Днес съм тук, за да споделя с вас едно невероятно пътуване -- невероятно възнаграждаващо пътуване, всъщност -- което ме накара да обучавам плъхове, които да спасяват човешки животи, чрез разпознаване на мини и туберкулоза. Като дете имах две страсти. Едната беше страст към гризачите. Имах различни видове плъхове, мишки, хамстери, джербили, катерици. Каквото и да се сетите, го имах, и ги продавах в магазините за домашни любимци. (Смях) Също така бях запален по Африка. Израснах в мултикултурна среда, имахме африкански студенти в къщи, и аз научих техните истории, за техния различен произход, зависимостта им от вносно ноу-хау, стоки, услуги, изобилното културно многообразие. Африка беше наистина пленителна за мен.
I'm here today to share with you an extraordinary journey - extraordinarily rewarding journey, actually - which brought me into training rats to save human lives by detecting landmines and tuberculosis. As a child, I had two passions. One was a passion for rodents. I had all kinds of rats, mice, hamsters, gerbils, squirrels. You name it, I bred it, and I sold them to pet shops. (Laughter) I also had a passion for Africa. Growing up in a multicultural environment, we had African students in the house, and I learned about their stories, so different backgrounds, dependency on imported know-how, goods, services, exuberant cultural diversity. Africa was truly fascinating for me.
Станах индустриален инженер -- инженер по разработване на продукти -- и се фокусирах върху подходящи технологии за откриване, всъщност първите подходящи технологии за развиващите се страни. Започнах да работя в индустрията, но не бях много щастлив да допринасям към материалистично общество от потребители по линеен, извличащ и производствен начин. Напуснах работата си, за да се съсредоточа върху истинските проблеми по света противопехотните мини. Става дума за 95-та година. Принцеса Даяна обявява по телевизията, че мините образуват структурна бариера за всяко развитие, което е наистина вярно. Докато тези устройства са там, или има съмнение за противопехотни мини, не може да се навлезе в земята. Всъщност, по света имаше призив за нови детектори, устойчиви околни среди, необходими за производството им, което е най-вече в развиващите се страни. Ние избрахме плъховете.
I became an industrial engineer, engineer in product development, and I focused on appropriate detection technologies, actually the first appropriate technologies for developing countries. I started working in the industry, but I wasn't really happy to contribute to a material consumer society in a linear, extracting and manufacturing mode. I quit my job to focus on the real world problem: landmines. We're talking '95 now. Princess Diana is announcing on TV that landmines form a structural barrier to any development, which is really true. As long as these devices are there, or there is suspicion of landmines, you can't really enter into the land. Actually, there was an appeal worldwide for new detectors sustainable in the environments where they're needed to produce, which is mainly in the developing world. We chose rats.
Защо бихте избрали плъхове? Защото, не са ли те паразити? Ами, всъщност плъховете са -- противно на това, което повечето хора си мислят за тях -- плъховете са много общителни същества. И всъщност, нашият продукт -- това, което виждате тук. Има цел някъде тук. Виждате оператор, обучен Африканец с плъховете си напред, които всъщност са отляво и отдясно. Там животинчето намира мината. То драска върху почвата. И после животинчето се връща за хранителна награда. Много, много просто. Много устойчиво в тази среда. Тук животното получава хранителната награда. И това е начинът, по който работи. Много, много просто.
Why would you choose rats? Because, aren't they vermin? Well, actually rats are, in contrary to what most people think about them, rats are highly sociable creatures. And actually, our product -- what you see here. There's a target somewhere here. You see an operator, a trained African with his rats in front who actually are left and right. There, the animal finds a mine. It scratches on the soil. And the animal comes back for a food reward. Very, very simple. Very sustainable in this environment. Here, the animal gets its food reward. And that's how it works. Very, very simple.
И така, защо се използват плъхове? Плъховете се използват от 50-те години на миналия век в различни видове експерименти. Плъховете имат повече генетичен материал, посветен на обонянието, от всеки друг вид бозайник. Те са изключително чувствителни към миризми. Освен това, те имат механизми да разграничават всички тези миризми и да съобщават за тях. Как ние общуваме с плъховете? Ами, ние не говорим езика на плъховете, но ние имаме кликър, стандартен метод за обучение на животни, който виждате там. Кликър, които издава специален звук, с който можете да подсилите дадено поведение. На първо място, ние свързваме звука на щракване с хранително възнаграждение, което е смесени на каша банан и фъстъци в спринцовка. Веднъж щом животинчето знае щракване, храна, щракване, храна, щракване, храна -- че щракването е храна -- ние го поставяме в клетка с дупка, и всъщност животното се научава да пъхва носа си в дупката, под която се поставя целевия аромат, и да прави това в продължение на пет секунди -- пет секунди, което е достатъчно дълго за един плъх. След като животното знае това, ние правим задачата малко по-трудна. То се научава как да намира целевата миризма в клетка с няколко дупки, до 10 дупки.
Now why would you use rats? Rats have been used since the '50s last century, in all kinds of experiments. Rats have more genetic material allocated to olfaction than any other mammal species. They're extremely sensitive to smell. Moreover, they have the mechanisms to map all these smells and to communicate about it. Now how do we communicate with rats? Well don't talk rat, but we have a clicker, a standard method for animal training, which you see there. A clicker, which makes a particular sound with which you can reinforce particular behaviors. First of all, we associate the click sound with a food reward, which is smashed banana and peanuts together in a syringe. Once the animal knows click, food, click, food, click, food -- so click is food -- we bring it in a cage with a hole, and actually the animal learns to stick the nose in the hole under which a target scent is placed, and to do that for five seconds -- five seconds, which is long for a rat. Once the animal knows this, we make the task a bit more difficult. It learns how to find the target smell in a cage with several holes, up to 10 holes.
След това животното се научава да ходи с каишка на открито и да намира цели. В следващата стъпка, животните се научават да откриват истински мини в истински минни полета. Те са тествани и акредитирани, в съответствие с международните стандарти за обезвреждане на мини, точно както кучетата се явят на тест. Това се състои от 400 кв. метра. Има няколко мини, поставени произволно. И екипът от треньора и неговия плъх трябва да открият всички цели. Ако животното направи това, то получава лиценз да бъде акредитирано животно, да работи в реални условия -- също както кучетата, между другото. Може би с една малка разлика: ние можем да тренираме плъховете при една пета от цената за обучението на кучета, откриващи мини.
Then the animal learns to walk on a leash in the open and find targets. In the next step, animals learn to find real mines in real minefields. They are tested and accredited according to International Mine Action Standards, just like dogs have to pass a test. This consists of 400 square meters. There's a number of mines placed blindly, and the team of trainer and their rat have to find all the targets. If the animal does that, it gets a license as an accredited animal to be operational in the field -- just like dogs, by the way. Maybe one slight difference: we can train rats at a fifth of the price of training the mining dog.
Това е нашият екип в Мозамбик. Един Танзанийски треньор, който предава уменията си на тези три Мозамбикски сътрудници. И можете да видите гордостта в очите на тези хора. Те имат умения, които ги правят много по-малко зависими от чуждестранна помощ. Освен това, освен този малък екип, заедно с него, разбира се, имате нужда от тежкотоварни автомобили и сапьори за последващите действия. Но с тази малка инвестиция в плъхов капацитет, ние демонстрирахме в Мозамбик, че можем да намалим разходите в цената на квадратен метър до 60 на сто, от това, което в момента е нормално -- два долара на квадратен метър, ние го правим за 1,18, и можем да понижим още цената. Въпрос на мащаб. Ако можем да доведем още повече плъхове, ние всъщност можем да направим това още по-изгодно. Имаме демонстрационно място в Мозамбик. 11 Африкански правителства видяха, че те могат да станат по-малко зависими, с помощта на тази технология. Те са подписали договора за мир и спогодбата в района на Големите езера. И те подкрепят героите плъхове, за прочистване на техните общи граници от мини.
This is our team in Mozambique: one Tanzanian trainer, who transfers the skills to these three Mozambican fellows. And you should see the pride in the eyes of these people. They have a skill, which makes them much less dependent on foreign aid. Moreover, this small team together with, of course, you need the heavy vehicles and the manual de-miners to follow-up. But with this small investment in a rat capacity, we have demonstrated in Mozambique that we can reduce the cost-price per square meter up to 60 percent of what is currently normal -- two dollars per square meter, we do it at $1.18, and we can still bring that price down. Question of scale. If you can bring in more rats, we can actually make the output even bigger. We have a demonstration site in Mozambique. Eleven African governments have seen that they can become less dependent by using this technology. They have signed the pact for peace and treaty in the Great Lakes region, and they endorse hero rats to clear their common borders of landmines.
Но нека да ви запозная с един много различен проблем. През миналата година около 6000 души, са стъпили върху противопехотни мини, но в световен мащаб през миналата година, почти 1,9 милиона са починали от туберкулоза, като първа причина за инфекция. Особено в Африка където туберкулозата и ХИВ са тясно свързани, това е огромен често срещан проблем. Микроскопията, стандартната процедура на СЗО, достига от 40 до 60 процента надеждност. В Танзания -- числата не лъжат -- 45 процента от хората -- туберкулозни пациенти -- биват диагностицирани с туберкулоза преди да умрат. Това означава, че ако имате туберкулоза, има голяма вероятност, че тя няма да бъде открита, и просто ще умрете от вторични инфекции от туберколоза и т.н. Ако, обаче, тя бъде открита много рано, диагностицирана рано, лечението може да започне. И дори при ХИВ позитивните има смисъл. Всъщност можете да излекувате туберкулозата, дори и при ХИВ позитивни.
But let me bring you to a very different problem. And there's about 6,000 people last year that walked on a landmine, but worldwide last year, almost 1.9 million died from tuberculosis as a first cause of infection. Especially in Africa where T.B. and HIV are strongly linked, there is a huge common problem. Microscopy, the standard WHO procedure, reaches from 40 to 60 percent reliability. In Tanzania -- the numbers don't lie -- 45 percent of people -- T.B. patients -- get diagnosed with T.B. before they die. It means that, if you have T.B., you have more chance that you won't be detected, but will just die from T.B. secondary infections and so on. And if, however, you are detected very early, diagnosed early, treatment can start, and even in HIV-positives, it makes sense. You can actually cure T.B., even in HIV-positives.
В нашия общ език, Холандски, думата за туберкулоза е теринг, което, етимологически, се отнася до миризмата на катран. Още древните Китайци и Гърци, Хипократ, всъщност са публикували, документирали, че туберкулозата могже да бъде диагностицирана, въз основа на летливите вещества, които се отделят от пациентите. Така че това, което направихме, бе да съберем няколко проби -- само като тест -- от болници, обучихме плъховете върху тях и проверихме дали това ще работи, и се чудихме, дали, ние можехме да достигнем 89 на сто чувствителност, 86 процента специфичност, използвайки няколко плъхове последователно. Това е начинът, по който работи. И наистина, това е обща технология. Ние говорим сега за експлозиви, туберкулоза, но можете да си представите, всъщност можете да поставите всичко на тяхно място.
So in our common language, Dutch, the name for T.B. is "tering," which, etymologically, refers to the smell of tar. Already the old Chinese and the Greek, Hippocrates, have actually published, documented, that T.B. can be diagnosed based on the volatiles exuding from patients. So what we did is we collected some samples -- just as a way of testing -- from hospitals, trained rats on them and see if this works, and wonder, well, we can reach 89 percent sensitivity, 86 percent specificity using multiple rats in a row. This is how it works, and really, this is a generic technology. We're talking now explosives, tuberculosis, but can you imagine, you can actually put anything under there.
И така, как става това? Имаме касета с 10 проби. Поставяме тези 10 проби наведнъж в клетката. Животното се нуждае само от две стотни от секундата, за да разпознае миризмата, така че се движи изключително бързо. Ето това вече е на третата проба. Това е положителна проба. То чува щракащ звук и отива за хранителната награда. И по този начин, много бързо, можем да имаме второ мнение, за да разберем кои пациенти са позитивни, и кои са негативни. Само за сравнение, докато човек, работещ с микроскоп, може да обработи 40 проби за един ден, един плъх може да обработи същото количество проби само за седем минути. Клетка като тази -- (Ръкопляскания) Клетка като тази -- при условие, че имате плъхове, а ние имаме в момента 25 туберкулозни плъхове -- клетка, като тази, работеща през целия ден, може да обработи 1680 проби. Можете да си представите потенциалните сходни приложения -- откриване в околната среда на замърсители в почвите, митнически приложения, за откриване на незаконни стоки в контейнери и така нататък.
So how does it work? You have a cassette with 10 samples. You put these 10 samples at once in the cage. An animal only needs two hundredths of a second to discriminate the scent, so it goes extremely fast. Here it's already at the third sample. This is a positive sample. It gets a click sound and comes for the food reward. And by doing so, very fast, we can have like a second-line opinion to see which patients are positive, which are negative. Just as an indication, whereas a microscopist can process 40 samples in a day, a rat can process the same amount of samples in seven minutes only. A cage like this -- (Applause) A cage like this -- provided that you have rats, and we have now currently 25 tuberculosis rats -- a cage like this, operating throughout the day, can process 1,680 samples. Can you imagine the potential offspring applications -- environmental detection of pollutants in soils, customs applications, detection of illicit goods in containers and so on.
Но нека се спрем първо на туберкулозата. Искам накратко да подчертая, че сините колонки са резултатите само от микроскопия в пет клиники в Дар ес Салам, на население от 500 000 души, където 15 000 са докладвали за направен тест. Микроскопски резултати на 1800 пациенти. И само с представяне на пробите още веднъж на плъховете, и използване на тези резултати отново, ние бяхме в състояние да увеличим случаите на откриваемост с над 30 на сто. През миналата година, ние бяхме -- в зависимост от интервалите от време -- ние последователно повишихме нивата на откриване в пет болници в Дар ес Салам между 30 и 40 процента. Така че това е наистина значително. Знаейки, че пропуснат пациент от микроскопията, заразява до 15 души -- здрави хора -- на година, можете да сте сигурни, че ние спасихме много човешки животи. Поне нашите герои плъхове са спасили много човешки животи.
But let's stick first to tuberculosis. I just want to briefly highlight, the blue rods are the scores of microscopy only at the five clinics in Dar es Salaam on a population of 500,000 people, where 15,000 reported to get a test done. Microscopy for 1,800 patients. And by just presenting the samples once more to the rats and looping those results back, we were able to increase case detection rates by over 30 percent. Throughout last year, we've been -- depending on which intervals you take -- we've been consistently increasing case detection rates in five hospitals in Dar es Salaam between 30 and 40 percent. So this is really considerable. Knowing that a missed patient by microscopy infects up to 15 people, healthy people, per year, you can be sure that we have saved lots of lives. At least our hero rats have saved lots of lives.
Пътят напред за нас е да се стандартизира тази технология. И има някои прости неща, като, например, имаме малък лазер в дупката, където животното трябва да стои в продължение на пет секунди. За да се стандартизира това. Също така, за да се стандартизират гранулите, хранителната награда, и за да се полу-автоматизира това, за да се възпроизведе в много по-голям мащаб и засегне живота на много повече хора. В заключение, има и други приложения на хоризонта. Тук е първият прототип на нашият плъх камера оператор, което е плъх с раница за плъх с камера, който може да минава под развалини за откриване на жертви след земетресения и така нататък. Това е в прототипен етап. Все още нямаме работеща система тук.
The way forward for us is now to standardize this technology. And there are simple things like, for instance, we have a small laser in the sniffer hole where the animal has to stick for five seconds. So, to standardize this. Also, to standardize the pellets, the food rewards, and to semi-automate this in order to replicate this on a much larger scale and affect the lives of many more people. To conclude, there are also other applications at the horizon. Here is a first prototype of our camera rat, which is a rat with a rat backpack with a camera that can go under rubble to detect for victims after earthquake and so on. This is in a prototype stage. We don't have a working system here yet.
В заключение, бих искал да кажа, всъщност, можете да си мислите, че става въпрос за плъхове, в тези проекти, но в крайна сметка се отнася за хората. Става въпрос за помагане на уязвими общности, да се справят с трудни, скъпи и опасни хуманитарни задачи за откриване, и да се прави това с местни ресурси -- изключително достъпни. Нещо съвсем различно е, да продължаваме да предизвикваме възприятията за ресурсите около вас, независимо дали са екологични, технологични, животни или хора. И да бъдем в хармония и уважение към тях, за да насърчаваме устойчива работа.
To conclude, I would actually like to say, you may think this is about rats, these projects, but in the end it is about people. It is about empowering vulnerable communities to tackle difficult, expensive and dangerous humanitarian detection tasks, and doing that with a local resource, plenty available. So something completely different is to keep on challenging your perception about the resources surrounding you, whether they are environmental, technological, animal, or human. And to respectfully harmonize with them in order to foster a sustainable world.
Благодаря ви много.
Thank you very much.
(Ръкопляскания)
(Applause)