (Applause) And Doug Pritchard, who's the Head of Visualization at the Glasgow School of Art. Let's give them a hand.
Ես կցանկանայի շնորհակալություն հայտնել այստեղ գտնվող հրաշագործներին: Մենք շատ հաջողակ են, որ մեր երկու գործըներները նույնպես մասնակցում են. Պատմական Շոտլանդիան և Գլասգոյի Արվեստի Դպրոցը: Նաև կցանկանայի շնորհակալություն հայտնել Դեյվիդ Միտչելին իր ջանքերի համար, որը Պահապանության Տնօրենն է Պատմական Շոտլանդիայում Դեյվիդ: (Ծափահարություններ) Ինչպես նաև Դագ Պրիթչարդին, որը Գլասգոյի Արվեստի Դպրոցի պատկերավորման բաժնի տնօրենն է: Եկեք ծափահարենք նրանց:
(Applause)
(Ծափահարություններ)
Thank you.
Շնորհակալություն